Sistemik Dönüşüm ve Orta Doğu: İsrail-Arap İttifakını Bağlamsallaştırmak (Anadolu Ajansı) (original) (raw)

Gerçekliğin Yeniden İnşası: Arap-İsrail Normalleşmesinin Orta Doğu Basınında Çerçevelenmesi

Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 2021

Bu çalışma, özü itibariyle Arap-İsrail normalleşmesinin Orta Doğu basınında hangi çerçevelerle kamuoyuna sunulduğunu incelemektedir. Çalışmanın temel amacı, bölge basınının bu normalleşme girişimini çerçeveleme biçiminde yer alan benzerlik ve farklılıkları belirlemek ve gözlemlenen çerçeveleme biçimi ile ülkelerin dış politika çizgileri arasında nedensel bir ilişkinin olup olmadığını ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda çalışma, “çerçeveleme” yaklaşımını kavramsal zemin olarak almaktadır. Araştırma sürecinde veri toplama tekniği olarak nitel yöntem benimsenmekte, verilerin tahlili ise söylem analizi tekniğiyle yapılmaktadır. Araştırmanın kapsamı, ortak bildirinin imzalandığı 13 Ağustos 2020 ile İbrahim Anlaşması’nın imzalandığı 15 Eylül 2020 tarihleri arasında dört bölgesel güç Türkiye, Suudi Arabistan, İran ve Mısır basınında Arap-İsrail normalleşmesine dair haberlerin incelenmesinden ibarettir. Araştırmanın ana argümanı, Arap-İsrail normalleşmesinin Orta Doğu basınında yeniden inşa edilerek farklı çerçevelerle sunulduğu ve bölgesel güçlerin dış politika çizgilerinin haber çerçeveleme biçimini belirlediği yönündedir.

Orta Doğu Güvenlik MimarisindeYaşanan Değişimin İsrail Siyasetine Etkileri

Liberal Düşünce Dergisi, 2023

İsrail, 2020 sonrası dönemde içeride Filistinlilere karşı baskıyı artıran, dışarıda ise komşu Arap devletlerine karşı yoğunlaşan saldırgan bir politikaya yönelmiştir. İsrail iç ve dış politikasında yaşanan bu değişim önemli ölçüde 2000 sonrası dönemde Orta Doğu güvenlik mimarisinin yaşadığı dönüşümün bir sonucudur. 2003 yılındaki ABD işgali ile başlayıp 2010 yılındaki Arap Baharı ile devam eden süreç Irak, Mısır ve Suriye gibi bölgesel aktörlerin zayıflayarak bölgesel siyasetteki ağırlıklarını kaybetmesiyle sonuçlanmıştır. Arap Baharı sürecinde Filistin meselesine kitlesel destek ve kamuoyu ilgisi uyandıran Reformcu İslamcılık düşüncesinin zayıflaması da Arap kamuoyu nezdinde Filistin meselesine olan ilgide bir azalma ortaya çıkarmıştır. Irak, Suriye ve Mısır gibi güçlü bölgesel aktörlerin zayıfladığı, Reformcu İslamcılık düşüncesinin itibar kaybettiği bir dönemde ekonomik olarak güçlü olsalar da askeri açıdan zayıf olan Körfez ülkelerinin Filistin meselesinde liderliğe soyunmaları İsrail’in elini güçlendirmiştir. Bölgede İsrail’i sınırlama/dengeleme kabiliyetine sahip aktörlerin pozisyonlarında yaşanan zayıflama İsrail’i iddialı ve revizyonist politikalar konusunda cesaretlendirmiştir.

Orta Doğu’da İslamcı Siyaset: Değişim Sürecinde Müslüman Kardeşler ve Nahda

2012

Bu çalışmanın amacı, Orta Doğu’da İslamcı siyasetin önemli iki hareketi, Müslüman Kardeşler (İhvan’ul-Müslimîn - ) ve Nahda (Hareket’ün-Nahda - ) hareketlerinin günümüzde izlemiş olduğu siyasette ve bununla paralel olarak kullanmış oldukları siyasi üslupta yumuşama olup olmadığının incelenmesidir. Araştırmayla, şayet varsa izlenen “ılımlı” siyasetin ve üslubun değişimine neden olan yerel, bölgesel ve küresel amillerin etkisi üzerinde durulacaktır. Ayrıca siyasi üslupta değişim ve dönüşüm fark ediliyorsa bunun ne kadarı zorunluluklardan (küresel/yöresel baskılar sonucu) ötürü; ne kadarı bahsolunan İslamcı hareketlerin hür iradeleriyle gerçekleştiği araştırma boyunca irdelenecektir. Müslüman Kardeşler’in ve Nahda’nın kuruluşundan günümüze izlemiş oldukları siyasetin inceleneceği bu araştırma projesiyle, üzerinde asıl olarak hedeflenen husus; bu iki hareketin geçmiş yıllarda sergiledikleri siyasi duruşlarından hareketle gelecekte nasıl bir siyasi çizgi izleyeceklerine dair bazı öngörülerde bulunmaktır. Ayrıca, bu iki hareketin yıllar içinde, baskıcı siyasi rejimler altında olduğu yıllardan görece serbestliğin sağlandığı günümüze kadarki süreçte kullanmış oldukları siyasi üslup ve izlemiş oldukları siyaset çalışmanın sınırlarını oluşturacaktır.