AМЕРИКАНСКИОТ УНИВЕРЗИТЕТ НА ЕВРОПА - ФОН - СКОПЈЕ СПЕЦИЈАЛИСТИЧКИ ТРУД ИМПЛЕМЕНТАЦИЈА НА ЕЛЕКРПНСКА ТРГПВИЈА (Е- ТРГПВИЈА) ВП ЗЕМЈИТЕ ВП РАЗВПЈ: ВЛИЈАНИЕТП И ПГРАНИЧУВАОАТА -РЕПУБЛИКА СЕВЕРНА МАКЕДПНИЈА (original) (raw)

УНИВЕРЗИТЕТ ФОН -СКОПЈЕ СПЕЦИЈАЛИСТИЧКИ ТРУД АДАПТИВЕН МОДЕЛ НА КОРИСНИК ВО СИСТЕМ НА Е - ЗДРАВСТВО СО ПРИМЕНА НА ПЕТРИ МРЕЖИ

Здравствениот систем треба да ги третира своите пациенти, а особено оние кои се за во критична грижа. Сепак, ова често не се постигнува во пракса, особено во државните јавни здравствени системи кои страдаат од голема побарувачка на пациенти и ограничени ресурси. Човекот секогаш ја бара најдобрата одлука што е можно поскоро во итна ситуација. Ова станува поважно кога зборуваме за човечки животи. Овој труд претставува техники и алатки за карактеризирање и предвидување на пристигнувањата на пациентите, за моделирање на протокот на пациенти, шемите за третман на пациенти и сценарија за обемот на работа. Пристигнувањата на пациентите се класифицираат како една од двете потоци на пристигнување (сами/упатени и брза помош/амбуланта) според моделот на пристигнување. Следно, ние презентираме хиерархиски модел на проток на пациенти (третман на пациенти) во нашиот оддел за итни случаи. Деталните правила за дизајнирање на моделот Petri Net овозможуваат лесно трансформирање на формализираните процедури на конструирање на модели. Моделот предложен во овој труд може да се користи на различни нивоа со правилен и намерен развој.

УЛОГА ЕВРОПСКЕ УНИЈЕ У ОБЛИКОВАЊУ СРБИЈЕ КАО ПРАВНЕ ДРЖАВЕ

KULTURA POLISA Br. 39, godina XVI, 2019, 2019

Држава која тоне спашава се применом правних начела а не рукама као кад се човек потапа. Менциус Сажетак: Предмет анализе рада је дефинисање улоге Европске уније као суп-ранационалног ентитета у промовисању владавине права у Републици Србији. Рад је тематски подељен у две мисаоне деонице. У првом делу рада се критички промишља о европским вредностима и идејама. Други део рада оријентисан је на реформу правосу-дног система и политику сузбијање корупције који су обликовани под механизмима условљавања Европске уније. Процес придруживања Србије Европској унији је пове-зан са обавезом увођења и имплементирања значајних законодавних норми које захте-ва Европска унија. Као најзначајније реформске потезе српског законодавца у том правцу коаутори су идентификовали европске захтеве изнете у преговарачком поглав-љу 23 које апострофира значај независног, непристрасног, стручног и ефикасног пра-восуђа кадрог да се обрачуна са коруптивним аранжманима у свим друштвеним сфе-рама и које ће као такво бити гарант остварења основних људских и грађанских права. Кључне речи: ЕУ, правосуђе, реформе, владавина права, борба против корупци-је Увод Више од деценије владајуће и опозицијске странке, истакнути интелек-туалци, невладине организације, колумнисти и аналитичари, укратко креатори јавног мњење свих земаља југоистока Европе, усмерени су на улазак у ЕУ именујући тај процес као главни државни интерес и спољнополитички циљ, али и најбржи циљ за сустизање западних вредности те као такав, тај пројекат "нема алтернативе". Ако државе кандидати не обликују своју заједницу по западним стандардима, они се приказују као инфериорни, назадни, Други. На- Овај рад је настао у оквиру пројекта Института за политичке студије "Демократски и нацио-нални капацитети политичких институција Србије у процесу међународних интеграција" (бр.179009)

ВАСИЛ ЃОРГИЕВ-ЛИКИН, ПРОНИКНУВАЊЕТО НА РАНОХРИСТИЈАНСКАТА ТРАДИЦИЈА И ЗАЖИВУВАЊЕТО НА МОНАШТВОТО ВО СТРУМИЦА И СТРУМИЧКО (СОГЛЕДБИ ВРЗ ОСНОВА НА ИСТОРИСКАТА ПОДАТЛИВОСТ ВО ЖИТИЕТО ЗА СВ. ПЕТНАЕСЕТ ТИВРИОПОЛСКИ (СТРУМИЧКИ) СВЕШТЕНОМАЧЕНИЦИ)

Кога се проследува христијанската традиција во Македонија најчесто се имаат предвид духовните и културните процеси кои се одвивале во средновековниот период. Тоа е така зашто директните сочувани историски сведоштва за овој развоен период се побројни. Случајот со проследувањето на ранохристијанската традиција е посложен од причина што сочуваната изворна граѓа е посредна и има карактер на индиректно сведоштво коешто претставува толкување од извесна временска дистанца. Освен тоа, во нив е присутен и факторот на приспособување на изложуваните настани на актуелните политички, воени или црковни интереси коишто ги застапува составувачот во конкретна општествена средина и во определен период кога историскиот настан се толкува. Во историографијата чести се случаевите кога на располагање се имаат сочувани извори чијашто содржина има главно култно-легендарна природа како што се житијни или друг вид на хагиографски состави (чуда, верувања и сл.). Како своевидни историски извори за проследување на ранохристијанската традиција во Македонија се користат и византиските хроники и летописни состави во чијашто содржинска основа историската податливост има релативен карактер. Сето погоре истакнато го имаме предвид и ние при нашиот обид конкретно да го проследиме проникнувањето на ранохристијанската традиција и на заживувањето на монаштвото во Струмица и Струмичко. Во услови на отсуство на сочувани историски извори од периодот на самото проникнување, афирмација и заживување на ранохристијанската традиција и на монашкиот живот во овој крај од Македонија и ние се ослонуваме на посредната историска фактографија присутна во Житието за св. Петнаесет Тивериополски свештеномаченици.

КОНТЕКСТУАЛЬНО-СЕМАНТИЧНА ДИФЕРЕНЦІАЦІЯ МІЖГРУПОВИХ АТРИБУТІВ «РАДЯНСЬКИЙ» ТА «ЄВРОПЕЙСЬКИЙ» У ПРИЗМІ ЕТНОНАЦІОНАЛЬНОГО СПРИЙНЯТТЯ УКРАЇНЦІВ

Dnìprovsʹkij naukovij časopis publìčnogo upravlìnnâ, psihologìï, prava, 2023

У статті представлені результати психосемантичного дослідження особливостей міжетнічного сприйняття українців після початку повномасштабного вторгнення росії на територію України. Під час проведення гібридної війни росіяни активно використовували концепти історичної спорідненості українців та росіян у межах радянської історії, вказували на культурну спорідненість слов'янських народів та відмінності у традиційних цінностях між українцями та європейськими народами. У процесі підготовки до військового вторгнення наративи культурної близькості українців та росіян протиставлялися наративам «бандерівців», «галичан», які уособлювали у собі ту частину українського суспільства, яка була інтегрована у європейське культурне середовище. У дослідженні використано процедуру семантичного диференціала Дж.Келлі та факторно-семантичного моделювання. За результатами дослідження було встановлено, що для українців є властивим у процесі міжетнічного сприйняття використовувати конструкт «європейський» у поєднанні з іншими особистісними характеристиками, які стосуються специфіки соціально-економічної взаємодії. Атрибут «радянський» не використовується досліджуваними, росія не ототожнюється з радянським союзом, на рівні масової свідомості українців, росія і радянський союз є відмінними етнонаціональними групами, які не мають спільних рис. За результатами дослідження ми можемо констатувати, що у призмі міжетнічного сприйняття українців існує тенденція до диференціації інших етнонаціональних груп за принципом «європейський-не європейський» та виявився абсолютно нежиттєздатними атрибути «радянський», «російський» для пошуків певної групової спорідненості. У контексті інформаційно-психологічного протистояння будь-яка спроба використання ідей етнічної, культурної, історичної спорідненості між українцями та росіянами не матимуть військово-тактичної ефективності. Ключові слова: картина світу, особистісні риси, нація, українсько-російська війна. The article presents the results of a psychosemantic study of the peculiarities of the interethnic perception of Ukrainians after the beginning of the full-scale Russian invasion of the territory of Ukraine. During the hybrid war, the Russians actively used the concepts of the historical kinship of Ukrainians and Russians within the limits of Soviet history, pointed to the cultural kinship of the Slavic peoples and the differences in traditional values between Ukrainians and European peoples. In the process of preparing for the military invasion, the narratives of the cultural closeness of Ukrainians and Russians were contrasted with the narratives of the «Banderivites», «Galicians», who represented the part of Ukrainian society that was integrated into the European cultural environment. The study used the procedure of J. Kelly's semantic differential and factor-semantic modeling. Based on the results of the research, it was found that it is characteristic for Ukrainians to use the «European» construct in the process of interethnic perception in combination with other personal characteristics that relate to the specifics of socioeconomic interaction. The attribute «Soviet» is not used by the researched, Russia is not identified with the Soviet Union, at the level of the mass consciousness of Ukrainians, Russia and the Soviet Union are distinct national groups that have no common features. According to the results of the research, we can state that in the prism of the interethnic perception of Ukrainians, there is a tendency to differentiate other national groups according to the principle «European-not European», and the attributes «Soviet», «Russian» turned out to be completely unsustainable for the search for a certain group affinity. In the context of informational and psychological confrontation, any attempt to use the ideas of ethnic, cultural, historical affinity between Ukrainians and Russians will have no results.

ОБРАЗОВАНИЕТО ВО ГРАДОТ СКОПЈЕ ВО ПЕРИОДОТ ОД 1918 ДО 1929 ГОДИНА СО ПОСЕБЕН ОСВРТ НА ЗАСТАПЕНОСТА НА УЧЕНИЦИТЕ ЕВРЕИ

EDUCATION IN THE CITY OF SKOPJE IN THE PERIOD 1918–1929, WITH SPECIAL REFERENCE TO THE REPRESENTATION OF JEWISH STUDENTS, 2023

This article aims to show the conditions of the educational system and the representation of Jewish students who studied in secondary schools and at the Faculty of Philosophy in the city of Skopje, in the period from the establishment of the Kingdom of Serbs, Croats and Slovenes in 1918, until the period of its renaming to Kingdom of Yugoslavia in 1929. In order to provide for the readers a closer representation of what a school diary looked like during the times of the Kingdom of Yugoslavia in the Vardar part of Macedonia, we performed an analysis of the content represented in the school diary for the 6th grade of the 1st male real gymnasium in Skopje in 1929/1930. Also, a brief overview is presented of the Church School Jewish Municipality and the Jewish Quarter, which were located in the center of the city of Skopje.

ФРАНКО-ГЕРМАНСКАЯ ОСЬ ЕВРОПЕЙСКОГО СОЮЗА И РОССИЯ

Abstract. The crisis in Ukraine has led to the deterioration of relations between Russia and both France and Germany. If these two countries fail to mobilize their political will and hold constructive negotiations with the Rus-sian Federation, the further development of the European Union, which faces a profound existential crisis today, will be in question. The key research question of the article is whether and to what extent the renewed Franco-German axis is able to optimize relations between the EU and Russia. The article considers the major parameters of the EU crisis, as well as the main systemic mistake committed by the architects of the integration process in Europe. From the authors’ point of view, the mistake is rooted in assessing the unifying potential of Europe in a too optimistic way and ignoring search for the tools for reconciling important differences between the EU member states in the level of economic development and the political culture. The authors reveal pros and cons of the European Union further expansion and discuss a danger associated with membership in both the EU and NATO. The authors analyze in detail the similarities and differences in the approaches of Germany and France to building relations with Russia. They also specify these countries’ national interests and geopolitical strategies in the EU that directly influence the prospects for reviving a constructive dialogue with the Russian Federation. According to the authors’ conclusion, although a certain restructuring of the European Union under the new Franco-German leadership is quite possi-ble, it is yet premature to expect systemic changes in the relations between the EU and Russia. Keywords: France, Germany, Russia, the European Union, crisis of the European Union, geopolitics

ЕВРОПСКА УНИЈА И СИРИЈСКИ ГРАЂАНСКИ РАТ – ОДГОВОР НА ТЕРОРИЗАМ У КОНТЕКСТУ МИГРАНТСКЕ КРИЗЕ

Сажетак: Сиријски грађански рат траје већ неколико година уназад и не на-зире му се скори завршетак. Мноштво актера у сукобу, десетине фронтова на којима се сукобљавају, интервенција међународне заједнице и све већи број цивилних жртава, довели су до тога да последице Сиријског грађанског рата поприме енормне размере и погоде скоро целу међународну заједницу. Свакодневни раст броја цивилних жртава и све лошији услови за живот до-вели су до покретања масовне миграције сиријске популације, како према суседним државама, тако и према Европској унији. Поред кризе у ЕУ коју је изазвао масован прилив миграната, јавио се и други, са њим повезан про-блем – тероризам. Терористички напади који су се десили у ЕУ допринели су да забринутост грађана и институција расте и отворили неколико нових питања, између којих је и питање проблема страних бораца. У раду ће бити представљене ове појаве, њихова повезаност и начин на који се ЕУ носи са тероризмом: Одговор ЕУ, донете мере и њен институционални оквир за де-ловање. Кључне речи: рат у Сирији, страни борци, тероризам, Европска унија, ми-грантска криза Abstract: Syrian civil war has lasted for several years and no signs of his imminent end. A multitude of actors in the conflict, in which dozens of fronts collide, the intervention of the international community and the growing number of civilian casualties, led to the fact that the consequences of the Syrian civil war took on enormous proportions and had impact on almost the entire international community. The daily increase in the number of civilian casualties and deteriorating living conditions led to mass migration of the Syrian population, both towards neighboring countries and towards the European Union. In addition to the crisis in the EU caused by the massive influx of migrants, second related problem emerged - terrorism. The terrorist attacks that took place in the EU, contributed to growing concerns of citizens and institutions and opened several new issues, among which is the question of the problem of foreign fighters. The paper will present these phenomena, their relationship and the way the EU deals with terrorism: answer of the EU, adopted measures and its institutional framework for the operation.

ДОМЕСТИЦИРАНЕ НА ЦЪРКВАТА: ЕКЗАРХИЯТА КАТО ИНСТРУМЕНТ ЗА КОНСТРУИРАНЕ НА БЪЛГАРСКАТА НАЦИЯ АЛЕКСАНДЪР ВЛАДИМИРОВ ПЕРПЕЛИЕВ

ANNUAL of Sofia University „St. Kliment Ohridski“ Faculty of Philosophy Postgraduate Students Book, 2020

Анотация. Българското възраждане е епоха и процес, но не е възраждане в буквалния смисъл. То е ново раждане, процес на формиране на нов социален субект-българската нация. Въпреки това то съдържа елемент на възраждане, защото като част от него се въз-становява българската църковна независимост-самостоятелна православна християнска йерархия-Българската eкзархия. В този смисъл може да се говори за българско църковно възраждане. Неговата периодизация не съвпада с периодизацията на Българското възраж-дане. Времевият му обхват е от 30-те години на XIX век до Първата световна война, с пред-хождащ и последващ период. Възстановената българска църковна йерархия конструира за нуждите си епископат, който бързо се утвърждава като един от българските национални елити. Социалната група на епископите на eкзархията е сред най-добре образованите, ак-тивни и политически влиятелни групи в българското общество от края на XIX и началото на XX век. Чрез епископата църквата е доместицирана, изтръгната от универсалитската ѝ претенция и превърната в национална истнитуция, в инструмент за формиране на българ-ската нация и елемент от българското национално самосъзнание. Ключови думи: Българска екзархия, църковно възраждане, епископи, национална църква, доместикация, схизма. Abstract. The Bulgarian Revival is a concrete historical period and the process of the formation of a new social entity-the Bulgarian nation. Although literally not a revival in itself, there are some elements that constitute it as a revival-namely the Bulgarian Church