معرفی ، توصیف و طبقه بندی سفال های اشکانی فصل اول کاوش تپه بالان سردشت (original) (raw)

تبیین فرهنگهای هزارۀ سوم پ.م حوضۀ رود کُر بر اساس کاوش تل گپ کناره، مرودشت

2015

حوضۀ رود کر با توجه به شرایط جغرافیایی و زیست‌محیطی از دورۀ پارینه‌سنگی میانی تاکنون همواره مورد سکونت قرار داشته است. از این میان، فرهنگ­های هزارۀ سوم پیش از میلاد که همزمان با دورۀ آغاز ایلامی و حکومت ایلام بوده کمتر شناخته شده است. با توجه به اهمیت ویژه این برهۀ زمانی، تا کنون درک روشنی از چگونگی گذر از دورۀ پرتو ایلامی (دورۀ بانش) به دورۀ ایلام قدیم (دورۀ کفتری) در فارس وجود ندارد؛ از دلایل این موضوع می­توان به محدود بودن کاوش­های باستان­شناختی، منسجم نبودن کاوش­های صورت گرفته، انتشار محدود نتایج کاوش و استفاده محدود از علوم وابسته اشاره کرد، همچنین با توجه به عوامل مختلف از جمله شرایط زیست‌محیطی، محل استقرارگاه­ها دائما در حال جابه­جایی بوده و هم­اکنون نیز محوطه­ای که بتواند توالی منظمی از دوره­های پیش­از­تاریخ فارس ارائه دهد شناسایی نشده است. برخی از محققین از جمله سامنر سال­ها معتقد به وقفه­ای بین این دو دوره در فارس بوده­اند. در سال­های اخیر میلر و سامنر اذعان دارند که جمعیت کمی بین این دو دوره در ملیان ساکن بوده است. تل گپ کناره با دارا بودن توالی فرهنگ­های هزارۀ سوم فارس ی...

گسترش و تنوع گونه های سفال دوران اسلامی در سکونت های دشت نرماشیر کرمان / Distribution, Continuity and Diversity of Islamic Ceramics in the Settlements of Narmashir Plain, Kerman (In Persian)

2019

نرماشیر در صدر اسلام، یکی از پنج ولایت کرمان بود. اما توجه باستان‌شناسان به بم و جیرفت سبب غفلت از نرماشیر شده و شناخت کافی از سفال اسلامی نرماشیر وجود ندارد. عدم شناخت سفال نرماشیر از یک‌سو، و نقش سفال در گاهنگاری و شناخت تغییرات فرهنگی از دیگر سو، نشانگر ضرورت این پژوهش است. پرسش‌ها این‌ست که گونه‌های سفال اسلامی در نرماشیر چیست و به چه ادواری تعلّق دارند؟ فراز و فرود حیات در نرماشیر و روابط فرامنطقه‌ای آن براساس داده‌های سفالی چگونه بوده‌ است؟ ویژگی‌های تولید و سبک محلّی سفال در نرماشیر چیست؟ اهداف پژوهش عبارتنداز: مطالعه‌ی سفال اسلامی نرماشیر و شواهد تولید، گونه‌شناسی و گاهنگاری مقایسه‌ای و نسبی سفال‌ها و تبیین روند تداوم حیات در نرماشیر. روش گردآوری داده‌ها، میدانی-اسنادی، و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است1. برپایه‌ی نتایج، سفال اسلامی نرماشیر شامل گونه‌های: ساده‌ی بی‌لعاب، نقش‌کنده، افزوده، قالب‌زده، مُهری، شبه پیش‌ازتاریخی، لعابدار تک‌رنگ، نقش کنده یا افزوده زیرلعاب، گلابه‌ای، لعاب‌پاشیده، اسگرافیتو، نقاشی زیرلعاب، نقاشی روی لعاب، زرین‌فام و آبی‌و‌سفید است. این گونه‌ها، ارتباطات فرهنگی با: جیرفت، غبیرا، سیرجان، میناب، کیش، سیراف، نیشابور، اسفراین، ری، اصفهان، قصرابونصر، مرودشت، سی‌سخت، بویراحمد، شوش، رأس‌الخیمه امارات، مُسندَم عمان، حضرموت یمن، قلعه بحرین، بصره، سامرا، رقّه و لشکری‌بازار را نشان می‌دهند. برخی نمونه‌های سفال نرماشیر وارداتی و تعدادی تولید محلّی، اما تقلیدی هستند. نمونه‌های قالب‌زده‌ی بی‌لعاب، تولید محلّی و دارای نقوش کاملاً محلّی هستند. همچنین، حیات شهر نرماشیر از دوره‌ی ساسانی آغاز شده، و در دوره‌ی‌ سلاجقه‌ی کرمان و قراختاییان به اوج می‌رسد و تا دوره‌ی تیموری تداوم داشته است؛ اما جمعیت آن در دوره‌ی صفوی کاهش می‌یابد و پس از صفویان متروک شده و تعدادی روستا در دشت باقی ‌می‌ماند. In the early Islamic sources, Narmashir has introduced as one of the five main cities of Kerman and a part of the southeast economic exchange network. But it is unknown because archaeologists have often focused on the Bam and Jiroft. The questions are: what are the types of Islamic ceramics in the Narmashir, and what periods are they related to? How does the ups and downs of life in the Narmashir and its transnational cultural relations? What are the features of local ceramic production in the Narmashir plain? The purposes of the research are: “the study of Islamic ceramic and production evidence in the Narmashir”, “typology and relative chronology of ceramics”, and “explaining the periods of the prosperity of Narmashir”. The data have collected via “documentary and field” method, and the research method is “descriptive-analytical”. Based on the results, the ceramic types in Narmashir include the unglazed simple wares, wares with carving or added motifs, molded wares, pseudo-prehistoric ceramics, monochrome glaze, underglaze carving or added motifs, slip-painted wares, Sgraffiato, underglaze or overglaze painting, lusterware, and blue and white wares. These types of ceramics show the cultural relations with Jiroft, Gobayra, Sirjan, Soghan, Minab, Kish, Siraf, Nishapur, Esfahan, Rayy, Qasr-e Abu-Nasr, Marvdasht, Pasargadae, Sisakht, Boyer Ahmad, Susa, Ras al-Khaimah, Musandam, Hadramaut, Bahrain, Basra, Samarra, Raqqa, and Lashkari Bazar. Some samples of ceramics are imported in Narmashir. Some others are local, but they are imitated from foreign samples. The unglazed molded wares are locally produced and they have localized motifs. Also, the life of the old city of Narmashir has started from the Sassanid era, it peaked during the Saljuq and Qara Khitai period, and continued until the Timurid. But, its population declined during the Safavid period, and it has abandoned after the Safavids. So, only a few villages remained in the plain.

بررسی و تحلیل ویژگیهای ساختاری و تزئینی و کارکرد قلعه شهید شهرستان نرماشیر / Analysis of structural and decorative features and the function of Qaleh Shahid in Narmashir, Kerman (In Persian)

2019

. Introduction The city of Narmashir is located on the path of communication that, during the Islamic era, would link the center and west of Iran's plateau to the southeast, the shores of the Oman Sea and Hormuz. This city is known to be one of the major cities of Kerman in the third (Yaqubi, 2002, p.150) and fourth (Hadud al-'alam, 2004, p.143; Maqdisi, 2006, p.681) Hijri century. From the end of the Timurid to the Qajar period, there is not much noted in regards to this region in the geographical history books. Until the Qajar period, where Narmashir was re-named as the district of Kerman (Shirvani, 2010, p.603) and the district of Bam (Etemad al-Saltanah, 1988, p.472). In the current city of Narmashir, in addition to the Islamic buildings and sites, such as towers, caravanserai and a hill called 'carton', there were also reinforced using military-defensive and master-residential buildings. Qaleh Shahid (Shahid Castle) is an example of such buildings in Narmashir, which was most likely built in the late Islamic era. 2. Methodology With attention to the significance of Narmashir throughout the era of Islam and its vast affects, a historic and archaeological study of this area is necessary. In this essay, we study archaeology of the Shahid castle, which is one of the most known and ancient castles in the area. The main questions raised in this research are: What are the architectural and decorative features of Shahid castle and what are the factors influenced by it? What was the function of this building? The purpose of this essay is to investigate the type of work, as well as an analysis of the architectural and decorative features of the castle and its materials. Data collection method is field-documentary and the research method is descriptive-analytic. This data analysis is based on deductive reasoning. 3. Discussion Shahid castle is located today in a village of the same name in Azizabad in the central part of Narmashir city. Two-storey castle building has several rooms and two towers with similar decorations on both sides of the eastern and western entrance doors. The current area of ​​the building is estimated at about 200 square meters per floor. The castle was built without a platform and directly on the ground. It is possible that the castle and its towers were built in the late Zand period, and some of which have been added in the last 180 years (Shoshizadeh et al., 2005, p.2). The castle has a regular rectangular pattern (fig. 3). The main axis of the building has been the access point of the spaces through the central corridor. The most important space is a room on the first floor and on the top of the entrance. This room has three openings to the outside. Access to the ceiling and towers has been made from this room. The presence of a large open space outside the castle indicates the presence of the master and the possibility of communicating between him and the others. Divisions and social relations, the system of activities and economic conditions of the society surrounding the castle with regard to the presence of the privately-owned castle can also be seen. Shahid castle towers with a height of approximately 12 meters and the same decorations are located on both sides on the inside and the outside (fig. 6). The close proximity of the towers to each other, as well as increasing the defense of the castle's inhabitants, also adds to the beauty and decorative aspect of the building. The shape of the towers is cylindrical and their plan is circular. In addition to the two towers, there were four other towers. Two of which were at of the northeastern and the other two at the northwestern side of the castle; most of them were destroyed. The castle's towers seemed to have multipurpose functions. They were used to control the entrance and exit, in and out of the castle, in order to maintain control of the fortress, it was also used to protect the castle and to fight against the enemy. The fence and the presence of observation towers and congresses are considered as the main components of the castle's defense architecture. Thus, in constructing the castle with the master and the residents in mind, these necessary measures were needed to stop or at least slow down the speed of the invaders outside the castle and the fence inside it. Due to the current location of the castle in the village, as well as its frequent and continuous use, and the gradual abandonment of it in recent decades, no culture data, such as clay pieces, was found in any parts nor the surroundings of the fort. The main materials used are mudbrick and thatch, on some parts there was plastered surfaces. There are also bricks in some parts of the building. There is also signs of wood had been used within the framework of the remaining entrance (fig. 5). Narmashir is located in the warm and dry climate of Iran. In these areas, the hot seasons are long and the winters are short, with a temperature difference of up to two times at night and day. Therefore, the construction of walls using brick to keep the inside warm during the cold season, this is an example of the use of some of the best materials in the region. On the other hand, the use of clay and laminate as an affordable and popular material, made it both convenient and inexpensive, and it was easy to recycle. Observing the principle of introversion and the making room for interior spaces along keeping defensive issues in mind, and to avoid direct sunlight as well as hot and dry winds, openings in the walls have been kept to a minimum. In contrast, in order to provide light, the location of the entrance ports and ceiling lights is chosen to provide the necessary light space. The structure of the mudbrick was not suitable for joining tile or stone decoration. Clay can also be considered as materials that have been used in decorations, in addition to the structure of the Narmashir monuments. Hence, the special layout of the bricks in front and rear is used to add a kind of decorative element in the castle. For example, in niches or some windows, the layout of the upper part is such that architects create a multi-edged and decorative form with the front and back of the bricks, and draw a mortar on it. This type of decorative element has been seen in other Islamic cultures in Narmashir plain (Jamali and Rafi Abad) and in the upper part of the windows of the Rayen citadel of Kerman. The castle towers are covered with sun-dried brick, exterior and interior. For instance, the bricks on the exterior of the tower are lined with crossover, square shapes, diagonal lines, rows of other geometric patterns, and the outer decorations of the towers. This type of form and decoration has been used as architectural and decorative patterns that have been common in other towers and minarets in Narmashir and other parts of Iran since the Seljuk period. 4. Conclusion Shahid castle was built and used as a governmental, private and residential property, and which took military action during insecurity. The castles and towers date back to the late Islamic centuries. In regards to the architectural features, the type of decoration, type of plan and kind of materials used, the most important are: - Construction on a regular and rectangular surface; - The presence of the roof of the arched roof, the windows and the wall heater in the spaces and rooms of the building; - The presence of a fence and a solid wall in accordance with cultural and security conditions; - Establishing a dominant atmosphere; suiting the economic situation, livelihoods and social status, divisions and communications; and a system of social activism; - The construction of two observation towers with a circular plan and a cylindrical shape to suit the nature, the environmental conditions and able to withstand severe storms, as well as to better defense, over watch and gain control the inside and surroundings of the building; - The use of structural elements of mud brick, thatch and wood for the doors, and possibly windows, in accordance with the climatic characteristics of hot and dry areas. In general, we can say that the reasons for using clay in this area are: The use of local materials in accordance with the principle of "self-sufficiency"; Lower costs of construction, repair and maintenance; ease of work; Simplicity and avoidance of futility; Adaptation to the environment and needs; High resistance of mud brick and clay produced in Narmashir due to the presence of sand and gravel in them; Resistance to extreme changes in temperature between the night and day; Resistance to mild earthquakes; Good for thermal insulation.

معرفی نسخهخطی منظومة «گُل افشان» اثر کاهی کابلی

2019

از آغاز قرن دهم هجری با توجه به تغییر مراکز ادبی و تأثیر حاکمیت سیاسی بر ادبیات فارسی، در کنار معما‌‌سازی و ماده‌‌تاریخ‌‌، جواب‌‌گویی و تقلید از منظومه‌‌های فاخر فارسی چون «مخزن‌‌الأسرار»، «حدیقه‌‌الحقیقه»، «بوستان» و «مثنوی معنوی» در کارنامة شاعران ایرانی-هندی فراوان به‌‌چشم‌‌می‌‌خورد. مثنوی «گل‌‌افشان» اثر «کاهی کابلی» از شاعران سرآمد دربار همایون و اکبرشاه گورکانی در قرن دهم، یکی از ارزشمندترین نمونه‌‌های فن «جواب‌‌گویی» در ادب پارسی است. نسخه‌‌خطی این اثر که توسط نگارندگان مقاله درحال تصحیح است، قافیه‌‌به‌‌قافیه در جواب بوستان سعدی شامل یک دیباچه و ده باب به‌‌نام‌‌های «عدل و انصاف و تدبیر جهانداری»، «احسان»، «عشق و طریقت اولیاء»، «تواضع»، «رضا»، «قناعت»، «تربیت»، «شکر»، «توبه»، «مناجات و ختم کتاب»، در (3683) بیت در قرن دهم به‌‌نام «اکبرشاه» سروده‌‌شده‌‌است. با توجه به اینکه اکثر نویسندگان کتب تذکره و تاریخ‌‌ادبیات و پژوهشگران معاصر، این کتاب را جزو آثارمعدوم‌‌شدة «کاهی» قلمداد ‌‌کرده‌‌اند؛ معرفی و تصحیح این اثر ارزشمند، ضروری به‌‌نظر می‌‌رسد. این مقاله درپی آن است که با معرفی ای...

مقاله بازنمایی زال کودکی اسطوره ای در نگاره ای از شاهنامه شاه طهماسبی (با استفاده از رویکرد بینامتنیت)

2019

داستان هایی که دارای قدرت تاثیری جهانی هستند، برخوردار از عناصر ساختاری مشترک و جهان شمولی تحت عنوان کهن الگوی سفر قهرمان می باشند که در آنها به مضامینی از جمله مضمون کودکان اسطوره ای (رها شده) پرداخته شده است. مؤید این مطلب کتاب شاهنامه فردوسی است. متنی جامع و سرچشمه ‌ای که بارها و بارها مورد استفاده ی هنرمندان مختلف از جمله نگارگران قرار گرفته است. بررسی موفقیت نگارگران این نگاره ها در بازنمایی مضمون فوق، هدف محوری این پژوهش می‌باشد. در همین راستا مقاله‌ی حاضر، زال را به عنوان نمونه‌ی مورد مطالعه از کودکان شاهنامه انتخاب و عناصر ساختاری داستان زال را بر اساس مراحل الگوی کمپبل در نگاره ی «گفتار اندر داستان سام نریمان و زادن زال » از شاهنامه طهماسبی، با استفاده از رویکرد بینا متنیت تطبیق می‌دهد. پژوهش با این روش، به رابطه ی بین دو متن کلامی شاهنامه و متن تصویری (نگاره) می‌پردازد. فرض اساسی این مقاله بر آن است که شاهنامه طهماسبی، برخلاف بسیاری از نسخه های تصویری شاهنامه ها، با توجه به بافت فرهنگی مذهبی صفویه از عناصری نمادین و در جهت تاکید بر معانی اسطوره ای باستانی بهره برده و موفق ...

نقش آلمانیها در تأسیس راهآهن در ایران عصر رضاشاه

2020

هدف: مرور تلاش دولت آلمان در ساخت راه‌آهن در ایران عصر قاجار و نقش شرکت‌های آلمانی در ساختن راه‌آهن سراسری ایران در دورۀ رضاشاه و تأمین ملزومات آن. روش/رویکرد پژوهش: داده‌ها از اسناد آرشیوی ایران، منابع کتابخانه‌ای فارسی، انگلیسی، آلمانی و دانمارکی استخراج شده است. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: باوجود سربرآوردن آلمان‌ها در سپهر سیاست ایران در نیمۀ دوم سلطنت قاجارها، مخالفت‌های روس و انگلیس و تلاطم ناشی از جنگ جهانی اول، مانع از موفقیت آلمانی‌ها در ساخت راه‌آهن ایران شد. در مرحلۀ اول ساخت راه‌آهن سراسری در دوران رضاشاه، آلمان‌ها توانستند کارنامه‌ای موفق از خود به‌جا بگذارند؛ ولی ازآنجاکه شریک آن‌ها در سندیکا یعنی آمریکایی‌ها در جنوب ضعیف عمل کرده بودند، شرکت‌های آلمانی نیز از ادامۀ کار بازماندند. در مرحلۀ دوم و پایانی راه‌آهن سراسری نیز به‌دلیل کشاکش سیاسی در آلمان و رقابت شرکت‌های آلمانی با کنسرسیوم کامپساکس در ساخت راه‌آهن، نقشی کم‌رنگ از آنان به‌جای مانده‌است. آلمان در تأمین تجهیزات موردنیاز راه‌آهن تلاشی درخور توجه داشت؛ ولی اشغال ایران در شهریور بیست به مناسباتی ازاین‌دست پایان داد.

Is the Handicraft Art? Search for finding the state of Handicraft among the arts, according Kant’s aesthetics (آیا صنایع‌دستی هنر است؟ جستجوی جایگاه صنایع‌دستی در بین هنرها براساس زیبایی‌شناسی کانت)

Kimiya-ye-Honar کیمیای هنر , 2017

In Kant’ viewpoint, beauty is neither objective nor does it rely on concepts, but it is the subject that establishes the judgment of aesthetic in object of art. Kant believes that the feeling of pleasure in judgment of taste arises from reflective judgment of the subject of judgment. He argues that art is distinguished form nature, science and craft, and divides it into mechanical art, pleasant art and beautiful art. Pleasant art is a kind of art whose purpose is just pleasure, while the criteria of judgment in beautiful art is reflective judgment. The work of beautiful art is the product of author’s genius through form. From the perspective of ideas Kant divides fine arts into three kinds: art of speech, visual art (Including plastic art and painting) and art of the beautiful play of sensations. According to his description of certain use of the object as a condition that limits the aesthetical ideas, it seems that handicrafts are sub- architecture, and should be regarded as plastic art. But given the wide range of handicraft products, from mass production to unique objects with aesthetical features, and from useful to the decorative, they cannot all be equally judged as craft. This research seeks to analyze aesthetically the range of crafts based on the concepts explained in “Critique of Judgment”. This this way it distinguishes the field of art and non-art in the productions of handicraft and introduces areas of pleasant art and fine art in objects of handicraft. به نظر «کانت» زیبایی امری عینی و متکی بر مفاهیم نیست، بلکه ذهن واضع حکم زیباشناختی در ابژۀ هنر است. احساس رضایتمندی در حکم ذوقی را ناشی از قضاوت تأملی به واسطه ذهن قضاوت‌کننده می‌داند. او هنر را از طبیعت، علم و پیشه‌وری متمایز دانسته و هنرها را به مکانیکی، مطبوع و زیبا تقسیم می‌کند. به زعم کانت هنرمطبوع هنری است که غایت آن صرفا لذت است، در حالی که معیار قضاوت در هنر زیبا قوه حاکمه تأملی بوده و اثر محصول نبوغ خالق به مدد صورت یا فرم است. کانت هنرهای زیبا را از منظر بیان ایده‌ها به سه قسم تقسیم می‌کند : هنرهای سخنوری، هنرهای تجسمی (شامل هنرپلاستیک و هنر نقاشی) و هنر زیبای تأثرات حسی. کانت به طور واضح صنایع‌دستی را در طبقه بندی خود جای نداده است اما با توضیحاتی که در مورد استفاده معین از شیء به مثابه شرط محدودکننده ایده‌های زیباشناختی ارائه می‌دهد، بنظر می‌رسد که می‌توان صنایع‌دستی را اگر تابع معیارهای زیبایی‌شناسی باشد، زیر مجموعۀ معماری و در گروه هنر پلاستیک قرار دارد. اما با توجه به طیف گستردۀ تولیدات صنایع‌دستی از تولید انبوه گرفته تا اشیاء منحصر به فرد با ویژگی‌های زیبایی‌شناختی، و از کاربردی گرفته تا تزیینی، نمی‌توان همۀ آثار صنایع دستی را به طور یکسان مورد قضاوت قرار داد. پژوهش حاضر می‌کوشد تا طیف صنایع‌دستی را از جنبۀ زیبایی‌شناختی تحلیل کند. بدین وسیله حیطه «نقد قوه حکم» بر اساس مفاهیم ذکر شده در کتاب هنر و غیرهنر را در صنایع‌دستی متمایز کرده، مرزهای هنر مطبوع و هنر زیبا در آن را معرفی می‌کند.

“بازتاب انتقال آیین‌های باستانی ایران به شبه‌جزیرۀ کره در آینۀ اساطیر و ادبیات”

The Institute of Middle Eastern Affairs, 2022

The historical and cultural records prove that Iran and the Korean Peninsula exchanged with each other for about 2,000 years by sea and land through Silk Road. In most cases, both countries traded with each other for a long time through Central Asia and China while they also traded with each other directly in rare cases. This exchange had remarkable effects on economy, arts, literature, and religion. The effects of exchanges between Iran and Korea are huge and deep enough to be able to handle each area mentioned earlier as a separate research theme. However, there have been only a few researches related to this so far. Among them, this study examines the thought of Iranian Mithraism spread to Korea. The appearance of Mahayana Buddhism influenced by Iranian ancient religion established a chance to spreading the thought of Mithraism to Korea. The thought of Mithraism that has influenced the religious culture of Korea is ‘Maitreya’ which is another name of Mithra. In the Silla Dynasty,...