Tekirdağ Şehir Coğrafyası (original) (raw)

2019, Tekirdağ Şehir Coğrafyası

Tekirdağ şehri, Marmara Bölgesi’nin Ergene Bölümü’nde yer alır. Çalışma sahasını oluşturan şehir, Marmara Denizi’nin kuzeybatısında yer alan geniş koylu bir kıyının kenarına yerleşmiştir. İdari bakımdan Tekirdağ ili Süleymanpaşa ilçesi sınırları dâhilindedir. 2012 yılında Tekirdağ’ın büyükşehir olmasıyla birlikte merkez ilçenin yerini alan Süleymanpaşa, doğuda Çorlu, batıda Malkara ilçeleriyle komşudur. Kuzey ve kuzeydoğusunda Muratlı, kuzey ve kuzeybatısında Hayrabolu ilçeleri bulunur. Güneybatıda Şarköy ilçesiyle komşu olup güneyde Marmara Denizi’yle çevrilidir. Çalışma sahasını teşkil eden Tekirdağ şehri, bulunduğu konum ve sahip olduğu coğrafi özellikler sayesinde yaklaşık 5 bin yıldır yerleşim alanı olarak varlığını sürdürmektedir. Farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan Tekirdağ’ın tarihte bilinen ilk adı Bizanthe’dir. Bizans döneminde kale ekseninde gelişen Tekirdağ, Osmanlı hâkimiyetinden sonra liman şehri olarak gelişme göstermiş, denizden gelen ticaretin merkezi olmuştur. Mekânsal gelişim iktisadi gelişmeye paralel bir seyir izlemiş, her geçen gün şehirsel alan genişlemiştir. Günümüzde 2.253 hektarlık alana yayılan Tekirdağ şehri, 14 mahalleden müteşekkil olup yaklaşık 171 bin nüfusa sahiptir. Araştırma sahasına konu olan Tekirdağ şehrinin kurulu bulunduğu sahada yer alan plato, taraça, vadi yamacı ve vadi tabanları gibi birimler; mahallelerin dağılışı, bina ve meydanların yer seçimi, cadde ve sokakların uzanış doğrultusuna yön vermiş, şehir morfolojisine etki etmiştir. Tekirdağ şehrinin bir bölümü akarsu vadi tabanlarında oluşan alüvyal dolgu sahaları üzerinde bulunur. Bu durum Kuzey Anadolu Fay Zonu’nun yaklaşık 21 km kuzeyinde olan Tekirdağ şehrinde depreme bağlı olarak meydana gelebilecek afet riskini artırmaktadır. Buna ek olarak söz konusu yerleşim alanlarında yanlış yer seçiminden dolayı sel ve taşkın riski de bulunmaktadır. Şehrin gelişiminde çeşitli unsurlar etkili olmuştur. Bunlardan biri olan Tekirdağ limanı, Trakya gibi geniş bir ard bölgeye sahiptir. Bölgede yapılan zirai faaliyetlere bağlı ürünler, liman aracılığıyla sevk edilmiş, bu durum şehrin ticari hayatında önemli rol oynamıştır. Hammadde varlığına bağlı olarak 1931 yılında kurulan Tekirdağ Tekel Fabrikası, şehrin batı yönüne doğru gelişmesinde etkili olmuştur. İlerleyen dönemde Marmara Denizi kıyısına yapılan İstanbul yolu ve 2006 yılında açılan Namık Kemal Üniversitesi, şehrin doğu yönüne doğru gelişimini hızlandırmıştır. Tekirdağ, daha önceleri zirai ve sınai faaliyetlerin yoğun olduğu bir şehir iken, günümüzde genel hizmetlerin hâkim olduğu şehirler grubu içerisinde yer almaktadır.