ANKARA GÜDÜL AĞZINDAN DERLEME SÖZLÜĞÜNE KATKILAR (original) (raw)

ANKARA GÜDÜL AĞZINDAN DERLEME SÖZLÜĞÜNE KATKILAR Özet Köyden köye, kasabadan kasabaya, kentten kente, bölgeden bölgeye ses ve şekil yönünden bazı farklılıklar gösteren ağızlar ölçünlü dilin yanında varlığını sürdüren alt kollarıdır. Yine de hızla akan zaman ve sürekli değişen şartlar sebebiyle ağız özellikleri olduğu gibi korunmamakta, bilişim ağının gelişimi ve yaygınlığı etkisiyle yok olmaya, farklılaşmaya kadar gitmektedir. Bu sebeple ağızlara ait dil malzemelerinin hızlı bir şekilde bir araya getirilmesi gerekmektedir. Metin derlemesi yanında sözcük derlemeleri de bu noktada önem taşımaktadır. Ankara'ya bağlı Güdül ilçesinin ilçe merkezi yanında Karacaören köyü ve Yeşilöz beldesinde daha önce yöre insanı ile yapılan çeşitli görüşmeler sonucu yörenin birçok sözlü kültür ürünü derlendi. Bu çalışmada derlenen sözler Derleme Sözlüğü ile karşılaştırılıp Anadolu Ağızları söz varlığına katkı sağlamayı amaçlandı. Derleme Sözlüğü'nde yer alanlar, yer almayanlar, yer aldığı hâlde ses ve anlam farklılıklarına sahip olanlar diye üç farklı sınıflandırma yapılmıştır. Ayrıca ilk iki bölümde ad (akraba, yer, giysi, yiyecek, bitki, hayvan, oyun, hastalık vs. adları), sıfat, zarf, fiil, ünlem gibi sözcük türleri yanında deyim ve beddua ifadeleri şeklinde alt sınıflandırma yöntemi uygulanmıştır. Anahtar kelimeler: Ağız araştırması, Derleme Sözlüğü, Sözcük derlemesi, Güdül ağzı.