TÜRKİYE-ERMENİSTAN İLİŞKİLERİ VE TEMSİLLER: ERMENİSTAN'DAN BİR BAKIŞ (original) (raw)

2017, International Symposium on the Effects of Turkish-Armenian Relations on the Regional Policies (From the 19th Century to Present Day) Proceedings (pp. 419-442). Ankara: Atatürk Research Center Publications.

Özet Bu çalışmanın amacı, Türkiye-Ermenistan ilişkileri konusunda, Ermenistan'da yaşayan gençlerin ve bir grup STK çalışanının algı ve değerlendirmelerini sosyal psikolojik bir yaklaşımla incelemektir. Bu amaçla, alan araştırması yöntemi kullanılarak Ermenistan'da bir çalışma gerçekleştirilmiş, Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi sürecinde atılacak adımlara yönelik talepler ve görüşler; bu ilişkilerin nasıl temsil edildiği; 1993'te kapatılan Türkiye-Ermenistan sınırına ve genel olarak Türkiye-Ermenistan ilişkilerine dair algı ve tutumlar araştırılmıştır. Araştırmada genel olarak çatışma çözümleme süreçleri konusundaki sosyal psikolojik teoriler temel alınmıştır (Bar-Tal, 2007; Bilali, Tropp ve Dasgusta, 2012; Tajfel, 1982). Ayrıca, Türkiye ve Ermenistan halkının, sivil toplum kuruluşlarının, politikacıların ve gençlerin Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin normalleşmesi için neler yapabileceğine ilişkin görüşler de öğrenilmeye çalışılmıştır. Bu amaçla Ermenistan'ın iki şehrinde 109 katılımcıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler ve bilişsel haritalama yöntemi kullanılarak bir alan araştırması yapılmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ve bilişsel haritaların çözümlenmesi yöntemleriyle incelenmiştir. Sonuçlara göre, araştırma örneklemini oluşturan Ermeni üniversite öğrencileri ve STK çalışanlarının müzakerelere, iletişime, temasa dair güçlü motivasyonlar barındırdığı gözlenmiştir. Katılımcılar, STK çalışanlarının, halkın ve bilhassa gençlerin, ilişkilerin iyileşmesi yönünde iletişim kurmaları gerektiğini düşünmektedirler. İki toplum arasındaki sorunların çözülmesi için işbirliği yapma, dostça ilişkiler kurma yönünde beklenti ve taleplerin sıkça dile getirildiği görülmüştür. Türkiye-Ermenistan sınırının açılması, iki toplum ve devlet arasındaki gerilimin azalması, dostça ilişkilerin yeniden tesis edilmesi, ilişkilerin normalleşmesine katkı sağlaması gibi gerekçelerle talep edilmiştir. Ayrıca katılımcılar özellikle Türkiye'deki politikacılardan Türkiye-Ermenistan ilişkilerinin iyileşmesi yönünde gözle görülür biçimde daha fazla adım ve çaba beklemektedir. Anahtar kelimeler: Türkiye-Ermenistan ilişkileri, Ermeni Meselesi, sosyal temsiller, normalleşme, bilişsel haritalama * Bu çalışmada, Hrant Dink Vakfı seyahat fonuyla, ilk üç yazarın Ermenistan'da gerçekleştirdikleri araştırmanın bulguları özetlenmiştir. Hrant Dink Vafkı'na desteklerinden dolayı teşekkür ederiz.