Ortaöğretim Kurumlarında Öğretmenlerin İletişim Becerilerini Ölçmeye Yönelik Bir Çalışma: Kocaeli İli İzmit İlçesi Örneği (original) (raw)

2021, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD) Eurasian Journal of Researches in Social and Economics (EJRSE)

ÖZET Duygu, düşünce ya da bilginin, çeşitli yollarla karşılıklı olarak aktarılması iletişim olarak anlamlandırılabilir. İletişim, her alanda olduğu gibi eğitim ve öğretim alanında da önem arz etmektedir. İletişim, öğretmen-öğrenci özelinde ele alındığında “Öğretmen iletişimi” öğrencilerin derse yönelik tutum ve motivasyonlarını etkileyen bir süreçtir. Bu nedenle öğretmenlerin, iletişim bileşenlerini sınıf ortamında etkin düzeyde kullanması gerekmektedir. Bu çalışmada, ortaöğretim kurumlarında görev yapan öğretmenlerin öğrenciye yönelik iletişim becerilerini öğrenciler açısından değerlendirmek ve duruma yönelik bir saptama yapmak amaçlanmıştır. Buna yönelik olarak Yıldız, Kılıç ve Yavuz (2018)’un geliştirmiş olduğu “Öğretmen İletişim Becerisi Değerlendirme Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek doğrultusunda öğretmenlerin iletişim becerileri; empati ve yardım becerileri, iletişim ortamı oluşturma, sınıf yönetimi ve iletişim engelleri olmak üzere dört alt boyutta incelenmiştir. Bu çalışmanın evreni Kocaeli ili İzmit ilçesidir. 2019-2020 eğitim öğretim yılında evren içinde yer alan tüm ortaöğretim devlet kurumlarının (31) her biri bir küme olacak şekilde küme örneklem kullanılmıştır. İkinci aşamada okul türlerine göre bir ayrıma gidilmiş ve ölçek uygulanacak okullar, her okul türünden orantılı ve tesadüfi olarak belirlenmiştir. Uygulama sonucunda elde edilen 922 adet geçerli ölçek verisinin analizi SPSS. 21.0 programı ile yapılmış, analizde betimsel istatistik yöntemlerinden standart sapma, aritmetik ortalama, bağıl değişkenlik katsayısı, frekans ve yüzde işlemleri ve t testi kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda öğretmenlerin iletişim becerileri; cinsiyet, okul türü, sınıf değişkenleri ve alt boyutlar arasındaki bağlantı açısından değerlendirilmiştir. Öğrencilerin, öğretmenlerinin iletişimini dört alt boyutta da başarılı buldukları belirlenmiştir. Cinsiyet değişkeni açısından bakıldığında erkek öğrenciler öğretmenlerinin empatik, yardımsever ve iletişim ortamı oluşturmada etkili olduğu görüşünde iken kadın öğrenciler sınıf yönetimi boyutunu daha olumlu değerlendirmiştir. Okul türü açısından, Fen Lisesi, Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi öğrencileri öğretmenlerini en çok iletişim ortamı oluşturma alt boyutunda başarılı bulurken, Anadolu Liseleri empati ve yardım becerilerini en yüksek oranla değerlendirmişlerdir. Tüm okul türleri öğretmenlerini sınıf yönetimi alt boyutunda en düşük puanla değerlendirmişlerdir. Sınıf seviyesi değişkeni açısından öğrencilerin öğretmenlerini 10. sınıfta empati ve yardım becerileri, 11. ve 12. Sınıfta iletişim ortamı oluşturma alt boyutu açısından en başarılı buldukları sonucuna ulaşılmıştır. Alt boyutlar arasındaki bağlantı incelendiğinde öğretmenlerin empati ve yardım becerileri yükseldikçe sınıf içinde oluşturdukları iletişim ortamı artmaktadır. Bununla birlikte araştırmaya katılan öğrencilerin, öğretmenlerin empati ve yardım becerileri arttıkça sınıf yönetiminin zayıfladığı ancak sınıf içindeki iletişim engellerinin azaldığı görüşüne sahip oldukları sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Öğretmen İletişimi, Empati Becerisi, İletişim Becerisi, Sınıf Yönetimi, ÖğretmenÖğrenci İletişimi. A STUDY TOWARDS MEASURING THE COMMUNICATION SKILLS OF TEACHERS IN SECONDARY EDUCATION INSTITUTIONS: KOCAELİ PROVINCE IZMIT DISTRICT EXAMPLE ABSTRACT The mutual transfer of emotions, thoughts or information in various ways can be interpreted as communication. Communication is important in education and training as in every field. When communication is considered in the context of teacher-student, "Teacher communication" is a process that affects students' attitudes and motivations towards the lesson. For this reason, teachers should use communication components effectively in the classroom environment. In this study, it was aimed to evaluate the communication skills of teachers working in secondary education institutions in terms of students and to make a situation-oriented determination. In line with the scale, communication skills of teachers were examined in four sub-dimensions: empathy and helping skills, creating a communication environment, classroom management, and communication barriers. The population of this study is Izmit district of Kocaeli province. In the 2019-2020 academic year, a cluster sample was used so that each of all secondary education government institutions (31) included in the population were a cluster.In the second stage, a distinction was made according to school types and the schools for which the scale would be applied were determined proportionally and randomly from each school type. At the end of the application, 922 valid scale data were obtained and the analysis was made with the SPSS. 21.0 program. In the analysis, descriptive statistical methods such as standard deviation, arithmetic mean, relative coefficient of variation, frequency and percentage operations and t test were used. As a result of the analysis, the communication skills of the teachers; It was evaluated in terms of the connection between gender, school type, class variables and sub-dimensions. It was determined that students found their teachers' communication successful in all four sub-dimensions In terms of gender variable, male students thought that their teachers were empathic and helpful and effective in creating a communication environment, while female students evaluated the classroom management dimension more positively.In terms of school type, Science High School, Anatolian Imam Hatip High School and Vocational and Technical Anatolian High School students found their teachers most successful in the sub-dimension of creating a communication environment, while Anatolian High Schools evaluated their empathy and helping skills with the highest rate. All school types rated their teachers with the lowest score in the classroom management sub-dimension. In terms of the grade level variable, it was concluded that students found their teachers the most successful in terms of empathy and helping skills in the 10th grade, and the sub-dimension of creating a communication environment in the 11th and 12th grade. When the connection between sub-dimensions is examined, as the empathy and helping skills of teachers increase, the communication environment they create in the classroom increases. However, it was concluded that the students participating in the study had the view that as teachers' empathy and helping skills increased, classroom management was weakened, but communication barriers in the classroom decreased. Keywords: Teacher Communication, Empathy Skill, Communication Skill, Classroom Management, Teacher-Student Communication.