İİT'ye Bağlı Uluslararası İslam Fıkıh Akademisinin Tıbbi Konularda Fetva Usulü: Organ Nakli Örneği (original) (raw)

2021, Fıkıh ve Biyoetik, M. İhsan Karaman, Hakan Ertin, Mürteza Bedir, Editör, İsar Yayınları, İstanbul, ss.151-179

Abstract

Komplike çağdaş meselelerin dinî ve ahlaki boyutlarıyla çözüm beklediği günümüzde, çok boyutlu ve disiplinlerarası yönü ağır basan biyofıkıh gibi girift alanları bireysel düzeyde sırtlanmak veya kuşatmak gittikçe zorlaşmaktadır. Arkasında tıp, felsefe, hukuk, kelam, etik, hatta bazen siyaset ve ekonomi gibi pek çok boyutu teorik ve pratik sorunlarıyla barındıran böyle bir alanla belki de insanlık tarihi boyunca ilk defa karşılaşılıyor. Pek çok ilim dalından çok yönlü istifadeyi gerektiren biyofıkıh alanındaki meselelerin buz dağının görünen yüzüne alelacele veya bireysel çapta fetva sunulmasıyla çözüme kavuşturulması mümkün değildir. Bu noktada fakihlerin hem birbirinden hem de meseleyle ilişkili alanların uzmanlarının bilirkişiliğinden istifadesi elzem görünmektedir. Bugün İslam âlemi disiplinlerarası ve kolektif çalışmayı gerektiren bu tür problemlere pratik ve metodolojik açılardan arayış içindedir. Bu ihtiyacın farkındalığıyla bugün farklı ülkelerde pek çok fetva kurulu ortaya çıkmış ve kolektif içtihat (el-ictihâdü'l-cemâî) yöntemi ile Müslümanların çağdaş sorunlarına çözüm arayışları başlamıştır. Mevzubahis kurullardan biri

Loading...

Loading Preview

Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.

References (6)

  1. İran'daki uygulamanın ayrıntıları ve etik açıdan yorumlanması hususunda bk. Bagher Larijani v.dğr., "Financial Incentives in Organ Transplantation: Ethical Views", Iranian Journal Of Aller- gy, Asthma And Immunology 6/5 (2007): 39-45; Anne Griffin, "Kidneys on Demand", Iranian Organ Donation 334/7592 (2007): 502-505; Nader Ghotbi, "The Ethics of Organ Transplan- tation in the Islamic Republic of Iran", Eubios Journal of Asian and International Bioethics 23 (2013): 190-193.
  2. Ebû Bekr Alâeddin Muhammed b. Ahmed b. Ebî Ahmed es-Semerkandî, Tuhfetü'l-fukahâ (Beyrut: Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1984), 1/52; Ebû Bekr Alâeddin Ebû Bekr b. Mes'ûd b. Ahmed el-Hanefî el-Kâsânî, Bedâiü's-sanâi' fî tertîbi'ş-şerâi' (Beyrut: Dârü'l-Kütübi'l-İlmiyye, 1982- 1986), 5: 142; Ebü'l-Hasen Burhâneddîn Ali b. Ebî Bekr el-Mergīnânî, el-Hidâye şerhu Bidâye- tü'l-mübtedî (İstanbul: Kahraman Yayınları, 1986), 1: 20; Burhâneddin Mahmûd b. Ahmed b. Abdilaziz b. Ömer el-Mergīnânî el-Buhârî, el-Muhîtü'l-Burhâni fî'l-fıkhi'n-Nu'mânî, thk. ve tlk. Ahmed İzzu İnâye ed-Dımaşkî (Beyrut: Dârü İhyâi't-Türâsi'l-Arabî, 2003), 2: 28. 69 Mecelle 4/1, 507; Mecmau'l-Fıkhi'l-İslâmî ed-Düvelî, "Karâr bi-şe'ni intifâ'i'l-insân bi-a'dâi cis- mi insânin âhâr hayyen kâne ev meyyiten"
  3. Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye, md. 25. 71 Mecelle 4/1, 454, 475.
  4. Mecelle 4/1, 508; Mecmau'l-Fıkhi'l-İslâmî ed-Düvelî, "Karâr bi-şe'ni intifâ'i'l-insân bi-a'dâi cis- mi insânin âhâr hayyen kâne ev meyyiten"
  5. Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye, md. 30. 74 Mecelle 4/1, 451, 475.
  6. Mecelle-i Ahkâm-ı Adliyye, md. 19.