Κοινωνικοχωρική διαλεκτική, χώρος και ετεροτοπία στα σύγχρονα εμπορικά κέντρα: Mια προσέγγιση με αφορμή την εμπειρική έρευνα στο Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη (original) (raw)

2015, Αρβανίτης, Α. Λαφαζάνη Π. Μπασμπας, Σ. Παπαδοπούλου, Μ. Παρασχάκης, Ι. και Ρωσσικόπουλος Δ. (2015) Χαρτογραφίες Νου, Ψυχής και Γνώσης. Αφιέρωμα στον Ομότιμο Καθηγητή Μύρωνα Μυρίδη, Τμήμα Αγρονόμων Τοπογράφων Μηχανικών ΑΠΘ, Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη, σελ. 698-715.

Φραγκόπουλος, Ι., Παπασυμεων, Χ., Κουρκουρίδης, Δ. Στο παρόν άρθρο εξετάζουμε την κοινωνικο-χωρική συγκρότηση του σύγχρονου εμπορικού κέντρου μέσω μιας κοινωνιολογικής και ανθρωπολογικής συλλογιστικής που αξιολογεί τα εννοιολογικά θεωρητικά εργαλεία της ετεροτοπίας (Foucault, 1986) ως χώρου άσκησης της εξουσίας, καθώς και της παραγωγής του χώρου. Για την παραγωγή του χώρου, ο Lefebvre αναπτύσσει τη διαλεκτική του χώρου με βάση τρεις ορισμούς, τις αναπαραστάσεις του χώρου, τις χωρικές πρακτικές και τους χώρους αναπαράστασης (Lefebvre, 2000). Η ετεροτοπία είναι ένας ιδιαίτερος χώρος, μέσα σε άλλους χώρους, οι λειτουργίες του οποίου είναι διαφορετικές ή αντίθετες με αυτές του συνόλου (Foucault, 1987). Μεθοδολογικά εργαστήκαμε με διττό τρόπο. Αφενός με μια διαχρονική προσέγγιση, κατά την οποία μελετώντας τις κοινωνικοχωρικές διαστάσεις των χωροθετήσεων των εμπορικών δραστηριοτήτων από την αρχαιότητα μέχρι και τη σημερινή εποχή, καταλήξαμε σε διακριτές περιόδους. Αφετέρου με μια συγχρονική προσέγγιση μέσω της εμπειρικής έρευνας που διεξήγαμε κατά την διάρκεια της εκπόνησης της διπλωματικής μας εργασίας του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης, στο Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη. Η έρευνα πεδίου πραγματοποιήθηκε με ερωτηματολόγια, από τον Απρίλιο έως και τον Μάιο του 2012, με τελικό δείγμα 466 ατόμων.