6. ve 7. sınıf öğrencilerinin Fransızca öğretimine ilişkin metaforik algıları (original) (raw)

2021, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Uluslararası Filoloji ve Çeviribilim Dergisi, 3(1), 46-71

Bu çalışmayla ortaokul düzeyindeki öğrencilerin Fransızca, Fransızca ders kitabı ve Fransa’da yaşamak kavramlarını nasıl algıladıklarının metaforlar aracılığıyla ortaya konması ve söz konusu kavramlara ilişkin bakış açılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Eğitimde yeni fikirler üretmek için güçlü birer araç olarak kabul edilen metaforlar, öğrencilerin Fransızcaya ilişkin sahip oldukları düşünce, kişisel algı ve yaşadıkları deneyim hakkında yeni bilgiler edinmede önemli bilgiler sunmaktadır. Nitel araştırma kapsamında hazırlanan bu araştırmada, çalışma grubunu amaçlı örneklem yöntemlerinden tipik durum örneklemesi yoluyla belirlenen 2017-2018 öğretim yılında Bursa’da özel bir okulun 6. ve 7. sınıf düzeyinde eğitim gören 38 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri anket yoluyla elde edilmiş ve her bir öğrenciden Fransızca… gibidir; çünkü…, Fransızca ders kitabı… gibidir; çünkü… ve Fransa’da yaşamak… gibidir; çünkü… sorularını en iyi temsil eden metaforları gerekçeleri eşliğinde yazmaları istenmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yöntemiyle çözümlenmiştir. Fransızcaya yönelik metaforlar olumlu çağrışım başlığıyla yedi kavramsal ulam (birikim, derinlik, eğitim, eğlence, değer, gelişim ve destek) ve olumsuz çağrışım başlığıyla iki kavramsal ulam (sıkıcı ve zor) olmak üzere toplamda dokuz farklı alt temada incelenerek yorumlanmıştır. Araştırma sonuçlarından Fransızcaya yönelik ilgili üç kavram için geçerli 113 metafor elde edilmiştir. Bu bağlamda, Fransızca kavramı için geliştirilen 38 metafordan 25 (%65,8)’inin olumlu olduğu ve bu metaforlar içerisinde en fazla “su”, “zor”, “gül” metaforlarının yer aldığı; Fransızca ders kitabı kavramı için kullanılan 38 metafordan 26 (%68,4)’sının olumlu olduğu ve “ansiklopedi”, “eğitim”, “masal”, “gökkuşağı” metaforlarının kullanımına en çok başvurulan metaforlar olduğu; Fransa’da yaşamak kavramına yönelik 37 metafordan 34 (%91,9)’ünün olumlu olduğu ve en fazla “hayal” ve “rüya” metaforlarıyla ifade edildiği tespit edilmiştir. Anahtar kelimeler: Metafor, algı, Fransızca, Fransızca ders kitabı, Fransa’da yaşamak