Cztery drogi, jeden cel. „Nowa historia wojskowości” i formy jej propagowania (original) (raw)
Related papers
Przegląd Zachodniopomorski, 2019
W Gdyni w latach 1933-1939 dzialala placowka polskiego wywiadu wojskowego. Byl to Posterunek Oficerski nr 2 (PO 2), podlegający wiekszej agendzie, Ekspozyturze nr 3 Oddzialu II Sztabu Glownego Wojska Polskiego. Pod kierownictwem oficera pracowalo w nim kilku wojskowych i cywilow. Podlegali im agenci, zbierający wiadomości w terenie. Ich liczba oscylowala miedzy 6 a 13. Ogolem, w latach 1933-1938 dla PO 2 pracowalo w Gdansku i Niemczech co najmniej 37 agentow. PO 2 utworzono kilka miesiecy po objeciu wladzy w Rzeszy przez nazistow i tuz po wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodow. Lata 1931-1933 byly okresem wyjątkowego napiecia w stosunkach polsko-gdanskich. Ich widownią bylo glownie forum Ligi Narodow. Prawdopodobnie powolanie posterunku kontrwywiadu ofensywnego (bo taki mial profil dzialalności przez pierwsze dwa lata) spowodowane bylo obawą przed rozwojem sytuacji w Wolnym Mieście. Naziści byli nieobliczalni i groźni. W zakresie kontrwywiadowczym PO 2 byl tarczą oslaniającą port w Gdyni i najblizszy rejon przed penetracją niemiecką idącą. Sąsiedztwo Wolnego Miasta Gdanska bylo glowną przyczyną powolania posterunku. Bylo to miasto cieplarniane dla dzialalności szpiegowskiej i nielegalnej. Przybywali tam dezerterzy, przemytnicy, falszerze, pospolici przestepcy, dzialacze polityczni i uciekinierzy przed prześladowaniami. Do listopada 1935 roku gdynski PO 2 koncentrowal sie na pracach kontrwywiadowczych związanych z Gdanskiem. Do latwych zadan nalezalo namierzanie mieszkan, w ktorych niemieckie sluzby spotykaly sie ze wspolpracownikami. Kilkadziesiąt zadan rocznie dotyczylo sprawdzenia doniesien posterunkow oficerskich, ekspozytury lub innych sluzb polskich w odniesieniu do podejrzanych osob. Szukano szpiegow i zdrajcow. Badano zachowania – zwlaszcza gdanszczan – nietypowe i wystepujące regularnie.Zbierano wiadomości o powiązaniach miedzy przedsiebiorstwami polskimi, gdanskimi i niemieckimi na Wybrzezu. Sprawdzano kontakty towarzyskie oficerow Wojska Polskiego i czlonkow ich rodzin (zwlaszcza zon). Od 1935 roku, w związku z powstaniem niemieckiej armii z poboru powszechnego (Wehrmacht) PO 2 zostal przestawiony na dzialania ofensywne, glownie na terenie Pomorza Zachodniego (czyli wschodniego obszaru Provinz Pommern oraz Grenzmark Posen Westpreussen). Chodzilo o poznanie stanu niemieckich zbrojen, dyslokacji wojsk, budowy lotnisk i umocnien (na poźniejszym tzw. Wale Pomorskim, (Pommern stellung – d 1).I przewidzenie szybkości mobilizacji.
Studia Rossica Gedanensia
Communicative strategies in headlines about the war in Ukraine in the Danish daily “Politiken” (from the reader’s perspective) The aim of the article is to present informative strategies applied in the headlines about the war in Ukraine in the Danish daily “Politiken”. The study covered 26 headlines from two thematic sections of the journal. A comparative analysis has showed differences in the structure and organization of information, the use of stylistic and emotive means, and the way the war is presented. The contrasts result from the fact that the texts belong to different press genres: informational or journalistic texts. Interconnecting them with hyperlinks creates an internal mini-discourse and gives a more complete picture of the presented events.
Historia krytyczna i jej „gabinet cieni”. Historiografia polska wobec Zagłady 2003–2013
Zagłada Żydów. Studia i Materiały
W artykule omawiam najważniejsze zjawiska polskiej historiografii i wybrane publikacje dotyczące Zagłady z lat 2003–2013. W ślad za narratywistami interesuje mnie ich kształt, język, sposób prowadzenia opowieści i użyte metafory. Po wskazaniu najważniejszych ośrodków naukowych oraz edycji źródeł przechodzę do powstałych w tym czasie monografii obozowych, syntez i opracowań regionalnych, dochodząc do wniosku, że w większości są one pisane bardzo tradycyjnie. Przełomowy dla historiografii okazał się rok 2000, kiedy ukazali się Sąsiedzi Jana Tomasza Grossa. Przed przejściem do dalekosiężnych konsekwencji tej publikacji omawiam jeszcze pokrótce polemiki wokół innych książek tegoż autora. Ich skutkiem były z jednej strony narodziny historiograficznego „gabinetu cieni” – mobilizacji środowiska skupionego głównie wokół IPN, mającej na celu zdezawuowanie wymowy publikacji Grossa. Z drugiej strony najważniejszą implikacją oferowanego przez Grossa krytycznego myślenia o postawach społeczeństw...
Polityka pamięci historycznej jako droga do utopii
2020
Artykuł poświęcono polityce pamięci historycznej, która w ostatnich latach w coraz większym stopniu staje się narzędziem sprawowania władzy, na równi z działaniami gospodarczymi czy militarnymi. Na podstawie książki Zygmunta Baumana "Retrotopia" autor wskazuje, że zjawisko polityki pamięci historycznej, odwołujące się do przeszłości, buduje mityczną wizję świata przeszłego, który w rzeczywistości nigdy nie istniał. Projekt ten służy jednak władzy do budowania społeczeństwa podporządkowanego odgórnie przyjętej idei, zmierzającej do tworzenia świata jeżeli nie doskonałego, to przynajmniej – z założenia – lepszego. Poprzez cel, stosowanie narzędzi (media, techniki memoratywne, edukację) oraz stosunek do wspólnoty (paternalistyczny, nadopiekuńczy) polityka pamięci historycznej łączy się z utopią, co ma służyć polepszeniu życia ludzi we współczesności.