Wypełnianie pola literackiego O zmianie w recepcji literatury bułgarskiej w Polsce / The Filling of the Literary Field: On the Changing Reception of Bulgarian Literature in Poland (original) (raw)
Related papers
Nowe historie bałkańskich literatur. Odzyskiwanie utraconych przestrzeni tradycji
2010
Celem niniejszej pracy jest nakreślenie strategii zastosowanej przy opracowywaniu nowych historii literatur w krajach post-jugosłowiańskich. Sytuacja polityczna na Bałkanach w latach 90-tych uległa zasadniczej zmianie, a w wyniku zaistniałych przemian powstały nowe suwerenne państwa takie jak Chorwacja, Bośnia i Hercegowina, Serbia i Czarnogóra. We wszystkich tych krajach z dużą intensywnością podjęto kwestie ponownego określenia tożsamości narodowej oraz nowych odczytań zarówno historii jak i historii literatury. Po 1990 roku ukazały się liczne nowe historie literatur. Co znamienne, wydaniom tym towarzyszyły kontrowersje, gdyż nierozstrzygnięte pozostały kwestie sporne jak choćby przynależność poszczególnych pisarzy do określonej literatury czy interpretacje zjawisk literackich (m.in. zawłaszczanie obszarów tradycji przynależących do sąsiadów). Kontrowersje wywoływała także kwestia języków, powstałych po rozpadzie języka serbsko-chorwackiego. W wyniku wspomnianych przemian pojawiły się nowe literatury takie jak bośniacka oraz czarnogórska zaś literatury chorwacką i serbską poddano znaczącym przewartościowaniom.
2015
The paper is a comment on the Bibliography of literary translations form Bulgarian to Polish in 2014. Author of this article focuses on two translations that may me consider as completed - book with short stories "Lomski razkazi" (Lom stories) by Emil Andreev and selection "Antologia literatury bułgarskiej w przekładzie Hanny Karpińskiej" (Anthology of Bulgarian Literature in translation of Hanna Karpinska). The analysis uses the concept of field and actors/institutions in the literary field by the French sociologist, Pierre Bourdieu. The analysis tries to reveal mechanisms beyond the translation process - decision on what is translated (author and piece), cooperation with publishers, but also official cultural policy of Bulgaria. It also shows differences between book and magazine publications in the context of literary filed (in. al. reading audience, literary prizes)
Krytyka postkolonialna, literacka aksjologia, literatura serbska
Porównania, 2015
W pracy analizowana jest zależność między założeniami aksjologicznymi krytyki postkolonialnej a kryteriami wartościującymi, przyjętymi w opisie literatury. Główna teza tekstu głosi, że badania postkolonialne, uznające obecne w literaturze współczesnej kryteria wartościujące jako represywne w sensie politycznym, jednocześnie same przyjmują kryteria zaangażowania politycznego, jako relewantne narzędzie służące ocenie wartości tekstu literackiego. W części końcowej pracy przedstawiono rozważania poświęcone wpływowi specyfiki badań postkolonialnych na stan literatury i krytyki literackiej. Przedstawiono tu trzy wnioski: 1) literatura serbska musi się stać literaturą hybrydyczną, aby mogła się przyjąć na gruncie postkolonialnej koncepcji literatury, co oznacza, że powinna się wyzbyć swojego narodowego przedznaku; 2) postkolonialna koncepcja literatury zainicjuje w literaturze serbskiej przesunięcia tematyczne na korzyść sytuacji hybrydycznych-czyli afirmacji Megalopolis ze strony przybyszów z prowincji; 3) koncepcja literatury postkolonialnej doprowadzi do zideologizowania krytyki literackiej za pośrednictwem fenomenu krytyki inkwizycyjnej, czyli takiej, której punkt wyjścia stanowi aprioryczna niższość moralna tekstu literackiego. ________________ 1 Tekst jest zmienioną wersją artykułu, który ukazał się w tomie: Srpska književna kritika i kulturna polityka u drugoj polovini XX veka.
Bulgarian affairs in the second half of the 19th c. in Polish historiography since 1989
Slavia Meridionalis, 2019
Bulgaria, the most southeastern Slavic country, is both culturally and geographically distant from Poland. However, there is a lot of common ground in the history of Poles and Bulgarians: from the medieval Battle of Varna, through the Polish involvement in the Balkans in the 19 th c., to the development of Polish-Bulgarian relations after Poland regained
Sieroty po dyktatorach. Paradoksy zmiany pokoleniowej w polskiej i czeskiej literaturze po 1989 roku
Roczniki Humanistyczne, 2016
System totalitarny, jak sama nazwa wskazuje, roztacza totalną kontrolę nad wszelkimi aspektami egzystencji prywatnej i społecznej, opatrując kwalifikatorem "polityczne" zjawiska, które ze zdroworozsądkowego (albo demokratycznego) punktu widzenia takimi nie są 2. Lapidarnie ujął tę właściwość systemu Václav Havel w rozmowie z Karlem Hvížd'alą: "totalitaryzm działa tak, że w nim wszystko jest polityczne, nawet koncert rockowy" 3. Czeski prezydent i dramaturg wiedział, o czym mówi: ruch dysydencki 4 w jego kraju Dr AGATA FIRLEJ-adiunkt Zakładu Języków i Literatur Zachodniosłowiańskich w Instytucie Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu; adres do korespondencji: ul. Fredry 10,
Pamietnik Teatralny 72, 4 (2023), 2023
This article undertakes to inscribe considerations on the cultural mobility of Ukrainian drama and theater in Poland after 24 February 2022 into research on theater multilingualism and multiethnicity in the context of contemporary migration. It focuses on the peformative strategies of Ukrainian dramatic texts presented in Poland under the extraordinary circumstances resulting from Russia’s full-scale attack on Ukraine. The author analyzes selected performative readings of dramas translated into Polish, as well as theater projects carried out in Poland by Ukrainian artists, in order to explore the various architectures of intercultural encounter involved in artistic activities and enhancement of the agency of Ukrainian incomers, also through the empowerment of their language. As the most important element of the architecture of intercultural encounter she identifies various strategies of crac-king the field of linguistic recognition, which situates phenomena discussed in the Polish context within the broader framework of research on the performativity of language and its corporeal materiality, as well as the performance of refugeeism.
Lakunarność we frazeologii na przykładzie języka bułgarskiego i polskiego
Językoznawstwo
W artykule podjęto problematykę lakunarności jednostek frazeologicznych w języku bułgarskim i polskim. W tekście przedstawione są różne poglądy na temat typów i stopni ekwiwalencji międzyjęzykowej we frazeologii. Autorzy podkreślają, że obecność lub brak ekwiwalencji międzyjęzykowej w jednostkach frazeologicznych powinny być ustalane na podstawie semantyki. Badanie zostało przeprowadzone na obszernym materiale ilustracyjnym, obejmującym idiomy, utrwalone porównania i inne typy jednostek frazeologicznych. Słowa kluczowe: frazeologia, lakunarność, ekwiwalencja międzyjęzykowa, bezekwiwalentne jednostki frazeologiczne, język bułgarski, język polski.