Sovyet Döneminden Günümüze Ahıska Türklerinin Yaşadıkları Coğrafyaya Göçlerle Birlikte Genel Bir Bakış (original) (raw)
Related papers
Türkiye’deki Ahıska Türklerinin Sosyolojik Görünümü: İnegöl İlçesi Örneği
2020
Ahiska bolgesi Gurcistan sinirlari icerisinde yer almaktadir. Ahiska’da yasayan Ahiska Turkleri ve diger Turk topluluklari 1944 yilinda Orta Asya’ya surgun edilmis ve 1992 yilina kadar geri donememistir. 1992 yilinda Turkiye’ye kabul edilen Ahiska Turkleri bu yildan sonra Turkiye’ye yerlesmeye baslamistir. Ahiska Turklerinin toplumsal ozelliklerinin incelendigi bu calisma; Bursa’nin Inegol ilcesinde gerceklestirilmistir. Bu calisma, Ahiska Turklerinin toplumsal ozelliklerini ve Turkiye’deki durumlarini anlamak amaciyla yapilmistir. Gozlem, gorusme ve dokuman analizi teknikleriyle elde edilen verilerden, Ahiska Turklerinin Turk gelenek ve goreneklerine bagli kalarak kapali bir toplum ozelligi gosterdikleri, zamana ve mekâna gore degisen kulturel ozelliklerine ragmen toplumsal ozelliklerini gunumuze kadar ulastirabildikleri sonucuna varilmistir. Ahiska Turklerinin kapali bir toplum olma ozellikleri zamanla degismistir.
Cavaheti Bölgesi ve Ahıska Türkleri
Cavaheti Bölgesi ve Ahıska Türkleri , 2016
Ahıska Türkleri sıklıkla göç etmek zorunda kalan bir toplum olmakla birlikte üç sürgün yaşamıştır: 1944 Ahıska/Gürcistan, 1989 Fergana/Özbekistan ve 2004 Krasnodar/Rusya. Bu gün Ahıska Türkleri Rusya, Ukrayna, ABD, Azerbaycan, Özbekistan, Kırgızistan ve Kazakistan’a kadar geniş bir coğrafyaya dağılmışlardır. Türkiye’de 50 binden fazla Ahıska Türkünün yaşadığı tahmin edilmektedir. Bunların yaklaşık yarısı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmuştur. Bu çalışmada Gürcistan’ın güneybatısında bulunan Meshetya bölgesinin tarihi arka planı ele alınmış, Ahıska Türklerinin yaşadıkları sürgünler ve vatana dönüş çalışmaları değerlendirilirken Cavaheti sorununun çözümüne etkisi ortaya konulmuştur. 1991 sonrası Ermenistan ve Gürcistan arasında ekonomik ve siyasi ilişkiler ele alınmış, günümüzde ciddi bir sorun olarak bilinen Cavaheti konusunda Ermenistan ve Gürcistan’ın yaklaşımları değerlendirilmiştir. Cavaheti konusu, sadece Gürcistan-Ermenistan arasında yaşanan bir sorun değildir, aynı zamanda 1944’de Stalin’in uyguladığı “kızıl terör” sonucunda bölgeden sürgün edilmiş Ahıska Türklerini de ilgilendirmektedir. Ekonomik ve ticari işbirliği bağlamında Ermenistan’ın Gürcistan’a elektrik enerjisi satması, Ermenistan’ın Gürcistan üzerinden deniz yolu ile dünya pazarlarına açılması ne kadar önem taşıyorsa, siyasi bağlamda da taraflar arasında Cavaheti sorunu ve Ahıska Türklerinin Gürcistan’a dönüş meselesi o kadar önemlidir. Araştırma bulgularına göre Samtshe-Cavaheti bölgesi tarihi bir Türk yerleşim yeridir. Ahıska Türklerinin en önemli sorunlarının ekonomik ve siyasi sorunlar olduğunu ve kendi içinde kapalı bir topluluk özelliğini koruduklarını göstermektedir.
Ahıska Türklerinin Gürcistan’a Geri Dönüşü ve ‘Ermeni Faktörü’
Gürcistan'daki Müslüman Topluluklar: Azınlık Hakları, Kimlik, Siyaset (ed. Ayşegül Aydıngün, Ali Asker, Aslan Yavuz Şir), 2016
Ahıska Türklerinin Gürcistan’a geri dönüşleri konusunda gerekli yasal düzenlemenin yapılması, Gürcistan’ın 1999 yılında Avrupa Konseyine üyelik şartlarından biri olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla, Ahıska Türklerinin Gürcistan’a geri dönüşü esas itibarıyla Gürcistan ve Avrupa Konseyi arasında gerçekleştirilen mutabakat çerçevesinde şekillenen uluslararası hukuki bir konudur. Öte yandan, Ahıska Türklerinin Gürcistan’a geri dönüşlerinin ahlaki, tarihsel, sosyolojik ve siyasi boyutları da vardır. Nitekim, Gürcistan’ın 2001 yılından itibaren bu konudaki sorumluluklarını yerine getirmeye yönelik adımlar atmaya başlamasıyla, Ahıska Türklerinin Gürcistan’a geri dönüşleri meselesinin farklı boyutları Gürcistan toplumu ve siyasi eliti tarafından tartışılmaya başlanmıştır. Nitekim, bu tartışmalar Ahıska Türklerinin Gürcistan’a geri dönüş sürecine etki eden ve bu süreci farklı oranlarda belirleyen etmenlerdir. Bu nedenle, Ahıska Türklerinin geri dönüş sürecinin bir bütünlük içerisinde anlaşılması, tüm bu boyutların ve haklarındaki tartışmaların birbirleriyle ilişkisellikleri içerisinde incelenmeleriyle mümkün olabilir.
Ahıska Kimliğinin Göç Sürecinde İnşası: Amerika’ya Göç Eden Ahıska Türkleri
Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi Journal of Social Sciences of the Turkic World, 2019
Çalışmada 2005 ile 2007 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’nin Florida Eyaleti’nin Jacksonville şehrine göç eden Ahıska Türklerinin kimliklerini oluşturan unsurlar, göç süreci içerisinde ele alınmıştır. Araştırmanın amacı, Ahıska Türklerinin Amerika’ya göç etme nedenlerinin, yaşadıkları sorunların ve göç sürecinin Ahıska kimliği üzerindeki yansımalarının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın verileri, 2016 yılının Ocak-Mart ayları süresince Jacksonville’de yaşayan Ahıska Türklerinden elde edilmiştir. Ahıska Türklerinin sosyal gerçekliklerini onların bakış açılarından anlamak önemli olduğu için çalışmada 9 Ahıska Türkü ile derinlemesine görüşme yapılmış ve gündelik hayatlarını geçirdikleri mekânlarda katılımlı gözlem gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Ahıska Türklerinin ABD’ye göç etmeden önce maruz kaldıkları ayrımcılık, en önemli sorun olarak ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra Ahıska Türklerinin ABD’ye zorunlu olarak ve akrabalarıyla birlikte göç ettikleri ve göç ettikten sonra da Ahıska kimliğinin temel unsurlarını korudukları gözlenmiştir. Ahıska Türklerinin kimliğini belirleyen temel unsurlar ise Türklük, Türkçe ve Müslümanlık olarak saptanmıştır. In this study, elements constituting identities of Ahiska Turks who migrated to Jacksonville, Florida, between 2005 and 2007 was tackled in terms of migration process. The objective of this study is to present the reasons why the Ahiska Turks migrated to United States, the problems they faced before migration, and the effects of migration process on their identities. Data are obtained during January-March, 2016 from Ahiska Turks who live in Jacksonville, Florida. In-depth interviews with 9 Ahiska Turks and the participant observation was conducted in spaces where they spend their daily lives by forming an interaction in order to comprehend their social realities from their own point of view. The study revealed that discrimination toward Ahiska Turks before their migration to the United States was the most important problem they had. Further, It was observed that the Ahiska Turks involuntarily migrated to the United States with their families and they preserved the fundamental elements of their identities after their migration. Moreover, the basic elements determining the identity of Ahiska Turks are found to be Turkishness, Turkish, and Islam.
Ahiska Türkleri̇ni̇n Günlük Hayatla İlgi̇li̇ Bazi Halk İnanişlari (Deni̇zli̇ Örneği̇)
Journal of Divinity Faculty of Hitit University
Bilindiği gibi Ahıska Türkleri, şu anki Gürcistan sınırlarında yer alan Ahıska bölgesine X. ve XI. yüzyıllarda yerleşen Türk boylarından biridir. Ahıska Türkleri, zamanla yerleştikleri bölgenin adıyla anılarak Meshet Türkleri veya Ahıska Türkleri şeklinde tanınmışlardır. Ahıskalılar, Türk olduklarını her zaman gururla dile getirmişler ve bunu kamuya çekinmeden duyurmuşlardır. Fakat bunun bedelini ileriki zamanlarda ağır ödemişlerdi ve ödemeye devam etmektedirler. Ahıska Türkleri, bin seneyi aşkın bu bölgelerdeki ikametlerinden sonra İkinci Dünya Savaşının ardından Stalin'in emriyle sürgüne maruz kalmışlardır. Ahıska Türklerinin o günlerden beri sürgün hayatı devam etmektedir. Tüm zorluklara rağmen Ahıska Türkleri din, adet, kültür ve diline sahip çıkmışlar ve kimliklerini korumaya çalışmışlardır. Kamuda çok az bilinen yönlerinden birisi de Ahıska Türklerinin halk inanışlarıdır. Biz bu çalışmamızda ilk olarak Ahıska Türklerinin tarihi hakkında kısaca bilgi vereceğiz. Daha sonra Ahıska Türklerinin günlük hayatla ilgili bazı halk inanışlarını incelemeye çalışacağız. Son olarak ise, dinler tarihi bilimi çerçevesinde söz konusu inanış ve uygulamaları hakkında kısa bir değerlendirme yapacağız.
Öz Ahıska Türkleri, bugün hâlâ vatansız yaşamak zorunda bırakılan tek Türk topluluğu olarak bilinmektedir. Günümüzde dünyanın dokuz ülkesinde, dördüncü kuşak olmak üzere, darmadağın bir şekilde hayat mücadelesini veren, hâlâ vatan topraklarına döneme hakkı tanınmayan belki de tek halktır. Oysaki bu halk büyük bir imparatorluğun uzantısıdır. Ahıska Türklerinin yüzyıllarca anavatanları olarak kalan Ahıska bölgesi, 1828 yılında, Osmanlı'dan koparılarak Rus işgali altına girmiştir. Stalin rejimi döneminde bölge halkı, Türk oldukları ve Türkiye'ye yakın oldukları gerekçesiyle iki saat içerisinde anavatanlarından koparılarak, Orta Asya'ya sürgüne gönderilmiştir. Stalin'in zulmüne uğramış halklar arasında günümüzde sadece Ahıska Türkleri sürgün hayatını devam ettirmekte ve vatanlarına geri dönememektedirler. Hatta Ahıskalılar, 1944 yılından sonra üç kez daha sürgüne uğramışlar ve şu an dünyanın dokuz ülkesinde: ABD, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Rusya, Kuzey Kafkasya, Ukrayna ve Gürcistan'da büyük maddi ve manevi zorluklara karşı karşıya kalarak, hayati bir sınavdan geçmektedirler. •