Necdet Neydim’in “İsmail ve Babamın 68 Kuşağı” Adlı Eseri Üzerine (original) (raw)
Related papers
ÖZET Bu araştırmada, çocukların ilgi ve ihtiyaçlarının neler olduğu ortaya konularak Bestami Yazgan’ın Güneş Gözlük Takınca adlı kitabında yer alan Bayram Neşesi ve Canımla Mühürledim şiirleri bu bağlamda değerlendirilmiştir. Var olan dokümanların analizi sonucunda şu yargılara varılmıştır: Gelişme ve büyüme çağı çocuklarının psikolojilerine uygun olarak en evrensel çocuk hakkı olan din kültürü eğitimi ve öğretimi duyarlı bir şekilde yerine getirilmelidir. (Şirin, 2010, s.42) İşte en temel çocuk hakkı ve ihtiyacı olan bu eylemi icra eden yazarımız şiirsel bir dil ve coşku ile dini ve milli değerleri oyunlaştırarak çocukların zihinlerinde oluşturmaya çalışmıştır.
Keşfî’nin Te’dîb-nâme Adlı Eserinin Eğitsel Açıdan İncelenmesi
Hitit İlahiyat Dergisi
İlk insandan bu yana kişinin gerek yaşadığı çağdaki gerek kendisinden sonraki nesillerle bilgi ve tecrübelerini paylaşma, onları iyi ve güzel olana yönlendirme isteği var olmuştur. Bu istekle ortaya çıkan nasihatler bazen doğrudan sözlü tavsiye şeklinde sunulmuş, bazen de sanatlı söyleyiş ile yazıya dökülerek edebî bir hâl almıştır. Türk edebiyatında, üzerinde en yaygın edebî türlerden biri hâline gelen bu eserler; manzum, mensur veya manzum-mensur karışımı formlarda karşımıza çıkmaktadır. Bilhassa şiirin ezberi ve öğrenmeyi kolaylaştırması sebebiyle bu eserlerin yazımında çoğu zaman nazım tercih edilmiştir. Manzum nasihat-nâme adı verilen bu tür eserler; toplumu dinî, ahlakî ve sosyal açıdan eğitmeyi amaçlamıştır. Müellifler; öğütlerini etkili kılmak için ayet, hadis, kelâm-ı kibâr, atasözü ve deyimlerle süsledikleri eserlerinde hikâye ve menkıbelerin de eğitici gücünden istifade etmiştir. Çocuk eğitiminden karakter ve din eğitimine kadar pek çok konuda öğütler içeren manzum nasiha...
Nedim’in Berây-ı Sitâyiş-i Sa‘dâbâd Adlı Kasidesine Metinlerarası Bir Yaklaşım: Gönderge ve Anıştırmalar, 2019
Birçok araştırmacı tarafından tanımlanan ve farklı adlandırılmalarda bulunulan metinlerarasılık kavramı, özünde bir metnin bir ya da birçok metinle “söyleşmesi”dir. Metinler birbirleriyle çeşitli şekillerde söyleşir. Bunlardan ikisi gönderge ve anıştırmadır. Gönderge, bir metinden alıntı yapılmadan o metinden bahsedilmesidir. Daha geniş anlamı ile gönderge, bir metinde bir çağın, bir türün (yazınsal olsun ya da olmasın), bir geleneğin, yazar veya şair adlarının ya da bir şiir veya hikâye kişisinin, tarihî bir kahramanın, kutsal kitaplardan birinin adının açıkça anılmasıdır. Anıştırma ise göndergeye göre daha ketumdur. İlk anda anlaşılması kolay değildir. Anıştırma, bir metne birkaç kelime ya da yarım bilgiyle sezdirim yoluyla göndermede bulunmadır. Anıştırmaların anlaşılması çoğu zaman zordur ve belli bir bilgi birikimini gerektirir. Bu birikimin gerekliliği metinlerarasılıkta okurun önemini vurgulayan kuramcıları doğrular niteliktedir. Zira okur göndergeleri ve anıştırmaları anlayacak bilgi ve birikime sahip değilse metnin metinlerarasılığı ortaya çıkamaz. Sözlükte “kastetmek, bir şeye doğru yönelmek” gibi anlamlara gelen kaside terim olarak “belli bir amaçla söylenmiş, üzerinde düşünülmüş şiir” demektir. 18. yüzyıl şairlerinden Nedim Berây-ı Sitâyiş-i Sa’dâbâd adlı kasidesinde Sa‘dâbâd bölgesinin güzelliğini tasvir ederken esasen mekân üzerinden III. Ahmed’in saltanatına dikkat çekmek istemiştir. Bu çalışmada söz konusu kasidenin teşbib bölümünde tasvir edilen Sa‘dâbâd bölgesi hakkında kısaca bilgi verildikten sonra kasidenin şekil ve muhteva özelliklerine değinilip gönderge ve anıştırmalar yönünden metinlerarası bir incelemesi yapılacaktır. Anahtar Kelimeler: Divan şiiri, Nedim, Sa‘dâbâd, kaside, metinlerarasılık, gönderge ve anıştırma.