Eğitim Harcamaları Bakımından Türkiye ve AB Ülkelerinin Değerlendirilmesi Kümeleme Analizi (original) (raw)
Related papers
Türkiye’deki Eğitim Harcamalarının Değerlendirilmesi
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2021
Eğitim harcamaları, gayrisafi yurtiçi hâsıla (GSYH), OECD ülkeleri. Özet Bu araştırmada, Türkiye'deki eğitim harcamalarının incelenmesi, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri ile Türkiye'deki eğitim harcamalarının karşılaştırılarak analiz edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın analizinde, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve OECD (2019) verilerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın analizinde, eğitim harcamalarına ilişkin ülkelerarası karşılaştırma yapılmış ve yıllara göre değişimi incelenmiş ve yorumlanmıştır. Nitel araştırma türünde olan bu araştırmanın modeli, tarama modelidir. Verilerin analizinde, doküman incelemesinden yararlanılmıştır. Gerçekleştirilen analizin sonucunda; Türkiye'deki eğitim harcamalarının son yıllarda, eğitim hizmetlerinin nitelik ve nicelik açısından değerlendirilmesine olanak sağlayan toplam eğitim harcamaları, eğitim kurumlarına yapılan harcamaların gayrisafi yurtiçi hâsıla (GSYH) içindeki oranı, Milli Eğitim Bakanlığı, Yükseköğretim Kurumu ve üniversitelere ayrılan kaynakların GSYH ve merkezi yönetim bütçesi içindeki payı açısından düzenli artış gösterdiği görülmüştür. Ancak eğitim harcamaları açısından OECD ülkeleri ile kıyaslandığında; öğrenci başına düşen harcamada Türkiye'nin diğer ülkelerin gerisinde kaldığı, eğitim kurumlarına yapılan harcamaların GSYH'ya oranı açısından ise orta seviyelerde olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Oecd Ülkeleri̇ni̇n Sağlik Harcama Göstergeleri̇ni̇n Kümeleme Anali̇zi̇ İle Siniflandirilmasi
Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 2020
Günümüzün rekabetçi koşullarında, ülkelerin sağlık harcamalarının payı, gelişim düzeylerinin önemli bir göstergesidir ve sağlık sonuçlarını etkileyen en önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle, sağlık harcamalarındaki artış ve ülkelerin sağlık politikalarının benzerliği, ülkelerin harcama türlerine göre sınıflandırılmasını ve benzer hususların belirlenmesini gerekli kılmaktadır. Araştırmanın amacı, OECD ülkelerinin 2003-2017 yılları arasında gerçekleştirdikleri sağlık harcamalarını miktar ve oransal bakımdan değerlendirerek, harcama türlerine göre benzer OECD ülkelerini tespit etmek ve Türkiye’nin OECD ülkeleri içindeki yerini belirlemektir. Araştırmada, ülkelerin benzer yanları ve farklılıklarını göz önüne alarak gruplandırmaya yarayan kümeleme analizi kullanılmıştır. 36 OECD ülkesinin 2003-2017 yılları arasında sağlık hizmetlerinde kullandıkları 14 farklı harcama değişkeni Ward yöntemi kullanılarak analize tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda ülkeler sağlık harcama türlerine göre kü...
Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi
Tüm Dünya’da olduğu gibi Türkiye’de de doğal ve toplumsal kaynakların dengeli ve eşit dağılmadığı bir gerçektir. Bu gerçeklik bir ülkedeki iller ve bölgeler ve hatta ülkeler arasındaki gelişmişlik farklılıklarının en önemli sebeplerinden biri kabul edilmektedir. Bölgesel gelişmişlik farklılıkların azaltılmasında kamu kesimi tarafından kullanılan mali araçların başında ise kamu harcamaları ve kamu gelirleri gelmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de fonksiyonel kamu harcamalarının ve kamu gelirlerinin iller arasındaki dağılımı analiz edilmiş ve kamu harcamalarının ve kamu gelirlerinin dağılımına göre illerin nasıl kümelendikleri incelenmiştir. Analizde Kümeleme Analizi Yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda kamu harcamalarının büyük oranda nüfusun, iktisadi ve ticari hayatın kısmen daha yoğun olan Kocaeli, İstanbul, İzmir gibi iller tarafından ödenen vergilerle finanse edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Harcamaların ise daha çok Tunceli, Iğdır ve Artvin gibi illerde yoğunlaştığı kıs...
OECD VE AB ÜLKELERİNİN EĞİTİM GÖSTERGELERİNİN TÜRKİYE İLE KARŞILAŞTIRMALI BİR ANALİZİ
Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin de dâhil olduğu 25 OECD ülkesinin 705 eğitim göstergeleri yönünden karşılaştırmalı bir analizinin yapılarak, Türkiye’nineğitim göstergeleri açısından bu ülkeler karşısındaki durumunun ortaya konulmasıdır. Karşılaştırmanın daha ayrıntılı ve anlamlı olması amacıyla 25 OECD ülkesi iki gruba ayrılmıştır. İlk grup, 25 ülkenin tamamını içerirken; ikinci gurup ise, 15 AB ülkesini kapsamaktadır. Bu ayırımla aynı zamanda Türkiye’nin AB ülkeleri karşısındaki mevcut durumunun da ortaya konulması hedeflenmektedir.
Ekonomi ve Yönetim Bilimlerinde Güncel Akademik Araştırmalar - Akademisyen Kitabevi, 2020
Yaklaşık son yarım asırlık süreçte, yeni küresel ekonomik ortamın getirmiş olduğu yenilikler ülkeleri bu sürece uygun politikalar geliştirmeye yönlendirmiştir. Bu süreç günümüzde ülkeler için iktisadi refahın öncül bir davetçisi ve sosyal gelişmişliğin ise temel bir göstergesi haline dönüşen eğitim ve sağlığa atfedilen önemi daha da artırmıştır. Beşerî sermaye olarak adlandırılan insan gücü kaynağının oluşmasına doğrudan etki eden eğitim ve sağlık, bireylere ve bu bireylerden oluşan topluma iktisadi, sosyal, siyasal vb. açıdan fayda sağlamaktadır. Eğitim harcamaları, eğitim hizmetinin gerçekleştirilmesi için sarf edilen tüm harcamalar olarak ifade edilirken sağlık harcamaları ise; sağlığın muhafaza edilmesi ve geliştirilmesi maksadıyla yapılan tüm harcamalardır. Her iki harcama türünde meydana gelecek bir artış bireylerin mevcut ve ileriki yaşamları üzerinde (gelir artışı, yaşam süresinin uzaması gibi) pozitif etkiler yaratmaktadır. Aynı zamanda eğitim ve sağlığa yapılacak fiziki yatırımların pozitif getirileri ile ekonomik kalkınmanın sağlanması arasında da bir ilişki söz konusudur. Pozitif dışsallığı ve sosyal faydası sosyal maliyetinden büyük olan, sosyal devlet anlayışının hâkim olduğu ülkelerde yüksek düzeyde kamu tarafından sunulan eğitim ve sağlığa dair literatürde ayrı ayrı yapılmış çalışmalar bulunmaktadır. Bu çalışmalarda her iki harcama türü; kamu harcamaları, ekonomik büyüme gibi olgularla nedensellik ilişkisine tabi tutulmuştur. Ancak birbirini destekleyen ve ortak paydada değerlendirilen her iki olguyu birlikte ele alıp uzun dönemde analizini yapan çalışma sayısı oldukça azdır. Bu çalışmanın amacı eğitim ve sağlığa kamu tarafından ayrılan kaynakların uzun dönemde gelişimini ortaya koymaktır. Bu bağlamda eğitim ve sağlık harcamalarına dair uluslararası alanda paylaşılan ilk veriden günümüzde paylaşılan son veriye kadar geçen sürede harcamaların gelişimi analiz edilmeye çalışılmıştır. Oluşturulan veri setinde ikincil değişken olarak ise GSYH kullanılmış, eğitim ve sağlık harcamalarının toplam ülke çıktı miktarı içerisinden aldığı pay değerlendirilmiştir.
Bu çalışmada Ortadoğu ülkelerinin ve Türkiye’nin yaşamış olduğu siyasi olaylar neticesinde 1980-2013 yılları arasında bu ülkelerin ekonomik yapılarının birbirine benzer olup olmadığı ve yaşanan siyasal olaylar neticesinde bu benzer yapıların değişip değişmediği incelenmiştir. Yaşanan siyasal olayların etkilerine göre 1980 -2013 yılları üç farklı döneme ayrılarak benzerlikleri ölçmek için kümeleme analizi kullanılmıştır. Bu dönemler; 1980:01-2003:12, 2003:01-2010:12, 2010:01-2013:12 olarak belirlenmiştir. Analize dahil edilen ülkeler, Bahreyn, Irak, İran, İsrail, Kuveyt, Libya, Lübnan, Mısır, Suriye, Suudi Arabistan, Türkiye, Umman, Ürdün, ve Yemen olarak seçilmiştir. Benzer ve benzer olmayan ülkeleri incelemek için ise ihracat, ithalat, enflasyon, gayri safi yurtiçi hasıla deflatörü (GSYH def. yıllık %), gayri safi yurtiçi hasıla (GSYH), gayri safi milli gelir (GNI), brüt tasarruf, yurtdışı net gelir, döviz kuru, nüfus artışı (yıllık %) ve toplam nüfus zaman serileri kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda dönemsel değişkenlik gösteren ülkeler ilk iki periyotta azınlıkta iken, son dönemde çoğalmıştır.
TÜRKİYE’DE Eğitim Harcamalari Ve Büyüme İli̇şki̇si̇
DergiPark (Istanbul University), 2016
Eğitim ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki, iktisat literatüründe yoğun ilgi çeken uygulamalı çalışmalar arasında yer almaktadır. Eğitim ülkelerin ilerlemesine refahına, ekonomik ve sosyal gelişmişlik düzeyine katkıda bulunan en önemli faktörlerden biridir. Bu nedenle eğitime yapılan harcamalar büyük önem taşır. Bu çalışmada Türkiye'de 2006:Q1 ve 2015:Q4 dönemleri arası verileri kullanılarak ekonomik büyüme ve eğitim harcamaları ilişkisi incelenecektir. Ele alınan değişkenler arasında uzun dönemli bir ilişkinin varlığı gözlemlenmiştir. Oluşturulan hata düzeltme modelinde kısa vadedeki dalgalanmaların yaklaşık 6 yıl gibi bir sürede uzun dönem ortalamasına yakınsayacağı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca yapılan Granger nedensellik sonucuna göre büyüme ve eğitim harcamaları arasında çift yönlü ilişki saptanmıştır.
Maliye Çalışmaları Dergisi, 2020
Eğitim politikaları ile yapılan eğitim harcamalarının çıktıları her zaman kesin olarak bilinememektedir. Bu yüzden, OECD tarafından üçer yıllık aralarla uygulanan Uluslararası Öğrenci Başarılarını Değerlendirme Programı (PISA), eğitim sisteminin performansının saptanmasında kritik bir öneme sahiptir. İlk defa 2000 yılında uygulanmaya başlayan PISA'ya Türkiye 2003 yılında katılım sağlamıştır. Bu çalışmanın amacı, OECD ülkelerinin 2018 PISA performans puanları ile eğitim harcamaları arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışma kapsamında, öncelikle Türkiye'nin de yer aldığı seçilmiş bir grup OECD üyesi ülkelerin insani gelişmişlik endeksleri, okullaşma oranları ve eğitim harcamalarının etkinliği konusu araştırılmıştır. Eğitim harcamalarının etkinliği konusunda fikir edinmek amacıyla 2003-2018 döneminde incelenen ülkelerin PISA sonuçları analiz edilmiştir. Çalışmanın amacına ulaşabilmek için 2018 PISA'da en başarılı on ülkenin ve Türkiye'nin öğrenci başına yaptığı eğitim harcamaları, kamu eğitim harcamaları ile GSYH içerisinden eğitime ayrılan payı karşılaştırılmalı olarak değerlendirilmiştir. Türkiye'nin PISA sonuçlarına göre ortalama puanlarında bir artışın olduğu ancak 2015 yılında bir azalmanın olduğu görülmektedir. Bu azalışın nedeni 2012-2013 eğitim döneminde zorunlu eğitime geçiş olarak açıklanmaktadır. Ayrıca çalışmanın sonucuna göre ülkelerin öğrenci başına yapılan eğitim harcamaları ile PISA performans düzeyleri arasında pozitif bir ilişki olduğundan bahsedilebilir. PISA performans düzeyleri ile ülkelerin milli gelirlerinden eğitime ayırdığı pay arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Bunun nedeni olarak ülkelerin ekonomik gelişmişliklerin aynı düzeyde olmaması olduğu söylenebilir. Benzer olarak kamu eğitim harcamaları ile ülkelerin PISA performans sonuçlarının karşılaştırılmasında da bir ilişki bulunamamıştır.
Finans Politik & Ekonomik Yorumlar Yıl: 51 Sayı: 593 Temmuz 2014, ss. 93-108
Eğitim ülkelerin kalkınmalarında son derece önem taşımaktadır. Bu nedenle ülkelerin kamu harcamaları içerisinde eğitim harcamaları önemli yer tutmaktadır. Ancak nüfus artış hızının yüksek olması, genç nüfusun fazlalığı gibi etkenler eğitime ayrılan kaynakların yetersiz kalmasına yol açmaktadır. Bu açıdan bakıldığında Türkiye’nin eğitim hizmetlerine önemli miktarda kaynak ayırdığı anlaşılmaktadır. Bu noktada çalışma Türkiye’de eğitimin durumunu ortaya koyarak, eğitim harcamalarının yeterliliğini diğer OECD üyesi ülkelerle karşılaştırmak suretiyle sorgulamayı amaçlamaktadır. Anahtar Kelimeler: Eğitim, Eğitim Harcamaları, Kamu Harcamaları. Abstract Education has a big importance in the development of countries’. For this resason, education spendings take an important place in countries’ public expenditures. However, some factors such as height of population growth rate and excess of young population, lead to inadequacy of resources allocated to education. When viewed from this aspect, it is understood that Turkey allocates substantially resources to education services. At this point, the study aims putting forward the situation of education and questioning the adequancy of education expenditure by comparing with other OECD member countries. Keywords: Education, Education Spendings, Public Expenditures.