Sporcu Ki̇mli̇ği̇ Ölçeği̇ni̇n Türkçe Formunun Psi̇kometri̇k Özelli̇kleri̇ni̇n İncelenmesi̇ (original) (raw)
Related papers
Sporda Psi̇koloji̇k Gereksi̇ni̇mleri̇n Engellenmesi̇ Ölçeği̇ni̇n Türkçe’Ye Uyarlanmasi
Spormetre beden eğitimi ve spor bilimleri dergisi, 2022
Bu araştırmanın amacı, Bartholomew ve arkadaşları (2011) tarafından geliştirilen "Sporda Psikolojik Gereksinimlerin Engellenmesi Ölçeğinin" (SPGE) Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik değerlerinin incelenmesidir. Araştırma grubu 13-19 yaş aralığında, 55 kadın 184 erkek, toplam 239 aktif sporcudan (ort.yaş=15.74±1.87yıl) oluşmaktadır. Orijinal ölçek yedili Likert tipinde 12 madde ve 3 alt boyuta (özerklik, yeterlik, ilişkili olma) sahiptir. Verilerin analizinde betimleyici istatistikler, pearson korelasyon analizi ve doğrulayıcı faktör analizi kullanılmıştır. Test tekrar test korelasyon katsayıları özerklik boyutu 0.85, yeterlik boyutu 0.76, ilişkili olma boyutu 0.93 ve tüm ölçek puanı 0.90 bulunmuştur. Cronbach alfa güvenirlik katsayıları özerklik boyutunda 0.70, yeterlik boyutunda 0.82, ilişkili olma boyutunda 0.81 ve tüm ölçek puanında 0.91 bulunmuştur. Ölçeğin ölçüt bağıntılı geçerlik çalışması sonuçları Sporda Psikolojik Gereksinimlerin Engellenmesi Ölçeği ile Sporda Temel İhtiyaçlar Doyum Ölçeği arasında-0.32 ile-0.37 aralığında ve tüm ölçek puanında-.43 anlamlı negatif korelasyon göstermiştir. Sporda Psikolojik Gereksinimlerin Engellenmesi Ölçeğiyle Temel Psikolojik İhtiyaçların Doyumu Ölçeği arasında ise-0.37 ile-0.43 aralığında ve tüm ölçek puanında-.46 anlamlı negatif korelasyonlar bulunmuştur. Faktör analizi yük değerlerinin 0.54 ve 0.85 aralığında olduğu bulunmuştur. 12 maddelik SPGE'de ki kare değerinin serbestlik derecesine bölünmesi değerinin (χ2/sd (127.88/48)=2.66, p<.01) ve RMSEA=0.084 değerinin kabul edilebilir sınırlarda model veri uyumunu sağladığı bulunmuştur. "CFI=0.98, NFI=0.96, NNFI=0.97, GFI=0.92" değerleri de model veri uyumunu göstermektedir. Sonuçta 12 madde ve 3 alt boyutlu yapının model veri uyumunu gösterdiği ve ölçeğin yapısal geçerliğe sahip olduğu bulunmuştur. "Sporda Psikolojik Gereksinimlerin Engellenmesi Ölçeğinin" Türkçesi geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracıdır.
Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 2022
İnsan motivasyonunun anlaşılması doğuştan gelen psikolojik ihtiyaçların dikkate alınması gerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Bhavsar ve ark. (2020) tarafından geliştirilen "Sporda Psikolojik İhtiyaçlar Durumu Ölçeği'ni (SPİDÖ) Türkçe'ye uyarlamak ve sporcularda geçerliliğini ve güvenirliğini test etmektir. Araştırmanın evrenini farklı spor branşlarında 14-26 yaş aralığındaki aktif sporcular, örneklemini ise tesadüfi örnekleme yöntemi ile seçilmiş ve araştırmaya gönüllü olarak katılmayı kabul etmiş 169 sporcu oluşturmaktadır. Türkçe'ye uyarlanan Sporda Psikolojik İhtiyaçlar Durumu Ölçeği 7'li likert tipinde, 23 madde ve 6 alt boyuttan (Özerklik memnuniyeti, Özerklik memnuniyetsizliği", Yeterlilik memnuniyeti, "Yeterlilik memnuniyetsizliği", "Aidiyet memnuniyeti, Aidiyet memnuniyetsizliği) oluşmaktadır. Ölçeğin yapı geçerliği için Doğrulayıcı Faktör Analizi ve güvenirliğini sınamak için Cronbach alfa iç tutarlık ve CR katsayısı kullanılmıştır. Doğrulayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre ölçekte yer alan maddelerin faktör yükleri 0,43-0,86 arasında değişmektedir. Elde edilen analiz sonuçlarına göre modelin iyi uyum indeks değerlerine sahip olduğu görülmüştür. Ki-kare uyum testi χ²/Sd=1,
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe Üniversitesi, 2021
Bu çalışmada Bhavsar vd., (2020) tarafından geliştirilen, Sporda Psikolojik İhtiyaçlar Durum Ölçeğinin (SPİDÖ) Türkçeye uyarlanması amaçlanmıştır. Toplam 29 soru 6 alt boyuttan oluşan ölçeğin öncelikle madde analizi olarak, madde-toplam korelasyonu hesaplanmıştır. Ayrıca SPİDÖ maddelerinin, madde ayırt ediciliğinin belirlenebilmesi için her bir alt boyuta ait ölçek puanları çoktan aza doğru sıralanıp, üstten %27'ye girenler üst grup, alttan %27'ye girenler alt grup olarak ayrılmıştır. Sonrasında maddelerin alt grup ile üst grup arasında farklılık gösterme durumu t testi ile incelenmiştir. SPİDÖ'nün altı boyutlu yapısının veriye uyumunu incelemek amacıyla ölçme aracının, ölçülen yapıya ilişkin faktör yapısı belli olduğundan ölçeğin orijinal formuna uygun olarak doğrulayıcı faktör analizi (DFA) yapılmıştır. Çok değişkenli normal dağılım varsayımı olmadığından, sağlam maksimum olabilirlik kestirimi (Robust Maximum Likelihood Estimation-RMLE) kullanılmıştır. SPİDÖ puanlarının güvenirliğini belirlemek amacıyla Cronbach alfa katsayısından yararlanılmıştır. Yapılan DFA sonucunda SPİDÖ ölçeğinden madde 10'un çıkarılarak, yani 28 madde olarak, Türkçe' ye uyarlanıp kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Akdeniz Spor Bilimleri dergisi, 2022
Bu çalışmada, Sporda Seyirci Saldırganlığı ve Şiddet Ölçeğinin Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin yeniden değerlendirilmesi ve bir modelin test edilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada kullanılan Sporda Seyirci Saldırganlığı ve Şiddet ölçeği Şanlı ve Güçlü (2015) tarafından geliştirilmiştir. 21 madde 3 alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırma verilerinin analizi süreç aşamasında öncelikle SPSS üzerinden Açıklayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmış ortaya çıkan yapı, Lisrell ile Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile doğrulanmıştır. Sonraki aşamada tekrar SPSS üzerinden güvenilirlik analizleri yapılmıştır. Son aşamada ise SmartPLS3 üzerinden doğrulayıcı faktör analizi yanı sıra oluşturulan araştırma modeli test edilmiştir. Sonuç olarak, araştırma neticesinde ortaya çıkan 18 madde ve 3 alt boyuttan oluşan Sporda Saldırganlık Ölçeği'nin 18-65 yaş spor seyircileri için kullanılabilir bir ölçme aracı olduğuna kanaat getirilmiştir. Ayrıca araştırmada ortaya konan modelin anlamlı olduğu görülmüştür.
Sporcular için Profesyonelizm Ölçeği (SPÖ)’nin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi
Spor bilimleri araştırmaları dergisi, 2022
Bu araştırmada, sporcuların profesyonelizm düzeyini geçerli ve güvenilir olarak ölçebilen bir ölçme aracının geliştirilmesi hedeflenmiştir. Araştırma karma desende modellenerek, 2021 yılında Ankara ilinde sportif kariyerlerini devam ettirmekte olan 614 sporcu ile gerçekleştirilmiştir. Madde havuzu oluşturulmadan önce açık uçlu sorular yardımıyla katılımcıların özellik hakkındaki görüşleri elde edilerek içerik analizi gerçekleştirilmiştir. Yapı geçerliği ile ilgili analizler ölçme aracının psikometrik özelliklerini belirleyebilmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yapı geçerliğinin tespit edilebilmesi amacıyla, Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) uygulanmış, AFA sonucunda ortaya çıkan yapının doğrulanabilmesi amacıyla da Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. Araştırmada açımlayıcı (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizleri (DFA) veri setinin iki gruba bölünmesi ile farklı iki grup üzerinden gerçekleştirilmiştir. AFA sonucunda özellik %38.25 ile açıklanmakta, 11 madde ve tek boyutlu yapı ortaya konulmaktadır. AFA sonucu ortaya konulan yapı DFA ile doğrulanmıştır. Bununla beraber, madde toplam test korelasyonu ve toplam puan üzerinden madde ayırt edicilik indeksi ile madde puan ortalamaları arasında fark olup olmadığı maddelerin ayırt ediciliğinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Cronbach Alpha iç tutarlık katsayısı ve test-tekrar test teknikleri ile ölçme aracının güvenirliği incelenmiş ve ölçme aracının yüksek düzeyde güvenilir olduğuna dair sonuç elde edilmiştir. Sporcular İçin Profesyonelizm Ölçeği (SPÖ)'nin psikometrik özellikleri değerlendirildiğinde, geçerli ve güvenilir bir veri toplama aracı olduğu belirlenmiştir. Dolayısıyla, ölçme aracının sporcuların profesyonelizm seviyelerini ölçebilme yeterliğine sahip olduğu ifade edilebilir.
Türki̇ye'De Spor Psi̇koloji̇si̇ Alaninda Yapilan Ki̇şi̇li̇k Araştirmalarina Eleşti̇rel Bi̇r Yaklaşim
1997
Türkiye'de spor psikolojisi alanında yapılan sporcu kişiliği ile ilgili çalışmala rın genel bir değerlendirmesinin yapılmasını amaçlayan bu çalışmada 1983-1997 yılları arasında makale, tez, kongre ve sempozyum bildirilerinden konu ile ilgili olan 36 tane yayım değerlendirilmiştir. Sporda kişilikle birinci derecede ilgili olan 14 çalışma içinde örneklemi 100 rakamını geçen çalışma sayısı 7 tanedir (%50). 6 adet çalışmada (%43) ise kullanılan ölçüm araçlarının geçerlik ve güvenirliğinin bulunmadığı, üç araştırmada (%21) da normal dağılım bulunmamasına karşın pa¬ rametrik test kullanıldığı görülmüştür. Kişilikle ikincil derecede ilişkili olan çalışma sayısı 21 olarak saptanmıştır. Bu çalışmalar müsabaka kaygısı ve stresi, kendini algılama, denetim odağı, kişisel tercihler gibi konulardan oluşmaktadır. Bu araş tırmaların 12 tanesi (%57)'si müsabaka kaygısına, 7 tanesi (%33.3) kendini algı lamaya, bir tanesi (%5)'i de denetim odağına, bir tanesi (%5)'i de kişisel tercihe yöneliktir. Bir araştırmanın ise sadece tez özeti olmasına karşın bu araştırmanın yöntemi ve bulguları anlaşılamamıştır. Araştırmaların 17 tanesi (%50) betimsel, 11 tanesi (%32) yordamsal, 5 tanesi (%14) de müdahaleye yönelik olarak yapıl mıştır. Sonuç olarak meslek etiğinin tam bilinmemesi nedeni ile elde edilen pek çok bulgunun güvenirliliği tartışmalı görünmektedir.
Spor Takimina Duygusal Bağlilik Ölçeği̇ni̇n Türkçe Formunun Geçerli̇k Ve Güveni̇rli̇k Çalişmasi
Ankara Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2021
Bu araştırmada Dwyer, Mudrick, Greenhalgh, LeCrom ve Drayer (2015) tarafından taraftarların takımlarına olan duygusal bağlılıklarını belirlemek amacıyla geliştirilen Spor Takımına Duygusal Bağlılık Ölçeği'nin (STDBÖ) Türkçeye adaptasyonunun yapılması amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, Beşiktaş, Fenerbahçe, Galatasaray ve Trabzonspor taraftarı olan 320 kişiden oluşmaktadır. Ölçek uyarlama aşaması bir dizi adımlar izlenerek gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada ölçeğin orijinal halinin Türkçeye çeviri çalışması yapılmış ve bu aşamada yabancı diller yüksekokulunda görevli ve yurt dışı tecrübesi olan öğretim üyelerinden destek alınmıştır. STDBÖ yapısının Türkiye'deki spor takımları taraftarı örnekleminde uyumlu olup olmadığını birinci ve ikinci düzey doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile test edilmiştir. Gerçekleştirilen DFA sonucu yedi unsur ve iki faktörden meydana gelen ölçeğin orijinal yapısı Türk kültürü içinde uygun olduğu görülmüştür. Analiz sonucu elde edilen uyum indeksi değerleri de bunu desteklemektedir. Ayrıca ölçek maddelerinin, madde ayırt ediciliğinin tespit edilebilmesi için Bilişsel yatırım ve Duygusal yatırım alt boyutlarına ait ölçek puanları en düşük değerden en büyük değere doğru sıralanmıştır. Üstten %27'lik dilime girenler üst grup, alttan %27'lik dilime girenler alt grup olarak belirlenmiştir. Daha sonra maddelerin gruplar arasında (alt grup ile üst grup) farklılıkları t testi ile incelenmiş ve t değerlerinin anlamlı bulunmuştur. Bu çalışma sonucunda STDBÖ Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak taraftarların duygusal bağlılıklarını belirlemede kullanılabileceği söylenebilir.
Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe Üniversitesi, 2016
B u çalışmanın amacı "Sporcular için Antrenör Davranışlarını Değerlendirme Ölçeğinin" (SAD-DÖ; Côté, ve diğ.,1999) Türkçe uyarlamasının geçerlik ve güvenirliğini sınamaktır. Bu amaçla SAD-DÖ Türkçe' ye çevrildikten sonra Ankara ilinden 14-22 yaş aralığında 171'i erkek (%57,8), 125'i kadın (%42,2) olmak üzere toplam 296 sporcuya uygulanmıştır. Katılımcıların 124'ü Basketbol (%42), 59'u Yüzme (%20), 58'i Badminton (%19) ve 55'i Atletizm (%19) branşlarındandır. Ölçek 7 alt boyut ve 47 maddeden oluşmaktadır ve 7'li Likert derecelendirme içermektedir. Ölçeğin geçerliğini belirlemek amacı ile elde edilen verilerle önce açımlayıcı faktör analizi yapılarak faktör yüklenmelerine bakılmıştır. Ardından açımlayıcı faktör analizinde belirtilen faktörlerin modele uygunluğunu test etmek üzere veriler doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonuçları özgün ölçek ile tutarlılık göstererek maddeler 7 boyut altında toplanmıştır. Bu 7 faktör toplam değişkenliğin % A B S T R A C T T he aim of the study was to test the construct validity and reliability of the Turkish version of Coaching Behavior Scale for Sport (CBS-S; Côté, et al., 1999). Totally, 171 men (%57,8) and 125 women (%42,2) athletes (n=296) aged between 14-22 years old completed the Turkish version of CBS-S. Participants were from Basketball (n=124, %42), Swimming (n=59, %20), Badminton (n=58, %19) and Track and Field Athletics (n=55, %19). CBS-S includes 47 items and 7 sub-dimensions. Each item is rated in 7 point likert type scale. Exploratory factor analysis was conducted to examine the factorial validity of the scale. The findings of the exploratory factor analysis were consistent with the original scale and 7 sub-dimensions were found. Total variance was calculated as % 68.29. Confirmatory factor analysis results (2/sd = 3.630, NFI = 0.90, RMSEA= 0.071, CFI =0.98 and IFI = 0.92, GFI= 0.91) indicated that there was an accept
Spor Etki̇nli̇kleri̇ne Yöneli̇m Ölçeği̇ni̇n Türkçe Geçerli̇k Ve Güveni̇rli̇k Çalişmasi
Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 2019
Bu araştırmada "Spor Etkinliklerine Yönelim Ölçeğinin" Türk dili ve kültürüne uyarlanması amaçlanmıştır. Ölçme aracı spor ve eğlence endüstrisinde hizmet sunanlara izleyiciye yönelik spor etkinliklerine yönelim konusunda bölümlendirme fırsatı sunmaktadır. Türkçe literatürde spor etkinliklerine yönelimi değerlendirebilecek bir ölçme aracı olmadığı için bu araştırmanın alana katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Araştırma evrenini Anadolu Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi tarafından düzenlenen 12. Uçurtma Şenliğine katılan bireyler oluşturmuştur. Etkinliğe katılanlar arasından kolay örnekleme yöntemi ile seçilen 193 kişi araştırmaya dahil edilmiştir. Ölçeğin yapısını test etmek için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri (DFA) kullanılmıştır. Ölçeğin içerik (uzman görüşü), yakınsak (en düşük faktör değeri 0.529, en yüksek faktör yük değeri 0.834), ayrışma/dış geçerliliği (bütün faktörlerde pozitif yönde orta düzeyde ilişki) ve yapı geçerliliği test edilmiştir. Ölçeğin güvenilirliği için Cronbach Alpha (0.878) iç tutarlılık kat sayısı kullanılmıştır. AFA ile ortaya çıkartılan üç boyutlu yapı DFA ile sınanmıştır. Elde edilen bulgulara göre "Spor Etkinliklerine Yönelim Ölçeğinin" geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla Türk dili ve kültürü için gerekli psikometrik özellikleri gösteren ölçme aracının Türkiye'deki etkinlik katılımcılarına yönelik kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
Aile Uyum Ölçeği’nin Türkçe Formunun Psikometrik Özellikleri
Bu çalışmanın amacı Aile Uyum Ölçeği'nin kısa formunu Türkçeye uyarlamak ve ölçeğin psikometrik özelliklerini incelemektir. Çalışma grubunda 483 katılımcı bulunmaktadır. Doğrulayıcı faktör analizinde tek boyutlu yapı iyi uyum göstermiştir. Madde faktör yükleri .70 ile .89 arasında değişiklik göstermektedir. İç tutarlılık güvenirlik katsayısı .91 bulunmuştur. Aile Uyum Ölçeği'nin madde toplam korelasyon katsayıları .68 ile .84 arasında değişmektedir. Aile Uyum Ölçeği'nin yaşam doyumu ve öznel mutluluk ile gösterdiği pozitif ilişkiye göre ölçeğin kabul edilir ölçüt bağıntılı geçerliğe sahip olduğu söylenebilir. Araştırmanın sonuçları doğrultusunda Aile Uyum Ölçeği'nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik özellikleri ölçeğin Türkiye'de yapılacak bilimsel çalışmalarda kullanılabileceğini göstermektedir.