Edirne Vilayet Salnâmelerine Göre XIX. Yüzyılın Sonunda Çorlu Kazasında Sosyal ve Ekonomik Hayat (original) (raw)
Related papers
XIX. Yüzyıl Ortalarında Vize Kazası’nda Sosyo-Ekonomik Hayat
Turkish Studies-Social Sciences, 2020
After the proclamation of the Tanzimat Edict in the 19 th century, the Ottoman Empire tried to bring about a fair tax collection system. To achieve this aim, temettuat countings were conducted in several states. The data recorded in the temettuat registers are notable from a social and economic point of view. These registers, in addition to offering financial data, are important for providing useful information about the demographic structure, cultivated lands, animal husbandry and taxpayers. As a matter of fact, the temettuat countings carried out in Vize, a town in Kırklareli, in the 19 th century clearly show how the new economic reforms of the Tanzimat were reflected in socioeconomic life in the region. In this study, six temettuat registers of countings carried out in 1845 in the central neighbourhoods of Vize in the Rumeli region are examined. As is well known, the countings in the Ottoman Empire were mostly carried out on a religious basis. This practice can also be observed in the Vize temettuat registers. In the light of these records, Muslim and non-Muslim neighbourhoods were identified and the social and economic status of the communities belonging to two different religions was determined in the mid-19 th century. The economic system of the Ottoman Empire was based on agriculture and animal husbandry. The fact that the vast majority of households in the Vize temettuat registers make their living by farming proves that the situation was no different in Vize, a small Thracian town. As for the demographic structure of the town, it is estimated that almost half of the population was Muslim and the other half was non-Muslim. As it is understood from the occupation records in the Vize temettuat registers, in addition to farming, Muslims were mostly engaged in leather tanning while non-Muslims were mostly engaged in carpentry. For this reason, it can be deduced that the sub-branches of animal husbandry and forestry are important sources of income in Vize. There are twenty-five different types of occupations recorded in Muslim neighbourhoods while twenty-one different types of occupations were recorded for non-Muslims. Using the data obtained from the temettuat registers, this study provides information about the occupations in which both the Muslim and non-Muslim populations engage, the amount of the agricultural land they owned, the kinds and quantities of the crops they grew. The study also reveals the social and economic status of the Muslim and non-Muslim communities in the middle of the 19 th century by tracing the records on the amount of income these people earned and the taxes they paid.
Köylü Terekelerine Göre XIX. Yüzyılın Ortalarında Diyarbekir Kırsalında Sosyal ve Ekonomik Hayat
Ekin Yayınevi, 2024
Şahısların vefatını müteakip geride bıraktıkları her türlü mal ve eşyaya tereke, mal ve eşyaların cins adet ve değer olarak kayıt edildiği belgelere ise tereke defterleri denilmektedir. Tereke defterlerinde, vefat eden şahısların hayatta iken tasarruflarında bulunan menkul-gayrimenkul her türlü mal ve eşyanın kayıt edilmesi bu defterlerin Osmanlı sosyal ve ekonomik tarih araştırmalarının vazgeçilmez kaynakları arasına girmesini sağlamıştır. Tereke defterlerinin tarih araştırmalarında kullanılmasıyla ilgili ilk önemli çalışmaları Prof. Dr. Ömer L. Barkan ve Prof. Dr. Halil İnalcık Hocalarımız konu ile ilgili yayımladıkları eserleriyle başlatmışlardır. Merhum İnalcık, köylerin sosyal ve ekonomik yaşamını incelemek bakımından tereke defterlerinin en zengin ve güvenilir kaynaklar arasında olduğunu ifade etmiştir. Bu çalışmada Merhum İnalcık hocanın konu ile ilgili ortaya koyduğu temel kaynak ekseninde, Diyarbekir kırsalındaki sosyo-ekonomik hayatı değerlendirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla, XIX. yüzyılın ortalarında Diyarbekir kırsalında ikamet eden yaklaşık 300 şahsın tereke kayıtları incelenmiştir. İncelenen terekelerden elde edilen veriler excel programına kayıt edilerek konu ile ilgili çeşitli hesaplamalar yapılmış ve oluşturulan grafiklerle çalışma zenginleştirilmiştir. Çalışmada, terekelerdeki verilerden yararlanılarak, Diyarbekir köylerindeki ailenin yapısı, ortalama çocuk sayıları, tek veya çok eşlilik durumları, müslim ve gayrimüslim nüfusun niteliği, ortalama servet miktarları, servetin çocuk ve eş sayıları ile olan ilişkisi gibi bulgulara yer verilmiştir. Çalışma, Osmanlı kırsal hayatının sosyo-ekonomik araştırmalarına katkı sağlayacaktır. All kinds of goods and possessions that a person leaves behind after their death are called an probate (tereke) and the documents in which goods and possessions are recorded according to type, quantity and value are called probate registers (tereke defterleri). All kinds of movable and immovable goods and possessions of the deceased during their lifetime were recorded in the probate registers, making these registers indispensable sources for research into Ottoman social and economic history. Prof. Dr. Ömer L. Barkan and Prof. Dr. Halil İnalcık initiated the first important studies on the use of deceased people's probate registers of deceased persons in historical research with their work on this topic. The İnalcık noted that probate registers are among the richest and most reliable sources when it comes to analyzing the social and economic life of villages. In this study, it is aimed to evaluate the socio-economic life in rural Diyarbekir on the axis of the basic sources put forward by the İnalcık. For this purpose, the probate registers of about 300 people who lived in rural Diyarbekir in the mid-nineteenth century were analyzed. The data obtained from the examined probate registers were recorded in the Excel program, various calculations were made on the subject and the study was enriched with the graphs created. The study utilises the data in the probate registers to present findings such as the structure of the family in Diyarbekir villages, the average number of children, the status of monogamy or polygamy, the nature of the Muslim and non-Muslim population, the average amount of wealth, and the relationship between wealth and the number of children and spouses. The study will contribute to the socio-economic research on Ottoman rural life.
1713-1714 Tarihleri Arasında Edirne’de Sosyo-Ekonomik Yaşam (90 Numaralı Edirne Şeriye Siciline Göre
Current Debates on Social Sciences 7 (Human Studies) 4. Uluslararası İnsan Çalışmaları Kongresi, 2021
Ülkeler arasında bir demografik değişim olan göç insanlık tarihi kadar eskidir. Geçmişte göçler doğa olayları nedeniyle yaşanırken, günümüzde sosyal, ekonomik, savaş, şiddet gibi beşeri olaylar sonucunda da gerçekleşebilmektedir. Göç, 'coğrafi mekân değiştirme sürecinin ekonomik, kültürel, sosyal ve siyasi yönleriyle toplum yapısını değiştiren nüfus hareketidir' (Özer, 2004: 11). Göç, bir idari sınırı geçerek oturma yerini devamlı ya da uzun süreli olarak değiştirme olayını ifade etmektedir. (Tümertekin ve Özgüç,2016:289). Bu değişim ülkeler arasında olabileceği gibi ülke içinde de gerçekleşebilir. Ayrıca bu durum sürekli olabileceği gibi geçici nitelikte de olabilir. Göç coğrafi açıdan çok önemli ve evrensel bir olgudur. İnsanın var olduğu her yerde gerçekleşmesi kaçınılmazdır.
Kadı Sicillerine Göre XIX. Yüzyılın İkinci Yarısında Urfa'da Gündelik Hayat
Osmanlı Urfası, 2018
Sözlükte "bir yere inmek, konmak, yerleşmek" anlamına gelen hall (halel ve hulul) kökünden türetilmiş bir mekân ismi olan "mahalle" kavramı, devamlı veya geçici olarak ikamet etmek için kurulan küçük yerleşim birimlerini ifade eder. 1 İslâm tarihi boyunca Müslümanlar, bulundukları köy, mahalle, kasaba ve kentlerde pek çok cami veya mescit inşa etmişler, hatta bunu en kutsal vazifelerden biri ve Müslüman oluşlarının bir işareti kabul etmişlerdir. 2 Osmanlı şehrinde ise mahalle, birbirini tanıyan, bir ölçüde birbirlerinin davranışlarından sorumlu, sosyal dayanışma içinde olan kişilerden oluşmuş bir topluluğun yaşadığı yerdir. 3 Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli bölgelerinde mahalleler farklı isimlerle adlandırılmıştır. Cezayir ve Tunus'ta havme, Kahire, Şam ve San'a da hare, Halep, Musul, Bağdat ve Urfa'da mahalle denilmiştir. 4 Urfa şehrinde mahallelerin oluşumu ibadethane merkezli olmakla birlikte, aynı zamanda her mahallenin oluşumunda ibadethane kadar etkili olmasalar da çeşmelerin, mekteplerin, medreselerin, tekke ve zaviyelerin de etkisi büyüktür. 5 XIX. Yüzyılın ikinci yarısında, Urfa'nın sosyo-ekonomik hayatını yansıtan Kadı Sicilleri, Urfa mahallelerinin gündelik yaşamına ışık tutmaktadır. Mezkûr tarihlerde Urfa'ya ait sicil kayıtlarında 56 mahalle tespit edilmiştir. 6 Bu mahalleler şunlardır:
19. Yüzyılın Ortalarında Konya Eyaleti Ilgın Kazası Çiğil-i SÜfla (Aşağı Çiğil) Karyesi'nin Sosyo-Ekonomik Durumu, 2021
Osmanlı Devleti’nin sosyo-ekonomik tarihinin aydınlatılmasında, 19. yüzyılın ortalarında tutulan temettü’ât defterlerinin önemli bir yeri vardır. Ayrıca bu defterler, yerel tarih çalışmaları için de önem arz eder. Temettü’ât defterlerinden o dönem, Osmanlı merkez ve taşra yerleşimlerinde yaşayan halkın nüfus yapısına, geçim sağladığı ekonomik uğraşlarına ve ödediği vergilere dair bilgiler edinilmektedir. Bu çalışmada, 19. yüzyılın ortalarında Konya Eyâleti’nin Ilgın Kazası’na bağlı, “Çiğil-i Süflâ (günümüzde Aşağı Çiğil Mahallesi)” olarak bilinen köyün sosyo-ekonomik durumu, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Maliye Varidat Kalemi (ML.VRD.TMT.d.) içinde 10093 numarada kayıtlı bulunan temettü’ât defteri verileri ışığında incelenmiştir. Çiğil-i Süflâ Karyesi, 19. yüzyılın ortalarında 113 hane ve yaklaşık 600 nüfusu barındırmaktaydı. Bu haliyle de o dönem Ilgın Kazası’nın kalabalık nüfusa sahip olan köylerinden birisiydi. Köy halkı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktaydı. Köyde yetiştirilen zirai ürünler buğday, arpa, burçak, haşhaş ve afyondu. Ayrıca büyükbaş, küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve arıcılık da yapılmaktaydı. Köyde ulaşım ve ziraat işleri için yük ve binek hayvanları yetiştirilmekteydi. Bunun yanında köydeki en önemli iş kolu kerestecilikti. Köy halkı tarımdan daha çok kerestecilikten gelir sağlamaktadır. Köyde değirmencilikten gelir sağlayan aileler de vardır. Anahtar Kelimeler: Temettü’ât Defteri, Konya, Ilgın, Çiğil-i Süflâ, Aşağı Çiğil.
Journal of Universal History Studies (JUHIS), 2021
Osmanlı Devleti’nin sosyo-ekonomik tarihinin aydınlatılmasında, 19. yüzyılın ortalarında tutulan temettü’ât defterlerinin önemli bir yeri vardır. Ayrıca bu defterler, yerel tarih çalışmaları için de önem arz eder. Temettü’ât defterlerinden o dönem, Osmanlı merkez ve taşra yerleşimlerinde yaşayan halkın nüfus yapısına, geçim sağladığı ekonomik uğraşlarına ve ödediği vergilere dair bilgiler edinilmektedir. Bu çalışmada, 19. yüzyılın ortalarında Konya Eyâleti’nin Ilgın Kazası’na bağlı, “Çiğil-i Süflâ (günümüzde Aşağı Çiğil Mahallesi)” olarak bilinen köyün sosyo-ekonomik durumu, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi, Maliye Varidat Kalemi (ML.VRD.TMT.d.) içinde 10093 numarada kayıtlı bulunan temettü’ât defteri verileri ışığında incelenmiştir. Çiğil-i Süflâ Karyesi, 19. yüzyılın ortalarında 113 hane ve yaklaşık 600 nüfusu barındırmaktaydı. Bu haliyle de o dönem Ilgın Kazası’nın kalabalık nüfusa sahip olan köylerinden birisiydi. Köy halkı geçimini tarım ve hayvancılıkla sağlamaktaydı. Köyde yetiştirilen zirai ürünler buğday, arpa, burçak, haşhaş ve afyondu. Ayrıca büyükbaş, küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve arıcılık da yapılmaktaydı. Köyde ulaşım ve ziraat işleri için yük ve binek hayvanları yetiştirilmekteydi. Bunun yanında köydeki en önemli iş kolu kerestecilikti. Köy halkı tarımdan daha çok kerestecilikten gelir sağlamaktadır. Köyde değirmencilikten gelir sağlayan aileler de vardır
XIX. Yüzyılın Ortalarında Çıldır Sancağı'nın Sosyo-Ekonomik Durumu
International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic ACADEMIC JOURNAL TARĠH SAYISI Turkish Studies Dergisi, üç ayda bir yayınlanan uluslararası hakemli bir dergidir. Turkish Studies Dergisi'nde yayınlanan tüm yazıların, dil, bilim ve hukukî açıdan bütün sorumluluğu yazarlarına, yayın hakları www.turkishstudies.net'e aittir. Yayıncının yazılı izni olmaksızın kısmen veya tamamen herhangi bir Ģekilde basılamaz, çoğaltılamaz. Yayın Kurulu dergiye gönderilen yazıları yayınlayıp yayınlamamakta serbesttir. Gönderilen yazılar iade edilmez. Turkish Studies; EBSCO, DOAJ, ICAAP, Scientific Commons, MLA, ASOS, AMIR (Access to Mideast and Islamic Resources), Journal Directory, DJS (Dayang Journal System), ULAKBĠM indeksleri tarafından taranmaktadır.
XVI. Yüzyil Sonlarinda Çildir Eyâleti Kentlerinin Sosyal Ve Ekonomik Durumu: Aspinza Örneği
Journal of Turkish Studies, 2014
XVI. yüzyıl Osmanlı coğrafyası gerek nüfus, gerekse de ekonomik açıdan genişleme ve değişme sürecini yaşamaktaydı. Bu devir Osmanlı şehirlerinin idari, iktisadi ve sosyal yapılarını ortaya çıkarmak için en önemli kaynak tahrir defterleridir. Tahrir defterlerine dayalı bir çok Anadolu şehirlerinin idari, ekonomik ve sosyal durumu açıklığa kavuşturulsa da, bir zamanlar Osmanlı Devleti sınırları içerisinde olan Gürcistan kentleri bu çalışmaların dışında kalmıştır. Bu durumu göz önünde bulundurarak çalışmamızı, günümüzde Gürcistan Cumhuriyeti Samtskhe-Cavaheti Bölgesi'nin Aspinza Belediyesi'nin merkezi olan Aspinza şehrinin XVI. yüzyıl sosyal ve ekonomik durumunun incelenmesi üzerinde yoğunlaştırdık.