Soyut Dışavurumculuğun Ortaya Çıkışı ve Türk Resim Sanatına Yansımaları (original) (raw)

Saf Resim; I. Kant, C. Greenberg Ve Soyut Dışavurumculuk

Pesa uluslararası sosyal araştırmalar dergisi, 2017

Modern dönem diye anılan, XIX. ve XX. yüzyıllarda dünya iki dünya savaşına tanık olmuştur. Yaşanan trajedilere sanatçılar duyarsız kalmamış ve modern dönem resmine tavır geliştirmişlerdir. Sanat, modern dönemde ulusların politik söylemlerine yardımcı olmuş ve ulusların yayılmacı politikalarına katkı sunmuş, kendi sınırlarının dışına çıkmış ve sanata her türden dışsal etkinin katılmasına göz yummuştur. Yeni sanat, Kant'ın görüşleri ve eleştirmen C. Greenberg'ün Kant'ın görüşlerini zamanına uyarlaması yoluyla "saf resim" iddiasıyla Soyut Dışavurumculuk akımı olarak ortaya çıkmıştır. Akım, resmin dışında hiçbir etkiyi istememekte-ki buna siyasallaşmaya karşı tavır da dâhilve resmin resim yoluyla yani gözle özellikle deneyimli gözle ve sezgi yoluyla kavranabileceğini ve duyuların resmi kavramada yetersiz kalacağı iddiasındadır. Bu anlamda resmin hegomonik alanının iki boyutlu yüzey-ki Greenberg buna yassı yüzey der-olduğunun bilinciyle resim sanatından her şeyi ayıklamaya kararlıdır. Soyut Dışavurumculuk, temsille beraber sanattan her şeyi dışlamada ve siyasal etkiyi uzaklaştırmada başarılı olamaz. Bu asıl başarmak istediği alan olan resimde geçerlidir. Sadece resim olarak resim düşüncesi, modern avangartlar tarafından farklı ve karışık tekniklerle ve yassı yüzeyin terk edilmesiyle yıkılır ve akım da son bulur.

Türk Resi̇m Sanatinda Soyut Eği̇li̇mler

DergiPark (Istanbul University), 2019

Öz 20. yüzyılın ilk çeyreğinde Batı sanatında gelişen yenilikçi eğilimler Avrupa'da öğrenim gören asker ressamlarımızca benimsenmiş, büyük oranda doğanın ve nesnelerin tuvale aktarımıyla sınırlı Türk resim sanatının gelişmesine yol açmıştır. Türk resim sanatı soyut anlayışla 1940'lı yıllarda tanışmış, birçok sanatçımızın Akademi eğitiminden sonra Paris'te çeşitli atölyelerde çalışmalarda bulunması önemli bir etken olmuştur. Çok partili döneme geçiş sonucunda ekonomik ve sosyal alanda ortaya çıkan yeni açılımlar sanatta, özellikle resim sanatında önemli gelişmelere yol açmıştır. 1950'ler sonrasında ise çağdaş Türk resmi gelenekle her alanda bir hesaplaşma içine girmiştir. Resim sanatının devlet eliyle temsil edilme olanaklarının azaldığı oranda bireysel arayışlar yoğunlaşmış, Geometrik, Lirik, Geometrik Nonfigüratif ile Lirik Nonfigüratif olarak tanımlanan soyut eğilimler serpilerek gelişmiştir. Çalışmamızda Türk resim sanatında soyut eğilimler ele alınarak bunların ortaya çıkış nedenleri, başlıca temsilcileri ve çalışmaları irdelenecek, Batının soyut resim sanatıyla benzer ya da farklı özellikleri ortaya çıkarılmaya çalışılacaktır. Bununla birlikte söz konusu eğilimlerin dünya ve Türk sanatına katkısı saptanmaya çalışılacaktır.

Türk Sanatında “Soyut Simgesel Üslup” Düşüncesinden Söz Edilebilir Mi? - Art-Sanat Dergisi / Selçuklu Sayısı - Sayı 22 - İstanbul 2024

Can We Mention About An Idea Called "Abstract Symbolic Style" in Turkish Art?, 2024

Simgeler birer anlam aktarıcısı olarak genellikle soyut anlama sahip somut işaretler şeklinde, sanattan günlük yaşama kadar her alanda kullanılmaktadır. Bazı dönemlerde belli simgelerin o döneme has olarak öne çıktığı, bazı simgelerin ise tarihî süreçte tekrar ederek veya dönüşerek kullanıldığı görülmektedir. Sanat tarihi içerisinde simgelerin kökeni konusunda kesin sonuçlara ulaşmak oldukça güçtür. Fakat sanatı yönlendiren dış ve iç etkenler meydana gelen eser kadar, eserin barındırdığı simgeleri de şekillendirmektedir. Kolektif bir sürecin ürünü olan sanat eseri, toplumsal çevre, ekonomi ve malzeme temini, coğrafi değişkenler, devlet yapılanması, yöneticinin ve baninin istekleri, dönemin sanat anlayışı ve üslubu, din ve kutsal unsurlar, sanatçının deneyimleri ve iç dünyası gibi pek çok koşuldan etkilenmektedir. Bunca değişken içerisinden seçilimle meydana gelen eser, genel sanat üslubunu oluşturan bir temel taşı niteliğindedir. Anadolu Orta Çağ sanatı, modern sanat gibi "bireylerin sanatı" değil, "toplumların sanatı" şeklinde anlamlandırılabilir. Bu bakımdan devlet, din ve toplum erklerinin öne çıktığı Türk sanatında ve simgeciliğinde, bu bahsi geçen unsurlar, söz sahibi ve yönlendirici güç olarak karşımıza çıkmaktadır. Türk sanatında "soyut simgesel üslup" diye bir düşünceden bahsedebilir miyiz? Sanata ve üsluba hangi faktörler etki etmiştir? Kadim simgelerin sanata dönüşümünde damgaların yeri nedir? Bu çalışmada bu soru ve sorunlara cevap aranmaktadır. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Symbols play a crucial role in various domains, serving as conveyors of meaning through concrete signs with abstract significance. In some periods, it is seen that certain symbols stand out uniquely to that period and some symbols are used repeatedly or transformed throughout the history. It is very difficult to reach definite conclusions about the origin of symbols in the history of art. However, the external and internal factors that influence the art, of course, shape the symbols that the work contains, as well as the work. A work of art, which is the product of a collective process is affected by many conditions such as the social environment, economy, material supply, geographical variables, the government, the wishes of the administrator and the artist, the understanding and style of art of the period, religion and sacred elements, the artist's experience and inner world. The work, which is formed by selection among all these variables is a cornerstone of the general art style. Anatolian Medieval art can be interpreted as the art of societies, not the art of individuals like modern art. In this respect, in the Turkish art and symbolism, where the state, religion and social powers come to the fore, these mentioned elements appear as the dominant and guiding power. Should the idea of "abstract symbolic style" be mentioned in Turkish art? Which factors influenced art and style? What is the place of stamps in the transformation of ancient symbols into art? In this study, answers to these questions and problems are sought.

SANAT TARİHİNDE SIRADIŞI ÜÇ EVLİLİK ve BAZI ÇIKARIMLAR

2021

One could see some artists who won a seat in art history along with artworks and his / her marriages, too. It can be useful to make a remark in terms of ontology of art and artist as some debates has been holding on the artists's unusual relationships which their lifes drawn attention as far as their arts. Mentioning couples's private life, which both of them performed same art, overcomes border of romance, then. The matter has an undeniable significance in terms of natura of aesthetic criticism and person's positioning, too. Therewithal such a study could provide to achieve confidential and realist conclusions while analyzing an artist with viewpoint other partner who testified closely his / her a chequered career. In fact, opinions and predictions (on artistic production, art market, artistic accomplishment) belonging to these people (husband or wife) who transmits informations about wondering private life, have significant importance because they also experienced issues peculiar to the field, in some degree. This article, which will examine some of names who have gained a place in the history of art with their private life and marriages, is also aimed to bring a new soul in art history researchs.

Fotoğraf Sanatinda Soyutlamalar: Kavramsal Tavir Perspekti̇fi̇nde Soyut Anlamin Göstergebi̇li̇mi̇

2020

Fotograf sanatindaki askin dusunceyi irdeleyen bu calisma, soyut kavramlarin uretilmesinde gercekligin fenomenolojik gosterenlerinden faydalanan denemelerden ve bu denemeleri gostergebilimsel yaklasimla desifre eden bilimsel ugrasidan meydana gelmektedir. Fotograf sanatinin maddeye ickinliginin tartisildigi post-modern donemde, hakikatin nesnel ozelliklerini yitirdigi varsayimini konusan post-truth cag sanatcilari soyutun maddesel askinlik formu olarak izlenimlere hukmettigi onermesini irdelemekte isteklidir. Bu calisma, empresyonist sanatsal bakisin bicimlendirdigi soyutlama kavrayisini uzun sureli bir pratikte derleyen soyutlama denemeleriyle ilgili alanyazina katki sunmayi hedeflemektedir. Calismanin amaci, klasik naturalist tavirla kavramsal tavrin isbirliginde yukselen yeni bir fotografik gorme biciminin somut ciktilari uzerinden soyut dusunceyi anlatmak ve gostergelerin tasidiklari anlamlari soyutlayici bir mudahale ve yaratici eylemle kurmaktir. Bu baglamda, Imran Uzun fotogr...

Kültür Varlığı ve Kültür Mirasına Ait Unsurların Çağdaş Türk Resim Sanatına Yansımaları

2014

OZET Insan, yasamis oldugu cevrede yaratmis oldugu kulturu ile bir varlik gosterirken, diger toplumlardan ayricalikli ve ozge bir yapiya sahip olur. Kultur ureten bir canli olarak insan, digerler canlilar gibi hic bir iz ve kalici bir deger birakmadan gitmez; kendine ait bir cok da yasanmisliklari birakarak gider. Onun ortaya koymus oldugu somut ya da soyut degerler, yillar sonra da onun anilmasina neden olurken, bir taraftan da yasananacak olan degismelere/gelismelere kaynaklik etmektedir. Iste insanoglunun birakmis oldugu bu degerler, kultur varligi ve kultur mirasi olarak tanimlanir. Bu calismada, insanoglunun birakmis oldugu bu degerlerin tanimlamalari yapilarak, Cagdas Turk Resim Sanati icerisindeki yansimalarina deginilmistir. Anahtar kelimeler: Kultur Varligi, Kultur Mirasi, Cagdas Turk Resim Sanati ABSTRACT While the people shows his presence with the culture he created in the environment in which he lived, he has a privileged and unique structure from other societies. The p...

Dişavurumcu Resi̇m Sanatinda Yabancilaşma Olgusu

2017

Teknolojik gelisme, ekonomi, siyasal ve toplumsal kosullar gibi bircok etken toplumlarda yabancilasma olgusunu gundeme getirmistir. Yabancilasmanin ortaya ciktigi toplumsal kosullarin sanati ve sanatciyi etkilemesi olagan olmustur. Sanatcinin ve sanatin bu surecte ustlendigi gorev bireyin yabancilasma surecinde parcalanmisligini, sanatci duyarliligiyla algilayarak ve onlarin cevrelerini, dunyayi ve evreni bir butun olarak algilama kavrama ve anlamalarina yardim ederek, farkli acilardan dusunmelerini saglamistir. Bu arastirmada, yabancilasma olgusunun resim sanatinda nasil ifade buldugu, yabancilasmanin disavurumcu sanat akiminda nasil ve ne sekilde ifade edildigini ortaya koymak amaclanmistir. Arastirmada yontem olarak tarama modeli kullanilmis, eser incelemesinde ise Max Beckmann’in “Gece” eseri ikonolojik yontem ile cozumlenmistir. Arastirmada yabancilasma kavrami, sanatin ortaminda yabancilasma olgusu ve disavurumcu resimde yabancilasma konulari uzerinde durulmustur.

Adnan Coker in Soyut Minimal Resimlerinde Selcuklu Ve Osmanlı Mimarisinin Yansımaları

Adnan Coker in Soyut Minimal Resimlerinde Selcuklu ve Osmanlı Mimarisinin Yansımaları, 2021

Adnan Çoker, one of the artists, who has an important place in the history of Turkish painting, started his higher education at the Fine Arts Academy in 1944. Çoker has been making works of art for more than 50 years with his unique style. With its simplest definition, this style was created by adding Adnan Çoker magic to the East-West synthesis. The eastern elements of this synthesis is the artistic productions of the Seljuk and Ottoman periods of Turkish culture, which has a nearly thousand-year history in Anatolia. We see that the architectural forms of these periods are reflected in the artist's works. It is seen that Adnan Çoker developed new schemes with the elements he used by extracting Seljuk and Ottoman architecture in his minimalist abstract paintings, which he transitioned especially after the mid-1960s and continued until today. He created new abstract forms from pieces that are concrete architectural elements. This new abstract minimalist creation is not limited to selected architectural elements. Schemas such as blueprints and facade views also had a great impact on Çoker's abstract minimalist paintings, as he also stated. In this context, the reflections of Seljuk and Ottoman architecture in Adnan Çoker's abstract minimal paintings will be examined in this paper through selected examples.