Türk Kilimlerinde Dokuma Teknikleri ve Boyama Özellikler (original) (raw)

K ilim terim i ile yere yayılan havsız yaygıların tüm ü ifad e edilm ektedir. O rta A sya ve B alkan lar da da aynı şekliyle kullanılm aktadır.1 Yer y aygısının yanında, halıya göre daha h afif olm asından dolayı, köy h ayatın da alaçuval (çeyiz çuvalı) un çuvalı, heybe, torba gibi taşım a am açlı k ullanım ın yanında yastik, sedir örtüsü, yüklü k ve kapı perdesi, D uvar süsü gibi döşem e m alzem esi olarak da halıdan ziyad e kilim türleri tercih ed il m ektedir: Ayrıca seccâde ya da nam azlığı denilen ibadet am açlı kullanılan çadırda olabilir, örnekleri de vardır. M alzem e, teknik, usûl, ve desen farklılıklarının ifadesi olarak; ilikli kilim , p arm ak kilim i, kirtm e kilim , farda kilim , A ntep kilim i, yanışlı kilim , nakışlı kilim , cecim , cicim , palas, palaz, çul, zili, sili,su m ak ilk akla gelen terim lerdir. Bu terim lerin çoğu birbirin in yerine kullanıldığı gibi farklı yörelerde farklı m analar ifade etm ektedir. H avsız yüzeyli doku m alar olm akla birlikte bazıları çözgü yüzlü, b azıla rı atkı yüzlü, bazıları bez dokulu, bazıları atkı ve çözgünün d ışında çeşitli renkte bezem e iplikleri ile desenli dokunm uştur. Bu dokum alar, ıstar denilen, halının da dokunduğu tezgâhlard a ve k irkit yardım ı ile dokunm aktadır. Ayrıca ilkel yer tezgâhlarınd a da, b en zer d ü ze n ek kurularak, çözgü yüzlü, dar enli d oku m alar yapılm aktadır. A ncak, ce cim , cicim A ntep kilim i olarak adlandırılan, ince d oku m aların bazıları çulfalık d enilen basit iki gücü'lü, ayaklı m ekikli tezgâhlarla da dokunm aktadır. Bu d oku m alar genellikle perde, erzak çuvalı, ekm ek m endili, savan (örtü) iteği, gibi ince doku gerektiren yerlerde kullanılm aktadır. A ntep kilim i ise yer yaygısı o larak kullanılm aktadır. M alzem e olarak yün, kıl-tiftik ve pam u k kullanılm aktadır. Ç özgü ip likle ri çift kat, çok büküm lü, yün-kıl karışım ı, sadece yün ya da sad ece kıl veya sad ece pam u k olarak kullanılm aktadır. A tkı iplikleri ise, kirtm e kilim , par