Fen Bilimleri Dersini Alan Kaynaştırma Öğrencilerinin Kaynaştırma Uygulamaları Sürecine İlişkin Görüşleri (original) (raw)

Kaynaştırma Eğitimi ve Kaynaştırma Öğrencileri İle İlgili Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Görüşleri

8. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 5-8 Mayıs, Çanakkale, 2016

Temel amacı fen okuryazarı bireyler yetiştirmek olan fen öğretiminin temelini oluşturan önemli ilkeler arasında bireysel farklılıkların dikkate alınması gerekliliği önemli bir yer tutmaktadır. Bazı bireyler akademik, zihinsel ve sosyal beceri düzeyleri bakımından belirli yeterliliğe sahip olamayarak özel gereksinime ihtiyaç duymaktadır. Özel gereksinime ihtiyaç duyan bu öğrencilere akranlarıyla birlikte eğitim kurumlarında öğretmenler tarafından kaynaştırma eğitimi verilmektedir. Bu anlamda bu tür eğitim faaliyetlerinin yürütücüleri olan öğretmenlere oldukça fazla görev ve sorumluluk düşmektedir. Bu nedenle bu çalışmada kaynaştırma eğitimi ve kaynaştırma öğrencileri ile ilgili fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma yarı yapılandırılmış görüşmelerle nitel araştırma desenine göre tasarlanmıştır. Çalışma grubunu 2013-2014 eğitim-öğretim yılında İstanbul’un Küçükçekmece ilçesinde bulunan bir ortaokulda görev yapmakta olan ve sınıfında kaynaştırma öğrencisi bulunan 4 fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Bu grubun seçiminde ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Kaynaştırma eğitimi ve kaynaştırma öğrencileri ile ilgili fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerini belirlemek için veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşmeler yürütülmüştür. Bu anlamda öğretmenlere fen eğitiminde kaynaştırma eğitiminin yeri, bu eğitimi destekleme durumu, derslerinde BEP uygulamalarına yer verip vermediği, sınıflarındaki kaynaştırma öğrencilerinin durumu, bu öğrenciler için kullanılan materyaller, uygulanan yöntem ve değerlendirme faaliyetleri, kaynaştırma öğrencilerinin derste karşılaştığı sorunlar ve bu sorunlara ilişkin çözüm önerilerinin ne olduğu, bu öğrencilerin kavramları anlama durumları ile ilgili sorular yöneltilmiştir. Görüşmeler sonucunda elde edilen veriler bilgisayar ortamına aktarılmış ve araştırmacılar tarafından içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda, kaynaştırma eğitimini destekleyen öğretmenler kaynaştırma eğitiminin öğrenciyi sosyalleştirdiğini, iletişim becerilerini geliştirdiğini ve başarıyı arttırdığını, desteklemeyen öğretmenler ise kaynaştırma eğitiminin akademik anlamda başarısızlığa sebep olduğunu ve sınıf yönetimini zorlaştırdığını belirtmiştir. Bunun yanında öğretmenlerin bir kısmının Bireyselleştirilmiş Eğitim Planı (BEP)yaptığı, bir kısmının ise yapmadığı; yapan fen bilimleri öğretmenlerinin bazılarının da bu planları uyguladığı belirlenmiştir. Fen bilimleri öğretmenlerine göre kaynaştırma öğrencilerinin sınıftaki diğer akranlarıyla başarı düzeyleri, algılama ve derse katılım açısından kıyaslandığında farklı ya da aynı düzeyde olabildiği ifade edilmiştir. Kaynaştırma öğrencilerinin fen bilimleri dersi değerlendirilmesine bakıldığında bazı öğretmenler diğer öğrencilere uyguladıkları ölçme araçlarını aynen kullandıklarını, bazı öğretmenler ise oyun, soru-cevap, gözlem gibi farklı ölçme araçlarını kullandıklarını belirtmiştir. Kaynaştırma öğrencilerinin bazılarının fen bilimleri dersinde sorun yaşamadığını, bir kısmının ise başarı düzeyinin düşüklüğünden, yaşadıkları uyum sorunlarından ve öğretmenin zaman ayıramamasından derste sorun yaşadıkları belirtilmiştir. Kaynaştırma öğrencilerinin somut ve soyut kavramları algılamalarında farklı seviyelerde oldukları, somut ve soyut kavramları algılamaları için anlatımda kolay kelimelerin seçilmesi gerektiği, eğitimi bir kademe geriden takip edilmesi gerektiği ve somut materyaller kullanılması gerektiği ifade edilmiştir. Kaynaştırma öğrencilerinin fen bilimleri dersinde fen kavramlarını okuyabilme, yazabilme ve ifade edebilme başarıları açısından farklı seviyelerde olduğu ifade edilmiştir. Karşılaşılan sorunların çözüm önerileri için kaynaştırma öğrencilerinin öğrenci mevcudu az sınıflarda olmaları gerektiği, deney, tartışma, örnek olay gibi farklı yöntem ve teknikler kullanılması gerektiği, kaynaştırma öğrencilerine öğretmenleri tarafından ilgi gösterilmesi gerektiği düşünülürken, kaynaştırma sisteminin kaldırılması gerektiğini düşünen öğretmen de olmuştur

Fen Bilimleri Dersini Alan Kaynaştırma Öğrencilerinin Kaynaştırma Uygulamaları Sürecine İlişkin Görüşleri Perceptions of the Inclusive Students on Inclusive Processes in Science Courses

2017

Öz: Bu araştırma, Fen Bilimleri dersini alan özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırma uygulamaları sürecindeki görüşlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada özel durum yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmaya 2012-2013 eğitim öğretim yılında Giresun ilindeki ortaokullarda öğrenim gören 2 görme engelli, 2 ortopedik engelli, 3 zihinsel engelli olmak üzere toplam 7 özel gereksinimli öğrenci katılmıştır. Çalışmada açık uçlu sorulardan oluşan öğrenci anket formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Ortaya çıkarılan veriler içerik analizi ile kodlama yapılarak temalar ve kategoriler belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda kaynaştırma öğrencileri, etkinliklere tam anlamı ile katılamamaları, okul kitaplarının ve okulda yapılan sınavların kendilerine uygun olmaması, arkadaşları tarafından rahatsız edilmeleri gibi sorunlar yaşadıklarını ortaya koymuşlardır. Anahtar Kelimeler: Kaynaştırma eğitimi, özel gereksinimli öğrenciler, görüşler, fen bilimleri Abstract: This research was conducted to determine the opinions of the inclusive students taking Science course on the process of inclusion practices. The special case method was used in the research. A total of 7 students with special needs, including 2 with visual impairment, 2 with orthopaedic handicap, 3 with mental retardation, studying at secondary schools in Giresun city centre during 2012-2013 education year participated in this study. In the research, student questionnaire consisting of open-ended questions was used as data collection tool. Themes and categories were identified by encoding data obtained from the questionnaire with the contents analysis. At the result of the research, inclusive students put forth that they have problems such as not being able to take part in the activities thoroughly, unsuitability of textbooks and exams at school and being disturbed by their friends.

Fen Bilimleri Dersi Öğretmenlerinin Kaynaştırma Uygulamaları Sürecine İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi* Determination Of Views Of Science Teachers On The Process Of Inclusive Practices

ÖZET Bu çalışmanın amacı; Fen Bilimleri dersi öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamaları süreci ile ilgili görüşlerini belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden özel durum yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini, Giresun il ve ilçe ortaokullarında görev yapmakta olan toplam 28 Fen Bilimleri dersi öğretmeni oluşturmaktadır. Çalışma 2012-2013 eğitim-öğretim güz yarıyılında yürütülmüştür. Araştırmanın verileri 17 adet açık uçlu sorudan oluşan anket formu ile toplanmıştır. Veriler, içerik analizi ile tema, kodlar oluşturularak ve öğretmenlere ait alıntılara yer verilerek sunulmuştur. Uygulama sonucunda, katılımcıların kaynaştırma uygulamalarına yönelik çeşitli olumlu ve olumsuz görüşlere sahip olduğu tespit edilmiştir. Öğretmenlerin bir kısmı kaynaştırma uygulamalarının öğrencilerin sosyalleşmesi açısından başarılı olduğunu söylerken bir kısmı ise özel gereksinimli öğrencilerin ortaya çıkabilecek sorunlardan dolayı ayrı sınıf veya okulda öğrenim görmesi gerektiğini belirtmiştir. Ayrıca öğretmenler, bilgi, fiziksel altyapı, materyal ve uzman desteği eksikliği, RAM işlevinin yetersizliği, okul yönetimi-öğretmenler-veli dâhil olmak üzere süreçte yer alan bireylerle işbirliğinin tam olarak gerçekleşmediğini söylemişlerdir. Bunun yanı sıra müfredat yoğunluğundan dolayı zaman problemi yaşadıklarını, verilen hizmet içi kursların verimli ve uygulamaya dönük olmadığını belirtmişlerdir. Elde edilen veriler ışığında kaynaştırma öğrencisi bulunan Fen Bilimleri dersi öğretmenlerinin, özel gereksinimli olan öğrencilere daha etkili nasıl eğitim verileceği konusunda önerileri sunulmuştur. ABSTRACT This study aims to examine views and opinions of Science Teachers on the process of inclusive education practices. It applies a case study method, which is one of the qualitative research methods. It is employed on 28 Science Teachers who work in secondary school of Giresun and its districts. The study is carried out in the academic year of 2012-2013. Questionnaire, which is comprised of 17 open-ended questions, is used as data collection tool. Data gathered by questionnaire, content analysis and themes are presented by encodes and quote from teachers. It is determined that the participants have positive and negative opinion on inclusive practices. Some of the teachers believe that inclusive practives may prove useful for socialization of students; some, on the other hand, believe students with special needs must be instructed in a separate class of school. Teachers also have indicated the lack of information, infrastructure, material and expert, insufficency of RAM functioning and lack of cooperation among teachers-school board-parents. They also said that they have time problems because of curriculum density and in-service trainings are not efficient and practice-oriented. In light of findings, some proposals are made for teachers who teach inclusive students on more efficient education method for students with special needs.

Kaynaştırma Öğrencilerinin Fen Bilimleri Dersinde Karşılaştıkları Sorunlar

25. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. İstanbul Kültür Üniversitesi, Antalya, 2016

Dünyada ve ülkemizde; bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından yaşıtlarından farklılık gösteren çocukların olduğu bilinmektedir. Bu şekilde akranlarından farklılık gösteren bu çocuklar özel gereksinimli öğrenciler olarak tanımlanmaktadır. Eğitimde yer alan fırsat eşitliği ilkesi ile farklılıkları her ne olursa olsun tüm bireylere nitelikli bir eğitim alma hakkı sunulması hedeflendiğinden bu tür özel gereksinimli çocukların eğitim öğretim faaliyetlerinden yararlanması eğitim uygulamalarından biri olan kaynaştırma eğitimi ile sağlanmaktadır ve bu öğrenciler okul ortamında verilen derslere kaynaştırma öğrencisi olarak katılım göstermektedir. Öğrencilerin zorlandığı ve soyut konuların ağırlıklı olarak yer aldığı fen bilimleri dersinin temel amacı bireysel farklılıkları dikkate alarak fen okuryazarı bireyler yetiştirmektir. Çünkü fen okuryazarı bireyler yetiştirilmesi toplum ve ülkenin gelişimi ve refah seviyesine ulaşması için önemlidir. Bu nedenle normal gelişen akranların yanında özel gereksinimli olan kaynaştırma öğrencilerinin de fen bilimleri dersine katılımını sağlamak gerekmektedir. Dolayısıyla fen bilimleri dersinin toplumların geleceği için anlamının büyüklüğü, özel eğitime muhtaç olan öğrencilerin bu derslere katılma hakkına sahip olduğu ve fen öğretiminin öğrenciler arasındaki bireysel farklılıklara dikkat etmeyi ilke edindiği göz önünde bulundurulduğunda, kaynaştırma öğrencilerinin fen bilimleri dersinde sorun yaşayıp yaşamadığının belirlenmesine ve varsa bu sorunların incelenmesine ihtiyaç duyulmuştur.Bu çalışma ile özel gereksinime ihtiyaç duyan kaynaştırma öğrencilerinin fen bilimleri dersinde karşılaştıkları sorunların tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, yarı yapılandırılmış görüşmelerle nitel araştırma desenine göre tasarlanmıştır. Çalışma grubunu ise, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında İstanbul’un Küçükçekmece ilçesinde bulunan bir ortaokulda tam zamanlı kaynaştırma eğitimi alan hafif düzeyde zihinsel engelli raporuna sahip 14 öğrenci oluşturmaktadır. Bu grubun seçiminde amaçsal örnekleme yöntemlerinden biri olan ölçüt örnekleme yönteminden yararlanılmıştır. Bu bağlamda çalışma grubunda yer alacak öğrencilerin belirlenmesi aşamasında, okulda yer alan 33 kaynaştırma öğrencisi içerisinden görüşme yapabilecek düzeyde yeterliliğe sahip olma (okuma-yazma becerisi ve kendini ifade etme becerisi belirli düzeyde olan) ve gönüllü olma kriterlerini karşılayan kaynaştırma öğrencileri seçilmiştir. Kaynaştırma öğrencilerinin fen bilimleri dersinde karşılaştıkları sorunlara ilişkin veri toplamak amacıyla katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler yürütülmüştür. Görüşmeler sırasında öğrencilerin; fen bilimleri dersinde karşılaştıkları zorluklara, öğretmenler tarafından kullanılan/kullanılabilecek araç-gereçlere ve bunların kullanım nedenlerine, dersteki konuların anlaşılmaması durumundaki tepkilerine, yazılı sınavlarda yaşadıkları zorluklara, derste öğretmen ile birebir çalışma durumlarına, öğretmenlerin sınıf içerisinde yönelttiği sorulara ilişkin görüşlerinin alınmasını amaçlayan sorular sorulmuştur. Görüşme soruları için özel eğitim ve fen eğitimi alan uzmanlarından uzman görüşü alınmıştır.Bu doğrultuda yürütülen görüşmelere ses kaydına alınmış ve daha sonra bu ses kayıtları araştırmacılar tarafından yazıya aktarılmıştır. Araştırma problemlerine yanıt oluşturacak içerik analizi gerçekleştirilmeden önce; öğrencilerden elde edilen veriler ve yazıya aktarılan veriler düzenlenmiş ve içerik analizine başvurulmuştur. Araştırmanın geçerlik ve güvenirliğini sağlamak için içerik analizi birbirinden bağımsız iki araştırmacı tarafından yürütülmüştür.Araştırma sonucunda,öğrencilerin çoğunluğu en çok fen bilimleri dersinde yer alan temel bilgileri ve fen bilimleri kitabındaki çalışmaları anlamadıklarını, öğretmenlerinin derslerde en çok deney malzemeleri ve maketleri kullanmasını ve görsel zenginlik sunan araç gereçleri tercih etmelerini beklediklerini ifade etmiştir. Bunun yanında öğrencilerin çoğunluğu; fen bilimleri dersindeki konuları anlamadığında çekingen olduklarından dolayı öğretmene soramadıklarını ifade etmiştir. Ayrıca öğrencilerin büyük çoğunluğu fen bilimleri dersinde yer alan yazılı sınavlarda en çok yönergeleri ve soruları anlamakta zorlandıklarını ve yazılı sınavlarda konuları bilmediklerinden ve unuttuklarından çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldıklarını vurgulamıştır. Son olarak ise; sınıf içerisinde öğretmenleri ile birebir çalışma yapmadıklarını ve öğretmenlerinin akranlarına sorduğu soruların aynısını sorduğunu dile getirmiştir. Sonuç olarak; bu tür özel gereksinime ihtiyacı olan öğrencilerin fen bilimleri dersi kapsamında; dersin içeriği, kullanılan yöntem ve materyaller, ölçme ve değerlendirme faaliyetleri boyutlarında çeşitli sıkıntılarla karşılaştıkları söylenebilir.

Kaynaştırma Eğitimiyle İlgili Okul Yöneticilerinin Görüşleri

Sosyal Bilimler Dergisi, 2017

Bu araştırmanın amacı, bağımsız anaokullarında görev yapan okul yöneticilerinin kaynaştırma uygulamaları konusunda görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve okulunda kaynaştırma öğrencisi bulunan 12 okul yöneticisiyle yapılan çalışmalar durum çalışması deseninde gerçekleştirilmiştir. Böylece görüşmeler ile elde edilen verilerin derinlemesine incelenmesine olanak sağlanmıştır. Bu araştırmanın bulgularına dayalı olarak yöneticilertarafından; kaynaştırma eğitiminin amacına hizmet etmediğini ancak uygun koşullar sağlanırsa çocuklar açısından yararlı bir uygulama olduğu vurgulanmıştır. Yöneticiler; kaynaştırma eğitimi ile ilgili yeteri kadar bilgi sahibi olmadıklarını, hem yöneticiler hem de öğretmenler için mesleki eğitimin önemli olduğunu, hizmetiçi eğitimlerle desteklenmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Yöneticiler; kaynaştırma öğrencisinin öğretmen, öğrenci ve aileler tarafından sosyal kabul görmediğini, okulun fiziksel ve donanımsal yetersizliğiyle birlikte sınıfların kalabalıklığı ve kaynaştırma öğrencisinin birden fazla engelinin olmasının sınıflarda çeşitli sorunlara neden olduğunu belirtmişlerdir. Ayrıca araştırma sonucunda yöneticiler, kaynaştırma eğitiminin başarılı bir şekilde uygulanabilmesi için hizmetiçi eğitimlerin yapılması, personel ve donanım desteğinin sağlanması, ön hazırlık çalışmalarına yer verilmesi ve yarı zamanlı kaynaştırma gibi çeşitli önerilerde bulunmuşlardır.

Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Kaynaştırma Uygulamaları Yeterlikleri

Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi , 2020

The purpose of this research is to inform the prospective science teachers about the inclusive education and to improve their competence in this field. It also aims to enable them to use the theoretical knowledge they have learned in the School Experience and Teaching Practice courses. In this way, they will be able to obtain the knowledge and skills they need in their careers by practicing. The study of this research consisted of 4th grade pre-service science teachers who were studying at a government university in İstanbul Province. The implementation and data collection process were carried out in both fall and spring semesters of the academic year of 2016- 2017. In this context pre – and post-tests were carried out before and after the implementation to prospective science teachers. Thus, in this project we attempted to determine the effect of a focus on inclusive education in teacher preparation programs on prospective science teachers’ inclusive education competencies

Sınıf Öğretmenlerinin Kaynaştırma Eğitimine İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi

2019

Bu araştırmanın amacı sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma öğrencilerinin eğitimine yönelik görüşlerinin incelenmesidir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırma Antalya ili merkez ilçelerinden Muratpaşa'da yer alan bir devlet ilkokulunda tam zamanlı çalışan 5 sınıf öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan öğretmenlerin seçiminde kartopu örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde dilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen sonuçlar arasında kaynaştırma eğitiminde öğretmenler ile diğer paydaşlar arasında yeterli düzeyde işbirliğinin olmadığı, öğretmenlerin bu süreçte hem kişisel hem de mesleki olarak çeşitli sorunlar yaşadıkları görülmektedir. Rehberlik servislerinin yeterli düzeyde işbirliği içerisinde olmadıkarı, aile farkındalığının ise bu süreçte çok alt seviyelerde kaldığı belirtilmiştir. Sınıf öğretmenleri kaynaştırma uygulamaları, hizmet içi eğitim ve uzman desteği konularında yetersiz olduklarını ve velilerin çocuklarının farklı olduğunu kabul etmemelerinin kaynaştırma uygulamasındaki en büyük sorunlardan birisi olduğunu, gereken desteğin sağlanması durumunda ise kaynaştırma eğitimi uygulamalarında da çok daha başarılı olacaklarını belirtmektedir. Elde edilen sonuçlara ilişkin ileriki araştırmalara yol gösterici nitelikte öneriler getirilerek çalışma sonuçları raporlaştırılarak sunulmuştur.