Süleyman Çelebi ve Mevlit Geleneği Sempozyumu (original) (raw)
Related papers
Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, 2022
Mevlit geleneği, Türk-İslam coğrafyasında Hz. Peygamber’in doğumu ve peygamber sevgisinin bir nişanesi olarak dinî hayatın ayrılmaz parçalarından birisidir. Süleyman Çelebi tarafından yazılan ve halk tarafından daha çok “Mevlit” olarak bilinen ve asıl ismi “Vesîletü’n-Necât” olan eser, mevlit geleneğinin en çok beğenilen, sevilen ve okunan eserlerinden birisidir. Bu araştırmada, toplumun genç ve aydın kuşağını oluşturan üniversite öğrencilerinin İslami Türk Edebiyatının önemli isimlerinden Süleyman Çelebi ve eseri Vesîletü’n-Necât özelinde mevlit geleneği hakkındaki görüşlerini tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2021-2022 öğretim yılında farklı fakültelerde öğrenim gören üniversite öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden olgu bilim araştırması olarak tasarlanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmada ulaşılan sonuçlara göre üniversite öğrencilerinin Türk kültüründe önemli bir yeri bulunan Süleyman Çelebi ve onun eseri Vesîletü’n-Necât özelinde mevlit geleneğine hâkim oldukları görülmüştür. Öğrencilerin hem edebî hem de sosyo-kültürel anlamda Süleyman Çelebi ve eserini bildikleri, yazılış amacının farkında oldukları ve bu iki ismi Türk – İslam dünyasının bir değeri olarak gördükleri söylenebilir. Bununla birlikte hayatlarında Süleyman Çelebi, Vesîletü’n-Necât ve mevlit törenleri ile hiçbir şekilde karşılaşmamış öğrencilerin de bulunduğu görülmüştür. Bu vesileyle bu geleneğin öncüsü Süleyman Çelebi ve eseri Vesîletü’n-Necât’ın tanınması, tanıtılması ve yaşatılmasına yönelik çeşitli faaliyetlerin gerçekleştirilmesi önerilmiştir
Süleyman Çelebi'nin Mevlidi İle Ahmed-i Xasi'nin Mevlidine Dair Bir Karşılaştırma
Peygamber efendimize duyulan sevgi ve bağlılık, mevlit türünün yazılmasındaki en temel etkenler arasında yer almaktadır. Doğu toplumlarında yaygınlık kazanan bu türün yazılma nedeni aynı olsa da; bunun ifade edilmesi, yazılış biçimi ve yer verilen olaylar, konular farklılık göstermektedir. Süleyman Çelebi’nin 15. yüzyılda yazdığı Vesiletü-n Necât (Kurtuluş Vesilesi) isimli mevlit, Türk edebiyatının en çok bilinen ve değer verilen eseridir. Ahmed-i Xasi’nin 19. yüzyılın sonlarında kaleme aldığı Mewlid-i Nebiyyi El-Qureyşi (Kureyşli Nebinin Mevlidi) isimli eser ise Zaza edebiyatının en çok bilinen mevlididir. Süleyman Çelebi’nin mevlidi Türk edebiyatında, Ahmed-i Xasi’nin mevlidi ise Zaza edebiyatındaki ilk mevlit olma özelliğine sahiptir. Bu çalışmada; Süleyman Çelebi ile Ahmed-i Xasi’nin hayatlarına kısaca değinilecek; her iki mevlit vezni, kafiyesi, bölümleri bakımından incelenecek, bu mevlitlerin benzer yönleri irdelenecektir.
Şeyhülislâm Sa'dî Çelebi ve Manzum Fetvâları
makale, 2018
Abstract In the Ottoman Empire, the fatwas was also given as poetry and thus an original genre more has been added to Turkish literature. Fatwa word, comes from the root feta in the brave, young, strong sense and it's solution with a strong answer to a difficult problem. The work of giving fatwa in the Ottoman Empire was performed by the shaykh al-Islam in the center and by the mufti in the provinces. This business has been seen as an important public service; by the mufti or shaykh al-Islam a difficult question of sources were searched and were being revealed. For this reason, for the mufti or the shaykh al-Islam is used "hallal-ı müşkilât, ukde-güşâ" like titles. A large part of the Ottoman fetvas was written Turkish and as prose and in a small amount it was also written as poetry. The poetry fatwas in the Ottoman Empire were written by shaykh al-Islam or muftis, which has a special place among Divan poets. The Ottoman poetry fatwas, which were usually started to be given in the middle of the 16th century, have come out of the famous Ottoman sheikhulislamas such as Ebussuûd, Bostanzade Mohammed and Hoca Sadeddin. One of them is Sadi Çelebi who is well known for his poetry and for now there are only two poetry fatwas. He is the oldest Shaykh al-Islam in chronological order within the Ottoman Shaykh al-Islams, which has given verse fatwa. As the researches progresses, we hope that his number of poetry fatwas will increase. His poetry fatwas are usually controversial topics such as tobacco and coffee, and this article will introduce a poetic fatwa about tobacco and a poetry answer on a wager.
Süleyman Çelebi ve Mevlid Geleneğimiz, ed. İbrahim Ethem Arısoy - Mehmet Akkuş - Bilal Kemikli, 2022
Cumhuriyet Dönemi’nde Süleyman Çelebi ve Mevlid Üzerine Çalışmalar Günümüz Türkiye’sinde Süleyman Çelebi Mevlid’inin metin neşirlerinin yanı sıra hakkında da bazı çalışmalar ortaya konulmaktadır. Sırf metin neşirlerini dışarıda tutarsak, bu çalışmaları şu şekilde tasnif edebiliriz: 1. Mevlid Tarihçesi Çalışmaları: Bunlar Süleyman Çelebi Mevlid’ini anlama ve onun tarihi-sosyal zeminini anlamlandırmada önemli eserlerdir. 2. Süleyman Çelebi ve Mevlid’e Dair Çalışmalar: Mevlid’i, Süleyman Çelebi ile birlikte ele alan çalışmaları bu grupta toplayabiliriz. 3. Mevlid Meseleleri: Yüzyıllar boyunca mevlid türü ve Süleyman Çelebi Mevlid’i etrafında bazı tartışmalar da husule gelmiştir. 4. Mevlid Şerhleri: Osmanlı Devri’nde ortaya konulmuş birkaç Mevlid şerhi, Cumhuriyet Dönemi’nde de çeviriyazı ve sadeleştirilmiş metin olarak basılmıştır. 5. Sempozyum Kitapları ve Ortak Kitaplar: Gördüğü ilgiyle doğru orantılı olarak Mevlid ve Süleyman Çelebi birtakım sempozyum ve ortak kitap çalışmalarına da konu olmuştur. 6. Mevlid’le İlgili Yan Metinler: Süleyman Çelebi Mevlid’ini doğrudan konu almasa da bu alanla yakından ilgili kaleme alınmış bazı metinler de vardır. Abstract Studies on Süleyman Çelebi and Mevlid in the Cumhuriyet Period In addition to the text publications of Süleyman Çelebi Mevlid in today's Turkey, it also reveals some explanations about it. If we keep only the text publications in debt, we cannot classify these works as follows: 1. Studies on the History of Mevlid: These are important works in understanding the Mevlid of Süleyman Çelebi and making sense of its historical-social basis. 2. Süleyman Çelebi and his Studies on Mevlid: We can gather the groups that dealt with Mevlid together with Süleyman Çelebi in this group. 3. Issues of Mevlid: There have been some discussions about the type of Mevlid and the Mevlid of Süleyman Çelebi for centuries. 4. Mevlid Commentaries: A few commentaries on Mevlid, which were put forward in the Ottoman Period, were also published in transcriptions and simplified texts in the Republican Period. 5. Symposium Books and Joint Books: Mevlid and Süleyman Çelebi, who live right with the attention they receive, have also been the subject of generous symposiums and joint books. 6. Side Texts Related to the Mevlid: Although they do not directly address the Mevlid of Süleyman Çelebi, there are some texts written closely related to this field.