Buket Uzuner'İn Ki̇şi̇li̇kler Oyunu Ve Fantasti̇k-Ütopi̇k Dünyasi: Balik İzleri̇ni̇n Sesi̇ Romani (original) (raw)

Buket Uzuner'in Kişilikler Oyunu ve Fantastik- Ütopik Dünyası: Balık İzlerinin Sesi Romanı

Sound of Fish Steps, written by Buket Uzuner and published in 1992, has a characteristic of postmodern novel. It includes such elements as pluralism, intertextuality, antagonisms, ironic words, parody, metafiction, limitedness, game, agency, life and fiction, lies and truths, dreams and realities, love and sexuality, fantastic events and fairy tales, curiosity and bewildering. Despite its small size and the plain language it uses, Balık İzlerinin Sesi is a novel of higher quality with its multi-layered structure as a fantastic – utopic fiction full of surrealist elements which force the limits of the logic as well as the network of its intertextual relations and its narration style in which it can present its topic in a surprising manner, which is unusual in Turkish literature.

Buket Uzuner'in "Toprak" Adlı Romanına Mitolojik Bir Bakış

JOURNAL OF SOCIAL AND HUMANITIES SCIENCES RESEARCH, 2019

ÖZET Mitoloji; masal, halk hikayesi, roman, şiir gibi türler vasıtasıyla ilkel toplumlardan bu yana sürüp gelen bir unsur olarak karşımız çıkmaktadır. Her şeyin kökeninin mitolojiye bağlanması günümüzde dahi birtakım uygulamaların yeniden canlandırılması ve olgulara yüklenen anlamların açıklanmasında en temel unsur olarak görülmektedir. Buket Uzuner, eserlerinde mitolojiyi ustaca kullanan ve bunu yansıtırken günümüz koşullarıyla yoğuran usta bir yazardır. Makalede Buket Uzuner'in tabiat dörtlemesi olan romanlarından "Toprak" adlı esere mitolojik bağlamda bakılarak karakterlerin mitik unsurlarla nasıl sembolleştirilerek kullanıldığı anlatılmıştır. ABSTRACT Mythology; it is an element that has been continuing since primitive societies through genres such as fairy tales, folk tales, novels and poems. The linking of the origin of everything to mythology is still seen as the most fundamental element in the revitalization of some applications and in explaining the meanings attributed to the facts. Buket Uzuner is a master writer who masterfully uses mythology in his works and reflects it while he is reflecting it. In this article, it is explained how the characters are symbolized and used with mythical elements by looking at the mythological context of arak Toprak da which is one of the novels of Buket Uzuner. 1. GİRİŞ Toprağın kadın ile bağdaştırılması arkaik toplumlardan bu yana ilgi çekici bir konu olmuştur. Toprak, bir ana ve doğurgan bir unsur olarak görülmektedir. Toprağın ana rahmi görevi görmesi etrafındaki her canlıya can vermesiyle doğru orantılıdır. İncelediğimiz roman içerisinde "toprak ana" vasfı yüklenen Umay Bayülgen, aynı zamanda göksel bir varlıktır. Bu durum toprak ile kozmik öğelerin birlikte anılmasını da beraberinde getirmektedir. Umay'ın doğumdan sorumlu bir Tanrıça olması, toprağın doğurganlık unsuru olması bir karakter üzerinde toplanarak mitolojik bağlamda ifade edilmeye çalışılmıştır. Roman içerisindeki karakterlere mitolojik vasıfların yüklenerek birer sembol haline getirilmeleri, Türk mitolojisinin günümüzde dahi hala kendisine başvurulan bir kaynak olarak karşımıza çıkmasının birer göstergesi niteliğindedir. Aynı zamanda ana karakterlerin birer kam oluşu da şamanizm inancının da tekrar kendisine uygulama alanı bulmasına roman vasıtasıyla olanak sağlanmıştır. Romana yüklenen mitolojik vasıflar, karakterler aracılığıyla sembolleştirilerek evrenselliğe ulaşmıştır.

Fantastik ve Büyülü Gerçekçi Edebiyatın İzinde Aykut Ertuğrul Öykücülüğü

Dil Ve Edebiyat Araştırmaları, 2024

Çağdaş Türk edebiyatının dikkat çeken öykücülerinden olan Aykut Ertuğrul, eserlerinde fantastik ve büyülü gerçekçiliği kullanarak kendine özgü bir öykü dili geliştirmiştir. Fantastiğin yadırgatıcı ve merak uyandırıcı gücü ile büyülü gerçekçiliğin etkileyici atmosferini bir araya getiren Ertuğrul’un, okuru aşina olduğu zaman ve mekânlara yabancılaştırarak şaşırtma ve tanıdık konuları alışılmadık şekilde anlatarak onu bunlar üzerine yeniden düşündürme yoluna gittiği görülmektedir. Öykülerinde bilinen dünyaya sızan olağanüstü ve doğaüstü unsurları genellikle masal, mit, halk hikâyesi, Kur’an kıssaları gibi yerli geleneksel anlatılara dayandıran Ertuğrul, bu anlatılardan ve halk kültüründen gelen kahraman ve motifleri, modernist ve postmodernist anlatım teknikleriyle harmanlamaktadır. Fantastik ve büyülü gerçekçi kipleri kullanarak metinlerin anlam alanını genişleten ve okura eğlenceli ve düşündürücü bir okuma deneyimi sunan Ertuğrul, öykülerinde güncel politik ve toplumsal sorunların yanı sıra modern bireyin sıkışmışlığı, kahraman olamama yazgısı, döngüsel zaman ve kaderin kaçınılmazlığı gibi felsefi ve metafizik izleklere de sıkça yer vermektedir. Literatürde zaman zaman birbirine karıştırıldığı görülen fantastik, fantezi ve büyülü gerçekçilik kavramlarının detaylıca irdelendiği bu makalede, Aykut Ertuğrul’un fantastik ve büyülü gerçekçilik kipi kullandığı öyküleri; olağanüstünün kişiler, nesneler, zaman ve mekâna yansımaları ile distopya, fal ve büyü ögelerinin kullanımları bakımından incelenmiş ve böylelikle yazarın fantastik evreninin mahiyeti ortaya konulmuştur.

Batı Düşüncesinde Doğu İmgesi: Jonas Hassen Khemiri’nin İstila! Oyunu

folklor/edebiyat, 2021

In this study, I approached the play Invasion! by Jonas Hassen Khemiri in the framework of orientalism. Edward Said regards orientalism as a way of thinking that depends on an epistemological and ontological distinction between the East and the West. In the orientalist view, the West must first define and introduce the East in order to define itself. The West establishes a hegemonical structure over the East. The West and the East are constructed as imagined places rather than real ones. With a historical perspective that challenges the irrevocable myth of the East, he disrupts the fixated Eastern character by renouncing first the Abulkasem in One Thousand and One Nights and then the Abulkasem in the play Signora Luna by Carl Jonas Love Almquist, a prominent poet and playwright from Sweden. The myth of Abulkasem takes a new shape after Khemiri. He parodies the Abulkasem that is unchangeable from the perspective of the West by turning everyone and everything into Abulkasem or by ‘Abulkasemizing’ them. The play, set in Sweden, underscores that not every Middle Eastern immigrant living in Sweden is the same Abulkasem. While Invasion! unveils the characteristics associated with the East through orientalist racism and perception; it does not comment on how the West defines the East as the other only. It also reveals how the East perceives and comprehends itself from the perspective of the West. In that regard, I first delved into the concept of orientalism and then opened for discussion the argument that otherness is two-sided in the play in question.

Buket Uzuner'in "Ah Bir Kedi Olsam" Adlı Eserinde Edebi Nitelik ve Kök Değerler

Çukurova Araştırmaları Dergisi, 2023

Değerler Eğitimi müfredatta ilk defa, 2017 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda yer almış, 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda da; ’adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik ve yardımseverlik’ olarak belirlenen 10 kök değere yer verilmiştir. Buket Uzuner’in Ah Bir Kedi Olsam adlı eserindeki edebî niteliği ve kök değerleri belirlemeyi amaç edinen bu çalışmada, nitel araştırma yöntemi benimsenmiş, veriler doküman incelemesi tekniği ile elde edilmiştir. Buket Uzuner, eserinde kedi sahibi olmayı çok isteyen bir çocuğun, bir veterinerden kedi edinmesini, onunla ve aile büyükleri ile olan sevgi paylaşımını anlatırken çocuk gerçekliğini vermeyi; Hızır Baba, Umay Nine, Ülgen Dede gibi kültürel miras ögelerini hatırlatmayı; Alice Harikalar Diyarında, Peter Pan, Örümcek Adam gibi bilinen eserlere gönderme yaparak okuru başka kitaplara yönlendirmeyi de ihmal etmemiştir. Yazar, eserinde adalet ve vatanseverlik hariç 8 kök değere yer vermiştir. Eserde en yoğun işlenen değer sevgi değeridir. Sorumluluk ve dostluk değeri de sıkça karşımıza çıkmaktadır. Sevgi, sorumluluk ve dostluk değerinin bir eserde ön planda olması bu değerlerin aynı zamanda birbiriyle ilişkili, birbirini destekleyen değerler olduğunu göstermektedir. Iowa Üniversitesi tarafından onursal akademisyen yazar seçilen Buket Uzuner’in çocuklar için kaleme aldığı tek eseri Ah Bir Kedi Olsam adlı eseridir. Değer eğitiminde, değer ihtiva eden metinlerin okutulması önemli bir yer tuttuğu için edebîlikten ödün vermeyen, değerlerin içine ustaca yerleştirildiği kitapların tespit edilmesi de son derece önemlidir. Edebî yönden sağlam oluşu ve içerdiği kök değerler nedeniyle bu kitap değer eğitiminde kullanılabilecek bir eserdir.