Hronologija suđenja Ratku Mladiću za genocid u Srebrenici i druge zločine pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju (original) (raw)

2022, Monumenta Srebrenica, br. 11

Sažetak Ratko Mladić bivši komandant Glavnog štaba Vojske Republike Srpske pravomoćno je osuđen od strane Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju (MKSJ) zbog učešća u izvršenju a) zločina genocida nad muslimanskim (bošnjačkim) stanovništvom Srebrenice tokom jula 1995. godine, b) pojedinih oblika zločina protiv čovječnosti (progon, ubistva, istrebljenje, deportacija i prisilno premještanje) koji su izvršeni nad bosanskim Muslimanima i bosanskim Hrvatima u općinama: Banja Luka, Bijeljina, Foča, Kalinovik, Ključ, Kotor-Varoš, Novi Grad, Prijedor, Rogatica, Sanski Most, Sokolac i Vlasenica, te Sarajevo (ubistvo kao oblik ovog zločina), te c) pojedinih dijela (terorisanja i protivpravnih napada na civile) koja su počinjena u okviru kampanje snajperskog djelovanja i granatiranja Sarajeva, kao i djelo uzimanja talaca (pripadnika mirovnih snaga UN), a koja djela čine alternativne radnje učinjenja (oblike) zločina kršenja zakona i običaja ratovanja. Nadležna sudska vijeća MKSJ fundirala su krivičnu odgovornost Ratka Mladića na njegovom učeću i znatnom doprinosu u ostvarenju četiri udružena zločinačka poduhvata (UZP), čiji su idejni kreatori i učesnici bili predstavnici najvišeg političkog i vojnog rukovodstva bosanskih Srba, koji su koristeći pozicije političkog i vojnog autoriteta podsticali i koristili pripadnike Vojske Republike Srpske, Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske, te u nekim slučajevima pripadnike pojedinih paravojnih formacija, Teritorijalne odbrane i regionalnih i općinskih vlasti Republike Srpske radi izvršenja sistematskih zločina apokaliptičke naravi nad stanovništvom bosanskih Muslimana (Bošnjaka) i bosanskih Hrvata tokom oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini u periodu od 1992. go 1995. godine. Zbog svega navedenog Ratko Mladić je osuđen na kaznu doživotnog zatvora. Ova osuda donijela je izvjesnu satisfakciju žrtvama spomenutih zločina, no nažalost značajan dio javnosti u bosansko-hercegovačkom entitetu Republika Srpska, kao i u susjednoj Srbiji presudu smatra nepravednom, kao i cjelokupno pravno naslijeđe MKSJ, percipirajući ga „dijelom globalne zavjere protiv Srba“. Štaviše, tokom zadnje decenije u javnom prostoru Republike Srpske i susjedne Srbije uočavaju se planske kampanje i monstruozni narativi negiranja prirode i razmjera spomenutih zločina, posebno genocida u Srebrenici, od strane intelektualnih i političkih elita, ali i običnog populusa. U određenim slučajevi to negiranje zločina prerasta u još zloslutniju fazu trijumfalizma, koja se ogleda u slavljenju Ratka Mladića, kao i drugih osuđenih zločinaca, te glorificiranju njihovog zločinačkog nasljeđa, uz istovremeno ponižavanje žrtava. Jedan od kredibilnijih načina razobličavanja tog orkestriranog revizionizma i denijalizma jeste suprostavljanje istom putem formalne sudske istine sadržane u pravomoćnim sudskim odlukama nezavisnih i nepristrasnih sudova, kakav je (bio) Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju, osnovan od strane Ujedinjenih Nacija. U tekstu koji slijedi data je hronologija suđenja Ratku Mladiću pred ovim sudom, te najznačajniji zaključci Pretresnog vijeća MKSJ o njegovom zločinačkom djelovanju tokom oružanog sukoba u Bosni i Hercegovini u periodu od 1992. go 1995. godine, a koji su pravomoćno potvrđeni i od strane Žalbenog vijeća. Ključne riječi: genocid u Srebrenici, zločini protiv čovječnosti, kršenje zakona i običaja ratovanja, udruženi zločinački poduhvat, MKSJ