Etik, Biyoetik, Hukuk: Temel Kavramlar ve Yaklasimlar / Ethics, Bioethics, Law (Basic Principles and Main Approaches) (original) (raw)
Related papers
Tıp Tarihi ve Etik Etik, Biyoetik, Hukuk: Temel Kavramlar ve Yaklaşımlar
DERLEME ÖZET Bu çalışmanın iki ana hedefi vardır. İlk olarak ahlak, etik, ödev, görev ve biyoetik gibi etik çalışma alanının temel kavramlarını ayırıcı özellikleri ile tanımlamak amaçlanmıştır. Bunun için etik çalışma alanında tarihsel ve toplumsal bakış açısı ile ahlaktan biyoetiğe evrilen süreç tanımlanmaya ve bunu yaparken evrensel biyoetik perspektifi korunmaya çalışılmıştır. İkinci olarak biyoetik ve hukuk disiplinlerinin birbirlerini karşılıklı etkiledikleri yakın geçmiş süreci, literatürden örnek vakalar ile açıklanmaya çalışıl-mıştır. Sonuç olarak, bu karşılıklı etkileşimin ürünü olarak yakın dönemde doğan ve gelişmekte olan sağlık hukukunun kısa tarihi ve geleceğe ilişkin öneriler vurgulanmıştır. ABSTRACT This paper has two principal aims. First of all it deals with the introductory concepts of ethics fi eld of study such as morality, duty, ethics and bioethics together with the distinctive characteristics of each terms. While trying to give the methodological vision of the evolution from morality to bioethics in historical and societal perspective, it clarifi es the main principles of bioethics by giving special emphasis to universal and global points of view. Secondly it means to defi ne and explain the interactive relationship between ethics and law basing on the features peculiar to these disciplines that aff ect each other reciprocally. It explains the main approaches in exemplifi cation of fate-ful cases in near history of ethics and health law debates. It ends with predictions of the interaction between bioethics and law to reshape and transform to the benefi t of each other giving birth to health law. Ahlak Ahlak insanlara özgüdür. Bununla birlikte tarih, gelenekler, eğitim, dini inançlar gibi pek çok kültürel unsurdan etkilenir. İnsanın bu karmaşık ve çok katlı yapısının entelektüel çözümlemesi etik di-siplininin çalışma alanını oluşturur. Etik çalışma disiplininin ama-cı ahlaki davranışın yapısını evrensel yanını ve farklılık gösteren özelliklerini bulup ortaya çıkarmaktır. Etik ve ahlak çoğu zaman eş anlamlı olarak kullanırlar, çünkü amaçları ortaktır: Bir insanın, ya da bir grubun kişisel, karakter özelliklerini, tutum ve davranışlarını incelemek, bunları geliştirip mükemmelleştirmek. Etik Tarihi gelişim seyri boyunca etik disiplini çeşitli yaklaşımlar ge-liştirmiştir. Bunların tümünün tam anlamıyla fi kir birliği içinde olduğu söylenemez. Hukuk, ödev, sorumluluk, erdem, mutluluk, ilkeler, erişilen sonuç, kavramları fi kirleri etrafında şekillenen bir-çok etik sistemler oluşturulmuştur. Bu yaklaşımları irdelemeden önce insan evrensel ahlak deneyimi üzerinde durmak gerekir. Bu bakımdan karşımıza iki kavram çıkar: Değer ve Ödev. Değerler tüm insanlar ve toplumlarca algılanır ve kavranır, çoğunlukla da belli topluma ve kültüre özgüdür. Değerler, ilkeler, normlar, yasa-lar, erdemler gibi ahlaki kavramların zeminini oluşturur. Etiğin en önemli hedefl erinden biri değerlerin ve değer çatışmalarının en-telektüel olarak analizini yapmak ve ödevleri tanımlayabilmektir. Ödevler her bir özgül durumda incelenen değerlerle ilgilidir ve değerleri etkiler (1). Evrensel anlamda ödev Hepimiz bazı şeyleri yapmak bazılarından da sakınmak gerektiğini biliriz. Belli biçimde hareket etmek ödev icabıdır. İnsan yaşamında
Turkiye Klinikleri J Med Ethics Law Hist-Special Topics, 2018
ÖZET İnsan üzerindeki kasıtlı tıbbî deneylerin ahlakına ilişkin tartışmalar, Yunan'dan Roma kökenlerine, 18. yüzyılda çiçek hastalığına karşı yapılan tartışmalara, 19. yüzyıldan sonra bildirilen katılımcısı insan olan deneyler ve 20. yüzyılın önemli gelişmelerine kadar birçok tartışmaya kadar uzanmaktadır. İnsanları ilgilendiren araştırmaların etiği ile ilgili pek çok vaka incelemesi bu uzun geçmişe dayanır. İnsan deneyleri tarihinde en karanlık ve en parlak dönemleri içeren bu süreçler, araştırma etiği ve düzenlemesinin değerlendirilmesi için olumlu ve olumsuz standartlar olmaya devam etmektedir. İnsanlar üzerinde yapılan araştırmalar tarihinde etiğe ilişkin olarak yaşananlar, araştırmalara uygulanan etiğin işlemleri ve doğası hakkında fikir yürütmek amacıyla vaka olarak, anlamaya yardımcı araçlar olarak hizmet ederler. Bunları vaka örnekleri gibi kullanarak, bireysel olarak ya da çalışma grupları içinde insanların deneylerde kullanımlarını savunan ya da buna izin veren (bilerek veya bilmeyerek) etik ilkeleri tanımlayabiliriz. Bunu, aşağıdakiler arasındaki karşılıklı etkileşimleri kullanarak yapabiliriz: (1) deneylerin türleri, (2) bu deneyler için gerekçeler ve nedenler, (3) bu gerekçe ve nedenlerin arkasındaki etik varsayımlar. Anah tar Ke li me ler: Biyoetik; biyomedikal araştırma; etik, araştırma; insan deneyi; tıp tarihi; helsinki bildirisi ABSTRACT Discussions over the morality of deliberate medical experiments on human beings extend from Greek and Roman antiquity,to debates over smallpox innoculations in the 18th century, to numerous controversies over reported abuses of human subjects after 19th century, to a host of 20th century developments. Many case studies of the ethics of research involving human subjects could be drawn from this long history. Comprising the darkest and brighteset periods in the history of human experimentation, these process continue to serve as positive and negative standards for evaluating research ethics and regulation. Concerning ethics, episodes in the history of research with human subjects serve as cases, as heuristic devices, for thinking about the natüre and function of ethics as applied to research. By using them as case examples, readers individually and in study groups can identify ethical principles that will more likely protect or permit abuses of human subject. This can be done by reflecting on the interplay between (1) types of experiments, (2) the reasons or rationales for these experiments, and (3) the ethical assumptions underlying these reasons and rationales. Keywords: Bioethics; biomedical research; biomedical research; human experimentation; history of medicine; helsinki declaration
Sözlük anlamıyla "canlı etiği" demek olan biyo-etik, canlı bilimleri alanında insan tutum ve davranışlarının iyi ya da kötü yönden değerlendirilmesi üzerine yapılan çalışmalardır. Biyoetiğin konusu hayattır. Tıp etiği, insan sağlığı alanındaki tutum ve davranışların, iyi ya da kötü türünden değerlendirilmesi etkinliğidir. Biyotıp etiğinin önemli sorunları olarak bugün öncelikle şu konular tartışılmaktadır:
Etik ve Etik - Hukuk Arasındaki İlişki / Ethics and The Relationship Between Ethics - Law
Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 2018
ÖZET Çalışmada, ilk olarak etik ve meslek etiği kavramları, ardından etik - hukuk arasındaki ilişki ve bir meslek etiği olarak hukukçu etiği kavramı ele alınmıştır. Böylece, etik ilkeler ile hukuk kuralları arasındaki benzerlikler ve farklılıklar irdelenmiştir. Bu irdeleme, öğreti görüşlerine ve ulusal - uluslararası hukuki düzenlemelere göre yapılmıştır. Sonuç olarak ise, etik ilkelerin ve hukuk kurallarının birbirlerini etkilediği ortaya konulmuştur; her iki kavramın günlük ve mesleki yaşantımızdaki önemine vurgu yapılmıştır. Ayrıca, toplumsal düzenin sağlanmasında, hem etik ilkelerin hem de hukuk kurallarının gerekli olduğu kanısına varılmıştır. Zira her iki kavramı birbirinden bağımsız olarak düşünmek pek mümkün değildir. Anahtar Kelimeler: Etik, meslek etiği, etik - hukuk arasındaki ilişki, hukukçu etiği, etik ilkeler, hukuk kuralları. ABSTRACT In the study, firstly the concepts of ethics and occupational ethics, then the relationship between ethics - law and the concept of jurist’s ethics as a occupational ethics have been discussed. Thus, the similarities and differences between the ethical principles and the rules of law have been scrutinised. This scrutinising has been based on doctrinal opinions and national - international legal arrangements. As a result, it has been revealed that the ethical principles and the rules of law affect each other; it has been emphasized that the importance of both concepts in our daily and professional lifes. Moreover, it has come to the conclusion that the provision of social order requires both ethical principles and rules of law. Because it is not possible to think independently of each other. Keywords: Ethics, occupational ethics, the relationship between ethics - law, jurist’s ethics, the ethical principles, the rules of law. * Makale için bkz. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/980898
Bioetik Çerçevede Çevre Politikaları (Environmental Policies in the Framework of Bioethics)
Social Science Research Network, 2015
Bugüne değin konuya ilişkin olarak yapılan çalışmalar, çevresel bioetiğin, hem bugün yaşayan insanların ve hem de gelecek kuşakların yaşamlarının garantisi olduğu gerçeğini ortaya çıkarmaktadır. Makalede; salt kar yapmak amacıyla geliştirilen ekonomi politikalarının, aşırı tüketimi ve üretimi nasıl körüklediği ve bu durumun doğal kaynakların sürdürülebilirliğini ve Dünya barışını ne ölçüde tehdit ettiği vurgulanmaktadır. Bioetik kuramların sürdürülebilir kalkınmanın çevresel, ekonomik ve sosyal bileşenleri üzerinde ki etkilerinin ayrıntılı bir biçimde ele alındığı bu çalışmada ekonomik verimlilik yeniden tanımlanmakta, dışsallıklar, kamu menfaati ve kamusal mülkiyet trajedisi gibi pazar tabanlı yaklaşımlar değerlendirilmektedir. Ayrıca, "Üretim" ve "Doğa" arasında olması gereken ince çizginin yerinin net olarak tanımlanması ve insanoğlunun içinde kaldığı ikilem ile baş edebilmesi için önemli bir araç olduğuna inanılan yeşil ekonomi kavramı değerlendirilmektedir.
Biyomedikal Etik Prensipleri, 7. ed.pdf
"Tıp felsefesinin incili," Beauchamp & Childress'tan Principles of Biomedical Ethics, şimdi Türkçe. Türkçe prensipler BETİM, www.dr.com.tr ve diğer anlaşmalı tedarikçilerde satışta: http://www.dr.com.tr/Kitap/Biyomedikal-Etik-Prensipleri/urunno=0001712510001 http://www.kitapyurdu.com/kitap/biyomedikal-etik-prensipleri/431187.html Turkish translation of Beauchamp & Childress' Principles of Biomedical Ethics, now on sale at BETIM, www.dr.com.tr and other contracted stores: http://www.dr.com.tr/Kitap/Biyomedikal-Etik-Prensipleri/urunno=0001712510001 http://www.kitapyurdu.com/kitap/biyomedikal-etik-prensipleri/431187.html
The Dawn of the Term of Bioethics and Its Reflections in Turkey
Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi
Biyoetik tarihinin önemli isimleri sayılan Fritz Jahr ve Van Rensselaer Potter biyoetiğin kavramsallaşması, sistemleşmesi ve kurumsallaşmasında etkili rol oynamışlardır. Biyoetik, uygulama alanı ve karşılaştığı ahlaki değer sorunları açısından öncelikli olarak tıp alanındaki sorulara cevap bulmaya çalışmıştır. Kavram, süreç içerisinde tıp etiğini kapsamasının ötesinde daha genel bir çerçeveye ulaşma eğilimindedir.F. Jahr biyoetiği, bütün canlılara karşı sorumluluk ve saygı temelinde tanımlarken; Potter, hayatta kalma bilimi olarak özetlemektedir. Kavramın gelişiminde, biyoetik tarihinde önemli rol oynayan kişilerin akademik altyapıları ile o güne ait bilimsel ve teknolojik ilerlemeler belirleyici olurken aynı zamanda bu süreçte, üzerinde düşünülmemiş ve öngörülememiş ahlaki problemlerin ortaya çıkması da onun derinleşmesinde rol oynayan başlıca etkenler arasında sayılabilir. Yaman Örs, biyoetik terimini kavramsal açıdan Türkiye’de tanıtıp farklı kullanımlarıyla yaygınlaşmasını sağla...
Yaşama Saygı", Bilimsel İletişim ve Etik ("Reverence for Life", Scholarly Communication and Ethics)
Turk Kutuphaneciligi - Turkish Librarianship
Scholarly communication and ethics are significant concepts for today's world. It is important to understand the meaning of ethics correctly in order to solve ethical problems in scholarly communication processes. This editorial contains the scholarly communication and ethics rules, the function of scholarly communication processes in our journal, and the innovations that put into practice with 2017. In addition, readers of the Journal may find information about the 53rd Library Week and its organizational details. "Etik, yaşama saygıdan daha başka bir şey değildir (Ethics is nothing other than reverence for life)"