Yabancı Dil Olarak Türkçe Eğitimi Ders Kitaplarının Dijital Okuryazarlık Bağlamında Değerlendirilmesi (original) (raw)

Ortaokul 5. Sinif Türkçe Ders Ki̇taplarinin Di̇ji̇tal Okuryazarlik Bağlaminda Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Journal of International Social Research, 2018

Öz Araştırmada, ortaokul 5. sınıf Türkçe ders kitaplarının (kılavuz, ders ve çalışma kitabı) dijital okuryazarlık bağlamında değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada, doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Doküman inceleme, araştırılması hedeflenen olgu veya olgular hakkında bilgi içeren yazılı materyallerin analizini kapsar. Veri kaynağı olarak 2016 yılında Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yayınlanmış olan 5. sınıf Türkçe ders kitapları (kılavuz, ders ve çalışma kitap seti) çalışmanın örneklemini oluşturmaktadır. Örneklemdeki ders kitapları üzerinde belirlenen anahtar sözcüklere göre doküman analizi yapılmıştır. Anahtar sözcüklerin kullanım sıklıkları ve kullanıldıkları yerler belirlenmiştir. Elde edilen bulgular, nitel veri analiz yöntemleri ile analiz edilmiş ve tablolar hâlinde sunulmuştur. Araştırma sonucunda, 5. sınıf Türkçe ders kitaplarında en fazla bilgisayar (f=46), daha sonra teknoloji (f=19), internet (f=13) ve medya (f=10) kavramlarının geçtiği belirlenmiştir. Ulaşılan sonuçlar, Türkçe ders kitaplarının hazırlanmasında ve ilgili yapılacak çalışmalara ışık tutacaktır.

Dijital Okuryazarlık Ölçeği: Türkçe ’ye Uyarlama Çalışması

Ege Eğitim Dergisi, 2017

Bu çalışmada Ng tarafından 2012 yılında geliştirilen 17 maddeden oluşan "Dijital Okuryazarlık Ölçeğinin" Türkçe 'ye uyarlaması yapılmıştır. Ölçeğin orijinali 4 faktörlü bir yapıya sahiptir. Bu faktörler tutum, teknik, bilişsel ve sosyal olarak isimlendirilmiştir. Ölçeğin Türkçe' ye uyarlama çalışmaları dilsel eşdeğerlik ile başlamış, iyi derecede İngilizce ve Türkçe bilen 3 uzman tarafından İngilizce'den Türkçe'ye, farklı 3 uzman tarafından da Türkçe'den İngilizce'ye çevrilmiş, uzmanların görüşleri doğrultusunda Türkçe deneme formu elde edilerek İngilizce ve Türkçe bilen 37 akademisyene iki hafta arayla her iki form uygulanmış ve her iki form arasındaki korelasyon katsayıları anlamlı olarak bulunmuştur. Dilsel eşdeğerliğin ardından AFA, DFA ve güvenirlik analizleri ile gerçekleştirilmiştir. AFA için 185 öğrenciden elde edilen veriler, DFA için ise farklı 210 öğrenciden elde edilen veriler kullanılmıştır. Birinci düzey DFA ile araştırma grubundaki kişi sayısı faktör analizi için yeterli seviyede olduğu, ikinci düzey DFA ile dijital okuryazarlık örtük değişkenin anlamlı birer yordayıcısı olduğu bulunmuştur. İç tutarlılık katsayısı (Cronbach Alpha) ve test tekrar test yöntemleriyle de ölçeğin güvenirliğine bakılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda ölçeğin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir yapıya sahip olduğu görülmüştür.

Kırgızlara Türkiye Türkçesi Öğretiminde Dijital Okumanın Öğrenci Görüşlerine Göre Değerlendirilmesi

2022

ÖZET Bu araştırmanın amacı, Türkiye Türkçesi öğrenen Kırgız öğrencilerin dijital okumayla ilgili görüşlerini belirlemektir. Bu kapsamda tarama araştırması yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu KırgızistanTürkiye Manas Üniversitesi Yabancı Diller Yüksekokulu 2021-2022 yılı bahar dönemi B2 düzeyinde öğrenim gören 10 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Boz (2018) tarafından oluşturulan Öğrencilerin Dijital Okuma Anketi uyarlanmıştır. Verilerin analizinde çevrimiçi anket oluşturma aracı olan Survey Monkey kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda öğrencilerin tablet bilgisayar, bilgisayar, akıllı telefon ve elektronik kitap okuyucu arasında en çok akıllı telefon kullandıkları; dijital cihazlarda daha çok iletişim araçlarındaki gönderileri okumayı ve e-kitap okumayı tercih ettikleri tespit edilmiştir. Bununla birlikte öğrencilerin istediklerine daha kolay ulaşmaları ve kitaplarda bulamadıkları bilgileri daha kolay erişmeleri sebebiyle dijital cihaz kullandıkları saptanmıştır. Bu bağlamda Kırgızlara Türkiye Türkçesi öğretiminden daha çok verim alınabilmesi için dijital okumaya yönelik materyallerin hazırlanması önerilmektedir. Bu bakımdan araştırma sonuçlarının Türk soylulara Türkiye Türkçesi öğretimine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Anahtar Kelimeler: Dijital okuma, Türk soylulara Türkiye Türkçesi öğretimi, okuryazarlık. EVALUATION OF THE USE OF DIGITAL READING IN TEACHING TURKISH TO KYRGYZ STUDENTS AS PERCEIVED BY STUDENTS ABSTRACT The purpose of this study is to determine the opinion of Kyrgyz students studying Turkish about digital reading. In this context, a case research was conducted. The research group consists of 10 students studying at the B2 level in the spring semester of 2021-2022 at the High School of Foreign Languages of Kyrgyz-Turkish Manas University. As a data collection tool, the Students' Digital Reading Questionnaire created by Boz (2018) was adapted. Survey Monkey, an online survey creation tool, was used to analyze the data. As a result of data analysis, it has been determined that students mainly use smartphones among tablets, computers, smartphones and e-book readers. It has been also determined that they prefer to read posts in communication tools and read e-books on digital devices. It has also been found that students use digital devices because they can reach what they want more easily and access the information they cannot find in the books more easily. In this context, it is recommended to prepare materials for digital reading in order to get more efficiency from teaching Turkish to Kyrgyz students. In this respect, it is thought that the results of the research will contribute to the teaching of Turkish to Turkic representatives. Keywords: Digital reading, teaching Turkish to Turkic representatives, Teaching Turkish to Kyrgyz students.

2024 Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın Dijital Okuryazarlık Açısından İncelenmesi

Kuram ve Uygulamada Sosyal Bilimler Dergisi, 2024

Gelişen teknoloji ile beraber okuma ve yazma kavramlarının tanımlarında çeşitli değişmeler meydana gelmiş, dijital cihazlar üzerinden okuma ve yazma eylemi yapmayı temel alan, dijital tabanlı okuryazarlık türleri meydana gelmiştir. Özellikle eğitim öğretim sürecine yönelik hazırlanan programların güncelliği takip etmesi, bir gerekliliktir. Araştırmada 2024 Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı'nın dijital okuryazarlık açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman inceleme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan 2024 Türkiye yüzyılı maarif modeli ortaokul Türkçe ders programı oluşturmaktadır. Ele alınan programın her başlığı ayrı ayrı incelenerek, dijital okuryazarlıkla ilgili olan, dijital, teknoloji, yapay zekâ, sosyal medya, genel ağ, video, film, infografik, vlog, e-posta, çoklu ortam, kitle iletişim, web, elektronik, reklam, ekran sanal şeklindeki anahtar sözcükler ile sıklıklarına bakılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre 2024 Türkçe Dersi Öğretim Programında, özellikle dijital okuryazarlıkla ilgili en fazla, dijital (f=187), çoklu ortamlar(f=124), ve teknoloji (f=36) kavramlarına yer verildiği dikkati çekerken programda yeni olarak ifade edilebilecek yapay zekâ, infografik, vlog gibi kavramların da kullanıldığı gözlenmiştir. Bu açıdan programın dijital okuma ve yazma kavramlarını, teknolojiyi ve çağın gereksinimlerini gözeterek hazırlandığı ifade edilebilir.

Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Dijital Öykü Kullanımı

Bu araştırmanın amacı, yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde okuma öncesi etkinliklerde dijital öykü kullanarak öğrencilerin metne yönelik arka plan bilgilerini oluşturmalarını ve geliştirmelerini destekleyerek okuma sürecinde karşılaştıkları bir problemi çözebilmektir. Araştırma, pragmatik paradigma benimsenerek eylem araştırması olarak tasarlanmış ve yürütülmüştür. Araştırmanın eylem süreci, A2-B1 kur düzeyinde 19 katılımcı ile 14 hafta sürmüş ve bu süreçte araştırmacı tarafından oluşturulan 8 dijital öykü kullanılmıştır. Araştırmada dokümanlar, gözlemler, görüşmeler, ses kayıtları ve araştırma günlükleri veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Farklı kaynaklardan elde edilen veriler tümevarım ve tümdengelim analizleri kullanılarak incelenmiş ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda dijital öykülerin öğrencilerde metne yönelik bakış açısı ve ön bilgiler kazandırdığı görülmüştür. Öğrencilerin ilgi ve dikkatlerini metne çektiği, zengin bir öğrenme ortamı oluşturduğu ve hatırlamayı kolaylaştırdığı da tespit edilmiştir. Dijital öykülerin bir materyal olarak okuma öncesi etkinliklerde kullanımının, arka plan bilgisinin inşası için öğrencilere hem bilişsel hem de duyuşsal avantajlar sağladığı tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Yabancı dil olarak Türkçe, Dijital öykü, Materyal, Okuma öncesi.

Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarının Uzaktan Öğretme Uygunluğu, Yeni İstanbul Örneği

Turkish Studies, 2021

Distance language teaching is learning of a foreign language carried out without a physical presence in the school and without any time limitation when applicable. In this context, reaching the goals of distance language teaching depends on many factor that range from the readiness of the student to the presentation of the course to the planning of the instructional activities to the technological capabilities. Course materials are also one of the most important elements that ensure the success of distance language teaching. The aim of this study is to determine the main qualities of the textbooks to be used in distance education by examining whether the New Istanbul Turkish for International Students is suitable for use in distance education. This study is especially important in determining the features of textbooks to be used in distance education, especially for institutions and teachers who have started distance education due to the pandemic, and for textbook authors who are trying to develop suitable materials for distance education.

Yurt Dışında Okutulan "Türkçe ve Türk Kültürü" Ders Kitaplarının Halkblimsel Bağlamda Değerlendirilmesi

KORKUT ATA TÜRKİYAT ARAŞTIRMALARI DERGİSİ, 2024

Dil; milletlerin maddi ve manevi kültür unsurlarını, geçmişten gelen birikimlerini, sosyolojik değişim ve gelişim süreçlerini kapsayan köklü ve aynı zamanda güncel bir hazine konumundadır. Tüm bu nitelikleri göz önüne alındığında toplumsal kimliğin oluşumunda dilin yadsınamaz derecede önemli bir yere sahip olduğu açıkça görülmektedir. Dilimizin yabancılara öğretim sürecinde her geçen gün yeni gelişmeler yaşanmakta, Türkçe’nin konuşur sayısı her geçen dönem artış göstermektedir. Tüm bu gelişmelerin yanı sıra yurt dışında bulunan Türk vatandaşlarının bulundukları coğrafyanın diline maruz kalmaları nedeniyle ana dil ve öz kültürlerine yabancılaşmamaları adına çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Millî Eğitim Bakanlığı’nın “Türkçe ve Türk Kültürü” adlı ders kitapları serisi yurt dışındaki Türk çocuklarına okutulmak amacıyla hazırlanarak yurt dışında yetişen çocukların kendi kültürel kodlarını hatırlatması ve nesiller arası kültürel geçişin sağlanması adına oldukça kıymetli bir işlevi gerçekleştirmektedir. Bu bağlamda çalışmamız kapsamında; “Türkçe ve Türk Kültürü” kitapları halkbilimsel açıdan içerik incelemesine tâbi tutulacaktır. Kültürel kodları ele alan bu incelemeyle kitapların yeni dönemde daha nitelikli bir şekilde oluşturulması adına değerlendirmelerde bulunarak bir takım tespit ve öneriler sunulacaktır.

Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarının Evrensel Değerler Açısından İncelenmesi

Journal of Social Research and Behavioral Sciences , 2023

Yabancı dil olarak Türkçenin öğretiminde kullanılan ve en fazla tercih edilen materyaller kitaplardır. Kitaplarda konuların seviyelere göre ayarlanmış olması, bilgilerin toplu halde bulunması ve öğrencinin takip edebileceği bir materyal olması açısından ders kitapları en fazla aranan gereç konumundadır. Ders kitaplarının yabancı dil öğretimindeki rolü büyük olduğu için sadece öğretim kısmını değil eğitim kısmını da tamamlaması gerekmektedir. Öğretmen sadece dersi anlatmakla kalmamalı topluma ve insanlığa faydalı, değerlerin bilincinde ve iyi insanı yetiştirme çabasında olmalıdır. Avrupa Dil Portfolyosuna göre, yabancı dil öğretimi için hazırlanan ders kitaplarında evrensel değerlerin yer alması önemlidir. Bu çalışmada yabancılara Türkçe öğretimi için hazırlanan Harmoni 3, Yağmur 4 ve İstanbul B1 kitaplarının evrensel değerler bakımından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel ve nicel araştırmanın yer aldığı mix metod yani karma metod kullanılmıştır. Evrensel değerler kodlanarak bir tablo oluşturulmuş ve ders kitapları sayfa sayfa incelenmekle birlikte konulara ait dinleme metinleri de değerler açısından incelenmiştir. Daha sonra bu değerler karşılatırmalı olarak tablolar halinde verilip, frekansları belirtilerek açıklanmıştır. Kitaplarda yer alan değerlerin birbirine yakın olduğu gözlenmiştir.

Dijital Görüntü Kılavuzu Metodu’nun Türkçe Öğretmeni Adaylarının Görsel Okuryazarlık Becerisine Etkisi

Visual literacy has recently become an increasingly important skill in modern education systems. Therefore, it is necessary to identify effective methods to enhance the visual literacy skills of Turkish language teacher candidates and integrate these skills into course content. The purpose of this study is to examine the impact of the Digital Image Guide Method on the visual literacy skills of Turkish language teacher candidates. The research was conducted during the 2021-2022 academic year with 70 Turkish language teacher candidates enrolled in the Turkish Language Teaching program at Akdeniz University. The "Visual Literacy Scale" developed by Arslan and Nalıncı (2014) was used to measure visual literacy skills. In this context, pre-tests and post-tests were administered to the participants. Initially, the visual literacy scale was applied to determine the visual literacy levels of the participants. Subsequently, the participants received a total of 3 hours of training over 9 lessons, focusing on the definition of digital images, known as the DIG Method. After the training, the visual literacy scale (post-test) was reapplied, and the research was concluded. Additionally, to obtain more in-depth information, a semistructured interview form developed by the researcher was used with 16 voluntary Turkish language teacher candidates who participated in the study. At the end of the research, dependent groups t-test analysis was conducted for the sub-dimensions that showed a normal distribution based on the pre-test and posttest results, while the Wilcoxon signed-rank test was applied to the sub-dimensions that did not show a normal distribution. A significant difference was observed in the mean total scores. The post-test mean scores of the group were higher than the pretest mean scores. Overall, the Turkish language teacher candidates who participated in the DIG Method training reported that the DIG Method was beneficial in various aspects