Korunan doğal alanlarda kullanılabilecek ziyaretçi yönetim modelleri ve karşılaştırılması (original) (raw)

Korunan doğal alanlarda ziyaretçilerin olası etki düzeyleri önlem ve standartların belirlenmesi (Gölcük Tabiat Parkı örneği)

Turkish Journal of Forestry, 2014

Korunan doğal alanlarda artan rekreasyon/turizm eğilimlerinin olumsuz etkilerini minimize etmek amacıyla karar verme çerçevesinde kullanılan yöntemlerden birisi Ziyaretçi Etki Yönetimi (ZEY) dir. ZEY temelde, mevcut koşullar ve sorunlar, olası etkiler ve yönetim eylem stratejisini (önlemler ve izleme) içeren bir yaklaşımdır. Bu çalışmanın amacı Isparta Gölcük Tabiat Parkında ZEY çerçevesinde ziyaretçilerin yapmış oldukları olumsuz etkileri minimize edecek etki düzeyleri, tedbirleri ve bazı standartları belirlemektir. Ziyaretçi ve uzmanlara yapılan anket çalışması sonucunda Gölcük Tabiat Parkında, rekreasyonel faaliyetlerin olumsuz etkilerinin olabileceği kaynak değerleri sırasıyla bitki örtüsü, görsel kalite, su kalitesi, toprak kalitesi, gürültü kirliliği, hava kalitesi ve fauna şeklinde belirlenmiştir. Belirlenen etkilerin olumsuzluklarını gidermek için gerekli önlemler ve bazı standartlar önerilmiştir.

Korunan alanların planlanması ve etkin yönetiminde ziyaretçi özellikleri ve algılarının önemi: Kurşunlu Şelalesi Tabiat Parkı örneği

2017

Nowadays, protected areas are protected and used areas for various purposes. One of the key factors for the sustainable management of these areas is the visitors who use these areas. In this study, the effects of visitor characteristics and perceptions on the planning of protected areas and sustainable management were investigated. Kurşunlu Waterfall Natural Park in Antalya was selected as the study area. In the scope of the study, literature analysis, questionnaire-interview and field observations were used as data collection methods. For the analyses of obtained data, statistics package program (SPSS 20.0) was used. The factor analysis method was used to determine the factors affecting visitor perceptions and chi-square (χ2) test to explore the associations between the variables. According to the results of the study, the area is highly demanded due to its proximity to the city centre. High number of visitors, reduces the level of utilization of the visitors who prefer the area and may cause visual and environmental degradation in the area. Visitors’ preferences and perceptions are closely related to three factors: "visitor satisfaction and happiness", "suitability and adequacy of lower and upper structural elements", "visitor safety and visual integrity". The association of visitor characteristics with these factors gives the decision makers important clues that can be used to protect the park and manage it effectively.

Göreme Milli Parkı ve Kapadokya Kayalık Bölgeleri’ndeki Ziyaretçi Etki Yönetimi Uygulamalarının Yerli Ziyaretçiler Tarafından Değerlendirilmesi

Alanya akademik bakış, 2023

Turizm sektörünün gelişmesi ve turizme katılan kişilerin artmasıyla özellikle ziyaretçiler tarafından korunan alanlara yönelik talep de artmaktadır. Ziyaretçiler tarafından gerçekleştirilen geziler ve rekreasyonel etkinlikler esnasında bilinçli ya da farkında olmadan alana verilen zarar, geri dönüşü olmayan tahribatlara neden olabilmektedir. Bu araştırmanın amacı, Göreme Millî Parkı ve Kapadokya Kayalık Bölgeleri'nde yürütülen ziyaretçi etki yönetimi uygulamalarının yerli ziyaretçiler tarafından değerlendirilmesidir. Bu bağlamda, Türkiye'nin en çok ziyaretçi çeken bölgelerinden birisi olan Kapadokya'ya ilişkin ziyaretçi yönetiminin iyileştirilmesi ve bu haliyle ziyaretçi deneyimlerinin oluşturulmasına yönelik önerilerin sunulması planlanmaktadır. Veriler, 2019 yılında Göreme'yi gezen yerli ziyaretçilerden anket aracılığıyla toplanmıştır. Toplam 169 kullanılabilir anket elde edilmiş ve verilerin ortalama ve standart sapma değerleri alınarak tablolaştırılmıştır. Milli parkın kontrolü, güvenliği ve parka yönelik bilgilendirmenin eksikliği anket sonuçlarından çıkan temel sorunlar/eksiklikler olarak belirlenmiştir. Araştırma, ziyaretçi yönetimindeki sorunlara çözüm önerileri ile son bulmaktadır.

Antalya’Daki̇ Korunan Alanlarda Turi̇zm Ve Rekreasyon Etki̇nli̇kleri̇ne Bağli Kullanim Sorunlari: Köprülü Kanyon Mi̇lli̇ Parki Örneği̇

Peyzaj Araştırmaları ve Uygulamaları Dergisi, 2020

İçinde yaşadığımız yüzyılda teknolojinin yoğun kullanımına bağlı olarak doğal kaynakların hızla tüketilmesi ve gereksinimlerin sınırsız olması gibi nedenler doğadan sonsuz yararlanma algısı oluşturmuştur. Bu durum doğal kaynakların gereğinden fazla kullanılarak yeryüzünün çok kısa sürede doğal dengenin aleyhine değişmesine yol açmıştır. Korunan alanların ülke ekonomisine katkı sağlama amacıyla, gerekli olduğu ve doğru alanların seçildiği durumlarda, uygun planlama çalışmaları yapılarak, daha da önemlisi koruma/kullanma dengesi gözetilerek turizm ve rekreasyon amaçlı kullanımı gerekmektedir. Aksi durumda turizm ve rekreasyona bağlı olarak korunan alanlar üzerinde ortaya çıkabilecek olumsuz etkiler, alanın özgün değerlerinin yok olmasına ve kullanılamaz duruma gelmesine yol açabilir. Bu çalışmada ele alınan Köprülü Kanyon Milli Parkı, Antalya'nın en çok bilinen ve turistlerin en fazla ziyaret ettiği alanlar arasında yer almakta olup, I. Derece Doğal Sit ve Arkeolojik Sit gibi farklı koruma statüleri ile de korunmaktadır. Bu çalışmanın amacı bölgede rafting etkinlikleri başta olmak üzere birçok aktiviteye olanak sağlayan Köprülü Kanyon Milli Parkı üzerinde turizm ve rekreasyona bağlı sorunların etkisinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla ilk olarak Milli Parkın doğal ve kültürel özellikleri ikincil kaynaklar aracılığı ile belirlenmiştir. Ardından alanda turizm ve rekreasyon etkinlikleri düzenleyen ve Antalya'da faaliyet gösteren turizm şirketlerinden sorumlu 20 kişi ile karşılıklı görüşmeler yapılarak bu etkinlikler tartışılmıştır. Sonuçta alanın koruma/kullanma dengesinin sağlanması, turizm ve rekreasyon etkinliklerinin sürdürülebilirliği, alanın sahip olduğu doğal ve kültürel özelliklerin gelecek nesillere aktarılması yönünde bazı öneriler geliştirilmiştir.

Korunan Alanların Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Değerlendirilmesi: Gümüşhane Limni Gölü Tabiat Parkı Örneği

2019

Sahip oldugu dogal ve turistik cekicilik unsurlari korunan alanlara yonelik turizm talebinin artmasina neden olmaktadir. Fakat kontrolsuz ve surdurulebilir ilkeler goz onunde bulundurulmadan, salt bolgelerin kisa vadeli ekonomik gelisimine odaklanilmasi korunan alanlarin tahrip olmasina neden olmaktadir. Bu durum korunan alanlarin surdurulebilir turizm ilkeleri rehberliginde planlanmasinin gerekliligini ortaya koymaktadir. Bu calismada Gumushane ili sinirlari icerisindeki korunan alanlar arasinda yer alan Limni Golu Tabiat Parki’nin surdurulebilir turizm kapsaminda degerlendirilmesi amaclanmaktadir. Arastirmada kullanilan veriler mulakat yontemi ile toplanmistir. Elde edilen verilerin analizinde ise betimsel analiz yontemi kullanilmistir. Arastirma sonucunda Limni Golu Tabiat Parki’nda koruma /kullanma dengesi gozetilerek turizm faaliyetlerinin planlanmasi, gol cevresinde gerceklestirilen etkinliklerin alanin tamamina yayilmasi ve cesitlendirilmesi, Zigana havzasinda tarim, ormancil...

Korgan kırsal turizm potansiyeli değerlendirmesi

KAMU POLİTİKASI BELGELERİ ÜZERİNDEN KORGAN İLÇESİNİN KIRSAL TURİZM POTANSİYELİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ/KAMU POLİTİKASI BELGELERİ ÜZERİNDEN KORGAN İLÇESİNİN KIRSAL TURİZM POTANSİYELİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ, 2024

Rural tourism is an important component of rural development, providing non-agricultural income, contributing to the preservation of natural and cultural assets, and addressing rural infrastructure deficiencies. This study aims to evaluate the rural tourism potential of Korgan district through a SWOT analysis. Utilizing a qualitative research design, this study reviewed public policy documents, promotional materials, websites, and literature related to tourism in Korgan district. The strengths of the district include numerous plateaus and waterfalls, unique natural meanders, inclusion in the Green Road Project, Bolaman Basin Project, and the boundaries of the Agriculture and Rural Development Support Institution and the presence of unspoiled and yet undiscovered natural assets. The weaknesses of the district are its location off the main tourist routes, limited mentions of heritage assets in public policy documents and websites, insufficient accommodation and activity infrastructure, a small number of tourism enterprises, and the lack of preservation of historical and cultural values. The opportunities are identified as the development of rural tourism in the Black Sea region and Ordu province, the increasing awareness of sustainability and environmental sensitivity globally, and the holistic approach to tourism by the Ministry of Culture and Tourism and regional development agencies. However, threats include irregular and unsightly construction in rural villages and plateaus, the incomplete Fatsa-Korgan road for 19 years, low levels of agricultural and livestock production aside from hazelnuts, and the risk of environmental degradation due to rural tourism. The findings and developed recommendations from this study are expected to contribute to the strategies, plans, and programs for the rural development of Korgan district, as well as future academic studies. Kırsal turizm, kırsal yerleşimlerde tarım dışı ek gelir oluşturan, doğal ve kültürel varlıkların korumasına katkı sağlayan ve kırsal alt yapı eksiklerinin giderilmesine katkı sunan önemli bir kırsal kalkınma bileşenidir. Bu çalışmada, Korgan ilçesinin kırsal turizm potansiyelinin SWOT analizi yöntemi ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Nitel araştırma deseni tercih edilen bu çalışmada, Korgan ilçesinin turizmine yönelik kamu politikası belgeleri, tanıtım materyalleri, web sayfaları ve alan yazın taranmıştır. İlçenin, çok sayıda yayla ve şelaleler ile özgün tabiat varlığı mendereslere sahip olması, Yeşil Yol Projesi, Bolaman Havzası projesi ve Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) sınırları içerisinde yer alması, bozulmamış ve henüz keşfedilmemiş doğal değerlerinin bulunması güçlü yönleri olarak öne çıkmaktadır. İlçenin zayıflıkları ise ana tur güzergâhında yer almaması, kamu politikası metinlerinde ve web sayfalarında miras varlıklarına az değinilmesi, yetersiz konaklama ve etkinlik altyapısı, turizm işletme sayısının azlığı ve tarihi kültürel değerlerin korunamaması olarak sıralanmaktadır. Karadeniz bölgesi ve Ordu’da kırsal turizmin gelişmesi, sürdürülebilirlik ve çevreye duyarlılık bilincinin artış göstermesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile bölgesel kalkınma kuruluşlarının turizme bütüncül yaklaşımı önemli fırsatlar olarak değerlendirilmektedir. Ancak, çarpık yapılaşma, tamamlanamayan Fatsa-Korgan yolu, düşük tarımsal ve hayvansal üretim, kırsal turizmle birlikte doğanın tahrip edilme riski, önemli tehditler olarak dikkat çekmektedir. Çalışma sonucunda elde edilen bulguların ve geliştirilen önerilerin Korgan ilçesinin kırsal kalkınmasına yönelik oluşturulacak stratejiler, plan ve programlara, sonraki akademik çalışmalara katkı sunması ümit edilmektedir.

Türkiye'de Korunan Alanlar Yönetim Etkinliği / Protected Area Management Effectiveness in Turkey

Rapid Assessment and Prioritization of Protected Areas Management (RAPPAM) Method which was developed by World Wildlife Fund (WWF) and World Bank (WB), is one of the important tools that assess protected area system effectiveness and its success for the conservation of biological diversity. Implementation of RAPPAM, which assess not individual protected area but system as a whole, periodically shows success and weakness of the protected area system in maintanence of biological diversity. RAPPAM was implemented in Turkey in 2005 for national parks and in 2009 for national parks and nature parks. When 2005 and 2009 results are compared, it is observed that political perception of biodiversity conservation in Turkey has changed. Increase in some of the pressures and decrease in conservation representativeness, intact ecosystems, high conservation value and natural processes in protected areas are the reflection of this perception change.

Doğa Turizminde Artırılmış Gerçeklik Teknolojileri Kullanıma İlişkin Turist Rehberlerinin Görüşlerinin Belirlenmesi

Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 2022

Kastamonu kanyonları, milli parkları ve doğal güzellikleri ile önemli bir doğa turizmi potansiyeline sahiptir. Valla Kanyonu, Horma Kanyonu, Ilıca Şelalesi, Ilgarini Mağarası, İstiklal Yolu Güzergâhı, Ilgaz Dağı Milli Parkı, Küre Dağları Milli Parkı gibi doğal güzelliklere sahiptir. Çalışmanın amacı, artırılmış gerçeklik teknolojilerinin doğa turizminde kullanım olanağına yönelik rehberlerin algılarını değerlendirmektir. Araştırmada, fenomenolojik araştırma yaklaşımı benimsenmiş ve görüşme tekniği uygulanmıştır. Kastamonu ilinde yaşayan rehberlerden veri toplanmıştır. Veriler MAXQDA ile kodlanmış ve haritalandırılmıştır. Bulgular doğrudan alıntılarla desteklenmiştir. Çalışma kapsamında elde edilen veriler beş ana tema altında değerlendirilmiştir. Bunlar; kişisel, tur, doğa, turizm ve rehberlik hizmeti temalarıdır. Elde edilen bilgiler bu teknolojilerin doğa turizminde kullanılabileceğini desteklese de henüz gelişim aşamasında olduğu belirlenmiştir.