Teknolojik Bağımlılık ve Büyüme İlişkisi: Mekânsal Dışsallıkların Ampirik Analizi (original) (raw)

Enerjide Dışa Bağımlılık Sorunu: Türkiye İçin Ampirik Bir Analiz

2023

Bir enerji kaynağı olarak fosil yakıt, Sanayi Devriminden itibaren üretimin en önemli unsurlarından biri olmuştur. Ancak fosil yakıtların dünyanın her yerinde eşit bir şekilde dağılım göstermediği görülmektedir. Bu durum bazı ülkeleri enerji ihracatçısı durumuna getirirken fosil yakıt kaynağı bulunmayan ülkeleri ise ithalatçı konuma getirmiştir. Yeterli enerji kaynağına sahip olmayan ülkeler üretim miktarını ve toplumsal refah düzeyini yükseltmek için ihtiyaç duydukları enerjiyi dış kaynaklardan tedarik etmek zorundadır. Bu durum enerji sektöründe bağımlılık ilişkilerinin gelişmesine neden olmaktadır. 2022'nin ilk aylarında başlayan Ukrayna-Rusya Savaşının ardından enerji bağımlılığı enerji arz güvenliği açısından bir risk unsuru olarak kabul edilmiştir. Bu yüzden Avrupa Birliği enerji bağımlılığının azaltılması için yenilenebilir enerjiye geçiş, enerji ithalatçısı ülkelerin çeşitlendirilmesi gibi yeni bir stratejiyi hayata geçirmiştir. Yoğun bir biçimde enerji ithalatına bağımlı bir ülke olan Türkiye'nin de enerji bağımlılığı konusunda adım atması gerekmektedir. Bu çalışma kapsamında yapılan ampirik analizden elde edilen sonuçlarda bu sonucu desteklemektedir. Analiz kapsamında yapılan Johansen eşbütünleşme testi sonucunda, 1990-2020 döneminde Türkiye'de birincil enerji arzı ve fosil yakıt tüketimi ile enerji bağımlılığı arasında kısa ve uzun dönemde pozitif bir ilişki vardır. Enerji verimliliği ile enerji bağımlılığı arasında negatif bir ilişki söz konusudur. Analizde yer alan diğer bağımsız değişkenlerden biri olan Gayri Safi Yurtiçi Hasıla ve enerji bağımlılığı arasında beklentinin aksine negatif bir ilişki tespit edilmiştir. Analizdeki son değişken olan yenilenebilir enerji ve enerji bağımlılığı arasında ise bu model kapsamında bir ilişki kurulamamıştır.

Teknoloji Bağımlılığı: Sosyal ve Adli Sorunlar

Türkiye Klinikleri Psikiyatri Özel Konular, 2021

Teknolojinin insanın yaşantısına birçok fayda sağladığı ve temel yaşam alanını şekillendirdiği yadsınamaz bir gerçektir. Araştırmalar bireylerde teknoloji bağımlılığının ve ayrıca bağımlılık açısından risk grubunda yer almalarının azımsanamayacak oranlarda görüldüğüne dikkati çekmektedir. Bir davranışsal bağımlılık türü olan teknoloji bağımlılığının nedenlerine ilişkin olarak tek ve net bir yanıtın olmadığı, birçok faktörün bir araya gelmesiyle gerçekleşebildiğini ifade etmek mümkündür. Teknoloji bağımlılığının gerek psiko-sosyal gerekse fizyolojik açıdan birçok olumsuz etkisi bulunmaktadır. Ayrıca çocuk istismarı açısından risk oluşturması, çevrimiçi oyunların intihara yönlendirmesi, siber suçların ortaya çıkması gibi adli yönünün de olduğu görülmektedir. Bilgi ve iletişim teknolojilerinin daha da ilerleyeceği göz önüne alındığında teknoloji bağımlılığının daha önemli bir konu haline geleceği ve bu konuda daha çok araştırmaya da ihtiyaç duyulacağı düşünülmektedir.

Ergenlerde Teknoloji Bağımlılığı: Pandemi Dönemi Üzerinden Bir İnceleme

Online Journal of Technology Addiction and Cyberbullying, 2023

Bu çalışmanın amacı, ergenlerde teknoloji bağımlılığının çeşitli değişkenler açısından pandemi dönemi üzerinden incelenmesidir. Çalışmanın verileri Google Form aracılığıyla elektronik ortamda toplanmıştır. Çalışmada, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli tercih edilmiştir. Çalışmaya örneklem olarak kolayda örneklem yöntemi kullanılarak belirlenen 307 ergen katılmıştır. Çalışmanın verileri, 2020-2021 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde uzaktan eğitim sürecinde toplanmıştır. Çalışmada "Kişisel Bilgi Formu", "Pandemi Döneminde Teknoloji Kullanımındaki teknoloji kullanımına dair değişimlerden etkilenmektedir. Bu sonuçlara göre politika yapıcılara, ruh sağlığı profesyonellerine, eğitimcilere ve ebeveynlere görevler düşmektedir. Ergenlerin teknoloji bağımlılığı riskini azaltmak için koruyucu, tedavi edici ve rehabilite edici birtakım politika ve mesleki uygulamaların hayata geçirilmesi gerekmektedir.

Teknoloji Bağımlılığı ve Gençlik

Makale Öz Yeni teknolojiler özellikle de internet günlük hayatın vazgeçilmez bir parçası olarak dünyanın birçok yerinde hemen her yaştan insanın hayatında yer almaktadır. Hiç şüphesiz doğru kullanılması halinde hayatı oldukça kolaylaştırması söz konusu iken doğru bir çerçeve içerisinde kullanılmadığı takdirde bağımlılık olabilecek bir risk barındırmaktadır. Söz konusu bağımlılık riskini de en çok doğdukları andan itibaren yeni teknolojileri hayatının her alanında görmüş, yeni teknolojilerin yabancısı olmayan çocuklar ve gençler taşımaktadırlar. Dolayısıyla gençleri teknoloji bağımlılığından korumaya ve bu konuda önleme çalışmalarının yapılmasına öncelik verilmesine ihtiyaç vardır. Konuyla ilgili yapılabilecek en önemli çalışma hiç şüphesiz teknoloji ba-ğımlılığının anlatılması, bu konuda gençlerde ve anne babalarda farkındalığın yükseltilmesi, doğru teknoloji kullanımı çerçevesinin çizilmesi, teknoloji bağımlılığının gelişimsel zararlarının öğretilmesi ve teknoloji ba-ğımlılığına götüren risk faktörlerinin bilinip önlerinin alınmasıdır. Bu çalışmada söz konusu konular üze-rinde durulacaktır. Anahtar Kelimeler: Bağımlılık • Teknoloji bağımlılığı • İnternet bağımlılığı • Gençlik • Kötüye kullanım • Önleme

Ergenlerin Teknolojik Zorbalık Algıları

Özet: Teknolojik zorbalık son yıllarda birçok araştırmaya konu olan bir zorbalık türüdür. Araştırmalar teknolojinin gelişimi ve gençlerin internet kullanımının artmasına paralel olarak bu tür zorbalığa maruz kalan ve zorbalık yapan gençlerin sayısının arttığı göstermektedir. Dolayısıyla siber zorbalık üzerinde önlem ve uygulamaların geliştirilmesi ve devletin eğitim politikaları ile de desteklenmesi gerekmektedir. Bu makalede de teknolojik zorbalığa maruz kalan ergenlerin, teknolojik zorbalık yapma davranışları ve zorbaların zorbalığa maruz kalıp kalmadıkları araştırılmış, siber zorbalık ve sanal zorbalık terimleri genellenerek her türlü teknolojik gerecin kullanılması anlamında teknolojik zorbalık olarak nitelenmiştir. Araştırmacı sanal ortamda kişilik hak ve özgürlüklerini kısıtlayıcı davranışlar bütününü teknolojik zorbalık olarak tanımlamıştır (Tamer, 2014).

ADDICTA 5(4) Dijital Ekonomide Teknoloji Bağımlılığı ve Çözüm Önerileri

Bu çalışmada dünya genelinde hızla benimsenen yeni teknolojilerinin yol açtığı teknoloji bağımlılığı ele alınmıştır. Çalışmada teknoloji bağımlılığının, dijital ekosistemin üzerine kurulduğu dikkat ekonomisinin doğal bir sonucu olduğu ileri sürülmektedir. Literatürde internet bağımlılığı, sosyal medya, oyun, cep telefonu gibi birçok uygulama alt başlığında incelenen söz konusu bağımlılık çeşidi, bu çalışmada en genel ifadesiyle teknoloji bağımlılığı olarak isimlendirilmiştir. Dijital platform sahiplerinin, son yıllarda insan beyninin işleyişi ve davranışlarıyla ilgili ulaşılan bulgulardan hareketle karşı koyulması güç biçimde alışkanlık yapan deneyimler (uygulamalar, sistemler, oyunlar vd.) tasarlaması, ekran başında geçirilen sürenin gittikçe artmasının önemli bir nedeni olarak görülmektedir. Bu durumun kontrol altına alınabilmesi için dünyadaki güncel başarı örnekleri incelenerek bütünleşik bir bakış açısıyla çözüm önerileri geliştirilmiştir. Teknoloji bağımlılığıyla mücadelede, sırasıyla, bireysel olarak çocukların, ailenin, kurumların (okul vd. eğitim kurumları) ve nihayet toplum ve politika belirleyicilerin yapabilecekleri ilgili başlıklar altında gruplanarak incelenmiştir. Anahtar Kelimeler Teknoloji bağımlılığı • Dikkat ekonomisi • İnternet bağımlılığı • Çevrim içi bağımlılığı

Teknoloji Bağımlılığı ve Etkileri.docx

Türkiye ve dünyada teknoloji alanındaki gelişmeler hızla ilerlemektedir. Yaşamımızın hemen her alanında bu teknolojiler önemli birer ihtiyaç olarak kullanılmaktadır. Her gün milyonlarca insan bilgi edinmek, sohbet etmek, maddi kazanç sağlamak, karşı cinsle ilişki başlatmak, oyun ve kumar oynamak gibi çeşitli sebeplerle internet teknolojisini kullanmaktadır. İnternet teknolojisi ihtiyaçları karşılayabileceği gibi patolojik kullanımla birlikte bağımlılığa da neden olabilmektedir. Global Web Index verileri ile hazırlanan rapora göre dünya genelinde 3,419 milyar insan internete bağlanıyor, 2,307 milyar kullanıcı aktif olarak sosyal medyada yer alıyor. Türkiye’de ise 79.14 milyonluk nüfusun 46.3 milyonu internete bağlanmaktadır. İnternet kullanıcılarının 42 milyonu aktif olarak sosyal medyayı kullanmaktadır. Kullanıcıların 36 milyonu ise sosyal medyaya mobil cihazlardan ulaşmaktadır. Türkiye’deki internet kullanıcılarının %77’si her gün çevrimiçi olmakta, %16’sı ise haftada en az bir defa internete bağlanmaktadır (www.wearesocial.com) ABD’de yapılmış olan bir çalışmada haftalık bir saatini çevrimiçi geçiren kullanıcılarda depresyon ortalama %1, yalnızlık hissi %4, sosyal ilişki ve çevre kaybı %2.7 oranında artmaktadır (Kraut, 2004; Akt.,Tiyrek-Şişman, 2014). Bu çalışma bir derlemedir ve öncelikle bağımlılığın tanımı yapılmış, bağımlılık çeşitlerine değinilmiş sonrasında da teknoloji bağımlılığının üzerinde durulmuştur. İnternet bağımlılığının tanımı yapılmış, bağımlılık tanı ölçütleri ele alınmıştır. Daha sonra sosyal medya, sanal oyunlar, internet üzerinden oynanan bahisler ve pornografik içerikler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkiler incelenmiş; internet bağımlılığı ile ilgili ulusal ve uluslararası araştırmalar örneklendirilmiştir. Son olarak İnternet bağımlılığının nedenleri, olumsuz etkileri, tedavi yöntemleri irdelendikten sonra konu ile ilgili sonuç ve öneriler sıralanarak çalışma sonlandırılmıştır.

Modern Çağın Bütünsel Teknolojik Bağımlılığı: Phubbing ve Dinamikleri

Psikiyatride Guncel Yaklasimlar - Current Approaches in Psychiatry

Öz Son zamanlarda teknoloji bağımlılığı ve türleri günümüz insanlarının en büyük sorun alanlarından birini oluşturmaktadır. Bu sorun türleri öncelikli olarak internet ve oyun bağımlılığı iken, akıllı telefonun gelişimi ile yeni bir boyut kazanmıştır. Bireyler akıllı telefonları sayesinde tüm teknolojik hizmetleri her an ulaşabilir hale gelmişlerdir. İlerleyen süreçte akıllı telefon teknolojisindeki gelişmelere ve bireylerin kullanım yoğunluklarının artması ile akıllı telefon bağımlığı olarak kavramsallaştırılan yeni bir sorun alanı oluşmuştur. Yakın zamanda ise akıllı telefon bağımlılığı ile açıklanmakta zorlanılan bu durum için İngilizce phone (telefon) ve snubbing (yok sayma, kötüye kullanma) kelimelerinden oluşan Phubbing kavramı ile ifade edilmeye başlamıştır. Bu çalışmada phubbing kavramının bileşenleri ve dinamikleri olan internet bağımlığı, oyun bağımlılığı, sosyal medya bağımlılığı, akıllı telefon bağımlılığı, gelişmeleri kaçırma korkusu, nomofibi, netlessfobi kavramları açıklanarak ilgili alan yazına katkı sağlanması amaçlanmıştır.

Ergenlerde Çağın Hastalığı : Teknoloji Bağımlılığı

Arsiv Kaynak Tarama Dergisi, 2020

The concept of addiction, which is defined as an over-indulgence of an object or behavior, usually associated with the use of substances such as cigarettes, alcohol, and drugs. However in recent years it has been argued that some behaviors such as pathological gambling, exercising, binge eating, sleeping etc. are addictive as well. The same applies to use of technological devices and applications such as computers, the internet, online games, tablets, mobile phones etc. Excessive use of these technologies can lead to technology addiction. Computers, the internet and smartphones have become an important part of everyday life. According to the "We Are Social" 2017 and "Internet and Social Media Users Statistical Report", 50% of the world population uses Internet, 37% are active social media users and 66% are smart phone users. This situation is similar in Turkey. According to the data of Turkish Statistical Institute 2016 61% of Turkey's population uses the internet, and the leading purpose of using the internet is social media. In addition to that, there is at least one mobile phone in 96% of households in Turkey. Risk taking and excitement seeking behaviors during puberty increase the susceptibility of adolescent to addictions. The use of technologies such as the Internet and social media is more common among adolescents than adults. Adolescence is regarded as a critical period in terms of technological addictions such as internet addiction, social media addiction, digital game addiction and smart phones addiction. The prevalence of technology addiction in adolescents ranges between 4.2% to 21% in the world and 2.33% to 14% in our country. Puberty is an important period in terms of identity and personality development. The need to be a member of a group, the risk of loneliness, and the increase in depressive tendencies etc. may increase the risk for technology addiction in adolescents. Therefore, technology addiction in adolescents, historical development process, risk factors for technology addiction and its relationship with mental illnesses, recognizing technology addiction, prevention and intervention methods will be discussed in this review.

Uzaktan Eğitim Öğrencilerinin Çevrim İçi Teknolojilere Yönelik Öz Yeterlik Algılarının İncelenmesi

Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2020

Bu çalışmanın amacı uzaktan eğitim öğrencilerinin çevrim içi teknolojilere yönelik öz yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesidir. Çalışmada nicel araştırma yöntemlerinden betimsel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Katılımcılar bir uzaktan eğitim uygulama ve araştırma merkezinde (UZEM) 5 farklı ön lisans programına kayıtlı 175 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada iki adet veri toplama aracı kullanılmıştır. İlk veri toplama aracı demografik bilgilerin toplandığı kişisel bilgi formudur. İkinci veri toplama aracı Çevrim İçi Teknolojilere Yönelik Öz Yeterlik Algısı Ölçeği'dir. Çalışmada elde edilen bulgular uzaktan eğitim öğrencilerinin çevrim içi teknolojilere yönelik öz yeterlik algılarının yüksek olduğu göstermektedir. Ek olarak uzaktan eğitim öğrencilerinin çevrim içi teknolojilere yönelik öz yeterliklerinin cinsiyet, bölüm ve yaş değişkenlerine göre farklılık gösterdiği anlaşılmıştır. Bu doğrultuda uzaktan eğitim öğrencilerinin çevrim içi teknolojilere yönelik öz yeterliklerini etkileyen ne tür faktörler olduğuyla ilgili bir araştırma yapılması önerilmiştir.