Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Kardeşlerinin Psiko-sosyal Özelliklerinin Projektif Testlerle Değerlendirilmesi (original) (raw)

Çok Boyutlu Algilanan Sosyal Destek Ölçeği̇'Ni̇n Psi̇kometri̇k Özelli̇kleri̇ni̇n Oti̇zmli̇ Çocuk Ai̇leleri̇ Üzeri̇nden İncelenmesi̇

2013

Araştırmanın amacı, Zimet, Dahlem, Zimet vd., (1988) tarafından geliştirilen ve en son Eker, Arkar ve Yaldız (2001) tarafından Türkçe uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılan Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin (ÇBASDÖ) psikometrik özelliklerinin otizmli çocuk aileleri üzerinden incelenmesidir. Araştırma grubu 806 otizmli çocuk ailesinden oluşmaktadır. Araştırmada ÇBASDÖ için açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, ölçüt bağıntılı geçerlik, Cronbach alpha iç tutarlığı ve madde toplam korelasyon hesaplamalarına yer verilmiştir. ÇBASDÖ geçerlik ve güvenirlik analizleri Paws Statistics 18.0 (SPSS Statistics) and LISREL 8.71 programları ile gerçekleştirilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonuçlarına göre faktör yüklerinin .76 ve .86 arasında değiştiği gözlenmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre ÇBASDÖ iyi düzeyde uyum indislerine sahiptir (x 2 /sd=uyum; 121.31/47=2.58). Ölçeğin 3 faktörlü modelinin iyi düzeyde uyum indekslerine sahip olduğu gözlenmiştir (RMSEA=.004, SRMR=.002, GFI=.98, AGFI=.96, NFI=.99, NNFI=.99, CFI=.99, IFI=.99 ve RFI=.99). Ölçüt bağıntılı geçerlik bulguları ÇBASDÖ ile Aile Destek Ölçeği toplam ve alt alanları arasında anlamlı ve pozitif yönlü (p<.01) bir ilişki vardır. ÇBASDÖ'nin toplam ve alt alan Cronbach alpha güvenirlik değerleri yüksek bulunmuştur (toplam=.91, aile=.90, arkadaş=.91, özel biri=.89). ÇBASDÖ'nin test yarılama/iki-yarı güvenirliğinin, korelasyon katsayısı .92 (p<.01) ve Spearman Brown hesaplamasına .91 (p<.01) göre iyi düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin madde-toplam korelasyonları .58 ile .72 arasında değişmektedir ve dolayısıyla ölçeğin ayırt ediciliği yüksektir. Bulgular, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin (ÇBASDÖ) otizm ve özel eğitim alanında geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği, sosyal destek, açımlayıcı faktör analizi, doğrulayıcı faktör analizi, geçerlik, güvenirlik, otizmli çocuk ailesi. GİRİŞ Sosyal destek, bireyin sevildiğine, değer verildiğine, önemsendiğine, yaşamındaki bir krizin, bir değişikliğin olumsuz sonuçlarını azaltabilmesine ve kritik yaşam olaylarına uyumunun kolaylaşabilmesine ve psikolojik sağlığının korunmasına olanak sağlayan, çevresindeki insanlar tarafından sağlanan duygusal, fiziksel, bilgilendirici,

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylerin Resimlerinin İncelenmesi

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylerin Resimlerinin İncelenmesi, 2023

Individuals with autism have difficulty in social relationships and communication with people in general. For these individuals, art can be an alternative means of expression, and the world of forms can provide direct expression thanks to art. Understanding the artistic expressions, which are the reflections of the worlds of individuals with autism, is necessary in terms of education. With art criticism, the interior of art is revealed and the work becomes easy to understand. In this study, which is in the form of descriptive analysis, pictures of individuals with autism were examined. A general evaluation was made in terms of reflective, expressive, formalist and functional art theories by presenting 115 paintings made by individuals with autism to expert opinion. In addition, a painting with the highest score according to expert opinions was examined by making use of pedagogical art criticism. As a result of this study, it is seen that individuals with autism whose paintings are examined have an Expressive theory of art with a high margin. It is seen that they create Formalist theory pictures following the Expressive theory. The Expressive nature of pictures of individuals with autism shows that these individuals use art as a means of Expression. In addition, the fact that the pictures are in the Formalist theory shows that these individuals tend to present them in certain forms. Clark’s art critiqued painting shows that he has an Expressive art theory and a few Formalist theory features. This painting is considered successful because it represents the aforementioned art theories very well.

Çocuklar İçin Otizm Spektrum Bozukluğunun Veri Madenciliği Yöntemleri ile Analizi

Acta Infologica, 2021

Data mining techniques aim to reveal hidden patterns in data. They are widely used in many fields, such as medicine. Autism spectrum disorder, whose diagnosis and treatment are difficult and lengthy, is a complex neurodevelopmental disorder that is congenital or occurs in the first years of life. Actual and current autism spectrum disorder data collected from 292 children were used in this study. The data set has 20 input attributes and 1 output attribute. The output attribute expresses whether autism is present or not. In the study, data preprocessing stages, such as completing missing data on the data set, digitizing categorical data, and normalization, were first carried out. Subsequently, the features were classified by artificial neural networks and linguistic strength neuro-fuzzy classifier and clustered with k-means and x-means. The results of each method were evaluated and the performances were compared.

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Okul Öncesi Çocuklarının Kaynaştırma/Bütünleştirme Ortamlarına Uygulamalı Davranış Analizinden Yansımalar

Sakarya University Journal of Education, 2020

The most promising and positive results for autism spectrum disorder (ASD) are qualified special education services that start as one-to-one from early ages and continue in inclusion environments. The use of evidence-based interventions based on Applied Behavioral Analysis (ABA), which is recommended to be used in the education of individuals with ASD, is important for successful special education. In this context, this review study provides information about differential reinforcement, natural environmental education, activity schedules, story-based interventions, which are main interventions based on ABA in preschool environments. This review will be expected provide guidance toall practitioners, families and researchers, especially preschool teachers with children with ASD in their classroom, and suggestions for practice and further research.

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Oyun Davranışlarının İncelenmesi

Ergoterapi ve Rehabilitasyon Dergisi, 2020

Oyun çocukların en temel aktivitesidir. Otizm spektrum bozukluğu (OSB), çocukların oyuna katılımını etkileyebilmektedir. Katılımı artırmak amacıyla ergoterapistler OSB'li çocuklarda oyunu araç olarak kullanmaktadır; ancak klinik ortamda OSB'li çocukların oyun davranışlarını inceleyen çalışma sayısı çok azdır. Bu nedenle çalışmamızda OSB'li çocukların klinik ortamda oyun davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamıza 4-6 yaş arası, OSB'li 36 çocuk ve tipik gelişim gösteren 30 çocuk dahil edildi. Serbest oyun sırasında, tek seferlik, 15 dakikalık video kayıtları Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Ergoterapi Bölümü Duyu Bütünleme Ünitesi içerisinde alındı. Video kayıtları zaman serileri analizi ile analiz edildi. Bulgular yüzdelik şekilde verildi. Sonuçlar: OSB'li çocukların tipik gelişim gösteren çocuklara göre daha fazla oyun olmayan davranış sergilediğini, daha az fonksiyonel oyunu ve oyun/oyuncağı hazırlama ve bulmayı tercih ettiği tespit edildi. Tartışma: Klinik ortamda ergoterapistlerin OSB'li çocukların oyun davranışlarını analiz etmesi ve analiz sonucuna göre müdahale oluşturması önerilmektedir.

Oti̇zm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklarin Kaynaştirilmasi Ve Bütünleşti̇ri̇lmesi̇nde Öğretmenlerle İlgi̇li̇ Deği̇şkenleri̇n İncelenmesi̇

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi

Bu araştırmada otizm spektrum bozukluğu olan çocukların kaynaştırılması ve bütünleştirilmesinde öğretmenlerle ilgili değişkenlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu Edirne il ve ilçelerinde yer alan özel ve resmi ilkokullarda görev yapan 674 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Segall ve Campbell (2007) tarafından Otizm Kaynaştırma Ölçeği olarak geliştirilen Segall (2011) tarafından yeniden yapılandırılan, altı senaryo ve 10 bölümden oluşan, Yerleştirme ve Hizmet Anketi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre sınıf öğretmenlerinin sınıf içi rahatsız edici davranışlardan rahatsız olma düzeyleri ile yaş, mevcut pozisyonda çalışma süresi, çalıştığı otizmli öğrenci sayısı ve başarılı bir kaynaştırmayı etkileyen faktörlere ilişkin görüşleri arasında pozitif yönde bir ilişki varken, otizmli kaynaştırma öğrencisine yönelik öngörüleri, otizm konusundaki yöntemlere yönelik farkındalıkları arasında negatif yönde bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ancak sınıf öğretmenlerinin sınıf içi rahatsız edici davranışlardan rahatsız olma düzeyleri ile otizm bilgi düzeyleri, otizmli kaynaştırma öğrencisine yönelik his, tutum, görüşleri (duygusal tutum, öznel yargı ve öz yeterlik) arasında anlamlı düzeyde bir ilişki olmadığı bulunmuştur.

Oti̇zm Spektrum Bozukluğu Olan Öğrenci̇lerle Çalişan Öğretmenleri̇n Yaşadiklari Sorunlarin İncelenmesi̇

DergiPark (Istanbul University), 2021

Araştırmanın amacı; otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerle çalışan öğretmenlerin çocuklarla yaşadıkları sorunlara ve bu sorunların çözümüne yönelik sonuçlarını öğretmen görüşleri ışığında inceleyerek değerlendirmektir. Bu nitel araştırmada durum analizi kullanılmıştır. Veriler, otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerle çalışan 10 öğretmene yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanarak toplanmış ve içerik analizi ile analiz edilmiştir. Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerde görülen ekolali, hiperaktivite, aşırı inatlaşma, stereotipik hareketler, göz kontağı, yalnız kalmada sorunlar, sınıfa zor uyum sağlama, iletişim problemleri, zarar verici olumsuz davranışlar, şiddete meyil, özbakım becerilerinde yetersizlikler öğretmenlerin en sık yaşadığı sorunlardan olduğu belirlenmiştir. Öğretmenler otizm spektrum bozukluğu yaşayan öğrencilerin eğitiminde; sık tekrarlar yaparak, farklı araç gereçler kullanarak, öğretim yöntem ve tekniklerini çeşitlendirerek ve sınıfı yeniden düzenleyerek davranış, beceri ve kavramları gündelik hayatlarında kullanabilecek işlevselliğe dönüştürme görüşünde oldukları tespit edilen bulgulardandır. Otizm spektrum bozukluğu yaşayan öğrenciler diğer yetersizlikleri olan öğrencilere göre sosyal iletişim, öğrenme güçlüğü ve duygu, davranış bozukluğu konusunda oldukça farklı davranışlar sergilemekte ve öğrenmeye ve iletişime çok açık olmadıkları için özellikle deneyimli, tecrübeli ve kendini bu alanda geliştirmiş öğretmenlere ihtiyaç duyulmaktadır. Özel Eğitim Bölümü mezunlarının dışındaki öğretmen yetiştirme programından mezun olan öğretmenlerin otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerin eğitimlerini oldukça fazla önemsedikleri ancak bu alan ile ilgili aldıkları hizmet içi eğitimlerin yetersiz olduğu ve bu nedenle öğretmenlerin farklı seminer ve kurslara katılmak istedikleri sonucuna ulaşılmıştır.

Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Bireylere Matematik Becerilerini Öğretimi: Tek-Denekli Araştırmalarda Betimsel ve Meta Analiz

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2019

Bu çalışmanın amacı otizm spektrum bozukluğu olan bireylere matematik becerilerinin öğretimini hedefleyen tekdenekli deneysel çalışmaları; (a) Horner ve diğerlerinin 2005 yılında geliştirdikleri "Tek-denekli Deneysel Araştırmaların Niteliksel Göstergeleri" yönergesi açısından değerlendirmek, (b) kapsamlı betimsel analizlerini gerçekleştirmek ve (c) etki büyüklüklerinin hesaplanarak bu uygulamaların bilimsel dayanaklı uygulamalar olup olmadıklarını değerlendirmektir. Bu kapsamında çeşitli veri tabanları taranarak elde edilen 26 çalışmanın analizleri gerçekleştirilmiştir. Bulgular, 10 çalışmanın Horner ve diğerleri tarafından önerilen niteliksel göstergeler kapsamında "kabul edilebilir" düzeyde olduğu yönündedir. "Kabul edilebilir" düzeyde değerlendirilen çalışmaların etki büyüklükleri elde edilmiş ve görsel sunum temelli ve strateji temelli uygulamaların otizmli bireylere çeşitli matematik becerilerinin öğretiminde umut vaat eden uygulamalar olduğu görülmüştür. Elde edilen bilgiler alanyazın dikkate alınarak tartışılmış ve uygulamacılara ve araştırmacılara yönelik birtakım önerilerde bulunulmuştur.