HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM ile KAZAK ABDAL TAŞLAMALARINDA KÜLTÜREL ERGONOMİ ÇERÇEVESİNDE ETİK KODLAR (original) (raw)

HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM ile KÜLTÜR ERGONOMİMİZDE DEDE KORKUT ETİK KODU OLARAK ADALETLİ OLMAK

Today's societies are worried about the future due to the ethical problems experienced and therefore they are working to regain lost ethical values. We can define ethics, which is called moral science, as a set of beliefs compatible with the purpose of existence and unity of societies. Ethics not only expresses the essence of the concept by making the philosophy of morality, but also provides the distinction between right and wrong, good and bad, just and unjust. Metaethics, which emerged as a reaction to normative ethics at the beginning of the 20th century, makes the philosophy of ethics by grounding moral judgments. The philosophy of morality is called ethics, and the philosophy of ethics is called metaethics.In this context, at the beginning of the ethical problems today are the ethical value of justice and the problems experienced in the case of the correct application of this value. All societies have faced social injustice problems such as injustice in income distribution in the world, injustice in education and health services, injustice in having equal rights and freedoms, resulting from the loss of the positive ethical value of justice or its never being used properly. The method followed in the solution; to reveal ethical codes suitable for cultural ergonomics. At this point, it is a necessity for us to come up with solutions that are suitable for our cultural laws and cultural ergonomics, which we have structured with our ethical codes by making use of our own mythological infrastructure, historical background and folk philosophy.In line with these thoughts, we have put forward the Metaethics Theory of Folklore and developed the method of the theory's study, the Folklore Justification Metaethics Analysis Method. The most exceptional work in which Turkish folk philosophy is reflected in accordance with cultural ergonomics within ethical codes is undoubtedly the Book of Dede Korkut. Dede Korkut Book; It is one of our cultural products that will benefit us to have an ethical understanding that goes beyond the mentality of the period in which it was written, to represent the basic elements of Turkish folk philosophy, and to regain our lost ethical values as a work that has the privilege of being an ideology just by being itself. For this reason, we have chosen the Book of Dede Korkut as our study universe.The subject of our study is Metaethics Theory of Folklore, which enables them to be solved within a system by bringing ethical problems to a scientific platform, and the method of analysis of our theory, Folklore Justification, Metaethics Analysis Method, and Ethics, ethical codes, which express the folk ideas, cultural ergonomics, and the Positive Ethical Value of Being Just in the Book of Dede Korkut. and to reveal its place in Turkish folk philosophy. The purpose of our notice; It is to make an exemplary study on the application of the method by making the folkloric justification and metaethical analysis of the folkloric justification and metaethical analysis of the folk philosophy, which is structured in accordance with the cultural ergonomics of the Positive Ethical Value of Being Just with the Folklore Justification Metaethics Analysis Method, which is the examination method of the Metaetics Theory of Folklore.

TÜRK HALK FELSEFESİNDE KÜLTÜREL ERGONOMİK SÜREÇ BAĞLAMINDA ETİK KODLARIN OLUMSUZ DÖNÜŞÜMÜ

Öz Günümüzde siber alan ile gerçek dünyanın entegre olduğu, gelecekteki toplumun ideal formu olarak tanımlanan Toplum 5.0; Süper Akıllı Toplum biçimi yaşanmaktadır. Yapay zekâ, robotlar, insansız teknolojilerle yüksek hizmet kalitesine ulaşılan, bilgi toplumundan süper akıllı topluma geçişin ön aşaması, Toplum 5.0’ın insanlığa olumlu katkılarının yanı sıra etik anlayışı olumsuz yönde etkilediği görülmektedir. Dünya genelinde yaşanan bu etik sorunu, çözüm bekler vaziyette insanlığın karşısında durmaktadır. Bu bağlamda “Bireylerin etik anlayışları, yaşam şartlarıyla olumsuz yönde değişim gösterebilir mi? Yaşam şartları, bireylere haksız kazancı, yolsuzluğu olumlu gösterecek hatta bu olumsuz etik eylemlere özendirecek bir değişim yaşatabilir mi? Olumsuz etik eylemlerin halk felsefesindeki algısı değişebilir mi?” şeklindeki sorulara metaetiksel tartışmalar yapmadan cevap vermek olası değildir. Reşat Nuri Güntekin, Balıkesir Muhasebecisinde bu metaetiksel tartışmayı başlatmış ve ekonomik koşulların bireylerin etik anlayışını olumsuz yönde değiştirebileceğine dikkat çekmeye çalışmıştır. Çalışmada kültürel ergonomik sürecini tamamlayarak etik kod haline gelen değerlerin, değişen yaşam şartlarıyla girdikleri yeni kültürel ergonomik süreç ve olumsuz etik kodlara dönüşümleri, Reşat Nuri Güntekin’in Balıkesir Muhasebecisi adlı eserindeki beş karakterle tanımlanan etik değerler bağlamında ele aldım. Etik değerleri Halkbilimsel Metaetik Kuram ve kuramın çözümleme yöntemi Halkbilimsel Temellendirme Metaetiksel Çözümleme Yöntemiyle çözümledim. Dejenerasyona uğrayan etik algısının, kültürel ergonomik süreç içinde geçirdiği aşamaları ortaya koydum.

HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM İLE ÂŞIK TARZI KÜLTÜR GELENEĞİNDE SİSTEMATİK VE ZİNCİRLEME MOLEKÜL ETİK DEĞERLERİN YAPISI

Günümüzde ulaşılan teknoloji, hayatı kolaylaştırdığı ölçüde toplumların etik anlayışında olumsuz değişikliklere neden olmaktadır. Bugün dünya, kültürel yozlaşma sebebiyle gelir dağılımındaki adaletsizlik başta olmak üzere savaşlar, yoksulluğun küreselleşmesi, sağlık hizmetlerindeki yetersizlik, terör, ekolojik sorunlar, yapay zekâ kullanımının getireceği problemler, çocuk/kadın/hayvan haklarındaki adaletsizlik gibi birçok etik sorunuyla karşı karşıyadır. Etik problemlerinin çözümünde her toplum; mitolojik arka planı, tarihi alt yapısı gelenek, görenekleriyle oluşturduğu halk felsefesinden faydalanacaktır. Bu noktada Türk halk felsefesini tanımlayan kaynakların başında halk edebiyatımız ve halk şairlerimizin ürünleri gelmektedir. Bu ürünler arasında Kazak Abdal'ın taşlamaları, döneminin zihniyetini aşarak evrensel etik anlayış çizgisinde, Türk halk felsefesinin temel unsurlarını temsil etmek bakımından dikkat çekicidir. Etik değerler toplumların dünya görüşünü ifade etmektedirler. Bir etik değerin, kendisiyle bağlantılı olan etik eylemlerden ve molekül etik değerlerden bağımsız olarak yorumlanması mümkün değildir. Bu çalışmanın konusu; etik problemlerinin bir sistem dâhilinde çözülmesini sağlayan kuramımız Halkbilimsel Metaetik Kuram ile taşlamalardaki etik değerlerin bağlamsal moleküllerini ve Türk halk felsefesindeki yerini ortaya koymak suretiyle günümüz etik problemlerine çözüm getirmeye çalışmaktır. Çalışmamız âşık tarzı kültür geleneğinde, etik değerlerin bağlamsal molekülleriyle yapılanan halk felsefesini farklı bir bakış açısıyla incelemek amacını taşımaktadır.

HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM ve BİR İDEOLOJİ OLARAK DEDE KORKUT KİTABI’NIN “VERDİĞİ SÖZÜ TUTMAMAK OLUMSUZ ETİK DEĞERİ” BAĞLAMINDA METAETİKSEL ÇÖZÜMLEMESİ

ÖZ: Bilimsel anlamda kuram, toplumsal dünya hakkındaki bilgileri özetleyen birbiriyle bağlantılı fikirler sistemi olarak tanımlamaktadır. Kuramlar, sistematik gözlemler sonucunda elde edilen kanıtlarla desteklenmiş ve olgulara ait davranışların nedenini açıklayan yeni bilimsel araştırmalar için sorular üretme ve öngörüler geliştirebilme potansiyeline sahip ve modifiye edilebilen kapsamlı önermelerdir. Bilimsel kuramlar, birden çok bilim alanını ilgilendiren olgu kümelerini ilişkilendiren kuramsal açıklama dizgeleri oluşturmaya yararlar. Her kuram problemin çözümüne farklı açıdan bakar. Bu sebeple bir problemin çözümünde bazen bir alana ait bir kuram yeterli olurken bazen disiplinlerarası bir çalışma yapılarak söz konusu disiplinlerdeki farklı kuramlardan yararlanmak ya da bu disiplinlerin senteziyle yeni bir kuram oluşturmak gerekmektedir. Halkbilimi ve etik alanlarında disiplinlerarası bir çalışmayla yeni bir kuram olarak ortaya koyduğumuz Halkbilimsel Metaetik Kuram ve kuramın çalışma yöntemi olarak geliştirdiğimiz Halkbilimsel Temellendirme Metaetiksel Çözümleme yöntemimizle nedenlere ihtiyaç duymaksızın, sadece, bizzat kendisi olmakla bir ideoloji olma ayrıcalığına sahip Dede Korkut Kitabı’nın olumlu ve olumsuz etik değer indeksini yapmış ve halk felsefesini ortaya koymuş bulunmaktayız. Dede Korkut Hikâyeleri’nde yer alan etik değerlerin ortaya çıkışlarında, bağlam görevi üstlenen geleneklere göre yaptığımız tasnif doğrultusunda, ahlâkî gelenekler içinde yer alan Verdiği Sözü Tutmamak Olumsuz Etik Değeri bağlamında Türk halk felsefesinde olumsuz etik değerlerin öneminin ortaya konması bu çalışmanın konusunu; Halkbilimsel Metaetik Kuramın ahlaksal yaşamı gelenekler, görenekler, âdetler, töre ve örfleri esas alarak incelemeyi sağlayan yöntemi vasıtasıyla Verdiği Sözü Tutmamak Olumsuz Etik Değeri’nin halkbilimsel temellendirilme metaetiksel çözümlemesinin uygulamasını yapmak çalışmamızın amacını oluşturmaktadır.

HALKBİLİMSEL METAETİK KURAM ile “HUSUMET OLUŞTURMAK VE İFTİRA ATMAK OLUMSUZ ETİK DEĞERLERİ”NİN ÇÖZÜMLENMESİ

Değişen zaman ve gelişen teknoloji, insan hayatına olumlu yönde katkılarda bulunmakta fakat bununla birlikte toplum içinde yaşamını sürdürmeye çalışan bireyin etik anlayışında değişikliklere yol açmaktadır. 21. yüzyıl itibariyle dünya üzerindeki bütün toplumlar, teknolojinin getirisi modernite rüzgârlarına kapılmaktan kendilerini alıkoyamamışlar ve kadim bilgiler yoluyla sahip oldukları etik değerlerinden süratle uzaklaşmaya başlamışlardır. Bugün dünyada kültürel yozlaşma sebebiyle gündem maddesi durumunda olan birçok etik sorunu vardır. Bu etik problemleri her toplumun kendi yapısına göre değişiklik göstermektedir. Etik anlayışındaki bu değişim sebebiyle Türk dünyasında da birçok etik probleminin yaşandığı görülmektedir. Bu problemlerin çözümlenebilmesine katkıda bulunabilmek amacıyla halkbilimi ve etik alanlarında yaptığım disiplinlerarası çalışmayla Halkbilimsel Metaetik Kuram ve kuramımın inceleme yöntemi Halkbilimsel Temellendirme Metaetiksel Çözümle Yöntemi'mi ortaya koymuş bulunmaktayım. Halkbilimsel Metaetik Kuram ahlaksal yaşam; gelenekler, görenekler, âdetler, töre ve örfleri esas alarak temellendirilebilir önermesini ortaya koymakta ve bu iddiasını Türk dünyasının tamambilicisi Dede Korkut Kitabı’nın etik indeksiyle ispatlamaktadır. Bu çalışmanın konusu, Dede Korkut Kitabı Etik İndeksi’nde olumsuz etik değerlerden biri olarak yer alan Husumet Oluşturmak ve İftira Atmak Olumsuz Etik Değerlerini etik çözümlemesinin yapılmasıdır. Çalışmamızın amacı; Türk toplumunun etik anlayışının ortaya çıkışına kaynaklık eden halkbilimsel anlamda halk fikirleri, metaetiksel anlamda önermeleri belirleyerek Halkbilimsel Metaetik Kuramın anlatılara uygulanması noktasında örnek bir çalışma yapmaktır.

ARKEOLOJİK TEKSTİLLERDE KORUMA YAKLAŞIMLARI VE ETİK

ARKEOLOJİK TEKSTİLLERDE KORUMA YAKLAŞIMLARI VE ETİK, 2021

Hammaddesi organik olan dokumalar, ait oldukları toplumun yaşam biçimini, sanat anlayışını, mitlerini, inançlarını ve günlük yaşam hikâyelerini gösteren etnografik, sosyolojik, antropolojik bilgileri içeren tekstil ürünleridir. Toplumun kültürel kimliğini yansıtan bu somut örnekler geleneksel bilginin gelecek kuşaklara aktarılması açısından önemlidir. Koruma onarım biliminin çalışma alanlarına dâhil olan tekstil ürünler arkeolojik kazılarda elde edilebilmekte, günümüze daha yakın dönemlere ait olanları ise kırsal alanlardan toplanmakta ve kimi zaman koleksiyonerler tarafından müzelere bağışlanabilmektedir. Tarihi tekstillerin organik hammaddeden üretildikleri için inorganik hammaddeden üretilen kültür varlıklarına oranla gelecek nesillere aktarılabilmeleri daha zordur. Her ülkenin kendine özgü kültür varlığı ve tarihi eser tanımı ve koruma politikası bulunmaktadır. Bu çeşitlilik altında her meslek dalında olduğu gibi koruma ve onarım bilim alanında da standart tanımların ortaya konulması ve ortak dil kullanılması gerekliliği bulunmaktadır. Kültür varlıklarına yönelik etik kurallar ve koruma onarım ilkeleri bilim alanında çalışanlar için yol göstericidir. Gelişen teknolojiye bağlı olarak koruma onarım politikaları da gelişme göstermektedir. Son yıllarda etkin koruma uygulamalarının eserlere zarar verebileceğinin anlaşılması nedeniyle, eserlerin mevcut durumlarının korunması için çevresel şartların iyileştirilmesi esasına dayanan belgeleme ve önleyici koruma uygulamaları önem kazanmaya başlamıştır. Bu çalışmada tekstil konservasyonu ile ilgili literatürün taranmasına dayanan betimsel tarama modeli benimsenmiştir. Bu bağlamda arkeolojik tekstil eserlerde etik ilkelerinin tarihsel süreçteki değişimi ile koruma çalışmalarına yönelik modern yaklaşımlar incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Kültürel miras, arkeolojik tekstil, koruma, onarım, etik

KAZI BULUNTULARI IŞIĞINDA NİF DAĞI KIRSAL KESİM HELLENİSTİK DÖNEM KERAMİKLERİ

Mayıs 2019, 336 Sayfa Nif (Olympos) Dağı, günümüzde İzmir İli, Torbalı, Buca ve Kemalpaşa İlçeleri'nin ortak sınırında, Antik dönemde ise Smyrna (İzmir) Körfezi'nin hemen doğusunda, İonia ve Lydia Bölgeleri'nin sınırları içerisinde yer almaktadır. İlk bilimsel kazı çalışmaları, 2006 yılında Prof. Dr. Elif Tül Tulunay başkanlığında başlatılmış olup günümüzde halen sistemli olarak devam etmektedir. Tez çalışmasının ana konusunu oluşturan Hellenistik Dönem'e ait bölgesel özellik gösteren keramikler, Nif (Olympos) Dağı Araştırma ve Kazı Projesi kapsamında kazısı yapılarak tamamlanan ya da devam eden Ballıcaoluk yerleşmesi ile Karamattepe ve Dağkızılca nekropollerinden ele geçirilmiştir. Söz konusu dönemde, Attik keramiklere alternatif olarak üretildiği düşünülen bu yöre kırsalındaki bölgesel özellik gösteren keramikler, ithal örnekler ile farklı özelliklere sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu keramiklerin gerek hamur gerekse astar özellikleri bakımından ithal örneklerden hemen ayırt edilmesi önemli bir kriter olup kendine özgü formları, tipolojik özellikleri ve bezeme anlayışı da diğer belirleyici unsurlar arasında yer almaktadır. Nif Dağ'ındaki kırsal kesim yerleşmelerinin, keramik kültrünü incelemek adına yapılan bu tez çalışmasında toplam 200 adet parça ve tam keramik örneği incelemeye alınmıştır. Buluntu çeşitliliğine göre; ABSTRACT HELLENISTIC POTTERY FROM RURAL SETTLEMENTS IN THE LIGHT OF NIF DAĞI EXCAVATIONS ÖZDEMİR, Eylem Master Thesis Archaeology Department Classical Archaeology Master Programme Advisor of Thesis: Prof. Dr. Fahriye Bayram May 2019, 336 Pages

KLAZOMENAI FGT SEKTÖRÜNDE ELE GEÇEN İTHAL ATTİKA KANDİLLERİ VE YEREL ÜRETİM TAKLİTLERİ

Attic Oil Lamps Discovered in Klazomenai at the FGT Sector and their Local Replicas During the scientific excavations carried out at the FGT (Feride Gül Filed) sector in Klazomenai from 1979 to 2004, Attic oil lamps and their locally produced imitation were unearthed alongside Classic black glazed pottery. These oil lamps were discovered inside the Hippodamos type settlement, over the floors of the rooms and inside the earth-fill of these floors as well as in the KG 10 alleyway sounding excavations. Three different types of oil lamps are observed. These are; oil lamps with flat rims and tall closed bodies, oil lamps with globular bodies and thick bases as well as oil lamps with curved rims. These oil lamp types were comparatively studied in relation to samples discovered at the Athenian Agora and Corinth alongside other centres. The oil lamps are dated in view of comparable oil lamps as well as other contemporary potteries found from the layers of the FGT sector.