İstanbul 2010 Ajansından III. Selim Dönemi ve İstanbul'u Üzerine Bir Kitap (original) (raw)

Bir İstanbul Kitabı (İstanbul'un Kitabı, 1957)

Üsküdar Kültür Sanat ve Medeniyet Dergisi, 2017

“İstanbul Valiliği’nce 1957 yılında hazırlanan ve İstanbul’un Kitabı başlığını taşıyan kitapta, İstanbul’un çok kısa zamanda mazhar olduğu kalkınma ve imar hareketlerinin bazı mühim kısımları ele alınıyor”

İstanbul Üniversitesi Tarihinden Bahseden Yedi Kitap

Đstanbul Üniversitesi Türkiye'nin en köklü üniversitesidir. Araştırıcıların kuruluşunu Đstanbul'un fethinden hemen sonrasına dayandırdıkları bu üniversitenin isminde tarihi kelimesi geçen yayınlanmış yedi kitap vardır. Bu kitapların hepsi Üniversite personeli tarafından yazılmış olup, yeni ve kapsamlı bir üniversite tarihi yazılmasına ihtiyaç vardır.

İstanbul’un Tarihsel Kaynakları Olarak Seyahatnameler

Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 2010

El-hâsıl cemi İstanbul'u Sultan Mehmed Han yapıp, bir vechile mamur etti-kim, "etraf-ı âlemde anın misli şehir yoktur" diye seyyahlar şehadet ederler. 1 Neşrî Giriş Yerine İstanbul modern zamanlara kadar, Roma ve Kudüs gibi, yüzyıllarca insanlığın çekim merkezlerinden biri olagelmiştir. Bazen varılacak nihai nokta bazen de kısa süreliğine uğranan bir yer olarak, çeşitli amaçlarla yola çıkıp hatıralarını kaleme alan seyyahların anlatılarına konu olmuştur. Şehrin gözlemlenmesi ve bu gözlemlerin kaydedilmesi, en eski tarihlere kadar uzanan bir uğraştır. Philip Mansel'in de dediği gibi "Konstantiniyye, istisnai uzunlukta bir tarihsel belleğe sahip olan bir şehirdir". 2 Bu çalışmamızda tarih boyunca çeşitli sebeplerle İstanbul'u görme şansına erişip anılarını kaleme alan seyyahları ve böylelikle İstanbul tarihine katkı sağlayan seyahatnameleri ve seyahatnameler etrafında hazırlanmış çalışmaları incelemeyi deneyeceğiz.

2010 Yılı Avrupa Kültür Başkenti İstanbul Üzerine Yazılanlar, Yapılanlar

2010

BU MAKALEDE, İstanbul üzerine kaleme alınmış şehir rehberlerini genel olarak ele almaya çalışacağız. Esasen şehir rehberleri, içeriği ve kapsam alanı muğlâk, genel geçer bir tanımı yapılmamış bir ifadedir. Şehir rehberi sıfatıyla ortaya atılan eserlerin içerik ve nitelik açısından birbirleriyle büyük farklılıklar göstermeleri bunun bir göstergesidir. Bu yönüyle bakıldığında her bir eserin kendisine has bir rehberlik tanımı olduğunu ve bu tanım üzerinden kendi muhtevasını ve yazı dilini şekillendirdiğini görüyoruz.

Osmanlı Döneminde İstanbul'da Meydana Gelen Âfetlere İlişkin Literatür

Bu çalışmada, Osmanlı dönemi İstanbul'unda meydana gelen deprem, yangın, sel, kasırga, salgın hastalıklar ve benzeri tabiî âfetlerle ilgili kısaca bilgi verildik-ten sonra, bu tür felaketler üzerine yapılmış çalışmalar ve kaynaklar hakkında derli toplu kaynakça sunulacaktır. Bulunduğu coğrafi konum açısından son derece önemli bir noktada bulunmasının yanı sıra iktisadi, ticari, sınai, tarihî ve kültürel bakımdan Türkiye'nin en önemli merkezlerinden olan İstanbul, tarih boyunca gerçekten yıkıcı çeşitli âfetlerle karşılaşmış ve ciddi tahribat gör-müştür. Aşağıda, tahribat güçleri ve neticeleri açısından ortaya çıkan tabloyu göz önünde tutarak, söz konusu âfetleri ayrı başlıklar altında kısaca inceledik-ten sonra, konuyla ilgili derli toplu bir literatür sunmaya çalışacağız. 1. Depremler Tarih boyunca İstanbul'da birçok büyük deprem meydana geldiğini bili-yoruz. Biz, daha ziyade Osmanlı dönemi İstanbul'unda yaşanan depremler üzerinde durmak istiyoruz. Söz konusu büyük depremlerde sadece konut ve işyerleri değil, saraylar, camiler ve diğer büyük yapılar da çok ciddi zararlar görmüştür. Ayrıca depremler insanlar açısından, demografik, sosyal, ekono-mik vb. çok yönlü sonuçlar ve zararlar da doğururlar. Bunlar da en az depre-min yıkıcı etkisi kadar tesirli olabilmekte, hatta bazen daha büyük boyutlara ulaşabilmektedir. Mesela depremlerden sonra çıkan bazı yangınlar çok sayıda can ve mal kaybına sebep olmaktadır. Yine içme suyunun kirlenmesi ve çevre sağlığı problemleri, ayrıca sağlıksız şartlarda barınmaya çalışan evsiz barksız insanlar arasında salgın hastalıklar baş göstermektedir.

XIX-XX. Yüzyıl Başında Rusya'da Basılmış İstanbul'u Tanıtıcı Kitaplar

R usya-Osmanlı ilişkilerinin tarihi asırlar boyuna devam etmiştir. İki komşu İmparatorluğun bir biri hakkındaki belgeleri de gitgide toplanmıştır. Ayrıca XVIII-XIX yy. da Türkler hakkında Rusya'da geniş malumat edinmek fırsatları bulunmuştur. Yekaterina II döneminde Rusların Türkiye'ye olan merakı kuvvetli şekilde artmıştır. Bu merakın temelinde doğal olarak Rusya devletinin dış politikasındaki değişiklikler bulunuyor. Kafkas ve Orta Asya topraklarına el koymak, Kara Deniz'de egemen olmak dileği Rusların geniş bir Şark siyaseti gütmelerine yol açmıştır. Bu yüzden devlet adamları ve diplomatlar tarafından Şarkla (Türkiye de dahil) ilgili her türlü enfarmasyon, merkeze gönderilmiş. XVIII yy.da Osmanlının ve onun komşularının çeşitli haritaları yapılmış, Rusya'nın Konstantinopol'deki elçileri tarafından Osmanlı iç siyaseti dikkatli bir şekilde takip edilmiştir. Bugün değerli tarihi ve kültürel kaynak sayılan bu çalışmaların çoğu ayrı kitaplar halinde basılmışlardır.