Aktarma Sözlüğü (original) (raw)

Aktarma Sözlüğü - 1. Cilt, 2019

Aktarma Sözlüğü Abide-mezar: Anıtkurgan Afiyet olsun!: Aşolsun! Artezyen: Yuşuk Atıf: Atav Balina: Alabuğa Beste: Sarın Bisiklet: Tuguy Cin: Yelpin Demokratik: Aratçıl Destan: Üliger Deterjan: Açalga Diyet: Açır Efsane: Anız Ehliyet: Yeterge Ejderha: Evreğen Elektrik: Çakılgağan Elektron: Yalçırak Enfeksiyon: Alız Fal: Bakav Fil: Yağna Gazi: Alpavut Güfte: Koşun Harf: Üsük Hayalet: Yör Helalleşme: Adaldaşma Heykel: Yontav Hipopotam: Araman Hurç: Aşmag İftar: Ağzaçar İthaf: Adav İyon: Yüküt Jokey: Atçapar Kainat: Açan Kanguru: Yepelek Kanunname: Yasarga Kommemerasyon: Anıştay Kongre: Hural Konsey: Keneş Koordinat: Yönter Kutup: Yiğdiz Kurye: Yalavaş Lades: Yeteş Lanet: Yeksek Lif (temizlik): Yunça Mahkeme: Yarganak Manyetizma: Yiğdeme Mersiye: Yuğut Meteorit: Ağmazak Motor: Yörter Muska: Yomdar Mühür: Yuzak Nadas: Ahtar Nüfus: Arat Olimpiyat: Yarıştay Oruç: Baçağ Örümcek adam: Ağalcan Özür dileme: Ağzınma Parlamento: Yasatay Patates: Yumurgan Pelerin: Arkaç Penguen: Ağkarın Petrol: Yakız Planör: Yarkanat Polemik: Ağzalak Polen: Ürleç Polis: Yasavul Radyan: Yayçan Radyo: Sesbeğen Rota: Yöney Reçete: Yorlav Seyis: Atbakar Sörf: Yelder Steril: Arılçak Süvari: Atavul Şarj: Yüklenç Tabir (rüya): Yorav Teselsül: Ardışma Teşekkürler!: Bayartay! Televizyon: Gözbeğen Vaha: Yeşerge Vahiy: Açış Vampir: Vupar Veda: Yolgar Virüs: Yukuz “Y” (bilinmeyen değer): Yiğrek Yakamoz: Yaldırak Yarasa adam: Bavbagay Yılbaşı günü: Yılgayak Zürafa: Anağaş

Atasözlerinde Deyim Aktarması

İjhe, 2020

Özet Bu makalede Türkiye Türkçesinde yer alan atasözleri üzerinde deyim aktarmaları ve deyim aktarmalarının türleri tespit edilmeye çalışıldı. Deyim aktarması (istiare, metaphore) aralarında benzetme ilişkisi kurulan iki şeyin adından birinin geçici bir süre ile diğer adın yerine kullanılması olayıdır. Türkçede tarih boyunca güzel söz kullanma bir gelenek olarak devam etmiştir. Tüm edebi dönemlerimizde ve tüm kültürel katmanlarda bunu görmek mümkündür. İslam öncesi, İslam etkisi altındaki dönem ve Batı etkisinde yaşanan dönemlerde güzel ve etkili söz söyleme örneklerini görebiliyoruz. "Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü 1" (Aksoy, 2014) adlı eserinde tespit ettiği 2667 adet atasözü bu çalışmada esas alınmıştır. Eserde verilen atasözlerinden 143'ünde deyim aktarmasına rastlandı ve bu atasözlerinin anlamaları ve aktarmanın nasıl yapıldığı açıklandı. Atasözleri, aktarma çeşitlerine göre gruplandırılmış ve kendi içlerinde alfabetik olarak sıralanmıştır. İnsandan doğaya aktarım türü en çok rastlanan deyim aktarması olurken sırasıyla, doğadan insana aktarım, somutlaştırma, duyular arası aktarım, doğadan doğaya aktarım tespit edilen aktarım türleridir. Anahtar kelimeler: Atasözü, deyim aktarması, iğretileme, istiare, metafor, Ömer Asım Aksoy. Abstract In this article, it was tried to identify the types of statement transfers and statement transfers on the proverbs in Turkish. Expression transfer (isis, metaphore) is an event in which one of the two things that has an analogy relationship is used temporarily and replaces the other name. It has continued as a tradition of using beautiful words throughout history in Turkish. It is possible to see this in all our literary periods and all cultural layers. We can see examples of beautiful and effective rhetoric during periods of pre-Islamic, Islamic-influenced periods and Western influence. 2667 proverbs identified in his work "Dictionary of Proverbs and Phrases 1" (Aksoy, 2014) are based on this study. In 143 of the proverbs given in the work, the expression was found and it was explained how these proverbs were understood and how to transfer them. Proverbs are grouped according to the types of transmissions and are alphabetically sorted in themselves. While the type of transfer from person to nature is the most common expression transfer, respectively, transfer from nature to person, embody, intersensory transfer, transfer from nature to nature are the types of transmissiondetected.

Aktarma Sözlüğü - Yeni Versiyon 2. Cilt (A-Ş)

Aktarma Sözlüğü - Yeni Versiyon 2. Cilt, 2020

Türkçede Aktarma Cümleleri Üzerine Bir Değerlendirme An Evaluation of The Reported Speech Sentences in Turkish

2018

Özet Cümle türleri belirlenirken adlandırmalar yüklem temel alınarak yapılır; buna göre yüklemin yeri, cinsi, sayısı ve anlamı belirleyici olur. Farklı bir yaklaşım olarak cümlenin kuruluş ve diziliş ilişkisi içinde ele alınarak tek bir yargı taşıyan cümlelere " düz kuruluşlu cümleler " , birden çok yargı taşıyan cümlelere " karma kuruluşlu cümleler " adlandırması ile yapılacak değerlendirmenin açacağı yollar olduğu düşünülmektedir. Aktarma cümleleri, düz kuruluşlu cümlelerden farklı olarak cümlede ifade edilen oluş ve kılışın tek ve ortak olmadığı karma kuruluşlu cümle türlerindendir. İç içe cümle olarak adlandırılan de-fiili ile kurulu bir asıl cümle ile onun içinde yer alan aktarılan bir ifade ya da ibarenin yer aldığı cümlelerle, birtakım alıntıların ve tam yargılı cümlelerin bulunduğu cümleler oldukları söylenebilir. Bu çalışmada ana hatlarıyla aktarma cümleleri kavramı irdelenecek, aktarma cümlelerinin bir karma kuruluşlu cümle olarak tanımlanıp tanımlanamayacağı tartışılacaktır. Aktarma cümleleri; terim, tanım ve tasnif yönünden ele alındıktan sonra ilgili cümlelere kuruluş açısından yaklaşılarak Türkçenin tarihsel dönemlerini yansıtan metinlerden derlenen örneklerle aktarılan cümlelerin ana cümleye katılma biçimlerinden ve niteliklerinden söz edilecektir. Abstract Classification of the " sentences " is a controversial topic in Turkish linguistic studies. Researchers have formulated various classifications, which led to confusion. This paper posits a different type of classification based on the sentence construction. Traditionally, the sentences are labelled according to their verbs and the place, type, amount and meaning of the verbs determine the categorization of a sentence. With a different approach, this paper proposes to classify the sentences in two types according to the construction of the sentence and string of elements. Whereas sentences containing one statement will be labelled as " simple construction sentences " sentences with more than one statement will be called " compound sentences ". The interpretation of the sentences in such a way is thought to be opening new paths. For instance, reported speech sentences are compound sentences that differ from simple sentences in the way that they do not contain single and same occurrence and action. These sentences can be described as nested sentences containing full statements and some quotations with the main sentence involving the main sentence constructed with " de-" verb nested with reported statements. This study suggests a definition for reported speech and basically examines reported speech sentences by discussing whether the reported speech sentences can be defined as compound sentences.

Terim Aktarımlarında Terim-Çeviri İlişkisi

International Journal of Languages Education, 2022

The terms, which are the building blocks of the special field language, go through various stages in their transfer to other languages. Within the framework of the notions they represent, they are transferred to the target language by being sometimes translated and reconstituted as terms. A relationship emerges between the term formation methods and translation strategies used in these transfers. However, this relationship is not directly mentioned under the umbrella of terminology and translation studies, which are their branches of science. When these two disciplines are examined in the context of general term formation methods and general translation strategies, it is seen that there is a term formation with translation in the field of terminology, while there is no method based on term transfer in translation studies. Based on these considerations, in this study, it is a imed to interpret the relationship between general term formation methods and general translation strategies, to emphasize the termtranslation relationship in translator training, and to examine the term transfer processes of term transfer experts such as translators, target language specialists, and special field experts. Thus, with this study, it is desired to bring a different perspective to the importance of each person dealing with the terminology to have a good command of the methods in the context of term and translation.

Anlatılarda Söz ve Düşünce Aktarımlarının Kullanımına Dair Bir İnceleme

2022

Bu çalışma; söz ve düşünce aktarımlarının anlatılarda kullanımıyla ilgili bir incelemedir. Başkasının sözünün işaretlendiği aktarımların örneklerine günlük dilde, yazınsal eserlerde sıklıkla yer verilmektedir. Çalışmanın veri kaynağını Memduh Şevket Esendal'ın Rüya Nasıl Çıktı, Mendil Altında ve Karga Yavrusu adlı öyküleri oluşturmuştur. Yazarın hangi söz ve düşünce aktarımlarını kullandığı, aktarımlarda hangi dil bilgisel işaretleyicilerden yararlandığı, aktarımların hangi biçimlerde açığa çıktığı ve son olarak aktarımları kullanım sıklığı bu araştırmaya yön veren başlıca sorular olmuştur. Bu sorulara yanıt aranırken öykülerdeki; anlatıcı, bakış açısı, anlatıda kimin konuştuğu ve anlatı kişilerine odaklanılmıştır. İlk olarak seçilen yazınsal metinler taranmış, söz ve düşünce aktarımları belirlenmiştir. Aktarımlarla ilgili elde edilen veriler, ortaya çıkan bulgular tartışılıp değerlendirilmeye çalışılmıştır. İncelemeler neticesinde anlatıcının, anlatı kişilerinin bakış açısıyla anlatı kişilerinin söz ve düşüncelerine yer verdiği ve çoksesliliği ortaya çıkardığı görülmüştür. Buna göre seçilen öykülerde Esendal'ın söz ve düşünce aktarımlarından doğrudan söz aktarımını daha sık tercih ettiği, dolaylı söz aktarımına ise yer vermediği sonucuna varılmıştır.

Avukat-Müvekkil Etkileşiminde Aktarım ve Karşı Aktarım

Ankara Barosu dergisi, 2010

Düşmanını savunabilmek bir avukat için inanılmaz bir onurdur Jacques Vergés Mesleğe.başladığım.yıllarda.kıdemli.avukatlardan.sıkça.duyduğum,.bana.ilk.duyduğumda. saçma. gelen. bir. söz. vardı:. "avukatın. tek. düşmanı. müvekkilidir".. Bu. sözün.arkasından.mutlaka.bu.önermeyi.doğrulayan.korkunç.bir-iki.meslek.anısı. anlatılırdı.. Bu.sözü,.yaşadığım.olumsuz.deneyimlerin.desteklemesiyle,.ben.de.bir.süre.otomatik.olarak.tekrar.edegeldim..Konferanslarımda.ve.staj.seminerlerinde.stajyerlere. ve. meslektaşlarıma,. benden. öncekilerin. bana. öğrettiği. gibi. "avukatın. tek. düşmanı.vardır:.o.da.müvekkilidir".cümlesini.kurduktan.sonra.yaşadığım.olumsuz.ve.can.yakıcı.birkaç.deneyimi.ekledim.. Ama. bu. paradoksal. söz,. sayısız. gerçek. olaylara. dayansa. da,. ilk. duyduğumdan. bugüne.kadar.beni.hep.rahatsız.etmiştir..Bizzat.yaşadığım.olaylar,.meslektaşlarımın.bana.anlattığı.anılar,.Baro.yönetim.kurulu.üyeliği.yaptığım.sırada.incelediğim.soruşturma.dosyaları,.bu.sözü.büyük.ölçüde.destekliyordu..Ama.mesleğimin. varlık.nedeni.olan.ve.derdine.çare.arayan.müvekkilleri.düşman.olarak.nitelemeyi. de.kabul.edemiyordum..Sonunda,.avukatların.müvekkillerine,.müvekkillerin.de. avukatlarına.karşı.beslediği.olumlu.ve.özellikle.de.olumsuz.duyguların.mekanizmasını.anlamadan.bu.sorunun.çözümlenmesi.veya.bu.sorunla.bilinçli.olarak.başa. çıkılmasının.olanaksız.olduğuna.karar.verdim.. Zira. avukat. ve. müvekkilinin. birbirlerine. karşı. hissettikleri. olumlu. ve. olumsuz. duygular;.danışma,.uyuşamazlığın.çözümü.ve.dava.sürecini.etkilediği.gibi,.avukatlık.sözleşmesinin.avukat.veya.müvekkili.tarafından.mantıksız.nedenlerle.son-*. Avukat,.Ankara.Barosu

Söz Edimleri Kuramı Açısından Kurgusal Anlatı Metinlerinde Söz Aktarımı

Söz ya da söylem aktarımı hem günlük iletişimde hem de kurgusal anlatı metinlerinde sıkça görülen dilbilimsel bir olgudur. Dilbilim açısından söz aktarımı doğrudan, dolaylı ve serbest dolaylı olmak üzere üç temel biçimde ele alınır. J.L.Austin tarafından geliştiren söz edimleri kuramı ise, söz aktarımına farklı bir açıdan bakmamızı sağlayabilir. Kurama göre bir söz söylemek (düzsöz), bir iş yapmaktır (edimsöz). Ayrıca söylenen sözün etkisiyle yapılan bir iş de olabilir (etkisöz). Günlük iletişimde aktarıcı, kurgusal metinlerde ise anlatıcı söz aktarımını gerçekleştirirken, aktardığı sözün düzsöz, edimsöz ve etkisöz bileşenlerinden herhangi birini, ikisini ya da üçünü birden aktarabilir. Bu aynı zamanda anlatısal metinleri yöneten bakış açısının belirlenmesinde de dikkate alınması gereken bir süreçtir. Böylece kurgusal metinler için söz edimleri kuramına dayanan yeni bir söz aktarım tipolojisi oluşturulabilir.

"Çeviri Salt Bir Aktarım Mıdır?” Sorusu Ekseninde Bireysel Bir Yorumlama Süreci Olarak Çeviri

Bu çalışmada çevirinin farklı açıklamaları üzerinde durularak bu açıklamalar farklı açılardan değerlendirilmiştir. Çeviri olgusunun dilbilimsel bir etkinlik olarak görüldüğü zamanlarda çeviri dilsel bir aktarım olarak açıklanmaktayken, günümüzde bu olgu kültürel yaklaşımların etkisiyle kültürel aktarım şeklinde de değerlendirilmektedir. O halde çeviri artık salt dilsel aktarım olarak değil hem diller arası hem de kültürler arası bir aktarım şeklinde betimlenmektedir. Çeviri sürecinde çevirmen çevireceği kaynak metne – esasen çeviri amacını da göz önüne alarak – başka çevirmenlerden farklı bir bakış açısıyla yaklaşabilmektedir. Bu açıdan çevirmenler aynı kaynak metni farklı yorumlayabilir ve çeviri yaparken bakış açıları bile aynı olmayabilir. Neticede ortaya aynı kaynak metnin benzersiz çevirileri çıkabilir. Bu, çevirmenlerin değer yargılarının farklı olmasıyla ilintilidir. O halde çevirmenler ideolojileri gereği çeviride söylemi değiştirebilecekleri gibi, sansür uygulayabilir ya da farklı çeviri yaklaşımlarını kullanmayı tercih edebilir. Bir diğer ifade ile her çevirmen aslında farklı düzeyde çeviri yapmaktadır ve adeta farklı birer yazardır. Çevirmenler, çevrilen metinde mutlaka tarzlarını yansıtır. Erek kitlenin beklentileri de yorumu şekillendirirken faydalı olur. Buradan hareketle bu çalışmada çevirinin bir aktarım meselesi mi yoksa aktarımdan öte bir yorumlama meselesi mi olduğu konusu tartışmaya açılmış ve örnekler verilmiştir. Aktarım kavramının çeviri olgusunu kısıtlayan bir kavram olduğu düşünülmektedir. Oysa sınırları belli olan bir kavram olmaktan çok çeviri olgusu mevcut sınırlarını aşan ve çeşitli çeviri tarz ve yaklaşımları ile farklı bir yorumlama süreci gerektiren bir olgudur.

Aktarma Sözlüğü (original) (raw)

Related papers