Alevilik ve Bektaşilik'te "Nur" ve "Mişkât" Kavramlarının Nur Suresi 35. Ayeti Bağlamında İzahı ve Bir İbadet Formuna Bürünmesi (original) (raw)

İkna Dili Açısından Alevi-Bektaşî Velâyet-Nâmeleri

Alevi–Bektashi Hagiography Texts in terms of Persuasion Language, 2019

According to recent studies, it has been found out that Alevism has written sources as well as oral sources. Some of the written sources are menâkıb-nâme or velâyet-nâme (hagiography text). In the public circles of Sufism, H. III. century (M. IX. century), from the beginning of the evliyâ menkıbeleri began to occur. We have important data about the Alevi-Bektashi cultural department thanks to the work of the worshiping works. These works; it is very important in terms of carrying historical events, personalities and mentality of the period. Although it is common to the species with extraordinary motifs such as fairy tales, legends and epics, it is kept separate from other species in terms of having historical realities of people, being binding for time and space and being suitable for the geography and believing that the events have been experienced. XIII. century to spread the teachings of the main vessel Khoja Ahmed Yesevi, the cosmos of the chaos of Anatolia, the Khan to bring the harmony of these fathers brought a climate of peace to Anatolia. Anatolian Islam (sufism) which tries to spread and the worship of the evangelical and the present-day copies are accessible. Father, some of whom settled in Anatolia and took part in the foundation of the Ottoman Empire and tried to spread the Anatolian Islam in the Balkans. They persuaded him to enter the path of inner peace in this way. In this regard, the language used in the hagiography is an important touchstone for their understanding. Although it is written that the saints lived long after the century, and there is some evidence of some deterioration and dissolution in the texts, it is protected by the original Alevi-Bektashi ritual and its motifs. In this study, it is aimed to use the persuasion language, symbol and motifs of the miracles in the worship-nâme texts and to make use of the Alevi-Bektashi terminology as a mainstay. In this way, an analysis of language and convincing communication with the examples of Turkish culture and literature, which are the historical works of Turkish culture and literature, will be conducted.

Nûr Sûresi 35. Âyet Bağlamında Müteşabih Kavramının Sınırları Açısından Analizi

Kafkas üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, 2021

In this article, the concept of mutashabih is evaluated in terms of its limits. The term meaning of the concept of mutashabih is generally considered in the context that only God knows the explanation of these verses. For this reason, it is emphasized that the points that should be evaluated within the context of Mushkilu'l-Qur'an shall not be evaluated within the scope of the mutashabih, and these are the points to be resolved by evidences. It is stated that the prophet's prayer to Ibn Abbas saying, "O Allah, teach him wisdom and the (correct) interpretation of the Book" cannot be an evidence that some people will know explanation of mutashabih verses. It is emphasized that the concept of knowledge in verse seven of Surat Al-Imran is ambiguous and it is not clear which knowledge is meant by. It is stated that the mutashabih may have different degrees. It is emphasized that while only one word of the verse can be mutashabih, the whole verse can be also mutashabih. In the same way, it is pointed out that there are different degrees in terms of the mutashabih of the verses. In this context, Kurtubî's interpretation of the verse "Allah is the Light of the heavens and the earth" is partly examined as an example of the subject of mutashabih

Muvatta’ ve Sahîh-i Buhârî Çerçevesinde İrsâl-İttisâl Meselesi

2021

Erken dönemde telif edilen ve mürsel rivayetleri muhtevi önemli bir eser olan İmâm Mâlik'in (ö. 179/795) Muvatta'ı, gerek Müslüman gerekse gayrimüslim araştırmacılar tarafından pekçok yönüyle çeşitli çalışmalara konu edilmiştir. Aynı şekilde İmâm Buhârî'nin (ö. 256/870) Sahîh'i de hicrî III. yüzyıldaki telifâtın zirvesi kabul edilip geçmişte ve günümüzde pek çok cihetten incelenip tetkik edilmiştir. Muvatta' ve Sahîh-i Buhârî arasındaki ilişki, bazen müstakil eserlerde bazen belli başlıklar altında ele alınarak her iki kitabın müşterek yönleri, ravileri, rivayetler arasındaki benzerlikleri, farklılıkları, müelliflerinin ortak özellikleri-yöntemleri inceleme konusu olmuştur. İsnâdın sorulmaya başlandığı dönem ve bu dönemi müteakip sistematik şekilde kullanımı ile hadis tarihinin ilk asırlarına ait çalışmalarda hadis rivâyetinin genel karakteristiği, hem isnâdlı nakil hem de ilgili döneme ait kitapların yapısı hakkında önemli bilgiler sunmaya elverişli konulardır. Bu sebeple şifâhî ve yazılı rivâyet meselesi ile ilişkili olmak üzere isnâdın başlangıcı ve teşekkülü araştırıldığında başta oryantalist literatür olmak üzere modern dönemde kaleme alınan pek çok çalışmada Muvatta' ve Kütüb-i sitte'de yer alan rivayetlerin isnadları itibariyle mukayese edildiği görülmektedir. Bu bağlamda özellikle erken dönem eserlerinde yer alan rivayetler, belli özellikleri itibariyle başta Buhârî'nin Sahîh'i olmak üzere temel hadis kitaplarıyla mukayese edilmek suretiyle hadis rivayet tarihi hakkında çeşitli değerlendirmeler yapılmaktadır. Bu makale "bir hadisin irsâl edilmek suretiyle rivayet edilmesi ve aynı hadisin mevsûl tarikle nakledilmesi" konusuna yoğunlaşarak her iki eseri irsâl-ittisâl açısından mukayese etmeyi amaçlamaktadır. Muvatta' gibi çokça mürsel rivayet içeren erken döneme ait bir eser ile Buhârî'nin Sahîh'i gibi isnâdın sistematik şekilde kullanıldığı dönemi en iyi şekilde temsil eden bir kitabın tercih edilmesindeki asıl hedef, isnadlı hadis rivayetinin yapısını ortaya koymaktır. Söz konusu amaç, irsâlittisâl meselesini ortaya koymak üzere Muvatta' ve Sahîh-i Buhârî'den seçilen iki rivayetin isnad-metin analizi yapılmak suretiyle gerçekleştirilmektedir. Bu bağlamda öncelikle Muvatta'da mürsel isnadla nakledilen ve aynı zamanda Buhârî'nin Sahîh'inde mürsel senedle yer alan bir rivayetin, daha sonra Muvatta'da mürsel nakledilip Buhârî'nin Sahîh'inde mevsûl isnadla zikredilen bir rivayetin ayrıntılı isnadmetin analizi yapılmıştır. Seçilen kki hadis özelinde yapılan bu analizler, isnadın teşekkül sürecini ortaya koymak üzere irsâl-ittisâl konusu bağlamında gerçekleştirilmiştir. Ayrıca kendilerinden sonra telif edilen hadis kitaplarının neredeyse tamamına tesir eden İmâm Mâlik'in Muvatta'ı ve İmâm Buhârî'nin Sahîh'i arasındaki irtibata dikkat çeken bu çalışma, isnadlı hadis rivayetinin geçirdiği süreci anlamaya katkı sunmaktadır.

Ayetler Işiğinda İbadât-I Mersûmede Şeki̇l Ve Mânâ İli̇şki̇si̇

2015

Itikat ve ibadat-i mersume, bir takim ayetler isiginda ele alinmakta, sekil ve muhteva acisindan gunumuzdeki yansimalarina dair genel bir degerlendirme yapilmaktadir. Buna da kelime-i sahadet yoluyla yapilmis olan sozlesmeden baslanilmakta ve bunun, kisinin dis dunyasina ibadat-i mersume olarak yansimasinin kâmil manada insan olmaya katkisi ele alinmaktadir. Ici bosaltilarak sekle donusturulmeye yuz tutmakta olan kisimlarin, ozden uzaklasmakta olduguna dikkat cekilip, asli huviyetine kavusturulmamasi halinde birer rituel durumuna dusecegi ve beklenen faydadan hâli olacagi konusunda uyarilar yapilmaktadir.

Alevi-Bektaşi Düşüncesinde İman

2003

... Hacı Bektâş'a göre iman kesin olmalıdır ve gerçek bir imana şüphe sokmak kolay değildir.33 Zira Rahman'ın aslı iman, Şeytan'ın aslı şüphedir. ... Bkz. Yalçın, Makâlât-ı Hacı Bektâş Veli, (Yorum ve Açıklamalarla), s.174. 29 Hacı Bektaş Veli, Makâlât, s.8. Krş. ...

Alevi-Bektaşi Düşüncesinde İman, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2003, sayı: 8, s. 17-25

This paper consecrates on the faith-understanding of the Alawi-Baktashi Tradition and especially on the faith-understanding of Haji Bektash Wali. Haji Bektash consider the faith in totalitarian structure that got its form in the axis of the body (ten), soul (can) and reason. According to him, faith is a totalitarian term and can’t be reduced to only a one form. This understanding is appropriate for the traditional acceptances. However there are different approaches and perspectives in this tradition and especially in the later period books. But these approaches remain baseless from the point of Haji Bektash Books.

Sünni̇ Tari̇katlarda Ehl-İ Beyt Sevgi̇si̇ Ve Bektaşi̇li̇ğe Temayül: Halveti̇-Celveti̇ Pi̇rleri̇ Azbi̇ Baba Ve Haşi̇m Baba Örneği̇

Journal of International Social Research, 2018

Tasavvufi yapılarda Ehl-i Beyt'e derin bir hürmet ve sevgi beslenir. Bunun daha bariz olduğu Halveti-Celvetilik'te Bektaşiliğe eğilim daha fazladır. Bu eğilimin özünde tarihi ve toplumsal farklı sâikler bulunmaktadır. Ehl-i Beyt, hicri birinci yüzyıldan başlayarak trajediler ve kıyımlar yaşamışlar; siyaseten ve fiilen büyük zulümlere maruz kalmışlardır. Ehl-i Beyt sevgisini merkeze alan Bektaşilik, Orta Asya'dan Balkanlar'a kadar uzanan geniş bir coğrafyada etkili olmuş bir tasavvuf öğretisidir. Yeniçeriliğin ilgasına kadar Osmanlı yönetim ve toplumunun en itibarlı tasavvuf ekolü olmuştur. Osmanlı toplumunda tasavvufi ekollerin çoğunda hem seyr-i sülukunu tamamladığı tarikata hem de Bektaşiliğe bağlı olan bir çok tasavvuf erbabı vardır. Bu çalışmada Bektaşi-Halveti sufi Azbi Baba ile Celveti Haşim Baba'nın divanlarından yola çıkarak, bu temayülün nasıl ele alındığı ve nasıl tezahür ettiği üzerinde durulacaktır.

RİSALE-İ NUR METİNLERİNİN " ANLAŞILMASI " NDA USUL VE ESASA İLİŞKİN BAZI MÜLAHAZALAR: İHLAS, BÜRHAN VE ÇOĞULLUK

Köprü Dergisi, 2018

Öz Bediüzzaman Said Nursi'nin Risale-i Nur metinlerinin zatî olarak çoklu okumaya açık niteliği veri alınarak, ferdî ve kolektif seviyelerde ortaya çıkan farklı anlama ve yorumlama tarzlarının ürettiği bazı problemler ve bunların sebepleri tartışılarak, bu metinlerin doğru anlaşılması ve yorumlanmasının " ihlas, bürhan ve çoğulluğu " veri alması gerektiği ileri sürülmektedir. Anahtar Kelimeler Anlama ve yorumlama, ihlas, çoğulluk, bürhan, METHODOLOGICAL AND SUBSTANTIVE CONSIDERATIONS IN UNDERSTANDING THE RISALE-I NUR TEXTS: SINCERETY (IHLAS), PROOF (BURHAN) AND PLURALITY Abstract The Risale-i Nur texts are inherently susceptible to plural understanding, which has given rise to multiplicity in its comprehension and interpretation. This state of affair has caused many problems both in common and scholarly endeavor. The trio of evidence-based reasoning, plurality and ihlas (considering consent of Allah only) is suggested as a proper methodology of " reading " .