Ahıska Türkleri (original) (raw)

Kazakistan’daki Türk Diasporası: “Ahıska Türkleri”

14 Kasım 1944 gecesi Sovyet lider Stalin’in emriyle vatanlarından zorla sürgün edilen bütün Ahıskalı Türklerden ihtiyar kadın ve çocukların tamamı eski yük ve hayvan vagonlarına doldurularak Orta Asya’ya (Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan) sürgün edildi. Zaten 40 binden fazla Ahıskalı erkek de II. Dünya Harbinde Alman Cephesi’ne gönderilmişti. Savaşa giden Ahıska erkeklerinin çoğu muhtelif cephelerde ölmüş, sağ kalanlar ise evlerine, köylerine döndüklerinde yakınlarından hiç birini bulamamışlardı. Bu nedenle Kazakistan’a sürülen Ahıskalı Türk soyundan gelen ve Ahıska Gazetesinin genel yayın yönetmeni olan Rövşen Memmedoğlu ile Kazakistan’da yaşayan Ahıskalılar yani Türk diasporası hakkında özel bir mülakat yapılmıştır.

Türkiye de Yaşayan Ahıska Türklerinin Yemek Kültürü

Turk Turizm Arastirmalari Dergisi, 2019

Toplumların tarihsel bir süreç içerisinde geliştirdiği ve günlük ihtiyaçlar doğrultusunda uzun yıllar boyunca özelliğini koruduğu bir yemek kültürü vardır. Her toplum kendi öz benliğini ve değerlerini yine kendine has olan yemeklerinde göstermektedir. Fakat bazen tarih sahnesinde yer alan üzücü ve insanlık dışı ya da tamamen coğrafi yetersizliklerden dolayı yapılan veya maruz kalınan göç durumlarında, toplumlar ata topraklarından oldukça uzaklarda yaşamak zorunda kalmaktadır. Bu çalışmada göç etmek zorunda kalan ve dünyanın değişik bölgelerine dağılan Ahıska Türklerinin yemek kültürünün yazılı olarak kayıt altına alınması ve ilerleyen dönemlerde Türkiye'ye yerleşen Ahıska Türklerinin yemek kültürlerine ışık tutması amaçlanmıştır. Çalışmada nitel araştırma tekniklerinden olan mülakat, gözlem ve grup odak teknikleri kullanılmıştır. Konya, Karaman ve Osmaniye illerinde ikamet eden Ahıska Türkleri ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda Ahıska Türklerinin göç etmelerinin üzerinden uzun zaman geçmesine rağmen hala yemek kültürlerini devam ettirdikleri görülmüştür. Devam eden bu yemek kültürlerinde zaman içinde bölgesel farklılıklar nedeniyle değişimler meydana geldiği görülmüştür. Ahıska Türklerinin yemek kültürlerinin hamur işi ve ateş ikilisi üzerine kurulduğu görülmektedir. Kış için yaptıkları hazırlıklar ve bu hazırlıkların yapım aşamasındaki birlik, beraberlik ise Ahıska Türklerinin benliğini oluşturmaktadır.

Cavaheti Bölgesi ve Ahıska Türkleri

Cavaheti Bölgesi ve Ahıska Türkleri , 2016

Ahıska Türkleri sıklıkla göç etmek zorunda kalan bir toplum olmakla birlikte üç sürgün yaşamıştır: 1944 Ahıska/Gürcistan, 1989 Fergana/Özbekistan ve 2004 Krasnodar/Rusya. Bu gün Ahıska Türkleri Rusya, Ukrayna, ABD, Azerbaycan, Özbekistan, Kırgızistan ve Kazakistan’a kadar geniş bir coğrafyaya dağılmışlardır. Türkiye’de 50 binden fazla Ahıska Türkünün yaşadığı tahmin edilmektedir. Bunların yaklaşık yarısı Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmuştur. Bu çalışmada Gürcistan’ın güneybatısında bulunan Meshetya bölgesinin tarihi arka planı ele alınmış, Ahıska Türklerinin yaşadıkları sürgünler ve vatana dönüş çalışmaları değerlendirilirken Cavaheti sorununun çözümüne etkisi ortaya konulmuştur. 1991 sonrası Ermenistan ve Gürcistan arasında ekonomik ve siyasi ilişkiler ele alınmış, günümüzde ciddi bir sorun olarak bilinen Cavaheti konusunda Ermenistan ve Gürcistan’ın yaklaşımları değerlendirilmiştir. Cavaheti konusu, sadece Gürcistan-Ermenistan arasında yaşanan bir sorun değildir, aynı zamanda 1944’de Stalin’in uyguladığı “kızıl terör” sonucunda bölgeden sürgün edilmiş Ahıska Türklerini de ilgilendirmektedir. Ekonomik ve ticari işbirliği bağlamında Ermenistan’ın Gürcistan’a elektrik enerjisi satması, Ermenistan’ın Gürcistan üzerinden deniz yolu ile dünya pazarlarına açılması ne kadar önem taşıyorsa, siyasi bağlamda da taraflar arasında Cavaheti sorunu ve Ahıska Türklerinin Gürcistan’a dönüş meselesi o kadar önemlidir. Araştırma bulgularına göre Samtshe-Cavaheti bölgesi tarihi bir Türk yerleşim yeridir. Ahıska Türklerinin en önemli sorunlarının ekonomik ve siyasi sorunlar olduğunu ve kendi içinde kapalı bir topluluk özelliğini koruduklarını göstermektedir.

Ahıska Kimliğinin Göç Sürecinde İnşası: Amerika’ya Göç Eden Ahıska Türkleri

Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi Journal of Social Sciences of the Turkic World, 2019

Çalışmada 2005 ile 2007 yılları arasında Amerika Birleşik Devletleri’nin Florida Eyaleti’nin Jacksonville şehrine göç eden Ahıska Türklerinin kimliklerini oluşturan unsurlar, göç süreci içerisinde ele alınmıştır. Araştırmanın amacı, Ahıska Türklerinin Amerika’ya göç etme nedenlerinin, yaşadıkları sorunların ve göç sürecinin Ahıska kimliği üzerindeki yansımalarının ortaya konulmasıdır. Araştırmanın verileri, 2016 yılının Ocak-Mart ayları süresince Jacksonville’de yaşayan Ahıska Türklerinden elde edilmiştir. Ahıska Türklerinin sosyal gerçekliklerini onların bakış açılarından anlamak önemli olduğu için çalışmada 9 Ahıska Türkü ile derinlemesine görüşme yapılmış ve gündelik hayatlarını geçirdikleri mekânlarda katılımlı gözlem gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Ahıska Türklerinin ABD’ye göç etmeden önce maruz kaldıkları ayrımcılık, en önemli sorun olarak ortaya çıkmıştır. Bunun yanı sıra Ahıska Türklerinin ABD’ye zorunlu olarak ve akrabalarıyla birlikte göç ettikleri ve göç ettikten sonra da Ahıska kimliğinin temel unsurlarını korudukları gözlenmiştir. Ahıska Türklerinin kimliğini belirleyen temel unsurlar ise Türklük, Türkçe ve Müslümanlık olarak saptanmıştır. In this study, elements constituting identities of Ahiska Turks who migrated to Jacksonville, Florida, between 2005 and 2007 was tackled in terms of migration process. The objective of this study is to present the reasons why the Ahiska Turks migrated to United States, the problems they faced before migration, and the effects of migration process on their identities. Data are obtained during January-March, 2016 from Ahiska Turks who live in Jacksonville, Florida. In-depth interviews with 9 Ahiska Turks and the participant observation was conducted in spaces where they spend their daily lives by forming an interaction in order to comprehend their social realities from their own point of view. The study revealed that discrimination toward Ahiska Turks before their migration to the United States was the most important problem they had. Further, It was observed that the Ahiska Turks involuntarily migrated to the United States with their families and they preserved the fundamental elements of their identities after their migration. Moreover, the basic elements determining the identity of Ahiska Turks are found to be Turkishness, Turkish, and Islam.