Opodatkowanie eksploatacji złóż gazu łupkowego w Polsce i jego wpływ na gospodarkę w świetle koncepcji „przekleństwa zasobów naturalnych” (original) (raw)

Gospodarka zasobami złóż węgla kamiennego w Polsce w latach 1990–2015

2016

Streszczenie: W artykule dokonano oceny zmian stanu, struktury i wielkości bazy zasobowej w latach 1990-2015. Stan bazy zasobowej złóż węgla kamiennego jest wynikiem zmian w ocenie złóż kopalń czynnych wskutek działań restrukturyzacyjnych, mających na celu dostosowanie górnictwa węgla kamiennego do nowych warunków gospodarczych. Działania restrukturyzacyjne w głównej mierze dotyczyły poprawy sytuacji ekonomiczno-finansowej kopalń. Najważniejszymi przyczynami złej kondycji górnictwa są wysokie koszty pracy i niska wydajność w kopalniach. Konsekwencją działań restrukturyzacyjnych górnictwa były:  likwidacja całkowita lub częściowa kopalń,  łączenie kopalń,  projektowanie eksploatacji w możliwie najbardziej korzystnych warunkach górniczo-geologicznych. W artykule zwrócono uwagę na coraz częściej pojawiające się w Polsce wymagania stawiane przez międzynarodowe instytucje finansowe (banki, giełdy, fundusze) w zakresie stosowania jednolitych standardów raportowania wyników prac geologicznych, klasyfikacji zasobów kopalin oraz oceny rentowności projektów górniczych dla potrzeb ich finansowania. Przedstawiona wielkość zasobów wydobywalnych zgodna z wymogami międzynarodowego standardu raportowania JORC Code, pokazała rzeczywisty dostęp do zasobów, a co za tym idzie-realną możliwość produkcyjną w kopalniach analizowanych trzech spółek górniczych. Słowa kluczowe: zasoby złóż kopalin, węgiel kamienny, wykazywanie zasobów, kodeks JORC

Waloryzacja złóż surowców skalnych województwa łódzkiego

2013

The results of novel valorization procedure applied for industrial rock deposits located in the Lodz and Wielkopolska Regions are presented in the paper.. A methodology proposed by Niec and Radwanek-Bak was used to valorize deposits [4, 5, 6]. The purpose of valorization is to identify deposits with the highest values of key parameters including geological criteria, mining conditions, environmental and planning constraints. In detail the results of the valorization prrocedure for individual regions described in the work [2, 3].

Zmiany i zużycie zasobów złóż rud cynku i ołowiu w Polsce

2018

Zmiany i zużycie zasobów złóż rud cynku i ołowiu w Polsce Streszczenie: Analiza stanu zasobów i ich wykorzystania w przeszłości pozwala na poznanie czynników kształtujących jego zmiany, ułatwić może ich prognozowanie i ocenę stopnia zabezpieczenia przyszłego zapotrzebowania krajowego na surowce. Znaczenie gospodarcze współcześnie w Polsce jako źródło ołowiu i cynku mają złoża: rud Zn-Pb w obszarze śląsko-krakowskim oraz rud miedzi na monoklinie przedsudeckiej, w których ołów występuje jako metal towarzyszący. Górnictwo rud cynku i ołowiu ma na ziemiach polskich wielowiekową tradycję. Do początków XXI w. w złożach śląsko-krakowskich wydobyto około 25-27 mln ton Zn i 7,5-9 mln ton Pb. Zasoby złóż są systematycznie ewidencjonowane od 1952 r. Do lat osiemdziesiątych XX wieku notowany był ich przyrost. od 1983 roku zaznacza się stały ich ubytek spowodowany wyczerpywaniem zasobów eksploatowanych złóż. Znaczne zmniejszenie wykazywanych zasobów nastąpiło w latach 1991-1993 r. po zmianie kryteriów bilansowości, oraz w latach 2005-2007 po wprowadzeniu do szacowania zasobów metody "okręgów" zamiast wieloboków. Zasoby przemysłowe, kwalifikowane do wydobycia, zmniejszają się systematycznie w wyniku ich eksploatacji i można przewidywać całkowite ich wyczerpanie do 2022 r. W złożach niezagospodarowanych pozostało jeszcze 3 mln cynku i 1,2 mln ton ołowiu i przewiduje się 4-5 mln ton Zn i około 1 mln ton Pb w zasobów prognostycznych. W udokumentowanych złożach rud miedzi wykazywane jest 1,3-1,7 mln t Pb oraz mln to zasobów szacunkowych. Zasoby złóż niezagospodarowanych wymagają lepszego niż dotychczas rozpoznania, a w przypadku zasobów perspektywicznych ich potwierdzenia. Koniec eksploatacji złóż zagospodarowanych powinien być podstawą dla sprecyzowania polityki państwa odnośnie do przyszłości pokrycia zapotrzebowania krajowego na surowce cynku i ołowiu oraz przyszłości wykorzystania krajowej bazy surowcowej. Słowa kluczowe: rudy cynku i ołowiu, zasoby, Polska

Efekt spill-over a modernizacja krajowego sektora energii

2013

Efekt rozlewania się (ang. spill-over) oznacza dyfuzję czy też rozprzestrzenianie się działań podjętych w pewnej sferze lub na pewnym obszarze na kolejne sfery i obszary. Odnosząca się do niego teoria wyjaśnia m.in. coraz szerszą kooperację w Unii Europejskiej polegającą na podejmowaniu działań w innych obszarach w sytuacji, gdy osiągnięty zostanie sukces w ramach wybranych polityk wspólnotowych (tabela 1.). Rezultaty dotyczące polityki gospodarczej i szybko osiągane porozumienia spowodowały, że państwa zaczęły podejmować współpracę dotyczącą m.in. bezpieczeństwa wewnętrznego, transportu oraz innych dziedzin gospodarki. W wyniku korzyści osiąganych z postępującej kooperacji integracja europejska stopniowo obejmuje coraz to nowsze dziedziny. Podejście to jest pochodną filozofii zaproponowanej przez J. Monneta, który opowiadał się za stopniowym przechodzeniem do kolejnych etapów współpracy opartej na wcześniejszych osiągnięciach. Korzyści związane z wystąpieniem efektu rozlewania się dotyczą zwłaszcza krajów Europy Środkowo-Wschodniej, w których wdrażane są postanowienia unijnych aktów prawnych regulujących poszczególne sfery funkcjonowania gospodarek krajów UE. W wyniku współpracy z przedsiębiorstwami z krajów "starej" Unii Europejskiej przedsiębiorstwa z krajów Europy Środkowo-Wschodniej uzyskały szansę na wystąpienie w nich międzynarodowych efektów zewnętrznych zarówno bezpośrednio związanych z transferami wiedzy i technologii, jak i pośrednio poprzez transfery kapitału. Efekty te, pochodzące z sąsiednich państw lub gałęzi przemysłu, pojawiają się wówczas, gdy produkcja wywiera wpływ na działalność gospodarczą innych miejscowych firm lub ich pracowników. Firmy kraju przyjmującego bezpośrednie inwestycje zagraniczne czerpią korzyści ze współpracy z zagranicznymi inwestorami. Związany jest z tym proces dyfuzji innowacji oraz rozprzestrzeniania wiedzy technicznej. Pozytywne efekty zewnętrzne pojawiają się w kontekście dostarczania nowych informacji, nowych technologii, praktyk menadżerskich itp. Ich wystąpienie oznacza,

Ograniczenie wplywu biolugowanych odpadów przemyslu metalurgicznego na srodowisko

Przeglad Geologiczny

Various bioleaching processes are applied to recover valuable elements from low-grade ores and metallurgical waste. The activity of microorganisms leads to solubilization of metals from solid substrates and, in this way, makes possible recovery of elements from solutions. The study of wastes from the nickel-chromium steelworks in Szklary showed that a mobile fraction of elements remaining in residues from bioleaching process was substantially larger than in raw waste material. The highest mobility was displayed by metals in wastes leached by heterotrophic bacteria prior to autotrophic ones. In that case the mobile fraction makes up 60–80% of the total concentration of Ni, Cr, Cu and Zn. Storage of bioleached mine tailings increases risk of permeation of hazardous matter to aquifers. When this is the case, a careful flushing and use of metal-binding materials such as bentonite, zeolites, cement, and commercial preparations containing these ingredients are recommended. The obtained re...

Efektywnosc gospodarowania zapasami w przemysle spozywczym

Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 2012

Jednym z najważniejszych obszarów zarządzania operacyjnego jest zarządzanie zapasami. Skuteczna realizacja tej subfunkcji zarządczej umożliwia bowiem zaspokojenie na odpowiednim poziomie zgłaszanego popytu, a także poprzez stały monitoring i prognozowanie stanu zapasów, uniknięcie nadwyżek oraz niedoboru w produkcji. W problematyce efektywności zarządzania zapasami nieuzasadnione byłoby jednak ograniczenie się wyłącznie do wskazanych wyżej aspektów popytowo-logistycznych. Niejako naturalnie nasuwa się bowiem finansowy aspekt zarządzania zapasami, związany z koniecznością ich utrzymywania oraz z kosztami, jakie generują. Utrzymywanie zapasów wynika z wielu przesłanek, zróżnicowanych w zależności od rodzaju zapasów [15, 16, 17, 26]. Utrzymywanie zapasów surowców i materiałów wiąże się z koniecznością zapewnienia rytmiczności produkcji, z potencjalnymi korzyściami skali produkcji i dostaw, redukcją ryzyka związanego z niepewnością dostaw i czasu dostaw, dążenieniem do ograniczenia wpływu sezonowości dostaw i sezonowości popytu. Natomiast w przypadku zapasów produktów gotowych pierwszorzędną przesłanką jest zapewnienie ciągłości sprzedaży, której brak przekłada się na zmniejszenie zysku ze sprzedaży, spadek reputacji firmy, a w konsekwencji negatywnie wpływa na sytuację konkurencyjną przedsiębiorstwa. Jednak utrzymywanie zapasów skutkuje ponoszeniem różnego rodzaju kosztów związanych z ich utrzymywaniem i zamawianiem. Do najważniejszych z nich należą koszty magazynowania, przeładunku i przemieszczania, ubezpieczeń, koszty wynikające ze strat w zapasach, koszty utraty rabatu od wielkości zamówień, koszty wyczerpania zapasów, a także koszty kapitałowe (utraconych korzyści) wynikające z zamrożenia kapitału w zapasach. Wysoka ranga problematyki efektywnego zarządzania zapasami wynika także z ich udziału w strukturze aktywów. W większości przedsiębiorstw, poza sektorem finansowym i usług, zapasy stanowią znaczną część zarówno akty

Wstępna ocena możliwości pozyskiwania pierwiastków wartościowych z wód kopalnianych oraz wód termalnych i leczniczych w Polsce

Przegląd Geologiczny

a study was carried out to identify the content of elements in mine waters, wells exploiting natural gas and oil as well as geothermal and therapeutic waters in Poland. The aim of the research was to recognize the concentration of potentially useful minerals in groundwater and the possibility of their recovery. It was the first project that focused on the recovery of elements from groundwater on a national scale in Poland. For this purpose, 67 sites were selected, in which 75 water samples were taken and the content of 65 chemical components was determined. Then, the amount of minerals that could be recovered from mine waters and geothermal brines was calculated based on the amount of water pumped in each facility. The calculations involved the approximate efficiency and working time of the recovery installation. As a result of this research, it was found that the mine waters and geothermal brines in Poland contain resources of valuable elements in very different amounts. In more than half of the examined sites, the estimated resources of minerals are present in amounts that are not prospective. However, in 29 sites, mine waters and geothermal brines contain elevated concentrations of several elements, including-B, Br, I, K, Li, Mg and Mn. If they were successfully recovered, they could represent a potential additional income for the mining and geothermal industries.

Organizacja sieci monitoringowych wód podziemnych w rejonach poszukiwania i udostępniania złóż węglowodorów z formacji łupkowych

2013

W artykule przedstawiono dotychczasowe polskie dooewiadczenia w opracowaniu g³ównych za³o¿eñ optymalnego funkcjonowania sieci monitoringowej wód podziemnych w rejonie poszukiwania z³ó¿ wêglowodorów z formacji ³upkowych. Projektowanie w³aoeciwego zasiêgu, czêstotliwooeci i zakresu badañ omówiono w powi¹zaniu z rozwi¹zaniami i metodami opróbowania hydrogeochemicznego w rejonie ju¿ udostêpnionych z³ó¿ typu shale gas w USA i Kanadzie oraz uwzglêdniaj¹c europejskie i krajowe wytyczne w zakresie ochrony wód, wynikaj¹ce z obowi¹zuj¹cych dyrektyw i rozporz¹dzeñ. S³owa kluczowe: system monitoringu wód podziemnych, gaz z formacji ³upkowych.