Peygamber Kıssalarının Asliyeti Meselesi: Neden Atlantis Efsanesi Nûh Kıssasının Aslı Değildir? (original) (raw)

Kur’ân Kıssalarında Bir Anlatım Üslûbu Olarak Hz. Peygamber’i Kıssaya Dâhil Etme

ASEAD 4. Uluslararası Sosyal Bilimler Sempozyumu, 2018

Özet Kur’ân-ı Kerîm, Hz. Peygamber’in peygamberliğini desteklemek, vahye karşı dinleyicilerin dikkatini arttırmak ve onların Kur’ân’ı dinlemelerini temin etmek ayrıca Hz. Peygamber’e moral vermek için onu kıssaya dâhil etmiştir. Bu sayede Kur’ân ile muhatap olan herkes, Hz. Peygamber’in şahsında kıssaya dâhil olur ve kıssalar ibret alınması gereken bir konuma taşınmış olur. Kur’ân, Hz. Peygamber’e kendinden önce gönderilen diğer peygamberlerin yolundan gitmesini tavsiye etmiştir. Bunun olabilmesi için Hz. Peygamber’in hayatında karşılaştığı hadiseler ile diğer peygamberlerin hayatları arasında bir benzerliğin olması gerekir. Bu benzerliği ortaya koymak amacıyla kıssa anlatımına Hz. Peygamber de dâhil edilmiştir.

Teyemmüm Kıssasının Tarihi ve Âyetinin Sebeb-i Nüzûlü Üzerine -Hz. Âişe’nin Gerdanlığını Düşürmesinin Mükerrerliği Bağlamında

2010

Teyemmum kissasi”, Resulullâh (s.a.s.) ile ciktigi bir sefer sirasinda Hz. Âise’nin gerdanligini kaybetmesini ve onu aramak gayesiyle susuz bir yerde konaklamak zorunda kalan kafilenin abdest ihtiyaclarini karsilamak icin su bulamamasi dolayisiyla teyemmum âyetinin indirilmesini anlatir. Bu kissanin ne zaman, hangi seferde gerceklestigi ve sonucunda Kur’ân’daki iki teyemmum âyetinden hangisinin nâzil oldugu tartismalidir. Ayrica, bu kissa, sebep ve sonuc itibariyle yine bir seferde gerceklesen Ifk olayina benzemektedir. Ifk olayinda da Hz. Âise gerdanligini dusurmus ve ona atilan iftiranin asilsizligini belirten Ifk âyetleri nazil olmustur. Bu makalede teyemmum kissasi hakkindaki tartismalar ve Ifk olayi baglaminda bu kissanin mukerrerligi meselesi incelenmistir.

"GİYİNİK ÇIPLAKLAR" HADİSİNİN ASLININ TESPİTİ VE KA'BÜ'L-AHBÂR KAYNAKLI RİVÂYETLERİN REF'İ MESELESİ / The Determination of Originality of the Hadith, the "Dressed Nudists" and the Raf’ Issue of Narratives Originated from Ka’b al-Ahbâr

Hikmetyurdu, 2016

In our research, we tried to determine the originality of the Hadith becom-ing famous as "Dressed Nudists" that we have considered it has been problematic to reference of Prophet Muhammad. According to result we have, Abu Hurayra made the first part of this narrative judgement with the perception he had gained from other narratives. The Last part of the related narrative was fabricated after-wards, and later on, both sides, too, are attributed to Prophet Muhammad being combined with./ Bu araştırmamızda, Hz. Peygamber’e nispetinin hatalı olduğunu düşündüğümüz, “Giyinik Çıplaklar” şeklinde meşhur olan hadisin aslını tespit etmeye çalıştık. Vardığımız sonuca göre, bu rivayetin ilk kısmını Ebû Hureyre diğer rivâyetlerden edindiği anlayışla hüküm haline getirmiştir. İlgili rivâyetin son kısmı ise sonradan uydurulmuş ve zamanla her iki kısım da birleştirilmek suretiyle Hz. Peygamber’e atfedilmiştir.

Tarihsel Gerçeklik Tartışmasının Bir Parçası Olarak Kur'an'daki Kıssaların ʹHakʹ Olarak Nitelendirilmesinin Anlamı ve Mahiyeti

Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi, 2024

Günümüzde Kur’an kıssalarıyla ilgili yapılan tartışmalardan birisi ta-rihsel gerçeklik meselesidir. Kıssaların çeşitli ayetlerde “hak” olarak nitelen-dirilmesi bu tartışmanın odak noktalarından biridir. Kıssaları temsil ve mito-loji türünden anlatılar olarak yorumlayanlar, hak sıfatına “belli bir maksat ve gayeye matuf olma”; bu görüşün karşısında olanlar ise “gerçek tarihî olaylar” anlamı vermiştir. Bu iki farklı görüşe atıfla İslam tefsir geleneğinde Kur’an kıssalarının hak olarak nitelenmesinin nasıl anlaşıldığı araştırmanın konusunu ve kapsamını teşkil etmektedir. Buna göre araştırma, kıssaların tarihî değeri konusunda dile getirilen düşünceler itibariyle hak sıfatının neye karşılık geldiğine odaklanmaktadır. Bu çerçevede araştırmada ilk olarak hak kelimesinin semantik analizi yapılarak Kur’an’da kullanıldığı manalara de-ğinilecektir. Sonrasında kıssaların hak olarak nitelendirildiği ayetlere yönelik tarihten günümüze yapılan yorumlar tespit edilecektir. Ardından kıssaların tarihsel gerçekliği bağlamındaki tartışmalara yer verilerek bu tartışmaların hak sıfatı açısından neye karşılık geldiğine dair değerlendirmede bulunula-caktır. Bu bakımdan araştırmada semantik tahlil, veri tespiti ve yorum ana-lizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma, hak sıfatına referansla kıssaların tarihsel gerçekliğiyle ilgili yapılan tartışmalara sunduğu katkı bakımından önem taşımaktadır. Neticede hak kelimesinin kıssaların tarihsel yaşanmışlı-ğına yönelik özel bir vurgu içerdiği anlaşılmıştır. Böylece hem klasik hem de modern dönemde kıssalardaki kimi ifadelere yönelik temsil ve mecaz türün-den yorumların hak sıfatını iptal etmeyeceği, buna mukabil kategorik olarak bir kıssanın temsil ya da mitoloji kapsamında değerlendirilmesinin hak sıfa-tıyla uyuşmayacağı sonucuna varılmıştır.

Nûrı’l-İslâm Adlı Fıkıh Metni ve Bu Metindeki Ağız Özelliği Gösteren Unsurlar

With the spread of Islam among the Turks, learning and teaching the rules and principles of Islamic law emerged as an important need. Over times various works on fiqh subjects have be written. In this context, works that contain various fiqh subjects such as Translation of Kudûrî, Book of Ferâiz, Book of Gunya, Translation of Nazmü'l-Hilâfiyat, Hulvaiyyât-ı Şâhî, Translation of Vikâye have been written to meet this need. In this study, first of all, introductory information about Nûrı'l-Islam as a fiqh text will be reviewed, then various linguistic data, which can be considered as dialect features and are seen extensively in the text will be discussed. In the first 60 leaves of the work with 133 leaves, the topics are discussed as Bāb (chapter), namely Bāb in the expression of Release (49a / 12 - 50a / 13), Bāb in the expression of fasting (50b / 1 - 53b / 4) and Bāb in the expression of Ķadir night (53b / 4 - 55a / 1). In the remaining leaves of the work, which begins with titles such as The Story, It Came In The News, various stories mostly including fiqh issues are depicted. The stories of some prophets, saints and rulers are also included. Nûrı'l-Islam, which is almost written in a plain language apart from religious terms, has Old Anatolian Turkish features. Besides, dialect elements are frequently encountered in the work. This manuscript text which is the product of scribal (copyist), is quite remarkable in terms of these distinctive spelling features that are not seen much in other Old Anatolian Turkish texts. Finally, elements showing dialect features will be discussed and clarified as much as possible. Keywords: Nûrı'l-Islam, fiqh literature, Old Anatolian Turkish, dialect features.