Ναζισμός Research Papers - Academia.edu (original) (raw)

«Στόμα που μένει κλειστό μπροστά στην αδικία είναι ανάξιο να σταθεί ανοιχτό μπροστά στη Θεία Κοινωνία» 1 Πρώτα-πρώτα θα ήθελα να απευθύνω ευχαριστίες προς την Facolta Teologica dell' Italia Centrale και την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών του Βόλου για την πρόσκληση και την ευκαιρία, ώστε να συμμετάσχω σε αυτή την αξιοσέβαστη ομάδα συναδέλφων και φίλων που στοχάζονται, γράφουν και συνομιλούν για αυτά τα πολύ σημαντικά ζητήματα. Αποτελεί τιμή και πολύτιμο προνόμιο η δυνατότητα να επικοινωνήσω κάποιες ενδόμυχες αλήθειες και σκέψεις που πάντα με απασχολούσαν, αλλά για τις οποίες μόνο σπάνια μιλούσα και ποτέ δεν έγραφα. Εν είδει εισαγωγής, ένας λόγος προσοχής. Αν και φαίνεται ότι έχουν επικρατήσει, σε αυτή την σύντομη εισήγηση, αλλά και αλλού, αποφεύγω με σπουδή τη χρήση όρων όπως Ολοκαύτωμα ή αντισημιτισμός. Εκτιμώ ότι και οι δυο είναι ομιχλώδεις και σίγουρα παραπλανητικοί. Όμως, ας εξηγηθώ. Αν και ο όρος Ολοκαύτωμα χρησιμοποιείται ακόμη και από πολλούς Εβραίους σήμερα, όπως και από ειδικούς μελετητές, 2 ώστε να περιγραφεί το απολύτως απάνθρωπο σχέδιο των Γερμανών Ναζί της αποκαλούμενης 'τελικής λύσης,' 3 το οποίο έστειλε εκατομμύρια ανθρώπων σε φούρνους και στρατόπεδα συγκέντρωσης κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, 4 η αληθινή και πρωταρχική έννοια του όρου απέδιδε μια πολύ διαφορετική και πανάρχαια πραγματικότητα. Ο όρος ολοκαύτωμα αναφερόταν στη βαθύτερη έκφραση 1 Πρβλ. Μητροπ. Άνθιμος Αλεξανδρουπόλεως, 'Επιστροφή στην κλασσική ελληνική παιδεία και τη χριστιανική πίστη,' στο Στ. Ζουμπουλάκης (επιμ.), Νεοναζιστικός παγανισμός και Ορθόδοξη Εκκλησία: Παρεμβάσεις και τεκμήρια, εκδ. Άρτος Ζωής, Αθήνα 2013, σελ. 13. 2 Εμπνευσμένοι από τον Rudolf Otto, οι Elie Wiesel και Arthur Cohen προτίμησαν τη φράση και τους όρους mysterium tremendum και ανθρώπινο tremendum αντίστοιχα, προκειμένου να περιγράψουν τα Ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης και το κακό που τα συνόδευσε. Βλέπε Ol. Leaman, Evil and Suffering in Jewish Philosophy, 1995, σελ. 189˙ και El. Wiesel, Messengers of God: Biblcal Portraits and Legends, 2005, σελ. 84. 3 Για τον εφιάλτη της 'τελικής λύσης,' βλέπε Εντ. Χ. Φλάννερυ, Η αγωνία των Εβραίων: 2.300 χρόνια αντισημιτισμού, εκδ. Νησίδες, Θεσσαλονίκη 2006, σσ. 205 κ.ε. Ήδη από το 1939 υπήρχαν φωνές που αποδίδοντας ευθύνες παντού όπου αυτές υπήρχαν προειδοποιούσαν, «Το πόρισμα είναι άσχημο για τους Εβραίους: βαδίζουν προς την εξαφάνισή τους»˙ βλέπε Μ. Horkheimer, Οι Εβραίοι και η Ευρώπη, σελ. 60. 4 Ο Wiesel περιέγραψε αυτό που συνέβη ως κάτι που "has no place within language" ('δεν έχει τόπο στον χώρο της γλώσσας'), που βρίσκεται "somewhere beyond life and history" ('κάπου ανάμεσα στη ζωή και την ιστορία')˙ βλέπε El. Wiesel, From the Kingdom of Memory: Reminiscences, 1990, σελ. 33.