Eleştirel Pedagoji Research Papers - Academia.edu (original) (raw)

Giriş Bu yazıda ilk olarak absürd (uyumsuz) tiyatroya ve absürd tiyatrodaki uyumsuzluğa, uyumsuzluğun ne ile ve nasıl bir uyumsuzluk olarak algılanması gerektiğine yer verilmiş, sonra da Eugene Ionesco'nun Ders/La Leçon oyunundaki ilişkiler, özelde de oyundaki öğretmen ve öğrenci ilişkisi eleştirel eğitim perspektifi ile ele alınmış, bu noktada da Freireyen kavramlardan faydalanılmıştır. Absürd Tiyatro ve Absürd Tiyatroda Uyumsuzluk Esslin, Absürd Tiyatro (1999) adlı çalışmasında absürd tiyatronun 1920'lerden bugüne farklı yazın türlerinde, Joyce, Kafka gibi yazarların eserlerinde, kübizm, sürrealizm gibi sanat akımlarında belirgin olan eğilimlerini gösterdiğini ancak tiyatroya dair tartışmaların özellikle de Beckett'in Godot'yu Beklerken adlı eseriyle başladığını, bugün de absürd tiyatro denildiğinde ilk akla gelen eserin Godot'yu Beklerken olduğunu söyler (Esslin, 1999). "Oyun, Ağustos 1955'te Londra'da ilk kez gösterildiğinde büyük ölçüde anlaşılmaz bulunmuştu. Birçok eleştirmen onun anlaşılmaz, saçma sapan bir şey olduğu kanısındaydı." (Esslin, 1999, 14). Aslında absürd tiyatronun üzerine yapışıp kalan "saçma" sözcüğünün nedeni de Beckett, Adamov, Ionesco, Genet, Tardieu, Buzzati ve sonra Pinter gibi yazarların metinleri/oyunları karşısında, izleyicilerin bu ilk izlenimleridir. Oysa absürd tiyatrodaki bu anlaşılamama durumu ve yadırgama, oyunlar sırasında açığa çıkan "uyumsuzluk" ile ilgilidir. Bu uyumsuzluk metinlerdeki standart dil kullanımının reddinden, Beckett'in Godot'yu Beklerken oyununda olduğu gibi İncil'in tersyüz edilişi ve dramatik, Aristotelyen tiyatronun tüm yapısının bir tiyatro metninde ortadan kaldırılışı, hemen tüm oyunlarında dilin artık bir iletişim aracı olmaktan çıkması ve anlam metafiziğini iptal eden negatif yazma biçimi (Karacabey, 2007) ile, Ionesco'nun Gergedanlar oyununda olduğu gibi toplumsal yabancılaşmanın, sürü haline gelişin gergedan metaforu ile anlatılışı, Ders oyununda öğretmen-öğrenci ilişkisine ve eğitim sistemine bakışın geleneksel değerlendirme biçimlerinin uzağına düşmesi, Amedee ya da Nasıl Kurtulmalı oyununda mutlu görünen aile evlerinde büyüyen metaforik cesetler, Genet'in Hizmetçiler oyununda hanımlarını öldürme provası yapan hizmetçiler ya da Zenciler'de beyaz