Ottoman Hungary Research Papers - Academia.edu (original) (raw)

2025, Archaeologia historica

Systematické výskumy rímskeho kastela v Iži (juhozápadné Slovensko) a jeho okolia už dlhodobo prinášajú nové poznatky nielen o tejto súčasti rímskeho limitu. Nedávny povrchový zber doplnil obraz o histórii okolitej krajiny o novú chronologickú vrstvu z obdobia novoveku. V 90. rokoch 20. storočia boli počas leteckej prospekcie v priestore medzi Komárnom a Ižou objavené stopy po skupine delostreleckých redút, z ktorých dve boli aj archeologicky preskúmané. Neskorší systematický veľkoplošný povrchový zber odhalil v ich širokom okolí množstvo archeologických nálezov – olovené projektily a kadlub na výrobu projektilov, ktoré tak doplnili nález fragmentu rapíra a kolekciu mincových nálezov, ktoré boli známe už z predchádzajúcich archeologických výskumov. Uvedené nálezy pravdepodobne svedčia o bližšie nešpecifikovanom bojovom strete, ktorý možno spájať s habsbursko-osmanskou konfrontáciou v 16.–17. storočí v skúmanom priestore.

2025

Mehmet Emin YILMAZ, Türk Mimarların Gül Baba Türbesi Çalışmaları, Macarların Tasarımları Türkiye'de, 2025, YEM Yayınları, s.39-48.

2025

Osmanlı tarihi özellikle ülkemizde hem merak konusudur hem de gerçekten bilinmesi gereken bir devirdi. Onu anlamak için de genelde bu 7 asırlık devri parçalara ayırıp ele alırız. İşte eğer Osmanlı tarihini ikiye ayırsaydık muhtemelen 1683-99 öncesi ve 1683-99 sonrası olarak ayırdık. Bu devir Osmanlı'nın en kritik devridir. Zirveden düşüşün yaşandığı, ilkleri barındıran, devletin dinamiğinin değiştiği ve artık gelişim şeklinin farklı yollarda aranmaya başlayacağı Osmanlı tarihinin dönüm noktası. Bu devri anlamak için de öncesine bir bakıp nasıl buralara gelinmiş anlamak gerekir. Ben de bu çalışma da II. Viyana Muhasarası'nın önemini anlamak için önceki devre yani 17. Asrın ikinci yarısına ve sonrasında da Karlofça Antlaşmasının Osmanlı Tarihindeki yerini görmek için o dönemin olaylarına değinerek bu çerçevede bir araştırma yaparak sunuyorum. Burada da Osmanlı tarihinde dönüm noktası teşkil eden ve iki farklı devri oluşturan çizgi olan bu devir hakkında yeterli malumat vererek sonunda bunları yorumlayıp Osmanlı nasıl geriledi? Zirveden nasıl düştü? Gibi sorulara cevap bulmayı amaçladım.

2025, Attila Pfeiffer

The settlement of Bač used to be so important that it gave name to an entire geographical area between the rivers of Danube from the west and the south, and Tisa from the east, all the way to the present day border with Hungary. The... more

2025

„Részemről egyetlen megyére sem voltam kénytelen aránylag annyi időt és fáradtságot fordítani, mint Bács- és Bodrog megyére.” Csánki Dezső szavai jól tükrözik, hogy a középkori Magyar Királyság déli felének kutatása mennyire körülményes és nehéz feladat. Az alábbi tanulmányban arra teszünk kísérletet, hogy a Délvidék egyik virágzó és rendkívül sűrű középkori településhálózattal rendelkező régiójának, Bodrog vármegyének a településhálózatát bemutassuk a 16. század török deftereinek a segítségével, melyek a
szórványosnak és hézagosnak tekinthető középkori forrásainkkal ellentétben szisztematikusan leltárba vették a térség városait, falvait, pusztáit.2 A két korszak forrásanyagát egymás kiegészítéseképpen dolgoztuk fel, segítségével az eddigieknél részletesebb képet tudunk adni e vidék török hódítás utáni sorsáról. Első lépésként bemutatnánk azt a két projektet, amelyek lehetővé tették vállalkozásunkat a településhálózat feltárására.

2025, Szent Margit Krudy Gyula

Szent Margit Krudy Gyula

2025, HÜRMETLER: STUDIES IN HONOUR OF PÁL FODOR ON HIS SEVENTIETH BIRTHDAY (Edited by Géza Dávid, Antal Molnár, Gábor Fodor)

2025, STUDIES IN HONOUR OF PÁL FODOR ON HIS SEVENTIETH BIRTHDAY (Edited by Géza Dávid, Antal Molnár, Gábor Fodor

In the last decade of the twentieth century, a memorial park was built in
Szigetvár with a statue of Süleyman the Magnificent, alongside which a statue
of the defender of the fortress, Miklós Zrínyi, was erected later. Subsequently,
for the 450th anniversary of the siege, the Hungarian –Turkish Friendship
Park was completely renovated and became an exceptional commemoration of
two opponents and former warring peoples.3 It is a memorial to the most
revered ruler of the Ottoman Empire, the victor at Mohács and conqueror of a
considerable part of Hungary, and also to a Hungarian –Croatian national
hero. The initiative for its creation came from the Turkish side, as did the
finance and the narrative of presentation, and on the Hungarian side there was
active support from the municipal authority and passive support from the
national government.
This paper presents the efforts that eventually led to the present state of
memorial sites in Szigetvár. It also draws on parallels with Kosovo Polje.

2025, Kanász Viktor: A bécsi nunciatúra hírei és haditervei Kanizsa 1689–1690-es blokádjáról és visszafoglalásáról. Zalai Múzeum 27. (2024) 103-113.

News and military plans of the Nunciature in Vienna on the 1689–1690 blockade and recapture of Kanizsa
From the beginning, the papacy monitored and supported the anti-Ottoman struggles in Hungary militarily, diplomatically, and financially. In this context, they were continuously and thoroughly informed about the occupation of Kanizsa in 1600, the unsuccessful recapture attempts in 1601 and 1664, and the recapture in 1690. The main information channel related to Kanizsa was the nunciature operating alongside the emperor – who also wore the Hungarian royal crown – informing the Eternal City with its regular reports. From these, we can see that even before the liberation of Buda in 1686, Nuncio Buonvisi had already considered the possibility of blockading and occupying Kanizsa. Until the end of his work in Vienna, he developed several military plans, in which the capture of one of the last castles in Ottoman hands was an important segment. Moreover, in 1688 he would have been willing to use considerable papal aid money to hire the forces needed for the blockade of Kanizsa.
After the departure of Buonvisi, Francesco Tucci temporarily assumed the duties of nuncio. He reported on the increasingly worrying state of the Ottoman garrison at Kanizsa, the beginning of the capitulation negotiations, the discussions in Vienna, and then the surrender of the castle. The news did not end there, as Tucci reported on the Te Deum in Vienna said due to the recapture of the castle, as well as on the episcopal mass celebrated in Kanizsa, and on the appearance of the Franciscans and Jesuits. All this suggests that, unlike the siege almost 90 years earlier, no papal mercenaries fought under Kanizsa in 1690, but the papacy and the diplomatic corps of the Holy See, continued to follow the military events here and were aware of the strategic importance of Kanizsa. In the previous years, the diplomatic and financial assistance provided during the reign of Pope Innocent XI fundamentally contributed to the change of the crescent moon to a cross on the cape of the Kanizsa castle.

2025, in Cesare Santus, Jean-Pascal Gay, and Laurent Tatarenko (eds), The Inquisition and the Christian East, 1500–1800, (Durham University Press, 2025), 223–247

2025

Based on the presence of Franciscans and their church establishment in Bosnia, this study focuses on the complaints and requests of the Bosnian Catholics in relation to their churches, and how they were treated by Ottoman centre. The study first examines how the Bosnian Catholics legitimized their demands regarding their churches with reference to the Ahdname, and how the Ottoman centre evaluated these demands until 1856. Then, focusing on the new regulations introduced by the Reform Edict about non-Muslim places of worship, the study discusses how these regulations were implemented, what the expectations of the Catholic people were and to what extent they were taken into account by the Ottoman centre.

2025, DergiPark (Istanbul University)

OSMANLI İMPARATORLUĞU'NUN Balkanlar'daki varlığı; mimarîsi, gündelik yaşam biçimi ve kendine özgü formuyla "Osmanlı dönemi Balkan şehirleri" olarak adlandırılabilecek bir şehir hayatının teşekkülüne önayak olmuştur. Balkan topraklarının Osmanlı İmparatorluğu'ndan ayrılmasından sonra hâkim milliyetçi yaklaşımların şekillendirdiği tarih yazıcılığı, uzun yıllar Osmanlı dönemini yok sayma veya Balkanların tarihi içerisinde ona bir yer vermeme yolunu tercih etmiştir. Bu sebeple XX. yüzyılın son çeyreğine kadar bölgenin Osmanlı dönemi şehir hayatına dair çalışmalar bir elin parmaklarını geçmeyecek sayıdadır. Bu çalışmanın amacı, Osmanlı dönemi Balkan şehrini konu edinen çalışmalardan örnekler sunmak ve üç ülkeyi esas alarak bölgeye yönelik literatürdeki tartışmalarda öne çıkan temayülleri değerlendirmeye tâbi tutmaktır. Coğrafyanın genişliği ve incelenen dönemin uzunluğu, Osmanlı dönemi Balkan şehirleri ile ilgili tüm çalışmaları kapsamamıza izin vermemektedir. Konuyla ilgili olarak bölgenin yerel dillerinde yazılmış önemli ve çok sayıda eser olmakla birlikte, değerlendirmenin genel okuyucuya hitap edebilmesi açısından çalışma, uluslararası alanda tanınmış eserlerle sınırlı tutulmuştur.

2025, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi

2025, HÜRMETLER, STUDIES IN HONOUR OF PÁL FODOR ON HIS SEVENTIETH BIRTHDAY

Nüfusunun % 85-90'ının kırsalda yaşadığı Osmanlı İmparatorluğu'nda kır yerleşme coğrafyasının zengin bir terminolojisi vardır. Osmanlı topraklarında coğrafya etkenine bağlı olarak ya da değirmen, menzil gibi işler nedeniyle teşekkül etmiş köylere bağlı 'mezra ' , 'kom' , 'kıta-i arz' , ' oba' , ' dîvân' , ' dam' , ' ağıl' , 'yaylak' , 'kışlak' , ' çiftlik' gibi köy-altı yerleşmeleri de vardı. 1400'lerin ve 1500'lerin Osmanlı kır yerleşmeleri hakkındaki bilgilerimiz esas olarak tapu tahrir defterleri gibi arşiv belgelerine dayanmaktadır. Ancak, tapu tahrir defterlerinin tutulmasının son bulduğu 1600'ler sonrasındaki devirler için anılan yerleşmelerin yerlerini tespit etmek bile oldukça güçtür. Köyden daha basit iskân yerleri olan köy-altı yerleşmeler, birkaç kuşak boyunca sürekli kullanılan yerler olduğu gibi, birkaç gün, birkaç hafta, birkaç ay (mevsimlik) ya da birkaç yıl 1 kullanılan geçici yerleşim yerleri de olabilirlerdi. Söz konusu süreler her şeyden önce bu yerleşim yerlerinde yapılan iktisadî faaliyetin şekli ve seviyesi ile ilişkiliydi. Osmanlı İmparatorluğu'nda köy-altı iskân şekilleri içinde en çok bilineni ve kırsal alanda köylerden sonra en önemli yerleşim birimi, köye yakın yerlerde, ancak köyden mutlaka bir coğrafî engelle ayrılmış, köy ahalisi ya da konargöçerler tarafından tarım yapılan, bazılarında sürekli olarak nüfus barınmayan iskân yerleri olan ve Arapça zar' a (ekmek-dikmek) kökünden türeyen mazra' a (<Arapça ) veya ekinlik idi. 2 tarıma ayrılan, sürülüp ekilip dikilen biçilen yer, ekilmiş toprak-tarla, tarıma ayrılan geniş arazi' olarak tanımlanan 'mezra' , Anadolu ve Rumeli' de türk halk arasında 'mezraa' , 'mezere' , 'mezrea' , 'mezreacık' , 'mezria, 'mezri' , tarım yapılan, ekilip-biçilen yer anlamına gelen ' ekinlik' kelimesi ise ' ekenek' , ' ekerek' , ' ekerge' , ' ekelge' gibi isimlerle anılıyordu. Osmanlı coğrafyasının her yerinde var olan mezrayı Osmanlı halkları Rumca αγρίδιον/ agridion ve χωριουδάκι/chorióudáki (= küçük köy), güney Slav dilleri ve Bulgarcada záselak, zasclak, kraj, džemat (Osmanlı döneminde Sırpça ve Boşnakça' da mezra, Sırpça ve Bulgarca' da mahala (< türkçe mahalle) kullanımı yaygınlaştı) gibi isimlerle, 3 Arnavutça katun, Romence cătun, Macarca puszta, Arapça /mazraʻa, gürcüce სოფელი/sopeli ve ermenice շեն/shen veya mezra olarak ifade ederlerdi. Mezralar hem tahrir defterleri hem de başka belgeler ve kayıtlardan anlaşıldığına göre ' aidiyet' yani mezrayı tasarruf edenlerin durumuna bakılarak, ekinlik mezra ve müstakil mezra olmak üzere iki grupta incelenebilir. 4 Müstakil bir yerleşim yeri olmayıp bir köye ait olan mezraların hangi köye ait oldukları tahrir defterlerinde "Mezra'a-i Fogacs tabi '-i m. [Karye-i Novák] 2 Mezraa hakkında bakınız:

2025, Forgách Simon katonai pályafutása a felső-magyarországi régióban 1557–1567 között - A Herman Ottó Múzeum Évkönyve 2023-24

Simon Forgách (1526-1598) was one of the outstanding figures of the Ottoman wars in the 16th century. During the 72 years of his long life, Simon had a multifaceted career, which this study aims to present one aspect of by showcasing the ten years period of 1557-1567 when he served as a soldier in Upper Hungary. This period, also known as the castle sieges period of the Hungarian-Ottoman wars of the 16th century, was full of intense conflicts and warfare, which made the military merits attained during this time particularly important for Simon in terms of his advancement and future career after the peace of Drinapolis (Erdine) and in the following years of peace until the outbreak of the Fifteen Years War. Moreover, the counties Borsod, Abaúj and Zemplén were a part of the 13 counties of early modern Upper Hungary, therefore researching the military activity of Simon Forgách in the area also provides valuable information to our knowledge of the region.

2025, NYÍREGYHÁZI JÓSA ANDRÁS MÚZEUM ÉVKÖNYVE (0547-0196 ): 49 pp 381-399

Az ecsedi uradalom gazdasági szervezése, szervezettsége azonos képet mutat, a korabeli szemtermelő domíniumok gazdasági rendszerével. A feudális szolgáltatásokra épülő uradalmi szervezetben jelentősebb társadalmi átalakulás nem ment végbe, tehát nem nőtt jelentősen a taksások, exemptusok, szabadosok számaránya. Ennek ellenére az uradalomnak igen fontos szerep jutott a szemtermelés területén. A másik igen fontos feladat az a gazdasági és védelmi feladat volt, amellyel felügyelte a területén áthaladó igen fontos kereskedelmi utakon folyó forgalmat. A 17. század utolsó harmadában a bujdosó mozgalom erőteljesen visszavette a domínium gazdasági teljesítőképességét, ami az emberszám jelentős csökkenésében mutatkozott meg. Ez a tendencia egészen a Rákóczi szabadságharc végéig folytatódott.

2025, A Szegedi Református Egyhéz alapító és templomépítő lelkészei, Szeged, Csongrádi Református Egyházmegye

2025

We know well the key figures of the local Ottoman elite in Hungary, who took their fortune after the fall of Buda and advanced their career in the subsequent decades in the established vilayet. They were the engine of the expansion of the Habsburg–Ottoman confines. Despite the rich archontological data on this first generation of predatory beys of the frontier–including their sons–the fate of their third generation is overwhelmingly unknown. We do not know even untill now that our study’s leading character, Zülfikar Bey, was Mahmud Bey’s son, and grandson of Bali, the second pasha of Buda. Despite his prominent family background, he was just an average governor of Ottoman sancaks. This study dismantles his family background and follows his military career step-by-step between 1564 and 1595. Then–after a decade-long gap–at the beginning of the next century continues the story of a Zülfikar bey between 1606 and 1618, until he reaches the rank of the pasha of Temesvár. We examine and argue whether these two persons could be the same, that is the grandson of Bali Pasha, or not. Zülfikar’s life story will be followed by his appointments to various Hungarian and Serbian sancaks and by his tezkeres showing his increasing fiefdoms and military merits, collected from the records of timar-bestowal registers (ruznamçe defteris).

2025, Lymbus. Magyarságtudományi forrásközlemények

2025, Befejezetlen történet. Tanulmányok Kovács Eszter emlékére. Ed. by András Végh

2025

Mi történt a farkas szájával? Az Irk bitig 27. jóslatának új értelmezése1 A történeti kultúratudományok területén létezik egy szinte áthághatatlan nehézség: a kutató, még ha igyekszik is saját korának és kultúrájának nézőpontjait és értelmezési koncepcióit időlegesen felfüggeszteni és a kutatott jelenséget az adott kor és kultúra keretrendszerében értelmezni, ez valójában nem sikerülhet, hiszen saját kultúrájából teljesen sohasem tud kilépni. Értelmezése így sokszor akaratlanul, sőt esetleg anélkül, hogy ezt észlelné, félresiklik. Erre szeretnék egy példát bemutatni az Irk bitig 2 27. jóslatának interpretációja kapcsán. Az Irk bitig egy kicsiny méretű (jelenlegi formájában 13,1×8,1 cm-es), rovásírással írt könyv, amelyet a dunhuangi Ezer Buddha barlangtemplomok feltárásakor Stein Aurél talált meg 1909-ben. A kis könyv ötvennyolc félbehajtott és egymáshoz ragasztott kínai gyártású papírlapból áll, ezekre írták fekete és piros színű indiai tintával az ótörök szöveget (valamint az üresen hagyott néhány első és utolsó oldalra, illetve az ótörök szöveg elején és végén magára az ótörök szövegre később 3 két kínai buddhista szöveget is írtak). Az Irk bitigben 65 jóslat, egy rövid lezáró rész, végül egy kolofon van. A jóslatok elején egy numerikus kód található, ezután egy rövid életkép vagy szituáció olvasható, majd az esetek nagy részében értékelés arról, hogy az adott ómen jó vagy rossz (néhány esetben nagyon jó vagy nagyon rossz, illetve olyan ómenek is vannak, amelyek végéről hiányzik ez a rész).

2025, Historijska misao

Abstract
This paper analyses five documents from the Sijjil of the Tuzla qadi/judge from 1644–1646, where the term “palanka” is mentioned. All documents are firmans, or decrees issued in the name of the Sultan from the Di
van of Buda. Two firmans deal with cerāḫors, a construction workers from the privileged re‘aya class who worked on fortress repairs. Two firmans address the usurpation of the duty of reciting prayers for the Sultan – du’āgūluḳ. One firman pertains to wandering groups of Roma. In all documents, “palanka” is a general term; no specific place is directly referred to as “palanka,” nor are any further characteristics provided. These
documents are significant for historical studies as they highlight strong connections between Ottoman Hungary and Ottoman Bosnia through various situations.
Apstrakt
U ovom radu analizira se pet dokumenata iz Sidžila tuzlanskog kadije 1644–1646. godine u kojima se spominje izraz palanka. Svih pet dokumenata su fermani, odnosno zapovijesti poslane u sultanovo ime s Budimskog divana. Dva fermana bave se džerahorima – građevinskim radnicima iz reda povlaštene raje koji su radili na popravkama tvrđava. Dva
fermana su o uzurpaciji službe čitanja/učenja molitvi za sultana –du’āgūluḳ. Jedan ferman se odnosi na lutalačke grupe Cigana, danas Roma. U svim dokumentima palanka je uopšten termin; ni jedno mjesto se ne spominje direktno kao palanka, niti su date neke dalje karakteristike palanke. Analizirani dokumenti su važni za historiju budući da govore o jakim vezama osmanske Ugarske i osmanske Bosne kroz prizmu više različitih situacija.

2025, Új eredmények a műszaki föld- és környezettudományban

A kellő részletességű térképi ábrázolások megjelenése előtt kizárólag írásos források állnak rendelkezésre egy-egy terület történeti földrajzi képének felvázolásához. Különösen szerencsés, ha egy olyan gazdasági egységet tekintünk át területi egységében, mint az uradalom, amelynek levéltárakban fennmaradt gazdasági irattermése nagyszámú adatot tud szolgáltatni ehhez. A gazdasági iratanyagban kiemelt a jelentősége egy irattípusnak, nevezetesen az urbáriumnak mint a jobbágy és a földesúr közötti jogviszonyt rögzítő írott szerződésnek. A urbárium tájtörténeti, tájhasználati forrásként is használható azzal, hogy mind a társadalomra, mind pedig határban jelenlévő allódiális és úrbéres földekről, a mezőgazdasági kultúrákról számot ad.

2025, Tudomány és történelem az észak-magyarországi régióban

2025

The Horoscopes of King Louis II of Hungary. One of the narrative elements that makes the Mohács tragedy seem even more fateful is the prediction of King Louis II’s death by the astrologer Menyhért (Melchior). The prediction was not shown... more

2025, Türk ve Macar Diplomatik Arşiv Belgelerinde Türkiye Macaristan Siyasi İlişkileri 1922-1933

2024 Türk-Macar Kültür yılı vesilesiyle Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Arşiv Genel Müdürlüğü ile Macaristan'ın Ankara Büyükelçiliği tarafından ortaklaşa hazırlanan "Türk ve Macar Diplomatik Arşiv Belgelerinde Türkiye-Macaristan Siyasi İlişkileri 1922-1933" adlı bu çalışmada, Türk-Macar ilişkilerinin kuruluş ve gelişimi, karşılıklı diplomatik temaslar, muzaffer Türk milletine dost ve kardeş Macarların bakış açısı gibi konularda oldukça önemli belgeler yer almaktadır.

2025

2002 жылдың қазан айынан бастап екі айда бір рет шығады Ekim 2002'den itibaren iki ayda bir yayımlanır № 2 (100), 2020 Наурыз-сәуір / Mart-Nisan Март-апрель / March-April Журнал ҚР Инвестициялар жҽне даму министрлігі Байланыс, ақпараттандыру жҽне ақпарат комитетінің мерзімді баспасҿз басылымы жҽне ақпараттық агенттігінде тіркелген. Куҽлік № 55-97-Ж 18.ІІ.2005 ж. Халықаралық рецензияланатын журнал. Индекстер: Index Copernicus, ASOS Dergi, Kazakistan Cumhuriyeti Yatırımlar ve Kalkınma Bakanlığı İletişim, Enformasyon ve Bilgi Komitesi"nin süreli yayın ve haber ajansında 55-97-J 18.02.2005 numaraya kayıtlıdır. Uluslararası hakemli bir dergidir. Tarama indexleri: Index Copernicus, ASOS Журнал зарегистрирован Комитетом связи, информатизации и информации Министерства по инвестициям и развитию РК свидетельство о постановке на учет периодического печетного издания и информационного агентства № 5597-Ж 18. ІІ. 2005 г. Международный рецензируемый журнал. Индексы: Index Copernicus, ASOS The journal is registered in the periodical and news agency of the Information and Communication Committee of the Ministry of Investment and Development of the RK with No:5597-Zh 18.II.2005 İs an international peer-reviewed journal.

2025, Hüseyin YURTTAŞ Armağan Kitabı

2024, Kadim Akademi Sosyal Bilimler Dergisi

XV. yüzyılda Osmanlı hâkimiyetine giren Tire, kısa sürede imparatorluğun en gözde şehirlerinden biri olmuştur. Bir Osmanlı şehri olmasında devlet yöneticilerinin kurdukları vakıfların rolü azımsanmayacak derecededir. Devlet ricalinin bazı önemli simaları, yönetim merkezi olması, siyasi ve dini sürgünlerin yapılması gibi nedenlerle kazada ikamet etmiştir. Tire'yle olan yaşantıları sebebiyle bunların bir kısmı kazaya ve kamuya hizmet etmek amacıyla vakıflar kurmuşlardır. Bunlardan bir tanesi XVI. yüzyıl Osmanlı vezirlerinden olan Behram Kethüda'dır. Aydın beyi olan Behram Kethüda, Tire'de bir cami yaptırtarak vakfetmiştir. Halk arasında Yeni Camii olarak da bilinen ibadethane, Tire'nin Kurtuluş Mahallesi'nde yer almaktadır. Camii Vakfı'na ait belgeler incelenerek caminin tarihi ele alınmıştır. Hurufat defteri, şer'iyye sicili, muhasebe defteri ve vakfiye gibi arşiv kaynakları taranarak vakfiyesi bulunmayan caminin görevli kadrosu ve ekonomik yapısı değerlendirilmiştir. Ayrıca çalışmada camiye ilişkin on dokuz adet ilave vakfa yer verilerek bunların camide gördükleri hizmetler tespit edilmiştir. Böylece Tire'nin sosyokültürel tarihine katkı sağlanmıştır.

2024, Turkish Journal of History

Koç, H. (2024). A Review of “Kiliseye Çevrilen Türk Eserleri: The Turkish Monuments Converted into Churches” by Mehmet Emin Yılmaz. Tarih Dergisi(83), 193-199. https://doi.org/10.26650/iutd.20241480810

2024, Sultan Abdülaziz Han İçin Hazırlanan Budin Rehberi

Prof. Dr. Franz Xaver LINZBAUER (1867) Sultan Abdülaziz Han İçin Hazırlanan Budin Rehberi / Budai útikalauz Abdulaziz szultán részére / Budin-Führer, erstellt für Sultan Abdulaziz Khan / Editör: Mehmet Emin YILMAZ, Tercüme: Balázs SZŐLLŐSSY, Ebrû: Semiha BEYLİHAN CEYLAN, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB Yayınları), Ankara, 2024.

2024

Tarih olgulari Macar ve Karacay halk muziginn birkac tabakasi arasinda jenetik baglantisinin olmasini mumkun kilar. Ve gercekten, inceledigimizde bircok Karacay ezgisinin yakin veya benzer Macar ezgisi oldugunu gorebiliriz. Tum derlemeyi temsil eden 357 Karacay ezginin ucte birinin Macar benzesmeleri bulmak mumkundur. Butun bunlar Macar ve Karacay muziginin kayda deger cok siki baglantisini gosterip ustte inceledigim ezgi paralelliklerinde de gorebildigimiz gibi bir esitlik anlamini tasimamaktadir. Yine de seyirler, ton, ritim semalarin vs. konularin bu kadar buyuk boyutlardaki paralelligi bizi dusunduren ve ikna etmeye yetecektir. Karacay ve Macar cocuk ezgileri arasinda daha genis bir uslup benzerligi yanisira kayda deger benzerlikler tespit edilebilir. Karacay-Malkar mezmur ezgileri, inici ezgileri ve agitlarin bir kismi ise Macar, Anadolu ve Bulgar, Slovak, Rumen ve birkac baska milletinin ezgilerinin de kismen temsil etmis oldugu Bartok’un en eski “uslup-tarz” olarak tanimladig...

2024, Od 'Sclavoniae' do Slavonije: pojam, opseg i granični položaj u srednjem i ranom novom vijeku. Zbornik radova znanstvenog skupa.

The paper analyses what Ottoman narrative sources (chronicles, travelogues, geographical works, etc.) understood by the name of the province, i.e. the choronym Slavonija, and what kind of borders they attributed to it during the 16th and 17th centuries. The first confirmation of this choronym was recorded at the beginning of the 16th century in the work of Kemal Pasha Zade. Ottoman chroniclers mention Slavonia very rarely and with few details. They focus on court events and major military
campaigns, so the areas that were on the margins of events, as they perceived Slavonia, were not interesting to them. The chronicles of Ibrahim Peçevi and Mustafa Ali represent somewhat of an exception in this regard. Some of the most important Ottoman historians do not mention Slavonia at all, indicating the territory and population of the Kingdom of Slavonia with the choronym Croatia and the ethnonym Croat, or completely ignoring them. The translation of the Atlas maior by Abu Bakr ibn Behram
of Damascus and especially the Travelogue of Evliya Çelebi are rare narrative sources of Ottoman origin that pay significantly more attention to Slavonia. When Ottoman narrative sources talk about Slavonia, they mostly talk about the area of the Kingdom of Slavonia outside the Ottoman rule, sometimes explicitly limiting it only to the area
of the upper Sava-Drava confluence, and sometimes not having clear ideas about its borders. In a very small number of Ottoman narrative sources, we also come across the use of the choronym Slavonia in the sense of the entire Sava-Drava interfluve and the wider area of Illyricum. In this period, the use of the Ottoman exonym for Slavonia derived from the Croatian language dominates, and we only sporadically come across exonyms derived from Latin. In a significant number of cases, Slavonia appears
alongside Croatia as part of a two-part syntagm, which indicates that there was an awareness of their close relationship.

2024, … FAKÜLTESİ DERGİSİ/JOURNAL OF FINE ARTS …

Yusuf çE'riN* i ARCHITECTURAL BUILDINGS IN AND AROUND AGRI DURING OTTOMAN PERIODI Although Ağrı and its environment are very rich in terms of an;hicectural buildings. these have not adequately been studied exeept İshakpaşa Palace. In this study it İs aimed to analyze Attornan age architectural buildings in Ağn and its provinces. finding out and examining in detai~which have not reached taday. The Old Bayezid Castle, whidı is the oldest one, features original Urartian construction. The castle was ruined during Ottoman-lran, Otoman-Russia wars and subsequently repaired. İshak Paşa Palace Graveyard and Graveyard Masjid are other Ottoman buildings in old Bayezid. Old Bayezid Mosque whieh is the oldest Illosque in Doğubayazıt features classic Ottoman construction and materials. The lhsak Paşa Palace in Old Bayezid is famous for its eclectic architcctural elements and three dimeosional omamental sculptures. Topraklcale Villiage Mosque in Topraklcale Villiage, which is the center of Old EleşlGrt, features square based and single domed style of Otloman arehiteeture. Hamur Castle, Hamur Tomb and Şoşik Castle are other Ottoman architectural buildings which arẽ estroyed. Hamur Tomb in town center is an extraordinary building in Attoman architechture.Ã

2024, In Cl. Theune, B. Hausmair, Chr. Schmid, Das 19. und 20. Jahrhundert im Fokus der Historischen Archäologie / The Historical Archaeology of the 19th and 20th centuries. Beiträge zur Mittelalter- und Neuzeitarchäologie in Österreich, Beiheft 15, Wien 2024, pp. 106--114.

The authors of this study have been active in the research of Hungarian rural built heritage in the last few years as members
of a small cooperative of architects and archaeologists along with fellow researchers Zsófia Bayer-Füsi, Viktória Gyömbér,
Zsófia Jauernik and others. In most cases, the research was part of a rural heritage preservation program of the László Teleki Foundation. While examining the buildings – peasant houses from almost all major regions of Hungary built between
the middle of the 19th century and the 1930s – our attention was drawn to the coexistence of self-made, handcrafted and
industrially produced materials and structures used in the very same period. The present study aims to highlight some
characteristics of the appearance of industrial products in vernacular architecture through the examples studied. Though
some of the phenomena have been sporadically discussed in publications, the majority of the articles are only available in
Hungarian, thus less accessible for international research and comparative studies. We would also like to introduce the Rural Architectural Program (Népi Építészeti Program) of the László Teleki Foundation and critically review it.

2024

Ottoman sultans sometimes appointed grand viziers as the commanders-in-chief of their armies. They issued such appointments in documents called serdarlık beratı, which are an indispensable (though neglected) source in understanding the modus operandi and historical development of the Ottoman bureaucracy. This article examines the imperial edict Sultan Ahmed I (r. 1603-17) sent to Malkoçoğlu Ali
Paşa (d. 1604), dated Ramazan 1, 1012 (February 2, 1604), appointing him commander-in-chief of the Ottoman army on the Hungarian front. It also explores the contributions of the Malkoçoğlu family to the Ottoman conquests in Rumeli and the significance of Ali Paşa in this family. Ali Paşa was educated in the Ottoman Palace School (Enderûn) and served as the governor of Egypt. After he was appointed as
Ottoman grand vizier, he was sent to the Engürüs (Hungarian) front but died en route. Yet his name lives on in the imperial edict examined here, a copy of which is contained in Reisülküttâb Sarı Abdullah’s münşeât, a collection of imperial letters and correspondence from the Ottoman sultans in the first half of the seventeenth century. The edict speaks of Süleyman the Magnificent’s conquest of Buda and Mehmed
III’s conquest of Eger with admiration and reverence. It also compares Ali Paşa to Plato and Aristotle for his wise policies. This kind of comparison is rare in the Ottoman serdarlık berats. The document also makes some interesting claims, like the argument that Hungarians are similar to the tribe of Noah in their rebellious character. Like other serdarlık berats, this edict bestows great authority upon its addressee. This article compares the edict with other similar edicts in Sarı Abdullah’s münşeât. The uniqueness of the berat derives from the high praise with which the new Ottoman sultan Ahmed I speaks of his predecessors’ conquests on the Hungarian front and Ali Paşa’s governorship of Egypt and efforts to aid the poor

2024

Türk sanatının güzîde numûneleri olan kitâbeler ve mezar taşları Batılılar tarafından yağmalanarak savaş ganîmeti olarak götürülen eserlerdendir. Belgrad'da Sadrâzam İzzet Mehmed Paşa'nın 1198/1784 târihli mezar taşı, Süleyman Ağa'nın 1157/1744-45 târihli kitâbesi, Mustafa Paşa'nın 1106/1694-95 târihli çeşme kitâbesi ile bir hamam kurnası yerlerinden sökülerek Avusturya güney ordusunun komutanlarından Boros József Rákosi tarafından Belgrad'ın karşısındaki Zemun'un alınışı anısına 1789'da Macaristan'ın Avusturya sınırındaki Gaston Köyü'ne getirilmişti. Boros József Rákosi, İzzet Mehmed Paşa'nın mezar taşı ile Süleyman Ağa'nın kitâbesini Gaston Kilisesi'ne, Mustafa Paşa'nın kitâbesini ise kendi evinin duvarına yerleştirmişti. 3 Ağustos 2018'de yaptığımız seyahatte Gaston Kilisesi'nde mezar taşı, kitâbe ve hamam kurnasını inceledik. Kilisenin karşısında yer alan Boros József Rákosi'nin hâlen Belediye binâsı olarak kullanılan evinde ise Mustafa Paşa'ya ait kitâbenin günümüze ulaşmadığını tespit ettik.

2024, Folklor akademi dergisi

This study consists of two parts. The history of folklore studies in Turkey in the first chapter, important / functional person, is summarized based on the events and resources. Especially Hungarian Turcologists were mentioned on the basis of the first historical sources; Then, academic developments were conveyed by referring to the contributions and services of Turkish researchers and scientists on the subject. In the second part of the study, function analysis was made on the legends widely known in the Kaz Mountain region by using the researches of Paul Magnarella and Bilge Seyidoğlu; the effects of legends on society and individuals have been revealed.

2024, Turk Kulturu Ve Haci Bektas Veli-arastirma Dergisi

Mehmet Emin YILMAZ** Öz 16. asırda yaşamış bir Bektaşi dervişi olan Gül Baba, Evliyâ Çelebi'nin kayıtlarına göre Sultan Süleyman'ın daveti üzerine Budin seferine katılmış ve kalenin teslim alınmasından sonraki ilk Cuma günü 2 Eylül 1541'de vefat etmiştir. Gaziyân-ı Rûm'un son temsilcilerinden olan Gül Baba'nın türbesi Budin Beylerbeyi Yahyâ Paşazâde Mehmed Paşa tarafından onun vefatından sonraki yıllarda yaptırılmıştır. Türbenin yakınında Gül Baba adına büyük bir Bektaşi Tekkesi de tesis edilmiştir. Budin'de Osmanlı hâkimiyetinin sona ermesiyle birlikte tekke yıktırılmış türbe ise şapele dönüştürülmüştür. Bu sayede yok olmaktan kurtulan Gül Baba Türbesi özellikle 19. yüzyılın sonlarındaki siyasi gelişmelere paralel olarak devamlı surette onarılmış ve Türk-Macar dostluğunun sembolü haline gelmiştir. Bu çalışmanın konusu bilhassa Sultan Abdülaziz'in Avrupa seyahati sonrasında tekrar hatırlanan Gül Baba Türbesi'nin onarımlarıdır. Osmanlı Devleti'nin Viyana ve Peşte'deki sefirleri ve şehbenderleri Gül Baba Türbesi'yle yakından ilgilenmişlerdir. Viyana Ateşemiliteri Mehmet Bey ile Peşte Başşehbenderi Feridun Bey'in 1884'teki onarım raporları sonucunda türbe, Osmanlı Devleti tarafından mimar Lajos Grill'e tamir ettirilmiştir. Sonraki yıllarda mülkiyet sahibi olan Wágner ailesinin engellemelerine rağmen türbenin onarımı tekrar yapılabilmiştir. Balkan Harbi ve sonrasındaki yıllarda Peşte Başşehbenderi Fahreddin Bey ile selefi Ahmed Hikmet Bey türbeyle yakından ilgilenmişlerdir. Ahmed Hikmet Bey'in yoğun gayretleriyle türbenin Osmanlı mimari tarzında onarımı için Ser-Mimar Kemaleddin Bey görevlendirilmiştir. Türbenin iç düzenlemesi için İstanbul'dan şamdan, rahle, sehpa ve buhurdan gibi eşyalar hazırlanarak gönderilmiş ayrıca Hereke fabrikasında halı dokunmuştur. 1915'teki bu onarımdan sonra Gül Baba Türbesi, Peşte Müslümanlarının da merkezi olmuş, bayram namazları burada kılınmıştır.

2024, Századok Mohács-tanulmányok. 1. kötet

2024, Hungarian Archaeology 2023 Spring (2023), 58-66.

The Castle of Csókakő is one of the Hungarian forts with Árpádian Age roots. It was owned by several prominent noble families and even the king himself for a pretty long period. In the course of the two decades of field research, the... more

2024, A tudománynak gazdag ágai... Tanulmányok Benkő Elek hetvenedik születésnapjára = Abundant Lines of the Science Itself… Studies in Honour of Elek Benkő on His Seventieth Birthday

Elek Benkő, a full member of the Hungarian Academy of Sciences and a research emeritus professor at the Institute of Archaeology of the HUN-REN Research Centre for the Humanities, is set to complete the seventieth year of his life in August 2024. To commemorate this special occasion, his friends, colleagues, and admirers present him with this book of studies on medieval and Ottoman history and archaeology.

2024

Huan Xiong; Mário Varela Gomes; Rosa Varela Gomes; Joana Gonçalves; Shanshan Li (2023) - Chinese porcelain marks found at the Santana Convent in Lisbon. In: Europa Postmediaevalis, 3, pp. 115-123.

2024, Yeni Vatan Gazetesi, Viyana, 4.11.

2024, Belvedere Meridionale

In the aftermath of the battle of Mohács (1526) the Turks conquered the area between the Danube and the Sava rivers, however did not establish a new sancak for a while. Szerém county (Serbian Srem/Turkish Sirem) became part of the north Serbian sancak of Semendire/Smederevo. The study examines the formation of the Ottoman adminstration in the area, which resulted in the creation of the sancak of Sirem in the mid-1540s. It provides a detailed list of its governors in the 16th century, using Ottoman sources, like various defters, sultanic orders, and chronicles. The focus of the research is on the family ties and clan affiliations of the sancakbeyis, tracing their positions before and after the sancak in question. Thus, archontological data not just provide an auxiliary tool for historians, but can help us to understand how the Ottoman provincial elit ruled Hungary, increasing its influence and welth through their family networks

2024, iszlám történelem

A magyarországi muszlim népességről eddig még soha nem készült alaposabb, összegző tanulmány. Ennek a mostani elemzésnek szerzője igyekezett összegyűjteni a legfontosabb forrásokat, feltárni, hogy a kezdetektől napjainkig hogyan alakult a muszlimok száma. Európában 4 országban volt korai muszlim jelenlét: a spanyolországi és a portugáliai területen a mórok, Szicíliában az iszlám királyságban (831-1091-ig) arabok, Magyarországon a Kárpát-medencei megtelepedést követően, a honfoglalókkal együtt különféle muszlim népcsoportok is éltek. Róluk, illetve a későbbi magyarországi muszlimokról szól ez az írás.