Sembolizm Research Papers - Academia.edu (original) (raw)
İnsan; düşünen, hayal eden, düş gören ve bunları renklerle, biçimlerle, çizgilerle, imlerle, sembolik elemanlar olarak görselleştirme gücüne sahiptir. Nesnenin görünüşüne dair öğrenilen ve bellekte depolanan bilgileri tasarlama gücü ile... more
İnsan; düşünen, hayal eden, düş gören ve bunları renklerle, biçimlerle, çizgilerle, imlerle, sembolik elemanlar olarak görselleştirme gücüne sahiptir. Nesnenin görünüşüne dair öğrenilen ve bellekte depolanan bilgileri tasarlama gücü ile bir-leştiren sanatçı için nesne yeniden üretilmiş imge durumuna gelir. İmgelem gücü, içgüdülerin etkisiyle alışılmış ortak dünyasal ya da doğaüstü yerleri besleyip coşturan, düşsel durumlar sunar. 1 İmgelem, düş gücü ve hayal dünyasını kap-sayan, sanatçının yaratma eylemine kaynaklık eden; düşünce ve duygularının yerine geçen işaretler dizi-sidir. Kant'a göre ruh, üretici imgelem gücü aracılığıyla çalışır. Sembolik imgelem belli kuralları olan zorunlu bir kaynaktan değil, düşlemlerin ya da düşlerin merkez alındığı sezgi ve anlık çağrışımlar-dan beslenir. Böylelikle düş gücü, davranışın, yaratıcı eylemin ve duyguların simgesel doğasını ortaya çıkarır. Schopenhauer'a göre; Dante'nin büyüklüğü, düş gerçekliğini çok iyi bilmesinden kaynaklanır. Çünkü sanatçı; düşte yaptığını uyanıkken de yapabilendir. Resimlerinde iç dünyasını sadece ken-disinin anlayabileceği dolaylı anlatımlara sahip, anlamını kapalı işaretlerle aktaran, duygularının yer-ine geçebilecek göstergeleri seçen sanatçı için sem-boller, iç dünyasının keşfi içinde önemli işlevler üstlenir. Böylelikle semboller gizemli ve bilinçdışı özellikler içeren bir dünyanın varlığını görünür kılar ve kişiyi somut dünyadan farklı olarak kendisi ile karşılaştırır. İçsel çözümlemelerini bu yolla gerçek-leştiren sanatçı için resimleri bellek görüntülerinden öte, duyumsamalarını taşıyan kayıtları durumuna gelir ve ortaya çıkan her çalışma, yaşam defterinin bir sayfasını ifade eder. Semboller ile düşlerde yaşanan ya da tanık olunan gerçek yaşam sahneleri * Onsekizmart Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü, Resim-iş Eğitimi Anabilim Dalı öğretim elemanı, Çanakkale, serpilkapar@gmail.com 1-Paul KLEE, Çağdaş Sanat Kuramı, Ankara, 2006, s.40 Sanat Dergisi 43 ÖZET Her sanat eseri ortaya çıktığı zamanın, mekânın ve sanatçısının sembolü olma özelliğini taşırken, kimi sanatçılar resimlerinin temel dilini de bu sembolik göstergeler üzerinden kurgulamışlardır. Bu resimlerde sembolik imgeler, bilinçaltı, bilinçdışı ve çocukluğa dair yaşanmış anılar ile önemli yer tutarlar. Sembollerin, çocukluğun ilk dönemlerinde ve ilkel toplu-luklar tarafından da kullanılan anlatım biçimleri olmaları, bu göstergelerin önemli birer iletişim aracı olduğunu da göster-mektedir. Resimlerde kullanılan semboller, çalışmayı ortaya çıkaran kişinin kendisi ve çevresiyle özel bağlar kurmaktadır. Sanatçı için aynı zamanda önemli bir iletişim aracı olma özelliğini taşıyan sembolik imgeler, doğrudan algılanan nesneler-den farklı olarak, bireyin yaşam sürecinde belli olaylara tanıklık etmiştir ve imge olmalarına karşın, nesnenin aslı ile özdeş değillerdir. Sanatçının seçtiği nesneler belli bir duyguya, yaşanmışlığa ve fikre karşılık gelen anlamıyla resim içinde sistemli olarak yeniden üretildiklerinde sembollere dönüşürler. Böylelikle dış kaynaklardan arınmış sembol imge, resmi oluşturan duygu ve düşüncenin etkin bir aracı durumuna gelir. THE PSYCOLOGICAL IMPACTS FORMED BY SYMBOLIC IMAGES IN PAINTING Although each artistic production bears the feature of being symbol of time, location in which it has been created and of its creator, some painters has fictionalized basic pattern of their paintings on symbolic indications. Symbolic images together with subconscious, unconscious and true-life childhood memories have taken an important place in these paintings. Since symbols used in paintings are the phraseologies used in the beginning periods of childhood and also used by primitive societies this has proved that these indications were an important communication means. Symbols used in paintings have established special relations with the creator himself/herself and his/her environment. Symbolic images bearing the feature of being an important communication mean for the artist, have testified certain events in life of the individual unlike images perceived directly and are not identical with the actual object. When the symbols selected by the artist were reproduced systemically in the picture with their meanings matched with a certain feeling, experience and idea, they change into symbols. Thereby the symbolic image which was free from external sources becomes an effective mean of feeling and idea forming the picture. Anahtar Kelimeler : İmge, sembol, bilinçaltı.