Social Inequalities Research Papers - Academia.edu (original) (raw)

Podstawowym celem III etapu badań realizowanych w ramach projektu Wizualne Niewidzialne. Sztuki wizualne w Polsce – stan, rola i znaczenie było odtworzenie tego, jak sztuki wizualne obecne w życiu Polek i Polaków oraz zrekonstruowanie... more

Podstawowym celem III etapu badań realizowanych w ramach projektu Wizualne Niewidzialne. Sztuki wizualne w Polsce – stan, rola i znaczenie było odtworzenie tego, jak sztuki wizualne obecne w życiu Polek i Polaków oraz zrekonstruowanie ich wyobrażeń oraz przekonań na temat sztuki. Tego rodzaju rekonstrukcja wydaje się nam niezbędna, ponieważ o tym, czym jest sztuka, decydują nie tylko artyści czy osoby działające w ramach świata sztuki, ale także zakres i forma jej obecności w życiu codziennym i w świadomości różnych warstw oraz środowisk społecznych. Zakładamy więc, że status sztuki, role, które ona wypełnia, jej miejsce w życiu jednostkowym i zbiorowym, są efektem negocjacji, sporów, interakcji podejmowanych przez zróżnicowanych aktorów społecznych, w tym osoby, które potocznie określamy mianem odbiorców sztuki. Tym samym zakładamy, iż sztuka, pomimo jej wielowymiarowej specyfiki, jest jednym z wielu zjawisk składających się na społeczny świat, a więc podlega podobnym procesom, co inne jego obszary, w tym konstruowaniu jej znaczeń przez członków określonej zbiorowości.
Dlatego też w trakcie III etapu badań uczestnikami byli właśnie zwykli użytkownicy sztuki, którzy znaleźli się w reprezentatywnej dla Polski, dobranej losowo próbie dorosłych. Obecność sztuki w ich życiu i świadomości rozumieliśmy w trakcie tych badań wielowymiarowo:
• po pierwsze, jako wyobrażenia o sztuce (umiejętność wskazania cech specyficznych zjawisk artystycznych pozwalających na odróżnienie ich od innych społecznych fenomenów);
• po drugie, jako wyobrażenia o artystach i artystkach, specyfice ich pracy oraz problemach, z jakimi się borykają;
• po trzecie, jako różne formy kontaktu ze sztuką (od uczestnictwa w wystawach przez rozmowy o sztuce do posiadania dzieł sztuki w domu czy jej samodzielnego uprawiania);
• po czwarte, jako miejsce sztuk wizualnych wśród innych praktyk kulturowych i zjawisk społecznych, funkcje i role przypisywane przez Polki i Polaków sztuce oraz preferencje odbiorców co do ulubionych i cenionych form sztuki.
Te cztery kwestie można uporządkować jeszcze inaczej, jako z jednej strony pytania o to, co Polki i Polacy wiedzą i myślą o sztuce, z drugiej zaś, jako pytania o formy obecności sztuki w ich działaniach.