Türk Tasavvuf Tarihi Research Papers (original) (raw)

Öz Azerbaycan Türkçesi konuşan ve kendisini “Horasan tembeli” olarak tanımlayan Otman Baba’nın Miladi 1378- 1478 yılları arasında yaşadığı ve Anadolu’ya XV. yüzyılın ilk yıllarında geldiği düşünülmektedir. Velâyetnâme’ye göre Otman Baba,... more

Öz Azerbaycan Türkçesi konuşan ve kendisini “Horasan tembeli” olarak tanımlayan Otman Baba’nın Miladi 1378- 1478 yılları arasında yaşadığı ve Anadolu’ya XV. yüzyılın ilk yıllarında geldiği düşünülmektedir. Velâyetnâme’ye göre Otman Baba, ömrünün büyük bir bölümünü Rumeli coğrafyasında geçirmiştir. Otman Baba ve abdalları, Rumeli coğrafyasındaki birçok köy, kasaba ve şehirleri dolaşmış, tarikatlarını yaymak, nüfus ve nüfuzlarını arttırmak için çeşitli faaliyetlerde bulunmuşlardır. Özellikle de bugünkü Bulgaristan coğrafyasını adım adım dolaşıp, bu coğrafyada çeşitli faaliyetlerde bulunmuşlardır. Otman Baba vefat ettiğinde etki sahasındaki ulema ve abdallardan oluşan yaklaşık iki bin kişinin cenaze namazını kılmış olduğu kayıtlara yansımıştır. Bu açıdan bakıldığında Otman Baba, Rumeli’de etkin bir tarikat şeyhi ve dinî bir liderdir. Velâyetnâme-i Otman Baba’ya yansıyan verilere bakılırsa, Otman Baba, bir taraftan Türkistan’ın büyük kutbu Hoca Ahmed Yesevî ile bir taraftan da Anadolu’nun büyük kutbu Hacı Bektaş-ı Velî ile bağlantılı delişmen bir Türk sûfîsidir. Peki, Otman Baba kimdir? Bu çalışmada Otman Baba’nın tarihî şahsiyeti, onun Rumeli’ye gelişi, Rumeli’deki faaliyetleri ve buralarda bıraktığı izleri, vefatı ve sonraki etkileri; Velâyetnâme-i Otman Baba, Osmanlı arşivleri ve yapılan araştırmalar incelenerek, ortaya konulmaya çalışılacaktır. Anahtar Kelimeler: Otman Baba, Velâyetnâme-i Otman Baba, Bektaşîlik, Rumeli, Heterodoks. Abstract Otman Baba who spoke Azerbaijani Turkish and described himself as “Khorasani dervish” lived between 1378 and 1478. It is thought that he arrived Anatolia in early XVth century. According to the velayetname, Otman Baba spent most of his life in Rumelia. Otman Baba and his Abdals visited many villages, towns and cities in Rumelia. They were carrying out various activities to spread their sect and to increase their influence. According to the records, approximately two thousand people, consisted of ulama and abdals, attended in his funeral. From this point of view, Otman Baba was an influential sect sheikh and a religious leader in Rumelia. According to Velayetname-i Otman Baba, Otman Baba was a Turkish sufi and connected both with Hodja Ahmed Yesevi ( the great qutb of Turkistan) and Hadji Bektas-ı Veli ( the great qutb of Anatolia). So, who was Otman Baba really? In this study, the historical personality of Otman Baba, his activities in Rumelia and his influence will be discussed according to Velâyet-i Otman Baba, Ottoman archives and other studies. Key Words: Otman Baba, Velayetname-i Otman Baba, Rumelia, Bektashism, Heterodox