Κάρπαθος και Κάσος οι περιοχές με τους ηπιότερους χειμώνες! | karpathiakanea.gr (original) (raw)

Διαβάζοντας το τίτλο του παρόντος άρθρου αρκετοί αναγνώστες ίσως σκεφτούν πως η προφανής απάντηση για τους ηπιότερους χειμώνες στην Ελλάδα είναι η Κρήτη! Αν και ναι οι νότιες ακτές της Κρήτης έχουν από τους πιο ήπιους χειμώνες στην επικράτεια η αλήθεια είναι πως η Κάσος και η Κάρπαθος αλλά και ενδεχομένως το Καστελλόριζο ίσως υπερέχουν ελάχιστα των νότιων Κρητικών ακτών, της Γαύδου ή των μικρών νησίδων του Λυβικού Πελάγους από άποψη χειμερινής ηπιότητας στην Ελλάδα.

Τα δεδομένα της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών για τους μετεωρολογικούς σταθμούς της Κάσου, Καρπάθου και σε μικρότερο βαθμό του Καστελλορίζου δείχνουν πως μάλλον οι ηπιότεροι χειμώνες στην Ελληνική επικράτεια είναι σε αυτές τις περιοχές. Οι λόγοι που η νότια Κρήτη, η Γαύδος και τα νησάκια του Λυβικού μάλλον δεν είναι οι πιο ήπιες περιοχές τον χειμώνα ίσως σχετίζονται με τον προσήνεμο προσανατολισμό αυτών των περιοχών και τη μεγάλη χερσαία έκταση της Κρήτης που σε χειμερινές κακοκαιρίες δείχνει χαρακτηριστικό καιρό προσήνεμων περιοχών και επηρεάζει και τα γειτονικά νότια νησιά.

Από τα στοιχεία του μετεωρολογικού σταθμού της Κάσου (ΕΑΑ) ο οποίος βρίσκεται σε λειτουργία από το 2010 ως σήμερα προκύπτει πως η απόλυτα ελάχιστη θερμοκρασία που έχει σημειωθεί στη Κάσο είναι 2.7°C στις 24/1/2022. Τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία όμως από την ΕΜΥ δείχνουν πως οι μετεωρολογικοί σταθμοί του Αεροδρομίου της Καρπάθου και της πόλης της Καρπάθου δεν έχουν πέσει ποτέ κάτω από 2.2°C τον τελευταίο μισό αιώνα! Συγκεκριμένα, τα δεδομένα των σταθμών της Καρπάθου από την ΕΜΥ καλύπτουν μια περίοδο από το 1971 ως σήμερα (2022) και δείχνουν πως η απόλυτα ελάχιστη θερμοκρασία των 2.2°C σημειώθηκε 2 φορές στις ακτές της Καρπάθου, στις 9/2/1976 και στις 14/2/2004.

Ακόμα πιο εντυπωσιακά όμως είναι τα δεδομένα από τον σταθμό της ΕΜΥ στη Κάσο όπου για την περίοδο από το 1989 που λειτουργεί ο σταθμός ως σήμερα το 2022, ήτοι δηλαδή για 34 έτη η απόλυτα ελάχιστη θερμοκρασία που έχει σημειωθεί στο Αεροδρόμιο της Κάσου, λίγο έξω από τη πρωτεύουσα Φρυ, είναι μόλις 2.8°C ξανά στις 24/1/2022. Από τα αρχεία λοιπόν των επίσημων μετεωρολογικών σταθμών της επικράτειας, αυτές είναι παράλληλα οι υψηλότερες απόλυτα ελάχιστες θερμοκρασίες που έχουν σημειωθεί στην Ελλάδα με την τιμή της Κάσου να αποτελεί και ρεκόρ υψηλότερης απόλυτα ελάχιστης θερμοκρασίας!

Πέρα από τις απόλυτα ελάχιστες θερμοκρασίες, τα νησιά της Καρπάθου και της Κάσου φαίνεται να σημειώνουν και τις υψηλότερες μέσες ελάχιστες θερμοκρασίες κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών σε όλη την επικράτεια. Συγκεκριμένα για τη περίοδο 2010 μέχρι σήμερα που υπάρχουν ελεύθερα δεδομένα από τους σταθμούς της ΕΜΥ και ΕΑΑ ο σταθμός της Κάσου (ΕΑΑ) σημειώνει μέση ελάχιστη ψυχρότερου μήνα που είναι ο Ιανουάριος τους 11.6°C ενώ ακριβώς την ίδια τιμή για την ίδια περίοδο σημειώνει και ο σταθμός της Καρπάθου (ΕΜΥ). Εξίσου εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι ο σταθμός της Κάσου δίνει θερμοκρασίες κάτω από 10 βαθμούς μόλις 14 μέρες ανα έτος κατά μέσο όρο.

Η μέση θερμοκρασία του χειμερινού τριμήνου (Δεκ-Ιαν-Φεβ) για τη περίοδο 2010 ως σήμερα στον σταθμό του Αεροδρομίου της Καρπάθου (ΕΜΥ) είναι 14.5°C ενώ για την αντίστοιχη περίοδο ο σταθμός της Κάσου (ΕΑΑ) σημειώνειμέση θερμοκρασία χειμερινού τριμήνουτους 14.7°C (μέση Davis), τιμές οι οποίες ξανά είναι οι υψηλότερες στην επικράτεια αλλά και σε ολόκληρη τη γεωγραφική Ευρώπη. Είναι εντυπωσιακό μάλιστα, πως η μέση θερμοκρασία του χειμερινού τριμήνου του θερμότερου σταθμού στις Αζόρες (Santa Maria – αν και το συγκεκριμένο νησί ανήκει στην Αφρικανική πλάκα) από τα κλιματικά, είναι λίγο πιο κάτω από τις τιμές της Κάσου.

Που μπορεί όμως να οφείλεται, ειδικά για τη περίπτωση της Κάσου αυτή η ηπιότητα των χειμερινών θερμοκρασιών; Αρχικά η μεγάλη απόσταση της Κάσου τόσο από τις Τουρκικές ακτές όσο και από τη χερσαία έκταση της Κρήτης αλλά και η παρεμβολή της Καρπάθου ίσως δίνουν στη Κάσο την ιδανική θέση ώστε να φτάνουν εκεί σημαντικά πιο αποδυναμωμένες οι όποιες κακοκαιρίες, είτε αυτές είναι προσήνεμες είτε από την Τουρκία. Ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Κάσος είναι το νοτιότερο νησί των Δωδεκανήσων. Άλλο σημαντικό ρόλο στην ηπιότητα των χειμώνων στη Κάρπαθο και ειδικά στη Κάσο πρέπει να παίζει και η συνεχής επικράτηση των ανέμων που φυσούν σχεδόν όλο το 24ώρο τον χειμώνα, εμποδίζοντας έτσι την ψύξη λόγω νυχτερινής ακτινοβολίας (nocturnal radiative air cooling) στο επίπεδο της θάλασσας.

Μάλιστα, σύμφωνα με τα παραπάνω μετεωρολογικά δεδομένα είναι ενδεικτικό ότι η Κάρπαθος εμπίπτει στη ζώνη 11a ανθεκτικότητας φυτών (USDA Hardiness Zones). Αντίστοιχα, η Κάσος εμπίπτει στη ζώνη 11b, σύμφωνα με την εξίσωση του Γκουβά (2012) για την ανθεκτικότητα φυτών, κάτι που καθιστά την Κάσο τη μοναδική περιοχή στην Ευρώπη που ανήκει σε αυτή τη ζώνη! Επιπρόσθετα το κλίμα της Κάσου είναι θερμό ημίξηρο (BSh) σύμφωνα με τη κλιματική ταξινόμηση Κέπεν. Σε κάθε περίπτωση οι ήπιοι χειμώνες των νησιών αυτών ίσως θα έπρεπε να ερευνηθούν συστηματικά ώστε να εξάγουμε ασφαλέστερα συμπεράσματα.

ΠΗΓΕΣ

Ε.Μ.Υ – ΔΝΣΗ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩ

Ε.Α.Α

Κλιματικές ζώνες ανθεκτικότητας φυτών της Ελλάδας (Inforest/ Γκουβάς, 2012)