Tawfiq Amin Zayyad – Pjesnik palestinskog otpora – Prvi Islamski Web Portal u Crnoj Gori (original) (raw)

Palestinski pjesnik Tawfiq Zayyad je pisac i aktivista čija je poezija poznata po njegovom revolucionarnom stavu protiv okupacije (Digitalni arhiv Palestinskog muzeja)

Tawfiq Amin Zayyad je palestinski pjesnik i pisac, jedan od pionira poezije otpora. Rođen je u maju 1929., a umro u julu 1994. godine. Njegova poezija i proza ​​govorili su o domovini i komunističkoj ideologiji kojoj je kao mladić pripadao, a jedna od njegovih pjesama pretvorena je u revolucionarnu himnu.

Zayyad se pridružio Komunističkoj partiji u mladosti, bio je član Kneseta (izraelskog parlamenta) i gradonačelnik Nazareta. Više puta je hapšen i stavljan u kućni pritvor, te je cijeli život trpio uznemiravanja i progon iz razloga vezanih za njegove položaje i poeziju.

Poginuo je u saobraćajnoj nesreći, ostavivši iza sebe dugo nasljeđe borbe. Mnoge njegove pjesme prevedene su na različite jezike, a istraživači su proučavali i analizirali njegova djela.

Rođenje i odrastanje

Tawfiq Amin Zayyad je rođen 7. maja 1929. godine u istočnom susjedstvu grada Nazareta u sjevernoj Palestini, u siromašnoj radničkoj porodici čija je egzistencija zavisila od poljoprivrede i obrađivanja zemlje.

Otac mu je umro kada je bio mlad, pa je majka pekla i prodavala hljebove kako bi izdržavala porodicu. Bio je najstariji sin među 8 djece (4 dječaka i 4 djevojčice) i imao je dva imena (Sobhi i Tawfiq), pa je njegov otac bio poznat kao “Abu Sobhi”.

Zayyad je odrastao u siromašnom okruženju. Bio je poznat po oštrom jeziku. Izražavao se jasno, bio je iskren do kraja, imao je duhovit karakter i vedro raspoloženje. Imao je naviku da komentariše gotovo sve što bi čuo. Takođe je, prema riječima njegovih prijatelja, bio tvrdoglav, svadljiv i nagao u reagovanju na nasilje.

Ovladao je retorikom, bio sklon muzici i crtanju, a navika čitanja pratila ga je čitavog života. Njegov san je bio da postane doktor, ali to zbog političkih i ekonomskih okolnosti nije mogao.

Imao je 12 godina kada su vojnici došli da traže pištolj njegovog oca. Ispitivan je, ali nije otkrio gdje ga je otac sakrio.

U zgradu u koju je kao dijete ulazio noseći hranu za svog zatočenog oca, vratio se nakon 34 godine nošen na ramenima kada je izabran za gradonačelnika Nazareta, glavnog grada palestinske Galileje.

“Abu al-Amin”, kako je poznat, odrastao je pod britanskim mandatom, proživio je Nakbu 1948. godine i trpio njene posljedice. Tada je imao 19 godina, a njegove tragedije ostale su mu urezane u sjećanje i uticale na njegovo psihološko, intelektualno i političko formiranje. Našao se u zemlji u kojoj se smatrao dijelom arapske manjine zvane “Arapi od 48”.

Bio je poznat po svojim jakim argumentima protiv izraelske politike unutar Kneseta, i bio je prisiljen da napusti sjednice mnogo puta zbog svojih nasilnih reakcija. Nije izbrisao pjesmu “Veliki prelaz” i osporio je ekstremnu desnicu i ušao u parlament uprkos tome što je bio zabranjen, a kasnije je svoju kćer nazvao Ubur što znači _Prelaz_”.

Volio je palestinske mahrame, a njegov prijatelj Faisal Taha spomenuo je da ih je skupio nekoliko za događaj na koji je bio pozvan, dok ih njegova supruga još uvijek drži u kući.

Godine 1966. sklopio je građanski brak sa Nailom Youssef Sabbagh na Kipru, jer je on bio musliman, a ona kršćanka. Živjeli su u sobi u staroj kući njegovih roditelja, a onda je on od ženine naknade za rad sagradio kuću.

Studiranje i naučno obrazovanje

Zayyad je sticao obrazovanje u državnim školama u Nazaretu, sve dok nije stekao diplomu srednje škole 1946. Bio je aktivan, inteligentan učenik koji se isticao u lijepom izražavanju.

Preselio se na Levant i studirao zdravstvenu njegu 3 godine, zatim je otputovao na partijsku misiju sa stipendijom u Sovjetski Savez i studirao filozofiju i političku ekonomiju između 1962. i 1964., i naučio ruski, osim što je vladao arapskim, engleskim i hebrejskim jezikom.

Bio je ljubitelj književnosti marksističkih i svjetski poznatih pjesnika, što je produbilo njegovu komunističku kulturu i kasnije je posvetilo svom radu pod zastavom Komunističke partije u Izraelu.

Zayyad je od rane mladosti volio da čita razne književne i naučne žanrove. Volio je i naučne predmete i isticao se u matematici.

Svoje kulturne resurse je crpio iz nekoliko preostalih knjižara u Galileji i mješovitim gradovima, kao i iz privatnih biblioteka, jer je često posjećivao biblioteku Semana Nasara (brata komunističkog vođe Fouada Nassara) i plaćao dnevnicu za iznajmljivanje knjiga.

Vlasnik biblioteke bi mu davao više njih besplatno, kada nije imao novca da ih pozajmi. Zayyad je ispričao da mu je Nassar dao knjigu “Poslanica oproštaja” od Abu al-Ala al-Ma'arrija, pa je bio primoran da je u potpunosti kopira (500 stranica) kako bi imao svoj primjerak kod kuće.

Svoju prvu književnu kulturu izveo je iz arapskog književnog miljea, u kojem su arapski intelektualci živjeli na okupiranoj zemlji. Bio je ljubitelj štampe Komunističke partije u Haifi, koju su predstavljali magazin Al-Mahmaz i novine Al-Ittihad, a čitao je radove mnogih ruskih pisaca u novinama Moscow News, od kojih su neki odlomci uključeni u magazin Al-Jadeed.

Zayyad je pripadao arapskoj ljevičarskoj misli. Čitao je časopise Al-Tariq i Al-Adab koje je stranka nabavljaa, a tokom tog perioda bio je pod uticajem međunarodnih ličnosti borbe kao što su Fidel Castro, Patrice Lumumba i Che Guevara.

Profesionalni život

Ovaj Nazarećanin je u mladosti radio u raznim profesijama, radeći kao gipsar, građevinar, klesar, moler i trgovac, prevozeći robu na i sa Levanta. Ghassan Kanafani je u svojoj studiji spomenuo da je izraelska vlada izvršila pritisak na privatnu kompaniju da otpusti Zayyada zbog njegove poezije i političke borbe.

Zayyad je u mladosti učestvovao u narodnim demonstracijama i bio je uključen u studentske proteste (Digitalni arhiv Palestinskog muzeja).

Radio je kao književni urednik u sedmičnim političkim novinama Al-Ittihad (prve novine koje su govorile u ime Komunističke partije 1944.), a zatim u mjesečnom književnom časopisu Al-Jadeed do 1966. godine.

Godine 1954. osvojio je članstvo u Opštinskom vijeću Nazareta na prvim izborima na kojima je učestvovao. Početkom sedamdesetih, partijsko rukovodstvo ga je poslalo u Prag, predstavljajući ga u uredničkom odboru časopisa Issues of Peace and Socialism, povezanog s međunarodnim komunističkim pokretom.

Bio je član Kneseta u 6 izbornih mandata, od 1973. do 1992. godine, na Rakah listi i kasnije u Demokratskom frontu za mir i jednakost.

Početkom jula 1975. izabran je za predsjednika Opštinskog vijeća Nazareta. Bio je prvi Arap koji je bio na toj funkciji u tri izborna mandata u skoro 20 godina. Bio je i član Komiteta za odbranu palestinskih teritorija.

Politički aktivizam i zatvor

Zayyadovo interesovanje za politiku počelo je u srednjoj školi, a na njega su uticale političke ideje trojice njegovih nastavnika: Rušdi Šahina, Jamala Sakrana i Fouada Kurija.

Učestvovao je u nekoliko narodnih demonstracija u svojoj mladosti i bio je uključen u rane studentske pokrete protiv britanske okupacije Palestine.

Prigrlio je ideologiju Lige nacionalnog oslobođenja (formirane 1944.) u svojoj ranoj mladosti, i bio je jedan od onih koji su ostali u Palestini nakon Nakbe 1948. i uspostavljanja Države Izrael.

U oktobru iste godine pridružio se Komunističkoj partiji Izraela (centralna i istorijska struja u političkom pokretu Palestinaca 1948.) i bio je odgovoran za studente partijskih obrazovnih misija na univerzitetima Istočne Evrope.

Tokom pedesetih godina bio je aktivan u sindikalnom radu, u okviru Arapskog radničkog kongresa. Nakon njenog raspada u julu 1953. pridružio se komunističkom bloku u okviru organizacije Histadrut i učestvovao na trećoj konferenciji Svjetske federacije sindikata u Austriji.

Godine 1964. Zayyad, koji je živio u kršćanskoj zajednici u Nazaretu, izabran je za sekretara Komunističke partije Izraela. Nakon podjele partije 1965., bio je među arapskim članovima koji su osnovali novu komunističku listu “Rakah”, koja je sredinom 1980-ih postala Komunistička partija Izraela. Godine 1981. postao je član njenog političkog biroa i ostao privržen principima stranke do kraja života.

Bio je jedan od osnivača Demokratskog fronta za mir i jednakost (Hadash) 1977. godine i jedan od inicijatora Arapskog kongresa 1983. godine, koji je vojnom naredbom tadašnjeg premijera i ministra odbrane Menahema Begina zabranjen.

Preko svojih mreža Zayyad je branio pitanja zatočenika, te je odigrao ključnu ulogu u donošenju odluke o štrajku koju je pozvao Komitet za odbranu arapskih zemalja 30. marta 1976. godine.

Štrajk je u to vrijeme bio povezan s demonstracijama protiv konfiskacije arapskih zemalja u Galileji i odbacivanjem rasističkih projekata judaizacije.

Revolucija je nastavila da odbija mjere za nametanje opšteg poreza arapskom stanovništvu i povećanje opštinskog poreza, sve dok nije dostigla svoj vrhunac u štrajkovima 01. maja, povodom Međunarodnog dana radnika.

Tada je Zayyad rekao: “Dodali smo novi dan borbe i otpora našem narodu” i opisao je dan koji palestinski narod obilježava svake godine kao “da ima dubok uticaj na različite aspekte života u regiji.”

Ovaj dan je kasnije smatran “Danom zemlje”, koji je 1992. godine proglašen palestinskim nacionalnim praznikom, i postao je istaknuti naslov u enciklopediji palestinske borbe.

Zayyad je više puta zatvaran između 1949. i 1967. i prebacivan je između zatvora u Tiberiji, Damunu, Jalamehu i Ramli, koji su bili poznati po teškim uslovima, okrutnosti tamošnjih tamničara.

Takođe je stavljan u kućni pritvor, i bio napadnut u više navrata. Bio je svjedok napada na Sabru i Shatilu 1982., napada na Dan mira 1988., napada u Rishon LeZionu 1990. i napada u Ibrahimi džamiji 1994. godine.

U maju 1977. na njega je pokušan atentat dok se vraćao sa narodnog skupa u Tamri, i on je nekim čudom preživio.

Zatvor je za njega bio gorko iskustvo, pa je o tome često govorio u svojim pjesmama. Kritičari su to iskustvo smatrali kvalitativnim skokom u njegovoj umjetnosti na novu fazu njegovog poetskog formiranja.

Napisao je nekoliko pjesama dok je boravio u zatvoru, uključujući “Više nemoguće nego nemoguće”, “Iza rešetaka” i “14”. Napisao je i pjesme “Zakopajte svoje mrtve i ustanite”, čije je objavljivanje izraelska cenzura spriječila.

Pored pjesme “Baci lance na okove”, “Ljeto u zatvoru”, “Borbene riječi”, “Zatvorenici slobode”, koja je distribuisana u hiljadama primjeraka u Nazaretu i Galileji, a brojni distributeri su uhapšeni.

Poetsko iskustvo

Zayydov pjesnički talenat počeo je još u školi, a prvi pokušaji starog poetskog stila bili su kasnih četrdesetih, ali su im teme bile „osjećanja romantičnog, sanjivog mladića, koji još nije bio zaokupljen nacionalnim i političkim pitanjem”, kako je rekla njegova supruga, a napomenula je da je “tapkao po stolu rukom, a ponekad i olovkom da bi izvukao pravu riječ”.

Zayyad se pojavio kao mladi pjesnik ubrzo nakon Nakbe, a zatim se pojavio kao revolucionarni pjesnik od šezdesetih godina prošlog stoljeća. Tokom svog iskustva koje se proteže do devedesetih godina, objavljivao je poetske radove u zbirkama koje su tada počele izlaziti, a štampaju se i dan-danas.

Zayyad sa mitropolitom Jerusalimskim Isidorom (Digitalni arhiv Palestinskog muzeja)

Ovaj eksperiment je podijeljen u 3 faze:

Pedesete:

Kritičari su njegovu poeziju nazvali “političkom poezijom” i u tom periodu Zayyad je objavio samo mali broj pjesama. Njegova prva pjesma bila je “Žetva lobanja” koja je objavljena nakon masakra u Kafr Kasimu u časopisu Al-Jadeed 1957. godine.

Njegova prva zbirka poezije, “Komunisti”, objavljena je tek 1970. godine, zbog nevoljkosti arapskih izdavačkih kuća da pjesnika predstave kroz njegovu marksističku poeziju.

Tokom ovog perioda, festivali poezije bili su sastavni dio političkog diskursa, kada su izraelske novine odlučile da ne objavljuju palestinsku nacionalnu produkciju.

Pjesme tog perioda bavile su se globalnim i arapskim događajima vezanim za sovjetski položaj (Kuba, Gevara, Nazim Hikmet, Majakovski, Port Said, 14. jul, Kongo, Abadan), a sadržaj je bio osnova, a ne umjetnička forma.

Druga polovina šezdesetih i početak sedamdesetih:

Kritičari su njegovu poeziju nazvali “kasidom otpora”. Spisi pjesnika koji je formirao to slavno trojstvo u palestinskoj poeziji otpora, zajedno s Mahmudom Dervišem i Samihom al-Qasimom, počeli su u tom periodu prolaziti kroz kvalitativne i kvantitativne promjene, a njegova poezija je prešla sa retoričkog i deklarativnog stila na umjetnički prikaz.

“Ruke vam stežem” bila je prva pjesnikova zbirka pjesama, kreativna i popularna poruka koja je oslikavala patnju Palestinca u okupiranoj zemlji, te njegovo insistiranje da ostane i prkosi planovima za brisanje palestinskog identiteta.

U toj zbirci su se pojavile njegove poetske crte, koje su ostale organizovane sa kreativnom niti u njegovim kasnijim poetskim radovima, uključujući zbirku „Pokopajte svoje mrtve i ustanite“, koja je jedna od njegovih najizrazitijih pjesama o rani arapskog poraza ( rat/poraz1967.) i svijest o neophodnosti ustanka i otpora.

Kao i zbirka “Zarobljenici slobode”, čijih je osam pjesama napisano nakon poraza u ratu 1967. godine, a ostale su zabranjene sve do objavljivanja nekoliko godina kasnije.

Sedamdesete:

Kritičari su njegovu poeziju opisali kao „scenu narodnog naslijeđa“. Zayyadove pjesme našle su svoje izraze i slike u popularnom književnom naslijeđu, tradicionalnim narodnim pjesmama i poslovicama.

Zbirka pjesama “Pjesme revolucije i ljutnje” bila je predmet različitih kritika od strane književnih kritičara. Neki su je smatrali njegovim najzrelijim pjesničkim djelom, dok su drugi rekli da je to gotovo nova formulacija nekih poslovica palestinske narodne poezije, pretvarajući pjesmu iz njenog kolokvijalnog dijalekta u klasični arapski.

Tu je i zbirka “Himna smrti i mučeništva” koja uključuje dvije dugačke pjesme, prvu “Amman u septembru” koju je opisao kao “bezglavu pjesmu sa narodom sa sedam života” i drugu “Sto godina od Pariske komune” u kojoj je ispričao priču o radnicima i običnim ljudima koji su se suočili s njemačkim okupatorskim vojnicima.

Devedesete:

Mnoge od svojih poznatih pjesama napisao je u zbirci “Ja sam iz ovog grada” nakon što je 15 godina prestao pisati poeziju “jer je bio zauzet političkim i opštinskim poslom”, kako je rekao, a njegova supruga je predstavila tu zbirku.

Zayyad (drugi zdesna) na konferenciji u Americi o palestinskom pitanju (Digitalni arhiv Palestinskog muzeja)

Opredjeljenje ovog palestinskog pjesnika kroz njegovo iskustvo bilo je na tri nivoa: nacionalnoj, regionalnoj i međunarodnoj dimenziji.

Upitan o njegovom mišljenju i filozofiji o poeziji, rekao je: „Vjerujem u ono što kaže pjesnik Nazim Hikmet. Pjesnik je politički pristalica i mora odlučiti na osnovu svojih društvenih prilika gdje se nalazi. Svaki pjesnik predstavlja klasu, a budućnost je predstavnik klase koja će prevladati. Dakle, književnost je dio klasne bitke, a živi pisac čija će književnost ostati je pisac koji služi zakonu razvoja i kompatibilan je s njim.”

Sve Zayyadove pjesme i njegovi strastveni, ljuti stihovi ostali su prisutni na palestinskoj i arapskoj sceni, kroz glas i melodije egipatskog umjetnika Imama Isse, libanskog umjetnika Marcela Khalifeha, Mustafe Al-Kurda i Husseina Nazika i drugih.

Njegove pjesme postale su dio živog naslijeđa palestinskih pjesama otpora, uprkos problemima u prozi i nedostatku ritmičke preciznosti koji su i dalje opsjedali većinu poezije koju je pisao.

Ostala kreativna polja

Zayyad se fokusirao na prikupljanje i oživljavanje palestinskog folklora, te crpeći inspiraciju iz njega u savremenim književnim djelima u periodu od oko 5 godina. Kritičari su ovaj period smatrali jednim od najbogatijih njegovim književnim doprinosima.

Njegova knjiga o palestinskoj narodnoj književnosti bila je prva te vrste koja je proučavala ovu književnost na okupiranim teritorijama. Pažnju je posvetio i proučavanju poetske produkcije i modernog pozorišta, te na polju teoretiziranja zadataka revolucionarne arapske poezije u Palestini.

Zayyad je ušao u svijet kratkih priča kako bi oživio ovo naslijeđe, a neke od njih objavio je u časopisu Al-Jadeed, a zatim ih sakupio u knjizi pod naslovom “Stanje svijeta”. Napisao je i “Slike iz palestinske književnosti” i memoare u “Dnevnicima jednog Nazarećanina na Crvenom trgu”.

Preveo je neka djela ruske književnosti, te neka djela turskog pjesnika Nazima Hikmeta, te objavio niz istraživačkih, kritičkih i radova, a druge projekte ostavio nedovršenim.

Njegova djelatnost proširila se i na kulturne seminare, od kojih je najistaknutiji bio Nazaretski književni seminar, koji je osnovao u saradnji s piscima i pjesnicima iz okupirane zemlje.

Poetski radovi

Ruke vam stežem (Haifa 1966).

Pokopajte svoje mrtve i ustanite (Bejrut 1969).

Pjesme revolucije i ljutnje (Bejrut 1969).

Omdurman: Srp, mač i melodija (Bejrut 1970).

Komunisti (Bejrut 1970).

Borbene riječi (Akka 1970).

Amman u septembru (Haifa 1970).

Himna smrti i mučeništva (Bejrut 1972).

Zarobljenici slobode i druge zabranjene pjesme (Nazaret 1973).

Poetski radovi, Kompletno izdanje (Akka 1985).

Ja sam iz ove domovine/poetski izbori (Ministarstvo kulture Palestine – 2016).

Zayyad s pokojnim palestinskim predsjednikom Arafatom (Al Jazeera)

Prozna djela

O palestinskoj narodnoj književnosti/Kritička studija (Bejrut 1970).

Nazaret na Crvenom trgu/Dnevnici (Nazaret 1973).

Slike iz palestinske narodne književnosti/članci ranije objavljeni u novinama Al-Fajr i Al-Jadeed (Bejrut 1994).

Stanje svijeta/folklorne priče (Nazaret 1975-1980).

Počasti i odlikovanja

Jerusalimska medalja za kulturu, umjetnost i književnost, od Palestinske oslobodilačke organizacije, na ceremoniji u čast palestinskih pisaca, intelektualaca i pjesnika u Kairu (1990.).

Osnivanje “Fondacije za nacionalnu kulturu i kreativnost Tawfiq Zayyad” u Nazaretu 1996. godine, kako bi prikupio njegovo naslijeđe i intelektualni rezultat.

Pokretanje književne nagrade Tawfiq Zayyad, Ministarstvo kulture Palestinske nacionalne vlasti (1995.).

Knjiga “Vitez” objavljena je na četrdesetu godišnjicu njegove smrti (Opština Nazaret 1994.).

Nazivanje ulice u Nazaretu po Tawfiq Zayyadu (1994).

Produkcija prvog dokumentarnog djela o njegovom životu, Al-Arz Palestinska umjetnička produkcijska kuća (2010).

Njegovo ime je uvršteno među 207 istaknutih ličnosti u Enciklopediji kreativnih Arapa dvadesetog stoljeća, čiji je autor Khalil Ahmed Khalil.

Nizar Qabbani je prvi put nakon poraza 1967. istaknuo njegovo ime na arapskoj književnoj sceni, kroz pjesmu koju je recitovao na festivalu poezije u Kairu.

Predstava „Vodič za karavane“ pripovjeda poglavlja njegovog borbenog života, na osnovu pjesama iz njegove poezije, spisa i funkcija.

Spomenik centru grada Dura, Hebron, ukrašen je njegovom pjesmom „Ovdje, ostajemo na vašim grudima“, umjetnika Yousefa Katlo Amayreha.

Rekli su o Tawfiqu Zayyadu

Izz al-Din al-Manasra (u uvodu Ziadovih sabranih djela): „Započeo je zajedno svoj politički i poetski život pedesetih godina, nakon katastrofe 1948., a publika je pretpostavljala da je ovdje niko drugi do ‘ostala zemlja i ljudi koje je Zayyad nastojao mobilizovati sa svim svojim (nekoliko) moći u zamjenu za slogane pozornice (Arapisti, nacionalisti, osveta) iz ostatka okupirane Palestine. Zayyad je podigao svoj slogan ‘Komunisti’, misleći da u komunističkom internacionalizmu postoji nešto poput lijeka za bolest koja je ovdje endemska.”

Pjesnik Radi Saduq u svojoj knjizi Pjesnici Palestine u dvadesetom vijeku: „Zayyad je bio pjesnik koji je malo pisao pedesetih godina, a u svojoj poeziji je prikazao patnju ovog naroda, njihovu borbu i njihov sukob sa ugnjetavanjem i progonom.”

Pjesnik Samih al-Kasim: „Zijad je naš pionir u ovoj oblasti (narodna književnost). Radi na oživljavanju ovog dragocjenog narodnog naslijeđa. Komponovao je epove i priče o narodnom junaštvu i radio na preformulisanju narodne poezije koja je skoro nestala. Mi smo produžetak Tawfiq Zayyada na ovom polju.”

Zayyad u jednom od svojih popularnih govora (Al Jazeera)

Muslih Kanaaneh u uvodu članka (časopis Al-Turath wal-Mujtama, izdanje 47-2007): „Zayyad je proveo svoj život krećući se između zatvorske ćelije, demonstracija, marša, pjesme i bitke, ukorijenjen u zemlji borbe i uzdizanja u prostoru jezika na krilima riječi i krika u isto vrijeme.”

Pisac Surik u svojoj knjizi The Optimist: Tawfiq Zayyad's Social Biography: „Zayyadov identitet kao pjesnika, s jedne strane, i sadržaj njegove poezije, s druge strane, dvije su centralne stvari za razumijevanje njegovog društvenog i političkog položaja, i iskren dokument njegove biografije.”

Istraživač Antoine Shalhat o Ziadovom pjesničkom stvaralaštvu: „Mislim da je naša dužnost zapamtiti da je on bio iz generacije pjesnika koji su utjelovili početke palestinskog nacionalnog kulturnog pokreta na teritorijama 1948. nakon Nakbe, a oni su bili poput posude koja sačuvao nacionalni identitet.”

Abdul Qader Al-Qat u svojoj knjizi Moderna arapska književnost: „Zayyadova poezija ima neke umjetničke mane. Ima nekoliko pjesama u kojima pjesnik balansira između posvećenosti i zahtjeva umjetnosti, kao što je pjesma (Ovdje ostajemo, Na deblu masline, Plameni maga).”

Smrt

Zayyad je umro 5. jula 1994. godine, u dobi od 65 godina, u saobraćajnoj nesreći na povratku sa sastanka u Jerihonu sa pokojnim palestinskim predsjednikom Yasserom Arafatom.

Sahranjen je 06. jula na Muslimanskom groblju u Nazaretu, pored mezara pjesnika Abdelrahima Mahmuda, koji je stradao 1948. godine.

Izvor : Al Jazeera + web stranice

Preveo i priredio, Džemo Redžematović