O prof. Samsonowiczu w serii Monumenta (original) (raw)

10 czerwca odbył się pogrzeb prof. Henryka Samsonowicza, rektora UW w latach 1980-1982. Przypominamy jego dokonania jako historyka, a także rektora Uniwersytetu Warszawskiego, opisane m.in. na łamach serii Monumenta Universitatis Varsoviensis. W tomie nauk humanistycznych znajduje się wywiad, który po raz pierwszy publikujemy w wolnym dostępie.

Tom MUV „Nauki humanistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. Drugie stulecie (1915–2016)” pod redakcją naukową prof. Joanny Schiller-Walickiej oraz prof. Wojciecha Tygielskiego wydany został w 2020 roku. Zawiera dwa eseje o międzywojennych oraz wojennych dziejach Uniwersytetu, a także wywiady z wybitnymi przedstawicielami różnych dziedzin humanistyki, związanymi z UW.

Jednym z tych wywiadów jest rozmowa prof. Piotra M. Majewskiego z prof. Henrykiem Samsonowiczem o naukach historycznych na Uniwersytecie Warszawskim w II połowie XX wieku. Profesorowie rozmawiają o wpływie II wojny światowej na kondycję nauk historycznych, ograniczeniach w prowadzeniu badań, jakie wymuszała sytuacja polityczna po 1945 roku, pozycji UW na tle innych ośrodków historycznych między II wojną światową a czasami współczesnymi, szkołach historycznych na UW, wyjazdach zagranicznych, „złotym wieku nauk historycznych”, a także o badaniach prowadzonych dziś.

Prof. Samsonowicz przywołuje wiele anegdot m.in. o tym, jak prof. Karol Modzelewski w więzieniu starał się kontynuować pracę naukową, albo jak jeden z polskich badaczy podczas jednego wykładu kilkakrotnie zmieniał zdanie o folwarku pańszczyźnianym czy naukowcach, którzy energię wkładali w pracę z seminarzystami kosztem własnych badań.

Poczet Rektorów

Książka z serii MUV autorstwa dr. Roberta Gawkowskiego, który opisuje wszystkich rektorów zarządzających uczelnią do 2016 roku. Prof. Samsonowicz był jednym z dziewięciu rektorów UW w czasach PRL. Prowadził uczelnię w latach 1980–1982.

Bywali tacy rektorzy UW, którzy wcześniej byli słabo związani z naszą uczelnią, a rektorskie stanowisko obejmowali niemal zaraz po rozpoczęciu tu pracy. A potem panowali i panowali. Otóż Henryk Samsonowicz jest przykładem odwrotności takiego życiorysu. Z uczelnią związany był rodzinnie, ponieważ tu od 1915 r. pracował jego ojciec, geolog prof. Jan Samsonowicz. Henryk Samsonowicz tu studiował, a rektorem został po 30 latach pracy na Wydziale Historycznym. Jak na ironię, stanowisko to piastował nieco ponad półtora roku. Zadecydowała o tym niechęć komunistycznych władz do niezależnie myślącego uczonego (wstęp do rozdziału).

Książka dostępna w open access na stronie WUW >>

Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945

W serii MUV ukazały się trzy tomy „Dziejów…” przedstawiające losy uczelni w różnych okresach jej istnienia. Ostatni obejmuje okres od zakończenia II wojny światowej do 2016 r., w tym lata funkcjonowania UW pod kierownictwem prof. Henryka Samsonowicza (1980–1982).

Tak z racji swojego usposobienia, jak i koncyliacyjnej postawy Samsonowicz cieszył się popularnością, zwłaszcza w kręgach studentów Wydziału Historycznego. Jan Skórzyński charakteryzował go następująco: „Profesor Samsonowicz jest człowiekiem powszechnie lubianym i popularnym, zarówno wśród tych, którzy widują go jedynie na ekranie telewizyjnym, jak i tych, którzy zetknęli się z nim osobiście. Jego wykłady należały do najatrakcyjniejszych i najlepiej prowadzonych”.

MONUMENTA UNIVERSITATIS VARSOVIENSISTo seria obejmująca nie tylko historię uczelni, lecz także rozwój poszczególnych dziedzin naukowych, dziedzictwo kulturowe i artystyczne Uniwersytetu Warszawskiego oraz życiorysy rektorów i biografie najwybitniejszych uniwersyteckich uczonych.

W przygotowanie publikacji zaangażowanych było kilkudziesięciu autorów oraz ośmiu redaktorów prowadzących.

Wśród nich są byli rektorzy UW: Henryk Samsonowicz i Andrzej Kajetan Wróblewski, a także profesorowie Waldemar Baraniewski, Tomasz Kizwalter, Piotr M. Majewski, Piotr Salwa, Wojciech Tygielski i Marek Wąsowicz.

Więcej o serii MUV