gulsah caltekin | Abant İzzet Baysal Üniversitesi (original) (raw)

Uploads

Thesis Chapters by gulsah caltekin

GÜLŞAH ÇALTEKİN, 2019

Ülkemizde görülen nüfus artışı ve hızlı kentleşmeden dolayı oluşan konut ve kentleşme pro... more Ülkemizde görülen nüfus artışı ve hızlı kentleşmeden dolayı oluşan konut ve
kentleşme problemlerine çözüm getirmesi amacıyla kurulan Toki, Türkiye'nin her
bölgesinde uyguladığı konut projelerinin genel olarak tek-tipte olduğu görülmekte,
bu durum yere ait olmayan, yerel verilerin tasarımda yansıtılmadığı yapıların
varlığına yenilerini eklemektedir.
Evrensel düzeyde bakıldığında, modern mimarlık, uluslararası stilin yaygınlaşması ile
farklı bölgelerde, bölgesel unsurların dikkate alınmayıp, göz ardı edilmesiyle, sosyal,
kültürel, yerel verilere adapte olmayan bir şekilde kendini göstermiştir. Modern
mimarlığın mekansızlık ve yapılardaki kimlik eksikliğine ve postmodernizmin
getirdiği süsleme ve aşırı bireyciliğe karşı çıkan bir fikir olarak eleştirel bölgeselcilik
yaklaşımı gelişmiştir. Modern mimarlığın yarattığı tek düzeleşmesine karşı olarak
öne çıkan eleştirel bölgeselcilik yaklaşımı, yerin/yerel verilerin tasarıma dahil
edilmesini destekleyen Tzonis-Lefaivre, Frampton gibi teorisyenler tarafından ortaya
konmuş bir yaklaşım biçimi olarak kendini gösterir.
Bu çalışma da ''Eleştirel Bölgeselcilik' yaklaşımının tanımını derinleştirilerek, eleştirel
bölgeselciliğin öne çıkan kavramlarıyla, Mardin'de uygulanan Toki Kentsel Dönüşüm
ve Gelişim Projeleri'ni incelemeyi amaçlar. Bu bağlamda, tezin üçüncü bölümünde
''görselliğe karşı dokunsallık, yer-bağlam, yerel verilerin kullanılması: iklim-ışık,
topografya, tektonik-form'' gibi Eleştirel Bölgeselcilik'in öne çıkan kavramlarının
tanımları derinleştirilerek, beşinci bölümde bu kavramların karşılığı Geleneksel
Mardin Evi'nde aranmıştır. Altıncı bölümde ise aynı mercek altında Mardin'de
uygulanan Toki kentsel dönüşüm ve gelişim projelerini incelenip, sonuç olarak
eleştirel bölgeselcilik yaklaşımının öne sürdüğü yer ve bağlama duyarlı, sadece
görsel algıya değil, aynı zamanda insanın diğer duyularına da hitap eden, tüm yapı
elemanlarının birbirleriyle ile uyum içinde sergilendiği tektonik ifadeyi ne derecede
yansıttığı ifade edilmiştir.

GÜLŞAH ÇALTEKİN, 2019

Ülkemizde görülen nüfus artışı ve hızlı kentleşmeden dolayı oluşan konut ve kentleşme pro... more Ülkemizde görülen nüfus artışı ve hızlı kentleşmeden dolayı oluşan konut ve
kentleşme problemlerine çözüm getirmesi amacıyla kurulan Toki, Türkiye'nin her
bölgesinde uyguladığı konut projelerinin genel olarak tek-tipte olduğu görülmekte,
bu durum yere ait olmayan, yerel verilerin tasarımda yansıtılmadığı yapıların
varlığına yenilerini eklemektedir.
Evrensel düzeyde bakıldığında, modern mimarlık, uluslararası stilin yaygınlaşması ile
farklı bölgelerde, bölgesel unsurların dikkate alınmayıp, göz ardı edilmesiyle, sosyal,
kültürel, yerel verilere adapte olmayan bir şekilde kendini göstermiştir. Modern
mimarlığın mekansızlık ve yapılardaki kimlik eksikliğine ve postmodernizmin
getirdiği süsleme ve aşırı bireyciliğe karşı çıkan bir fikir olarak eleştirel bölgeselcilik
yaklaşımı gelişmiştir. Modern mimarlığın yarattığı tek düzeleşmesine karşı olarak
öne çıkan eleştirel bölgeselcilik yaklaşımı, yerin/yerel verilerin tasarıma dahil
edilmesini destekleyen Tzonis-Lefaivre, Frampton gibi teorisyenler tarafından ortaya
konmuş bir yaklaşım biçimi olarak kendini gösterir.
Bu çalışma da ''Eleştirel Bölgeselcilik' yaklaşımının tanımını derinleştirilerek, eleştirel
bölgeselciliğin öne çıkan kavramlarıyla, Mardin'de uygulanan Toki Kentsel Dönüşüm
ve Gelişim Projeleri'ni incelemeyi amaçlar. Bu bağlamda, tezin üçüncü bölümünde
''görselliğe karşı dokunsallık, yer-bağlam, yerel verilerin kullanılması: iklim-ışık,
topografya, tektonik-form'' gibi Eleştirel Bölgeselcilik'in öne çıkan kavramlarının
tanımları derinleştirilerek, beşinci bölümde bu kavramların karşılığı Geleneksel
Mardin Evi'nde aranmıştır. Altıncı bölümde ise aynı mercek altında Mardin'de
uygulanan Toki kentsel dönüşüm ve gelişim projelerini incelenip, sonuç olarak
eleştirel bölgeselcilik yaklaşımının öne sürdüğü yer ve bağlama duyarlı, sadece
görsel algıya değil, aynı zamanda insanın diğer duyularına da hitap eden, tüm yapı
elemanlarının birbirleriyle ile uyum içinde sergilendiği tektonik ifadeyi ne derecede
yansıttığı ifade edilmiştir.