Mehmet Dallı | Uludağ Üniversitesi (original) (raw)

Mehmet Dallı

-
Address: Bursa, Bursa, Turkey

less

Uploads

Papers by Mehmet Dallı

Research paper thumbnail of Kur’an Çalışmalarını Dekolonize Etmek

Tefsir Araştırmaları Dergisi, 2024

Sömürgeciliğin mirası, Avro-Amerikan akademide Kur‘an incelemelerini etkilemeye devam etmektedir.... more Sömürgeciliğin mirası, Avro-Amerikan akademide Kur‘an incelemelerini etkilemeye devam etmektedir. Müslüman toprakları artık doğrudan sömürgeleştirilmese de entelektüel sömürgecilik, İslam dünyasında bin yılı aşkın bir süredir gelişen analiz biçimlerinin aleyhine olacak ve hatta dışlanmasına yol
açacak şekilde Avrupa-merkezci bilgi üretim sistemlerinin imtiyazlı hale getirilmesinde etkili olmaya
devam etmektedir. Bu tür bir entelektüel hegemonya, çoğu zaman klasik İslam geleneği tarafından
geliştirilen analitik araçların etkinliğini reddeden çok yönlü bir epistemolojik indirgemecilikle sonuçlanmaktadır. Avro-Amerikan analitik yöntemlerin farz edilen entelektüel üstünlüğü, Kur‘an çalışmalarının kurucu ve kalıcı bir özelliği haline gelmiş ve alanın tüm yönlerini etkilemiştir. Bu durumun devamlılığı, bazı akademisyenlerin klasik İslam geleneğinin analitik araçlarını kullanmak bir yana, bunlarla karşılaşmasının bile önüne geçmekte ve uluslararası düzeyde Kur‘an çalışmaları ile ilgilenen
akademisyenler nezdinde daha geniş bir söylemin oluşmasının önünde engel teşkil etmektedir. Bilgi
sömürgeciliğinin Kur‘an çalışmalarında sebep olduğu engelleri kabul etmek, birçok analiz yönteminin
dahil edildiği daha kapsayıcı yaklaşımlar geliştirmemize ve farklı entelektüel geçmişlerden gelen akademisyenlerin daha etkili bir diyaloga girmesine yardımcı olabilir.

Research paper thumbnail of Argumantasyonlar ve Mantik

Mantık Araştırmaları Dergisi, 2022

Argümantasyonlar, henüz çözülmemiş problemleri halihazırda çözülmüş problemlere indirgemek amacıy... more Argümantasyonlar, henüz çözülmemiş problemleri halihazırda çözülmüş
problemlere indirgemek amacıyla ele alınan dedüktif ve hipotetik-dedüktif metotların
temelinde bulunmaktadır. Bu iki metot, probleme dayalı fikir yürütmenin, en kolay ve
en pratikten, en zor ve en kuramsal olanına kadar tüm kısımlarını kapsamaktadır. Bu
sebeple de antik veya çağdaş olsun, hümanistik veya bilimsel olsun, normatif veya
deskriptif olsun ya da somut veya soyut olsun tüm hedeflenen düşünce nesnelerini
birleştirmektedir. Analiz, sentez, değerlendirme ve argümantasyonların işlevi
betimlenmiştir. Argümantasyonlar ile ilişkili hem epistemik hem de ontik ilk
felsefenin problemleri önemli olarak algılanmıştır. Mantık olarak addedilen şeyin
büyük bir kısmı argümantasyonların çalışılması ile ilgili görülmektedir ki böylece,
nesnelliğin nesnel olarak anlaşılması için yapılacak araştırma ile neredeyse özdeş olan
mantık, kullanışlı bir şekilde argümantasyonların sistematik çalışması olarak
tanımlanabilsin.

Research paper thumbnail of Tasdik Mantığı: Önermeler ve Mantıkî (Dedüktif) Kıyaslar Geleneksel Mantığa Giriş –II

Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2021

Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi. / This articl... more Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi. / This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software. http://dergipark.gov.tr/omuifd

Books by Mehmet Dallı

Research paper thumbnail of Akıl Tanrı'ya Nasıl Götürür

Akıl Tanrı'ya Nasıl Götürür, 2024

Özellikle belirli bir tür insan için yazıyorum. Akla, bilime ve özgür düşünceye değer veriyorsunu... more Özellikle belirli bir tür insan için yazıyorum. Akla, bilime ve özgür düşünceye değer veriyorsunuz. Yeterli kanıt olmaksızın ”iman” ile desteklenmiş inançları sorguluyorsunuz. Belki hayatınızın daha derin bir amacı olmasını istiyorsunuz, ancak sadece dileğe dayanarak bir şeye inanamayacağınızı düşünüyorsunuz. İster öğrenci ister akademisyen ya da sadece meraklı bir insan olun, bir tek şey istiyorsunuz: Hakikat. Eğer bu size tanıdık geliyorsa, bu kitap tam size göre.
Bu kitabın gerçekten de hakikatle ilgili olmadığından endişe edebilirsiniz. Başlığa bakarak, önceden varmış olduğum bir sonucu rasyonalize etmek için mantığı kullanmaya çalışıp çalışmadığımı merak edebilirsiniz. İnançlarıma uyacak şekilde “hakikati” bükmeye çalışıyor olabilir miyim? Arzularımla veya mevcut bakış açımla çelişse bile gerçekle yüzleşmek istiyor muyum? Yanılmayı göze alıyor muyum? Eğer bu sorulara sahipseniz, bu kitap özellikle sizin için. Bu soruları sormanızı istiyorum. Bunlar bir kâşifin alameti farikasıdır. Kendi yolculuğumu ateşleyen ve nihayetinde beni bu kitabı yazmaya yönlendiren sorular bunlar.
Hangi bakış açısından gelirseniz gelin, bu kitabın sizin için faydalı olmasını istiyorum. Amacım sizi argümanlarla alt etmek ya da yalnızca benim bakış açıma katıldığınız takdirde rasyonel olabileceğinizi iddia etmek değil. Aksine, kendi yolculuğumdaki
bazı adımları sizinle paylaşmak istiyorum.
Bu kitabı yazma nedenim, her şeyin nihai temeline dair
daha büyük bir vizyon edinmeye ilham olabilecek yolu adım
adım çizmektir. Kendi yolculuğumun hikâyesiyle başlıyorum.
Ardından sizin incelemeniz ve keşfetmeniz için bir akıl köprüsü
inşa etme işine başlıyorum. Son bölümlerde ise kötülük
ve acı çekme hakkında varacağımız hedefe engel teşkil edebilecek
yaygın soruları inceliyorum.
Soruşturmamız gerçekliğin en derin katmanına ulaşacak
olsa da bu kitabı elimden geldiğince okunabilir hâle getirmeyi
hedefliyorum. Bu nedenle, teknik jargon yerine gündelik
dilde kullanılan sıradan tanımları ikame etmeye çalışıyorum.
Hiçbir zaman bir argümanı akademik otoriteye dayandırmıyorum.
Bunun yerine, arayışınızda size faydalı olmak için aklın
ve ortak deneyimin imkânlarını kullanıyorum.
Bu köprünün değerini en yükseğe çıkarmak için üç inşa
kuralını takip ediyorum:
Birinci Kural. Kapsayıcı olmasını sağlayın: Her bir parçayı
denetleyebilmek adına geniş bir kitle için erişilebilir olan
materyalleri -akıl ve tecrübeyi- kullanın.
İkinci Kural. Tahmin yürütmek yok: Her bir kısmı doğru
olduğunu görebileceğiniz ilkeler üzerine inşa edin.
Üçüncü Kural. Amacınız hizmet etmek olsun: Analiz etmek,
yeniden düzenlemek ve üzerine daha fazlasını inşa etmek
için kendinize ait olabilecek bir köprü oluşturun.
Yolculuğun keyfini çıkarın.

Research paper thumbnail of Kur’an Çalışmalarını Dekolonize Etmek

Tefsir Araştırmaları Dergisi, 2024

Sömürgeciliğin mirası, Avro-Amerikan akademide Kur‘an incelemelerini etkilemeye devam etmektedir.... more Sömürgeciliğin mirası, Avro-Amerikan akademide Kur‘an incelemelerini etkilemeye devam etmektedir. Müslüman toprakları artık doğrudan sömürgeleştirilmese de entelektüel sömürgecilik, İslam dünyasında bin yılı aşkın bir süredir gelişen analiz biçimlerinin aleyhine olacak ve hatta dışlanmasına yol
açacak şekilde Avrupa-merkezci bilgi üretim sistemlerinin imtiyazlı hale getirilmesinde etkili olmaya
devam etmektedir. Bu tür bir entelektüel hegemonya, çoğu zaman klasik İslam geleneği tarafından
geliştirilen analitik araçların etkinliğini reddeden çok yönlü bir epistemolojik indirgemecilikle sonuçlanmaktadır. Avro-Amerikan analitik yöntemlerin farz edilen entelektüel üstünlüğü, Kur‘an çalışmalarının kurucu ve kalıcı bir özelliği haline gelmiş ve alanın tüm yönlerini etkilemiştir. Bu durumun devamlılığı, bazı akademisyenlerin klasik İslam geleneğinin analitik araçlarını kullanmak bir yana, bunlarla karşılaşmasının bile önüne geçmekte ve uluslararası düzeyde Kur‘an çalışmaları ile ilgilenen
akademisyenler nezdinde daha geniş bir söylemin oluşmasının önünde engel teşkil etmektedir. Bilgi
sömürgeciliğinin Kur‘an çalışmalarında sebep olduğu engelleri kabul etmek, birçok analiz yönteminin
dahil edildiği daha kapsayıcı yaklaşımlar geliştirmemize ve farklı entelektüel geçmişlerden gelen akademisyenlerin daha etkili bir diyaloga girmesine yardımcı olabilir.

Research paper thumbnail of Argumantasyonlar ve Mantik

Mantık Araştırmaları Dergisi, 2022

Argümantasyonlar, henüz çözülmemiş problemleri halihazırda çözülmüş problemlere indirgemek amacıy... more Argümantasyonlar, henüz çözülmemiş problemleri halihazırda çözülmüş
problemlere indirgemek amacıyla ele alınan dedüktif ve hipotetik-dedüktif metotların
temelinde bulunmaktadır. Bu iki metot, probleme dayalı fikir yürütmenin, en kolay ve
en pratikten, en zor ve en kuramsal olanına kadar tüm kısımlarını kapsamaktadır. Bu
sebeple de antik veya çağdaş olsun, hümanistik veya bilimsel olsun, normatif veya
deskriptif olsun ya da somut veya soyut olsun tüm hedeflenen düşünce nesnelerini
birleştirmektedir. Analiz, sentez, değerlendirme ve argümantasyonların işlevi
betimlenmiştir. Argümantasyonlar ile ilişkili hem epistemik hem de ontik ilk
felsefenin problemleri önemli olarak algılanmıştır. Mantık olarak addedilen şeyin
büyük bir kısmı argümantasyonların çalışılması ile ilgili görülmektedir ki böylece,
nesnelliğin nesnel olarak anlaşılması için yapılacak araştırma ile neredeyse özdeş olan
mantık, kullanışlı bir şekilde argümantasyonların sistematik çalışması olarak
tanımlanabilsin.

Research paper thumbnail of Tasdik Mantığı: Önermeler ve Mantıkî (Dedüktif) Kıyaslar Geleneksel Mantığa Giriş –II

Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2021

Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi. / This articl... more Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi. / This article has been reviewed by at least two referees and scanned via a plagiarism software. http://dergipark.gov.tr/omuifd

Research paper thumbnail of Akıl Tanrı'ya Nasıl Götürür

Akıl Tanrı'ya Nasıl Götürür, 2024

Özellikle belirli bir tür insan için yazıyorum. Akla, bilime ve özgür düşünceye değer veriyorsunu... more Özellikle belirli bir tür insan için yazıyorum. Akla, bilime ve özgür düşünceye değer veriyorsunuz. Yeterli kanıt olmaksızın ”iman” ile desteklenmiş inançları sorguluyorsunuz. Belki hayatınızın daha derin bir amacı olmasını istiyorsunuz, ancak sadece dileğe dayanarak bir şeye inanamayacağınızı düşünüyorsunuz. İster öğrenci ister akademisyen ya da sadece meraklı bir insan olun, bir tek şey istiyorsunuz: Hakikat. Eğer bu size tanıdık geliyorsa, bu kitap tam size göre.
Bu kitabın gerçekten de hakikatle ilgili olmadığından endişe edebilirsiniz. Başlığa bakarak, önceden varmış olduğum bir sonucu rasyonalize etmek için mantığı kullanmaya çalışıp çalışmadığımı merak edebilirsiniz. İnançlarıma uyacak şekilde “hakikati” bükmeye çalışıyor olabilir miyim? Arzularımla veya mevcut bakış açımla çelişse bile gerçekle yüzleşmek istiyor muyum? Yanılmayı göze alıyor muyum? Eğer bu sorulara sahipseniz, bu kitap özellikle sizin için. Bu soruları sormanızı istiyorum. Bunlar bir kâşifin alameti farikasıdır. Kendi yolculuğumu ateşleyen ve nihayetinde beni bu kitabı yazmaya yönlendiren sorular bunlar.
Hangi bakış açısından gelirseniz gelin, bu kitabın sizin için faydalı olmasını istiyorum. Amacım sizi argümanlarla alt etmek ya da yalnızca benim bakış açıma katıldığınız takdirde rasyonel olabileceğinizi iddia etmek değil. Aksine, kendi yolculuğumdaki
bazı adımları sizinle paylaşmak istiyorum.
Bu kitabı yazma nedenim, her şeyin nihai temeline dair
daha büyük bir vizyon edinmeye ilham olabilecek yolu adım
adım çizmektir. Kendi yolculuğumun hikâyesiyle başlıyorum.
Ardından sizin incelemeniz ve keşfetmeniz için bir akıl köprüsü
inşa etme işine başlıyorum. Son bölümlerde ise kötülük
ve acı çekme hakkında varacağımız hedefe engel teşkil edebilecek
yaygın soruları inceliyorum.
Soruşturmamız gerçekliğin en derin katmanına ulaşacak
olsa da bu kitabı elimden geldiğince okunabilir hâle getirmeyi
hedefliyorum. Bu nedenle, teknik jargon yerine gündelik
dilde kullanılan sıradan tanımları ikame etmeye çalışıyorum.
Hiçbir zaman bir argümanı akademik otoriteye dayandırmıyorum.
Bunun yerine, arayışınızda size faydalı olmak için aklın
ve ortak deneyimin imkânlarını kullanıyorum.
Bu köprünün değerini en yükseğe çıkarmak için üç inşa
kuralını takip ediyorum:
Birinci Kural. Kapsayıcı olmasını sağlayın: Her bir parçayı
denetleyebilmek adına geniş bir kitle için erişilebilir olan
materyalleri -akıl ve tecrübeyi- kullanın.
İkinci Kural. Tahmin yürütmek yok: Her bir kısmı doğru
olduğunu görebileceğiniz ilkeler üzerine inşa edin.
Üçüncü Kural. Amacınız hizmet etmek olsun: Analiz etmek,
yeniden düzenlemek ve üzerine daha fazlasını inşa etmek
için kendinize ait olabilecek bir köprü oluşturun.
Yolculuğun keyfini çıkarın.

Log In