Cation-exchange capacity (original) (raw)
قدرة التبادل الكاتيوني (بالإنجليزية: Cation-exchange capacity) أو اختصارا(CEC) هي مقياس لعدد الكاتيونات التي يمكن الاحتفاظ بها على أسطح جسيمات التربة. تربط الشحنات السلبية على أسطح جزيئات التربة ذرات أو جزيئات ذات شحنة موجبة (كاتيونات)، ولكنها تسمح لها بالتبادل مع جزيئات أخرى شحنتها موجبة في المحيط وماء التربة. هذه واحدة من الطرق التي تبين أن المواد الصلبة في التربة تغير كيمياء التربة. تؤثر قدرة التبادل الكاتيوني على العديد من جوانب كيمياء التربة، وتستخدم كمقياس لخصوبة التربة، حيث أنها تشير إلى قدرة التربة على الاحتفاظ بالعديد من العناصر المغذية (مثل K+، و NH4+، وCa2+) في شكل متاح. ويشير أيضا إلى القدرة على الاحتفاظ بالكاتيونات الملوثة (مثل Pb2+).
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | قدرة التبادل الكاتيوني (بالإنجليزية: Cation-exchange capacity) أو اختصارا(CEC) هي مقياس لعدد الكاتيونات التي يمكن الاحتفاظ بها على أسطح جسيمات التربة. تربط الشحنات السلبية على أسطح جزيئات التربة ذرات أو جزيئات ذات شحنة موجبة (كاتيونات)، ولكنها تسمح لها بالتبادل مع جزيئات أخرى شحنتها موجبة في المحيط وماء التربة. هذه واحدة من الطرق التي تبين أن المواد الصلبة في التربة تغير كيمياء التربة. تؤثر قدرة التبادل الكاتيوني على العديد من جوانب كيمياء التربة، وتستخدم كمقياس لخصوبة التربة، حيث أنها تشير إلى قدرة التربة على الاحتفاظ بالعديد من العناصر المغذية (مثل K+، و NH4+، وCa2+) في شكل متاح. ويشير أيضا إلى القدرة على الاحتفاظ بالكاتيونات الملوثة (مثل Pb2+). (ar) La capacitat de bescanvi catiònic o capacitat d'intercanvi catiònic (CIC) (en anglès:cation exchange capacity, CEC) en edafologia o pedologia, és la capacitat que té un sòl per a fer bescanvi (retenir i alliberar) d'ions positius (és a dir de cations) entre el sòl i una solució de sòl a un pH determinat. La capacitat de bescanvi catiònic és una característica de l'argila i l'humus d'un sòl. La CIC és una mesura de la fertilitat d'un sòl, de la seva capacitat de retenir nutrients, de protegir l'aigua subterrània de la contaminació catiònica i de la capacitat tampó (mantenir el pH). La CIC correspon doncs al nombre de llocs negatius (carregats negativament) dins la matriu del sòl Les argiles estan carregades negativament mentre els cations ho estan positivament, per la qual cosa els sòls amb més concentració d'argila tenen capacitat de bescanvi catiònic més important i resulten més fèrtils a igualtat de condicions. En les anàlisis de sòls la capacitat de bescanvi s'expressa en mil·ligrams equivalents (miliquivalents, meq) d'hidrogen per 100 g de mostra seca, (meq/100 g). Una altra expressió equivalent, més utilitzada per científics, és en centimols per kilogram de mostra (cmol/kg). (L'expressió numèrica és la mateixa per a ambdues unitats.) (ca) Kationtová výměnná kapacita (zkratka KVK ) určuje množství iontů, které je daný systém schopen poutat. Její měření se využívá například v pedologii k určení . Udává se v mmol . 0,1 kg−1 zeminy. (cs) Die Kationenaustauschkapazität (Abk.: KAK, T-Wert) ist ein Maß für die austauschbaren Kationen und damit die Zahl an negativen Bindungsplätzen von Kationenaustauschern im Boden. Sie stellt einen wichtigen Kennwert des Bodens dar und hängt nicht nur von der chemischen Zusammensetzung, sondern auch von der mechanischen Beschaffenheit des Bodens ab, da die effektive Wirkoberfläche mit der Größe der Kolloide zusammenhängt. Die Summe der austauschbaren Kationen – neben H+ vornehmlich einfache Metallionen wie Na+ und K+ als einwertige, Mg2+ und Ca2+ als zweiwertige sowie Al3+ und Fe3+ als dreiwertige –, welche an die negativen Bindungsplätze anorganischer und organischer Austauscher im Boden gebunden sind, wird experimentell durch den Austausch mit einer Neutralsalzlösung bestimmt (oft Barium-, Ammonium- oder Calciumchlorid). Negative Ladungen in der anorganischen Bodensubstanz entstehen durch isomorphen Ersatz der Tonminerale und durch die pH-abhängige Dissoziation von Hydroxygruppen der Aluminium- und Eisenoxide wie der Tonmineralerden. Negative Ladungen entstehen ebenfalls bei der pH-abhängigen Dissoziation von Carboxygruppen der organischen Substanz. Die Bodenkapazität an austauschbaren Kationen ist im Wesentlichen von Tonmineralen, Oxiden und Huminstoffen abhängig, die kleiner als 2 mm sind, den Bodenkolloiden. Die Kationenaustauschkapazität wird in cmol/kg oder mmolc/kg angegeben. Nicht mehr gebräuchlich ist die Angabe in mval / 100 g. Hierbei stehen die einzelnen Formelzeichen für die folgenden Größen: * k – Gesamtzahl der sorbierten Kationarten * ni – Stoffmenge des Kations i * zi – Wertigkeit des Kations i (Beispiel: Al3+ hat die Wertigkeit 3) * m – Bezugsmasse Die potentielle Kationenaustauschkapazität KAKpot gibt die maximale Anzahl möglicher freier Kationenbindungsplätze an und bezieht sich nach DIN ISO 13536 auf die Kationenaustauschkapazität bei einem leicht basischen pH-Wert (pH=8,1) des Bodens. Internationale Klassifikationen (FAO – UNESCO, US-Soil-Taxonomy) bestimmen die potentielle KAK bei pH=7 (neutral). Die effektive Kationenaustauschkapazität KAKeff gibt die Anzahl der tatsächlich freien Kationenbindungsplätze wieder bei dem jeweils aktuell vorliegenden pH-Wert des Bodens. (de) Cation-exchange capacity (CEC) is a measure of how many cations can be retained on soil particle surfaces. Negative charges on the surfaces of soil particles bind positively-charged atoms or molecules (cations), but allow these to exchange with other positively charged particles in the surrounding soil water. This is one of the ways that solid materials in soil alter the chemistry of the soil. CEC affects many aspects of soil chemistry, and is used as a measure of soil fertility, as it indicates the capacity of the soil to retain several nutrients (e.g. K+, NH4+, Ca2+) in plant-available form. It also indicates the capacity to retain pollutant cations (e.g. Pb2+). (en) La capacidad de intercambio catiónico (CIC) es la capacidad que tiene un suelo para retener y liberar iones positivos, gracias a su contenido en arcillas y materia orgánica. Las arcillas están cargadas negativamente, por lo que suelos con mayores concentraciones de arcillas exhiben capacidades de intercambio catiónico mayores. A mayor contenido de materia orgánica en un suelo aumenta su CIC. (es) Kapasitas pertukaran kation (KPK) dalam ilmu tanah diartikan sebagai kemampuan tanah untuk menjerap dan menukar atau melepaskan kembali ke dalam larutan tanah. Di dalam tanah, komponen yang mempunyai muatan adalah lempung dan bahan organik tanah (senyawa organik). Muatan negatif lempung / bahan organik biasanya mengikat kation (ion bermuatan positif) yang ada disekitarnya (dalam larutan tanah) sehingga terjadi reaksi yang menghasilkan keseimbangan kimia. Secara praktikal, pertukaran kation sangat penting dalam fisika tanah, kimia tanah, kesuburan tanah, retensi hara dalam tanah, serapan hara oleh tanaman, pemupukan dan pengapuran. Secara umum kation yang terjerap tersedia bagi tanaman melalui pertukaran kation dengan ion H yang dihasilkan oleh respirasi akar-akar tanaman. Hara yang ditambahakan kedalam tanah dalam bentuk pupuk akan diretensi oleh permukaan koloid. (in) La capacité d'échange cationique (CEC ou T pour capacité Totale d'échange) d'un sol est la quantité de cations que celui-ci peut retenir sur son complexe adsorbant à un pH donné. La CEC est utilisée comme mesure de la fertilité d'un sol en indiquant la capacité de rétention des éléments nutritifs d'un sol donné. La CEC correspond donc au nombre de sites négatifs proposés à l'adsorption par l'argile et la (en) (MOS). Chaque sol a une CEC bien précise qui correspond à la quantité de cations qu'il peut fixer, à un pH donné. Ces cations peuvent être des acides faibles ou des acides forts (H3O+ notamment). Il est préférable que ce soient des acides faibles qui occupent les sites de fixation : Ca2+, Mg2+, K+, NH4+ car ceux-ci sont les plus intéressants d'un point de vue nutritif pour la plante... Plus le sol est riche en argile et matière organique, plus sa CEC est importante. La CEC est fortement liée au rapport C/N et au pH du sol. (fr) 양이온 교환 용량(영어: Cation-exchange capacity)은 특정 pH에서 일정량의 토양에 전력에 의하여 다른 양이온과 교환이 가능한 형태로 흡착된 양이온의 총량을 말한다. (ko) La capacità di scambio cationico (spesso abbreviata con CSC) è la quantità di cationi scambiabili, espressa in cmol(+)/Kg di suolo asciutto, che un materiale, detto scambiatore, dotato di proprietà di adsorbimento può trattenere per scambio ionico. Lo scambio ionico rappresenta uno dei principali meccanismi con cui il terreno trattiene e mette a disposizione delle piante e dei microrganismi elementi quali il calcio, il magnesio, il potassio, l'azoto ammoniacale, perciò la CSC è un indice della potenziale fertilità chimica del terreno. (it) De kationenomwisselingscapaciteit of kationenuitwisselcapaciteit, veelal aangeduid als de CEC (van het Engels: cation-exchange capacity), is de capaciteit van een bodem om positief geladen ionen uit te wisselen met de bodemoplossing. De CEC wordt meestal uitgedrukt in cmol(charge)/kg, in oude literatuur vaak in meq/kg. Kleimineralen en organische stof hebben een negatief geladen oppervlak dat positief geladen ionen (als Ca2+, Mg2+, K+, Na+, H+ en Al3+) aantrekt. Een bodem met een hoge CEC kan meer kationen aantrekken en heeft zo een potentieel hogere vruchtbaarheid dan een bodem met een lage CEC. In zandgronden wordt de CEC vrijwel volledig bepaald door de aanwezige organische stof. In Nederlandse bodems ligt de CEC van humus in de A-horizont bij een pH van 6,5 ongeveer 1,0-1,5 mol/kg organische stof. In podzolen ligt bij een pH van 8,2 de CEC van humus voor de A-horizont op ca. 2 mol/kg en voor de B-horizont op ca. 4 mol/kg. Normaal heeft jonge organische stof een lagere CEC dan oudere organische stof die verder gehumificeerd is. De CEC van de lutumfractie van afzettingen van rivierklei varieert tussen de 0,45 en 0,75 mol/kg en van zeekleiafzettingen tussen de 0,05 en 0,45 mol/kg. De CEC van een uit de bodem genomen monster ligt lager, daar zij samengesteld is uit lutum, zand, silt en organisch materiaal. Zo zal bijvoorbeeld een bodemmonster met 70% zand, met een CEC van 0 mmol/kg, en 30% lutum, met een CEC van 250 mmol/kg, een CEC hebben van 75 mmol/kg. (nl) 陽イオン交換容量（ようイオンこうかんようりょう、Cation Exchange Capacity、CEC）とは、一定量の土壌が保持できる陽イオンの量。 (ja) Pojemność wymiany kationów, PWK (kationowa pojemność wymienna) – część pojemności glebowego kompleksu sorpcyjnego dotycząca wymiennej adsorpcji kationów z roztworu glebowego; jedna z cech gleby decydujących o jej żyzności. Definicja i symbol PWK zostały przyjęte przez Zespół Fizykochemii Gleb PTG jako odpowiednik ang. cation exchange capacity (CEC) lub niem. Austauschkapazitat (KaK lub AK). PWK jest równa sumie ładunków kationów, które zobojętnieją ładunki ujemne znajdujące się w danych warunkach na powierzchni cząstek kompleksu sorpcyjnego w określonej masie gleby. Jest wyrażana w centymolach jonów na kilogram gleby (wcześniej – w milirównoważnikach na 100 g gleby). (pl) Katjonbyteskapacitet eller CEC (eng. cation exchange capacity), är ett mått på en jords förmåga att binda katjoner genom till jordpartiklarnas negativt laddade ytor. Måttet säger något om jordens förmåga att kvarhålla till exempel baskatjoner, vilka kan vara viktiga näringsämnen; dessutom kan jordar med högt CEC lättare neutralisera tillförsel av syra till exempel i form av surt regn. Det är främst lermineral och det organiska materialet som bidrar till markens CEC. pH-värdet inverkar även på CEC, eftersom det organiska materialets negativa laddning ökar med ökande pH. Detta betyder att CEC ofta är lägre i jordar med lågt pH. De katjoner som är bundna till de negativt laddade ytorna och som alltså ingår i CEC benämns ofta som utbytbara eftersom de lätt byts ut mot andra katjoner. De utbytbara katjonerna delas in i två kategorier, baskatjoner och surt verkande katjoner; förhållandet dem emellan kallas basmättnadsgrad. För att bestämma CEC används ofta en saltlösning som kan förtränga katjonerna från jordens negativt laddade ytor. Det finns två principiellt olika metoder för att göra detta: * Effektiv CEC. Detta CEC-värde avses vara giltigt för jordens eget pH. Oftast används i Sverige en obuffrad bariumkloridlösning. Denna metod används för skogsmark där jorden ofta håller ett pH klart lägre än 7. * CEC(pH 7). Genom att använda en buffrad acetatlösning kan man bestämma vad CEC är då pH är 7. Denna metod används ofta för jämföra olika jordar från jordbruksmark, och även när man är intresserad av att bestämma kalkbehovet. Enheten för CEC är mmolc (millimol laddning eller milliekvivalenter per 100 gram jord. Motsatsen till katjonbyteskapacitet heter anjonbyteskapacitet. I svenska jordar är den senare dock generellt sett mycket låg. (sv) Ёмкость катионного обмена (ЁКО) — общее количество катионов одного рода, удерживаемых почвой в обменном состоянии при стандартных условиях и способных к обмену на катионы взаимодействующего с почвой раствора. Величину ёмкости выражают в миллиграмм-эквивалентах на 100 г почвы или её фракции. Термин по ГОСТу: Ёмкость катионного обмена почвы — максимальное количество катионов, которое может быть удержано почвой в обменном состоянии при заданных условиях. В водоочистке — рассчитывается исходя из объемной способности ионита произвести реакцию обмена катионов на равное количество катионов из очищаемой воды. В этом случае ионирование производится с целью замены катионов, находящихся в воде, на катионы, которыми катионит заряжен при регенерации. Величину расчетной обменной емкости (РОЕ) выражают в миллиграммах эквивалентах на 1000 мл воды. (ru) Ємність катіонного обміну ґрунтів (ЄКО ґрунтів) — це сумарна кількість позитивних зарядів обмінних катіонів, що нейтралізують негативний заряд ґрунтово-вбирного комплексу.Ємність катіонного обміну в ґрунтах залежить від гранулометричного, хімічного складу, вмісту та якості гумусу, кислотно-основних умов. Тому ємність поглинання в різних типах ґрунтів неоднакова. Найбільша ЄКО характерна для чорноземів типових високогумусованих, де в складі обмінних катіонів переважають іони кальцію та магнію, що складає 50 ммоль(+) на 100 г ґрунту і вище. Для дерново-підзолистих, сірих лісових ґрунтів, жовтоземів, червоноземів з кислою реакцією середовища ємність катіонного обміну низька і рівна 4,0 — 40,0 ммоль(+) на 100 г ґрунту. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/CEC_concept.svg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jsfa.8881/abstract |
| dbo:wikiPageID | 2845591 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 8887 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1062182508 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Electric_charge dbr:Mole_(unit) dbr:Base_(chemistry) dbr:Allophane dbr:Double_layer_(surface_science) dbr:Clay_minerals dbr:Functional_groups dbr:Silicate_minerals dbr:Buffer_solution dbr:Cation dbr:Oxides dbr:Oxisols dbr:PH dbr:Soil_fertility dbc:Environmental_chemistry dbc:Soil_chemistry dbr:Hydroxyl dbr:Soil_organic_matter dbr:Soil_pH dbr:Ferralsols dbr:File:CEC_concept.svg dbr:File:CEC_measurement_principle.svg dbr:File:CEC_pH.svg |
| dbp:align | right (en) |
| dbp:caption | Typical ranges for CEC of soil materials (en) |
| dbp:captionPosition | top (en) |
| dbp:width | 500 (xsd:integer) |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Plain_image_with_caption dbt:Agriculture_footer |
| dcterms:subject | dbc:Environmental_chemistry dbc:Soil_chemistry |
| gold:hypernym | dbr:Number |
| rdf:type | yago:WikicatChemicalProperties yago:Abstraction100002137 yago:Attribute100024264 yago:ChemicalProperty105009758 yago:Property104916342 |
| rdfs:comment | قدرة التبادل الكاتيوني (بالإنجليزية: Cation-exchange capacity) أو اختصارا(CEC) هي مقياس لعدد الكاتيونات التي يمكن الاحتفاظ بها على أسطح جسيمات التربة. تربط الشحنات السلبية على أسطح جزيئات التربة ذرات أو جزيئات ذات شحنة موجبة (كاتيونات)، ولكنها تسمح لها بالتبادل مع جزيئات أخرى شحنتها موجبة في المحيط وماء التربة. هذه واحدة من الطرق التي تبين أن المواد الصلبة في التربة تغير كيمياء التربة. تؤثر قدرة التبادل الكاتيوني على العديد من جوانب كيمياء التربة، وتستخدم كمقياس لخصوبة التربة، حيث أنها تشير إلى قدرة التربة على الاحتفاظ بالعديد من العناصر المغذية (مثل K+، و NH4+، وCa2+) في شكل متاح. ويشير أيضا إلى القدرة على الاحتفاظ بالكاتيونات الملوثة (مثل Pb2+). (ar) Kationtová výměnná kapacita (zkratka KVK ) určuje množství iontů, které je daný systém schopen poutat. Její měření se využívá například v pedologii k určení . Udává se v mmol . 0,1 kg−1 zeminy. (cs) Cation-exchange capacity (CEC) is a measure of how many cations can be retained on soil particle surfaces. Negative charges on the surfaces of soil particles bind positively-charged atoms or molecules (cations), but allow these to exchange with other positively charged particles in the surrounding soil water. This is one of the ways that solid materials in soil alter the chemistry of the soil. CEC affects many aspects of soil chemistry, and is used as a measure of soil fertility, as it indicates the capacity of the soil to retain several nutrients (e.g. K+, NH4+, Ca2+) in plant-available form. It also indicates the capacity to retain pollutant cations (e.g. Pb2+). (en) La capacidad de intercambio catiónico (CIC) es la capacidad que tiene un suelo para retener y liberar iones positivos, gracias a su contenido en arcillas y materia orgánica. Las arcillas están cargadas negativamente, por lo que suelos con mayores concentraciones de arcillas exhiben capacidades de intercambio catiónico mayores. A mayor contenido de materia orgánica en un suelo aumenta su CIC. (es) 양이온 교환 용량(영어: Cation-exchange capacity)은 특정 pH에서 일정량의 토양에 전력에 의하여 다른 양이온과 교환이 가능한 형태로 흡착된 양이온의 총량을 말한다. (ko) La capacità di scambio cationico (spesso abbreviata con CSC) è la quantità di cationi scambiabili, espressa in cmol(+)/Kg di suolo asciutto, che un materiale, detto scambiatore, dotato di proprietà di adsorbimento può trattenere per scambio ionico. Lo scambio ionico rappresenta uno dei principali meccanismi con cui il terreno trattiene e mette a disposizione delle piante e dei microrganismi elementi quali il calcio, il magnesio, il potassio, l'azoto ammoniacale, perciò la CSC è un indice della potenziale fertilità chimica del terreno. (it) 陽イオン交換容量（ようイオンこうかんようりょう、Cation Exchange Capacity、CEC）とは、一定量の土壌が保持できる陽イオンの量。 (ja) Ємність катіонного обміну ґрунтів (ЄКО ґрунтів) — це сумарна кількість позитивних зарядів обмінних катіонів, що нейтралізують негативний заряд ґрунтово-вбирного комплексу.Ємність катіонного обміну в ґрунтах залежить від гранулометричного, хімічного складу, вмісту та якості гумусу, кислотно-основних умов. Тому ємність поглинання в різних типах ґрунтів неоднакова. Найбільша ЄКО характерна для чорноземів типових високогумусованих, де в складі обмінних катіонів переважають іони кальцію та магнію, що складає 50 ммоль(+) на 100 г ґрунту і вище. Для дерново-підзолистих, сірих лісових ґрунтів, жовтоземів, червоноземів з кислою реакцією середовища ємність катіонного обміну низька і рівна 4,0 — 40,0 ммоль(+) на 100 г ґрунту. (uk) La capacitat de bescanvi catiònic o capacitat d'intercanvi catiònic (CIC) (en anglès:cation exchange capacity, CEC) en edafologia o pedologia, és la capacitat que té un sòl per a fer bescanvi (retenir i alliberar) d'ions positius (és a dir de cations) entre el sòl i una solució de sòl a un pH determinat. La capacitat de bescanvi catiònic és una característica de l'argila i l'humus d'un sòl. La CIC és una mesura de la fertilitat d'un sòl, de la seva capacitat de retenir nutrients, de protegir l'aigua subterrània de la contaminació catiònica i de la capacitat tampó (mantenir el pH). (ca) Die Kationenaustauschkapazität (Abk.: KAK, T-Wert) ist ein Maß für die austauschbaren Kationen und damit die Zahl an negativen Bindungsplätzen von Kationenaustauschern im Boden. Sie stellt einen wichtigen Kennwert des Bodens dar und hängt nicht nur von der chemischen Zusammensetzung, sondern auch von der mechanischen Beschaffenheit des Bodens ab, da die effektive Wirkoberfläche mit der Größe der Kolloide zusammenhängt. Die Kationenaustauschkapazität wird in cmol/kg oder mmolc/kg angegeben. Nicht mehr gebräuchlich ist die Angabe in mval / 100 g. (de) Kapasitas pertukaran kation (KPK) dalam ilmu tanah diartikan sebagai kemampuan tanah untuk menjerap dan menukar atau melepaskan kembali ke dalam larutan tanah. Di dalam tanah, komponen yang mempunyai muatan adalah lempung dan bahan organik tanah (senyawa organik). Muatan negatif lempung / bahan organik biasanya mengikat kation (ion bermuatan positif) yang ada disekitarnya (dalam larutan tanah) sehingga terjadi reaksi yang menghasilkan keseimbangan kimia. (in) La capacité d'échange cationique (CEC ou T pour capacité Totale d'échange) d'un sol est la quantité de cations que celui-ci peut retenir sur son complexe adsorbant à un pH donné. La CEC est utilisée comme mesure de la fertilité d'un sol en indiquant la capacité de rétention des éléments nutritifs d'un sol donné. La CEC est fortement liée au rapport C/N et au pH du sol. (fr) De kationenomwisselingscapaciteit of kationenuitwisselcapaciteit, veelal aangeduid als de CEC (van het Engels: cation-exchange capacity), is de capaciteit van een bodem om positief geladen ionen uit te wisselen met de bodemoplossing. De CEC wordt meestal uitgedrukt in cmol(charge)/kg, in oude literatuur vaak in meq/kg. Kleimineralen en organische stof hebben een negatief geladen oppervlak dat positief geladen ionen (als Ca2+, Mg2+, K+, Na+, H+ en Al3+) aantrekt. Een bodem met een hoge CEC kan meer kationen aantrekken en heeft zo een potentieel hogere vruchtbaarheid dan een bodem met een lage CEC. In zandgronden wordt de CEC vrijwel volledig bepaald door de aanwezige organische stof. (nl) Pojemność wymiany kationów, PWK (kationowa pojemność wymienna) – część pojemności glebowego kompleksu sorpcyjnego dotycząca wymiennej adsorpcji kationów z roztworu glebowego; jedna z cech gleby decydujących o jej żyzności. Definicja i symbol PWK zostały przyjęte przez Zespół Fizykochemii Gleb PTG jako odpowiednik ang. cation exchange capacity (CEC) lub niem. Austauschkapazitat (KaK lub AK). (pl) Katjonbyteskapacitet eller CEC (eng. cation exchange capacity), är ett mått på en jords förmåga att binda katjoner genom till jordpartiklarnas negativt laddade ytor. Måttet säger något om jordens förmåga att kvarhålla till exempel baskatjoner, vilka kan vara viktiga näringsämnen; dessutom kan jordar med högt CEC lättare neutralisera tillförsel av syra till exempel i form av surt regn. För att bestämma CEC används ofta en saltlösning som kan förtränga katjonerna från jordens negativt laddade ytor. Det finns två principiellt olika metoder för att göra detta: (sv) Ёмкость катионного обмена (ЁКО) — общее количество катионов одного рода, удерживаемых почвой в обменном состоянии при стандартных условиях и способных к обмену на катионы взаимодействующего с почвой раствора. Величину ёмкости выражают в миллиграмм-эквивалентах на 100 г почвы или её фракции. Термин по ГОСТу: Ёмкость катионного обмена почвы — максимальное количество катионов, которое может быть удержано почвой в обменном состоянии при заданных условиях. Величину расчетной обменной емкости (РОЕ) выражают в миллиграммах эквивалентах на 1000 мл воды. (ru) |
| rdfs:label | قدرة التبادل الكاتيوني (ar) Capacitat de bescanvi catiònic (ca) Kationtová výměnná kapacita (cs) Kationenaustauschkapazität (de) Cation-exchange capacity (en) Capacidad de intercambio catiónico (es) Kapasitas pertukaran kation (in) Capacité d'échange cationique (fr) Capacità di scambio cationico (it) 양이온 교환 용량 (ko) 陽イオン交換容量 (ja) Kationenomwisselingscapaciteit (nl) Pojemność wymiany kationów (pl) Ёмкость катионного обмена (ru) Katjonbyteskapacitet (sv) Ємність катіонного обміну ґрунтів (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Cation-exchange capacity yago-res:Cation-exchange capacity wikidata:Cation-exchange capacity dbpedia-ar:Cation-exchange capacity dbpedia-ca:Cation-exchange capacity dbpedia-cs:Cation-exchange capacity dbpedia-de:Cation-exchange capacity dbpedia-es:Cation-exchange capacity dbpedia-fr:Cation-exchange capacity dbpedia-he:Cation-exchange capacity dbpedia-id:Cation-exchange capacity dbpedia-it:Cation-exchange capacity dbpedia-ja:Cation-exchange capacity dbpedia-ko:Cation-exchange capacity dbpedia-lmo:Cation-exchange capacity http://lv.dbpedia.org/resource/Katjonu_apmaiņas_kapacitāte http://mn.dbpedia.org/resource/Катион_солилцооны_чадавх dbpedia-nl:Cation-exchange capacity dbpedia-pl:Cation-exchange capacity dbpedia-ru:Cation-exchange capacity dbpedia-sv:Cation-exchange capacity dbpedia-uk:Cation-exchange capacity https://global.dbpedia.org/id/53XK8 |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Cation-exchange_capacity?oldid=1062182508&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/CEC_concept.svg wiki-commons:Special:FilePath/CEC_measurement_principle.svg wiki-commons:Special:FilePath/CEC_pH.svg wiki-commons:Special:FilePath/CEC_values_plot.svg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Cation-exchange_capacity |
| is dbo:wikiPageDisambiguates of | dbr:CEC |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Cation_Exchange_Capacity dbr:Base_exchange_capacity dbr:Base_saturation dbr:Cation_exchange_capacity |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Pupuk_Kalimantan_Timur dbr:Sand-based_athletic_fields dbr:List_of_abbreviations_in_oil_and_gas_exploration_and_production dbr:Mire dbr:Quick_clay dbr:Rihand_Dam dbr:Index_of_soil-related_articles dbr:Coir dbr:Strontium dbr:Agricultural_soil_science dbr:Dispersion_(geology) dbr:Drip_irrigation dbr:Gamma_ray_logging dbr:Ion_exchange dbr:Lixisol dbr:Alkali_soil dbr:Alternative_technology dbr:Celastrus_orbiculatus dbr:USDA_soil_taxonomy dbr:World_Reference_Base_for_Soil_Resources dbr:Technetium-99 dbr:Humus dbr:Hydroponics dbr:Soil_fertility dbr:Smectite dbr:Soil_matrix dbr:Kaolinite dbr:Birnessite dbr:Bulk_soil dbr:Soil_aggregate_stability dbr:Illite dbr:CEC dbr:Macaw dbr:Soil dbr:Soil_organic_matter dbr:Neolamarckia_cadamba dbr:Saturated_and_unsaturated_compounds dbr:FORECAST_(model) dbr:Cation_Exchange_Capacity dbr:Ilex_guayusa dbr:Luvisol dbr:Plant_nutrients_in_soil dbr:Vermiculite dbr:Siliceous_soil dbr:Rendzina dbr:Soil_pH dbr:Base_exchange_capacity dbr:Base_saturation dbr:Cation_exchange_capacity |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Cation-exchange_capacity |
