Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (original) (raw)
Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (5 October 1856 – 1 July 1942; English: P.T. MacGinley), known as Cú Uladh (The Hound of Ulster), was an Irish language writer during the Gaelic revival. He wrote stories based on Irish folklore, some of the first Irish language plays, and regularly wrote articles in most of the Irish language newspapers such as An Claidheamh Soluis
Property | Value |
---|---|
dbo:abstract | Scríbhneoir Gaeilge ab ea Cú Uladh, nó Peadar Toner Mac Fhionnlaoich. Rugadh é ar an 5 Deireadh Fómhair 1857 in Alt an Iarainn, Gleann tSúilí, Co. Dhún na nGall agus cailleadh ar an 1 Iúil 1942 é. Nuair a bhí sé seacht mbliana déag d’aistrigh sé go Baile Átha Cliath. D'fhreastail sé ar an Ard-Scoil i nGlas Naíon ar feadh bliana, agus ina dhiaidh sin chaith sé dhá bhliain ag foghlaim léinn i gColáiste na Carraige Duibhe. Phós sé Sibéal Ní Uadhaigh (Elizabeth Woods) sa bhliain 1895 agus bhí dáréag clainne acu. Chuaigh an chuid is mó dá chlann mhac ar Scoil Éanna, a bhí á rith ag Pádraig Mac Piarais. Fuair sé post mar Oifigeach Chustaim agus Máil sa státseirbhís agus chaith sé naoi mbliana déag i Sasana leis an bpost sin. Ó bhí an post sin aige, chaithfeadh Cú Uladh féin agus a chlann aistriú ó áit go háit go minic. Bhí sé lonnaithe tamall i nDún na nGall, i mBéal Feirste, in Yorkshire, sa Bhreatain Bheag, i nGlaschú, i gCúil an tSúdaire agus i mBaile Átha Cliath. Bhí sé ina fhile, ina scríbhneoir, ina sheanchaí, ina dhrámadóir, ina bhall de Chonradh na Gaeilge agus ina Sheanadóir, tamaill éagsúla dá shaol. Bhí baint an-mhór ag Cú Uladh le Conradh na Gaeilge riamh. Sa bhliain 1895 bhí an chéad chruinniú ag Craobh Chonradh na Gaeilge i mBéal Feirste i dteach Chú Uladh, 32 Bóthar Beersbridge. Bhí Cú Uladh ina Uachtarán ar Chonradh na Gaeilge sna blianta 1922 go 1925 agus arís sna tríochaidí. Bhí sé ar an gCoiste Gnó ar feadh breis is daichead bliain agus bhí an-bhaint aige leis an gConradh i rith na mblianta sin. Sa bhliain 1938 rinne Éamon de Valera, a bhí ina Thaoiseach san am, Seanadóir de, agus bhí sé ina Sheanadóir go lá a bháis ar an chéad lá de Mhí Iúil 1942. Ní labhraíodh sé ach Gaeilge sa Seanad nuair ab fhearr leis an gcuid is mó de na seanadóirí eile cloí leis an mBéarla. Scríobh sé díolaim ghearrscéalta i gcanúint Uladh faoin teideal Ciall na Seanráite, agus sna blianta 1935-36, d'fhoilsigh sé sraith aistí ar An tÉireannach faoi Éirí Amach na Cásca. Tháinig na haistí i gcló faoi chlúdach leabhair sa bhliain 1992, faoin teideal Bliain na hAiséirí. Chomh maith leis an saothar thíos, scríobh Cú Uladh na céadta aistí, roinnt mhaith scéalta agus dánta freisin a d'fhoilsigh sé i nuachtáin agus irisí; An Claidheamh Soluis, Sinn Féin, Fáinne an Lae, Iris an Fháinne, The Nation, The Irish Nation, Tír, Irish Opinion, agus An Phoblacht ina measc. (ga) Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (5 October 1856 – 1 July 1942; English: P.T. MacGinley), known as Cú Uladh (The Hound of Ulster), was an Irish language writer during the Gaelic revival. He wrote stories based on Irish folklore, some of the first Irish language plays, and regularly wrote articles in most of the Irish language newspapers such as An Claidheamh Soluis (en) |
dbo:birthDate | 1856-10-05 (xsd:date) |
dbo:birthName | Peter Toner McGinley (en) |
dbo:birthPlace | dbr:County_Donegal |
dbo:deathDate | 1942-07-01 (xsd:date) |
dbo:deathPlace | dbr:Dublin |
dbo:education | dbr:Blackrock_College |
dbo:movement | dbr:Gaelic_revival |
dbo:pseudonym | Cú Uladh (en) |
dbo:restingPlace | dbr:Glasnevin_Cemetery dbr:Dublin |
dbo:wikiPageExternalLink | https://archive.org/details/conchubharmacnea00mhaguoft https://archive.org/details/handbookofirisht00macguoft |
dbo:wikiPageID | 20609751 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageLength | 5009 (xsd:nonNegativeInteger) |
dbo:wikiPageRevisionID | 1107524223 (xsd:integer) |
dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Blackrock_College dbr:Conradh_na_Gaeilge dbr:County_Donegal dbc:Independent_members_of_Seanad_Éireann dbr:Glasnevin_Cemetery dbr:Éamon_de_Valera dbc:1856_births dbc:1942_deaths dbc:People_from_County_Donegal dbc:Irish-language_writers dbc:Nominated_members_of_Seanad_Éireann dbr:Gaelic_revival dbr:An_Claidheamh_Soluis dbr:Dublin dbr:Easter_Rising dbc:Members_of_the_2nd_Seanad dbr:Nominated_members_of_Seanad_Éireann dbr:Irish_folklore dbr:Irish_language dbc:People_educated_at_Blackrock_College dbc:Irish_writers dbr:Seanad_Éireann dbc:Members_of_the_3rd_Seanad dbr:British_Civil_Service |
dbp:birthDate | 1856-10-05 (xsd:date) |
dbp:birthName | Peter Toner McGinley (en) |
dbp:birthPlace | Allt an Iarainn, County Donegal, Ireland (en) |
dbp:children | 0001-04-27 (xsd:gMonthDay) |
dbp:deathDate | 1942-07-01 (xsd:date) |
dbp:deathPlace | Dublin, Ireland (en) |
dbp:education | dbr:Blackrock_College |
dbp:genre | Short Story, Plays, Poems (en) |
dbp:language | Irish, English (en) |
dbp:movement | Gaelic Revival (en) |
dbp:name | Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (en) |
dbp:notableworks | Bliain na hAiséirí (en) |
dbp:pseudonym | Cú Uladh (en) |
dbp:restingPlace | Glasnevin Cemetery, Dublin (en) |
dbp:spouse | 1895 (xsd:integer) (en) Elizabeth Woods (en) |
dbp:subject | Irish Folklore (en) |
dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Members_of_the_2nd_Seanad dbt:Members_of_the_3rd_Seanad dbt:Authority_control dbt:Birth_date dbt:Fact dbt:Infobox_officeholder dbt:Infobox_writer dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Use_Hiberno-English dbt:Use_dmy_dates dbt:Death_date_and_age dbt:Conradh_na_Gaeilge dbt:Gaelic_literature |
dc:subject | dbr:Irish_folklore |
dcterms:subject | dbc:Independent_members_of_Seanad_Éireann dbc:1856_births dbc:1942_deaths dbc:People_from_County_Donegal dbc:Irish-language_writers dbc:Nominated_members_of_Seanad_Éireann dbc:Members_of_the_2nd_Seanad dbc:People_educated_at_Blackrock_College dbc:Irish_writers dbc:Members_of_the_3rd_Seanad |
gold:hypernym | dbr:Writer |
schema:sameAs | http://viaf.org/viaf/1706091 |
rdf:type | owl:Thing foaf:Person dbo:Person dul:NaturalPerson wikidata:Q19088 wikidata:Q215627 wikidata:Q36180 wikidata:Q5 wikidata:Q729 dbo:Animal dbo:Eukaryote dbo:Species schema:Person yago:WikicatPeopleFromCountyDonegal yago:CausalAgent100007347 yago:Communicator109610660 yago:LivingThing100004258 yago:Object100002684 yago:Organism100004475 yago:Person100007846 yago:PhysicalEntity100001930 yago:WikicatIrishWriters yago:Writer110794014 yago:YagoLegalActor yago:YagoLegalActorGeo dbo:Writer yago:Whole100003553 umbel-rc:Writer |
rdfs:comment | Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (5 October 1856 – 1 July 1942; English: P.T. MacGinley), known as Cú Uladh (The Hound of Ulster), was an Irish language writer during the Gaelic revival. He wrote stories based on Irish folklore, some of the first Irish language plays, and regularly wrote articles in most of the Irish language newspapers such as An Claidheamh Soluis (en) Scríbhneoir Gaeilge ab ea Cú Uladh, nó Peadar Toner Mac Fhionnlaoich. Rugadh é ar an 5 Deireadh Fómhair 1857 in Alt an Iarainn, Gleann tSúilí, Co. Dhún na nGall agus cailleadh ar an 1 Iúil 1942 é. Nuair a bhí sé seacht mbliana déag d’aistrigh sé go Baile Átha Cliath. D'fhreastail sé ar an Ard-Scoil i nGlas Naíon ar feadh bliana, agus ina dhiaidh sin chaith sé dhá bhliain ag foghlaim léinn i gColáiste na Carraige Duibhe. Phós sé Sibéal Ní Uadhaigh (Elizabeth Woods) sa bhliain 1895 agus bhí dáréag clainne acu. Chuaigh an chuid is mó dá chlann mhac ar Scoil Éanna, a bhí á rith ag Pádraig Mac Piarais. (ga) |
rdfs:label | Cú Uladh - Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (ga) Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (en) |
owl:sameAs | freebase:Peadar Toner Mac Fhionnlaoich http://viaf.org/viaf/1706091 yago-res:Peadar Toner Mac Fhionnlaoich http://d-nb.info/gnd/1146404964 wikidata:Peadar Toner Mac Fhionnlaoich http://arz.dbpedia.org/resource/پيادار_تونير_ماك_فهيونلاويتش dbpedia-ga:Peadar Toner Mac Fhionnlaoich https://global.dbpedia.org/id/4tKJw |
prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Peadar_Toner_Mac_Fhionnlaoich?oldid=1107524223&ns=0 |
foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Peadar_Toner_Mac_Fhionnlaoich |
foaf:name | Peadar Toner Mac Fhionnlaoich (en) |
is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Peadar_Mac_Fhionnlaoich dbr:Peadar_(Cú_Uladh)_MacFhionnlach dbr:Peadar_Toner_Mac_Fhionnlaoich_(Cú_Uladh) dbr:Peadar_Toner_Mac_Fhionnlaoich_-_Cú_Uladh dbr:Diarmuid_Mac_Fhionnlaoich |
is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Members_of_the_3rd_Seanad dbr:1942 dbr:1942_in_Ireland dbr:1942_in_literature dbr:Ulster_Irish dbr:October_5 dbr:1857 dbr:1857_in_literature dbr:2013_in_public_domain dbr:Maire_Quinn dbr:Peadar_Mac_Fhionnlaoich dbr:July_1 dbr:July_1942 dbr:Nominated_members_of_Seanad_Éireann dbr:Marie_Perolz dbr:Seanad_Éireann dbr:Michael_McGinley dbr:Peadar_(Cú_Uladh)_MacFhionnlach dbr:Peadar_Toner_Mac_Fhionnlaoich_(Cú_Uladh) dbr:Peadar_Toner_Mac_Fhionnlaoich_-_Cú_Uladh dbr:Diarmuid_Mac_Fhionnlaoich |
is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Peadar_Toner_Mac_Fhionnlaoich |