Distaff (original) (raw)
Přeslice (angl.: distaff, něm.: Rocken) je název historického pomocného nástroje používaného k ručnímu předení. Je to tyč se špičatým zakončením různého tvaru (vidlice, jehlice, lopatka), na kterou se zavěšoval chomáč vlákenného materiálu (vlna, len, konopí). Přeslice byla upevněna na stojánku, nebo ji přadlena držela pod paží, mezi koleny a pod., zatímco zakrucovala prsty trsy vláken odebírané z přeslice. Z historie i ze současnosti jsou však známé také metody ručního předení bez přeslice. Muzeální přeslice v ruském klášteře Ferapontov
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | Přeslice (angl.: distaff, něm.: Rocken) je název historického pomocného nástroje používaného k ručnímu předení. Je to tyč se špičatým zakončením různého tvaru (vidlice, jehlice, lopatka), na kterou se zavěšoval chomáč vlákenného materiálu (vlna, len, konopí). Přeslice byla upevněna na stojánku, nebo ji přadlena držela pod paží, mezi koleny a pod., zatímco zakrucovala prsty trsy vláken odebírané z přeslice. Z historie i ze současnosti jsou však známé také metody ručního předení bez přeslice. Muzeální přeslice v ruském klášteře Ferapontov (cs) العِرْنَاس (الجمع: عرانيس) أو فَلْكَةُ المِغْزَل أداةٌ مستخدمة في الغزل مصممٌ لعقد الألياف غير المنسوجة، مما يبقيها غير متشابكة فتَسهُل عملية الغزل. يستخدم بشكل شائع للف الكتان، وأحيانًا الصوف، ولكن يمكن استخدامه لأي نوع من الألياف. تُلف الألياف حول قطعة العرناس وتُربط في مكانها بقطعة من الشريط أو الخيط. الكلمة الإنجليزية المقابلة للعِرْنَاس (distaff) تستخدم في الإنجليزية لوصف الجانب الأنثوي في الأسرة. المصطلح المقابل للجانب الذكري من الأسرة هو جانب الرمح. (ar) Ŝpinilo (angle: distaff, germane: Rocken) estas nomo de historia helpa ilo uzata al manŝpinado. Tio estas stango kun pinta finigo de diversa formo (forko, pinglo, ŝovelilo), sur kiu oni pendigis tuso de fadena materialo (ŝafa lano, lino, kanabo). La ŝpinilo estis fiksita sur starigilo aŭ la ŝpinistino tenis ĝin subbrake, inter la genuoj kaj simile, dum ŝi tordis per la fingroj tusojn de la fadenoj forprenataj el la ŝpinilo. (eo) Der Rocken (Spinnrocken, Wocken, Kunkel, Dieße) ist ein meist stabförmiges Gerät, an dem beim Spinnen die noch unversponnenen Fasern befestigt werden. (de) A distaff (/ˈdɪstɑːf/, /ˈdɪstæf/, also called a rock) is a tool used in spinning. It is designed to hold the unspun fibers, keeping them untangled and thus easing the spinning process. It is most commonly used to hold flax, and sometimes wool, but can be used for any type of fibre. Fiber is wrapped around the distaff, and tied in place with a piece of ribbon or string. The word comes from dis in Low German, meaning a bunch of flax, connected with staff. As an adjective the term distaff is used to describe the female side of a family. The corresponding term for the male side of a family is the "spear" side. (en) Ardatza haria egiteko erabiltzen zen aitzineko tresna bat da. Irundako zuntzei eusteko diseinatuta dago, korapilorik gabe mantenduz eta irute-prozesua erraztuz. Lihoa eta, batzuetan, artilea egiteko erabiltzen zen, baina edozein zuntz motatarako erabil zitekeen. Zuntza ardatzaren inguruan biltzen da eta bukaeran zinta edo soka zati batekin lotzen da. Lihozko arropak eta izarak edukitzeak baserrietako bizitza bigunagoa eta atseginagoa izateko balio izan du mendeetan zehar. Neolitikotik hasita kultura guztiek landu dute lihoa. Esate baterako, Dimako emakumeek orokorrean eta dimoztarrak konkretuan behar handia egin zuten liho-kultura horren barruan. (eu) La rueca, torno de hilar, máquina de hilar o hiladora es un instrumento utilizado tradicionalmente para hilar de forma manual fibras textiles. (es) Une quenouille est un instrument ancien utilisé pour le filage des matières textiles et surtout du lin, du chanvre ou de la laine, mais elle peut être utilisée avec toutes les fibres que l'on file habituellement. (fr) La conocchia, o rocca, è uno strumento che viene adoperato, in coppia col fuso, per la filatura delle fibre tessili. Usata sin dall'antichità, serve a reggere l'ammasso di fibre tessili durante l'operazione di filatura, in modo che il filatore abbia comodamente a disposizione le fibre mantenendo libere le mani. * La struttura era costituita da un bastone di legno con una gabbietta o altro ingrossamento posizionato in alto intorno al quale si legava la massa del filato. * Se costruita in canna, la gabbietta era realizzata aprendo la canna in sei-otto parti ricavate a una delle estremità; con l'allargamento di queste sezioni, e la chiusura, si otteneva una gabbietta di forma affusolata. * In alcuni casi, alla sommità della rocca, in appositi fori passanti, erano inseriti dei rebbi, ovvero dei bastoncini (in numero variabile) a cui veniva fissata la massa di lana da filare. * La massa di fibre era mantenuta ferma sulla conocchia da un laccio o da un anello che, avvolto intorno alla massa, la teneva compressa impedendole di scivolare in basso lungo il bastone. (it) Przęślica – jedno z narzędzi używanych do przędzenia, służące do umocowania kądzieli. W najprostszej formie jest drążkiem, na którym kądziel przytrzymuje się tasiemką, noszonym przez praworęczną prządkę – prząśniczkę w lewej ręce, podczas gdy prawa ręka przędzie nić za pomocą wprawianego w ruch wirowy krótszego drążka zwanego wrzecionem, często obciążonego przęślikiem. Ta forma przęślicy, jak wynika z licznych przedstawień na ceramice i w malarstwie, była popularna i w starożytnej Grecji, i w dziewiętnastowiecznej Europie zachodniej. (pl) Het spinrokken, spinrok of rokken is een stok waarop wol of vlas wordt gestoken waarvan de draad wordt gesponnen met behulp van een spintol of een spinnewiel. Het gebruiken van dit werktuig ten behoeve van het spinnen wordt spinnen genoemd. In de kunst is het spinrokken het symbool van de vrouw des huizes en is ook de personificatie van vlijt. Het is te zien bij Clotho en Genoveva, maar ook bij Eva en bij Maria als de engel haar verkondigt dat zij een kind zal krijgen. Het Oudnoordse vǫlva betekent "spinrokken (of toverstaf) dragend" of "draagster van een (magische) staf", zie ook Völva. (nl) Uma roca de fiar é uma ferramenta utilizada na fiação manual ou mecânica. (pt) Rockhuvud, rockblad, linfäste, linhuvud, blånkrona, bånkräkla, hörhuvud, torock, är ett fäste för spånadsmaterialet (lin, ull, nässla, hampa) på en spinnrock med hjul. Anordningen håller kvar spånadsmaterialet och gör det möjligt att dra ut det från underkanten av konstruktionen och mata spindeln och spolen. Rockhuvuden är ofta konstfärdigt utskurna och målade samt var populära friargåvor. (sv) Пря́дка — предмет народного побуту, знаряддя праці, на якому пряли нитки. За конструкцією виділяють ручні прядки і механічні (самопрядки). У сучасних виробництвах прядки замінені прядильними машинами. (uk) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/Reine_Berthe_et_les_fileueses,_1888.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://www.spinnyspinny.com/articles/wristdistaff.html |
| dbo:wikiPageID | 17947615 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 6953 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1118258536 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Breeders'_Cup_Distaff dbr:Horse_racing dbr:Russians dbr:Norse_mythology dbr:Elite_Xtreme_Combat dbr:Loom_(video_game) dbr:LucasArts dbr:Bobbin dbr:Frigg dbr:Spindle_(textiles) dbr:Spinning_(textiles) dbr:Spinning_wheel dbr:Walking_stick dbr:Matrilineality dbr:Adjective dbc:Hand_spinning_tools dbr:Distaff_Day dbr:Flax dbr:Breeders'_Cup dbr:Wool dbc:Flax dbc:Symbols_of_Athena dbr:Tool dbr:Tow_(fibre) dbr:Fiber dbr:Orion_(constellation) dbr:Magician_(fantasy) dbr:Roving dbr:Wand dbr:Proverbs_31 dbr:File:Adolphe_Braun_Alsace_costume.jpg dbr:File:Reine_Berthe_et_les_fileueses,_1888.jpg dbr:File:Distaff_(PSF).png dbr:File:Russian_distaffs_01_(Ferapontov).jpg dbr:File:Wilhelm_Maria_Hubertus_Leibl_010.jpg dbr:File:William-adolphe_bouguereau_the_spinner.jpg dbr:Wrist_distaves |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:Authority_control dbt:Convert dbt:IPAc-en dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:When dbt:Spinning |
| dct:subject | dbc:Hand_spinning_tools dbc:Flax dbc:Symbols_of_Athena |
| gold:hypernym | dbr:Tool |
| rdf:type | owl:Thing dbo:Software |
| rdfs:comment | Přeslice (angl.: distaff, něm.: Rocken) je název historického pomocného nástroje používaného k ručnímu předení. Je to tyč se špičatým zakončením různého tvaru (vidlice, jehlice, lopatka), na kterou se zavěšoval chomáč vlákenného materiálu (vlna, len, konopí). Přeslice byla upevněna na stojánku, nebo ji přadlena držela pod paží, mezi koleny a pod., zatímco zakrucovala prsty trsy vláken odebírané z přeslice. Z historie i ze současnosti jsou však známé také metody ručního předení bez přeslice. Muzeální přeslice v ruském klášteře Ferapontov (cs) العِرْنَاس (الجمع: عرانيس) أو فَلْكَةُ المِغْزَل أداةٌ مستخدمة في الغزل مصممٌ لعقد الألياف غير المنسوجة، مما يبقيها غير متشابكة فتَسهُل عملية الغزل. يستخدم بشكل شائع للف الكتان، وأحيانًا الصوف، ولكن يمكن استخدامه لأي نوع من الألياف. تُلف الألياف حول قطعة العرناس وتُربط في مكانها بقطعة من الشريط أو الخيط. الكلمة الإنجليزية المقابلة للعِرْنَاس (distaff) تستخدم في الإنجليزية لوصف الجانب الأنثوي في الأسرة. المصطلح المقابل للجانب الذكري من الأسرة هو جانب الرمح. (ar) Ŝpinilo (angle: distaff, germane: Rocken) estas nomo de historia helpa ilo uzata al manŝpinado. Tio estas stango kun pinta finigo de diversa formo (forko, pinglo, ŝovelilo), sur kiu oni pendigis tuso de fadena materialo (ŝafa lano, lino, kanabo). La ŝpinilo estis fiksita sur starigilo aŭ la ŝpinistino tenis ĝin subbrake, inter la genuoj kaj simile, dum ŝi tordis per la fingroj tusojn de la fadenoj forprenataj el la ŝpinilo. (eo) Der Rocken (Spinnrocken, Wocken, Kunkel, Dieße) ist ein meist stabförmiges Gerät, an dem beim Spinnen die noch unversponnenen Fasern befestigt werden. (de) La rueca, torno de hilar, máquina de hilar o hiladora es un instrumento utilizado tradicionalmente para hilar de forma manual fibras textiles. (es) Une quenouille est un instrument ancien utilisé pour le filage des matières textiles et surtout du lin, du chanvre ou de la laine, mais elle peut être utilisée avec toutes les fibres que l'on file habituellement. (fr) Przęślica – jedno z narzędzi używanych do przędzenia, służące do umocowania kądzieli. W najprostszej formie jest drążkiem, na którym kądziel przytrzymuje się tasiemką, noszonym przez praworęczną prządkę – prząśniczkę w lewej ręce, podczas gdy prawa ręka przędzie nić za pomocą wprawianego w ruch wirowy krótszego drążka zwanego wrzecionem, często obciążonego przęślikiem. Ta forma przęślicy, jak wynika z licznych przedstawień na ceramice i w malarstwie, była popularna i w starożytnej Grecji, i w dziewiętnastowiecznej Europie zachodniej. (pl) Het spinrokken, spinrok of rokken is een stok waarop wol of vlas wordt gestoken waarvan de draad wordt gesponnen met behulp van een spintol of een spinnewiel. Het gebruiken van dit werktuig ten behoeve van het spinnen wordt spinnen genoemd. In de kunst is het spinrokken het symbool van de vrouw des huizes en is ook de personificatie van vlijt. Het is te zien bij Clotho en Genoveva, maar ook bij Eva en bij Maria als de engel haar verkondigt dat zij een kind zal krijgen. Het Oudnoordse vǫlva betekent "spinrokken (of toverstaf) dragend" of "draagster van een (magische) staf", zie ook Völva. (nl) Uma roca de fiar é uma ferramenta utilizada na fiação manual ou mecânica. (pt) Rockhuvud, rockblad, linfäste, linhuvud, blånkrona, bånkräkla, hörhuvud, torock, är ett fäste för spånadsmaterialet (lin, ull, nässla, hampa) på en spinnrock med hjul. Anordningen håller kvar spånadsmaterialet och gör det möjligt att dra ut det från underkanten av konstruktionen och mata spindeln och spolen. Rockhuvuden är ofta konstfärdigt utskurna och målade samt var populära friargåvor. (sv) Пря́дка — предмет народного побуту, знаряддя праці, на якому пряли нитки. За конструкцією виділяють ручні прядки і механічні (самопрядки). У сучасних виробництвах прядки замінені прядильними машинами. (uk) A distaff (/ˈdɪstɑːf/, /ˈdɪstæf/, also called a rock) is a tool used in spinning. It is designed to hold the unspun fibers, keeping them untangled and thus easing the spinning process. It is most commonly used to hold flax, and sometimes wool, but can be used for any type of fibre. Fiber is wrapped around the distaff, and tied in place with a piece of ribbon or string. The word comes from dis in Low German, meaning a bunch of flax, connected with staff. (en) Ardatza haria egiteko erabiltzen zen aitzineko tresna bat da. Irundako zuntzei eusteko diseinatuta dago, korapilorik gabe mantenduz eta irute-prozesua erraztuz. Lihoa eta, batzuetan, artilea egiteko erabiltzen zen, baina edozein zuntz motatarako erabil zitekeen. Zuntza ardatzaren inguruan biltzen da eta bukaeran zinta edo soka zati batekin lotzen da. (eu) La conocchia, o rocca, è uno strumento che viene adoperato, in coppia col fuso, per la filatura delle fibre tessili. Usata sin dall'antichità, serve a reggere l'ammasso di fibre tessili durante l'operazione di filatura, in modo che il filatore abbia comodamente a disposizione le fibre mantenendo libere le mani. (it) |
| rdfs:label | عرناس (غزل) (ar) Přeslice (cs) Rocken (de) Ŝpinilo (eo) Rueca (es) Ardatz (iruteko tresna) (eu) Distaff (en) Quenouille (fr) Conocchia (it) Spinrokken (nl) Przęślica (pl) Roca de fiar (pt) Rockhuvud (sv) Прядка (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Distaff http://d-nb.info/gnd/4695462-4 wikidata:Distaff dbpedia-an:Distaff dbpedia-ar:Distaff dbpedia-bg:Distaff dbpedia-br:Distaff dbpedia-cs:Distaff dbpedia-de:Distaff dbpedia-eo:Distaff dbpedia-es:Distaff dbpedia-eu:Distaff dbpedia-fa:Distaff dbpedia-fi:Distaff dbpedia-fr:Distaff dbpedia-he:Distaff dbpedia-hr:Distaff dbpedia-io:Distaff dbpedia-it:Distaff http://lt.dbpedia.org/resource/Verpstė dbpedia-mk:Distaff dbpedia-nl:Distaff dbpedia-no:Distaff dbpedia-pl:Distaff dbpedia-pt:Distaff dbpedia-sh:Distaff dbpedia-sv:Distaff dbpedia-tr:Distaff dbpedia-uk:Distaff https://global.dbpedia.org/id/56PuD |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Distaff?oldid=1118258536&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/Adolphe_Braun_Alsace_costume.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Wilhelm_Maria_Hubertus_Leibl_010.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Reine_Berthe_et_les_fileueses,_1888.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Distaff_(PSF).png wiki-commons:Special:FilePath/William-adolphe_bouguereau_the_spinner.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Russian_distaffs_01_(Ferapontov).jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Distaff |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Distaff_side dbr:Distaffs |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Purton dbr:Qarwa_K'anti dbr:Enchanted_Moura dbr:Moirai dbr:List_of_Dune_secondary_characters dbr:List_of_United_States_commemorative_coins_and_medals_before_1900 dbr:Cultural_references_to_chickens dbr:Jagiellonian_dynasty dbr:Kužel dbr:Tarot_of_Marseilles dbr:Peasant_Girl,_spinning dbr:Colus dbr:Convergence_for_the_Development_of_Mali dbr:Nona_(mythology) dbr:Serfdom_in_Russia dbr:Christmas_in_Serbia dbr:Frau_Holle dbr:Frijjō dbr:Germanic_peoples dbr:Conocchie dbr:Cordwainers'_Hall dbr:Cornificia dbr:The_Stonemason's_Yard dbr:Apple_Blossom_Handicap dbr:Aq_Qoyunlu dbr:Bertha_of_Val_d'Or dbr:Leeds_Town_Hall dbr:Lindelbrunn_Castle dbr:Loom_(video_game) dbr:Colospora dbr:Commemorative_coins_of_Lithuania dbr:Þórkell_Þórmóðarson dbr:Feldgeister dbr:Fem2Fem dbr:Freyja dbr:Frigg dbr:Frigg_and_Freyja_common_origin_hypothesis dbr:Oxbow_(horse) dbr:Pamphile dbr:Parcae dbr:Paynter_(horse) dbr:Spindle_(textiles) dbr:Spinning_wheel dbr:Maurice_Quenouille dbr:CHIJ_Katong_Convent dbr:Distaff_Day dbr:Ljótólfr dbr:Seiðr dbr:Nizhnetoyemsky_Selsoviet dbr:Curti,_Campania dbr:Folklore_Museum_of_the_Aristotle_Association dbr:Germaine_Cousin dbr:Glossary_of_equestrian_terms dbr:Gorodets_painting dbr:Hand_spinning dbr:Atropos_(Goya) dbr:Isabella_quarter dbr:Janowski_Don_Kichot dbr:Textile_manufacturing_by_pre-industrial_methods dbr:Textiles_in_folklore dbr:The_Golden_Spinning_Wheel_(Dvořák) dbr:Athena dbr:Latvian_lats dbr:Lavender's_Blue dbr:Szlachta dbr:The_Triumph_of_Death dbr:White_feather dbr:Double_entendre dbr:Manufactory_House dbr:Mari_(goddess) dbr:Bursa_Treasure dbr:Phillip_Sekaquaptewa dbr:Pohjola's_Daughter dbr:Spear dbr:Groac'h dbr:Koledari dbr:National_Museum_Zaječar dbr:Orion_(constellation) dbr:Carthamus dbr:Catherine_Des_Roches dbr:Women's_work dbr:Orion's_Belt dbr:Middle_Ages dbr:Rock dbr:Wand dbr:Sardanapalo dbr:Thoroughbred_breeding_theories dbr:The_Distaff_Gospels dbr:The_Moon_(tarot_card) dbr:Flax_and_Wool_Cabinet dbr:Wanda_Mound dbr:Silk_waste dbr:Vayeira dbr:Turnspit_dog dbr:Street_names_of_the_City_of_London dbr:Spinning_bee dbr:Distaff_side dbr:Distaffs |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Distaff |
