Esperanto culture (original) (raw)
Esperantská kultura je kultura okolo jazyka esperanto, pěstovaná komunitou uživatelů tohoto jazyka. Podobně jako kultura národního jazyka je národní, kultura okolo mezinárodního jazyka je mezinárodní. Mezi kulturní hodnoty celosvětově sdílené příznivci esperanta se řadí mimo jiné tolerance, mezinárodní vztahy, esperantská literatura a hudba.
| Property | Value |
|---|---|
| dbo:abstract | La cultura esperantòfona és el conjunt d'elements culturals creats per l'esperanto per accedir a una cultura internacional. Hi ha més de 30.000 obres en esperanto (de les quals un 70% són obres originals) i es publiquen més de cent revistes regularment. Hi ha esperantistes que fan servir la llengua per viatjar arreu del món i una xàrcia d'hospitalitat, el Pasporta Servo, els permet d'allotjar-se debades en casa d'uns altres esperantòfons. D'altres mantenen correspondència amb amics de molts països gràcies al servici . Cada any s'escriuen nous textos literaris i cançons i s'editen nombroses revistes, la més important de les quals és Monato, fundada l'any 1979. La música en esperanto, amb grups actuals com els catalans Kaj Tiel Plu, té també la seua editora de discos: .A la xàrcia, la pàgina web d' oferix, des del 1993, un ampli arxiu actualitzat diàriament d'enregistraments d'emissions de ràdio en esperanto produïdes per diverses emissores (entre les quals destaquen , , o ). S'han fet també algunes pel·lícules en esperanto, com Incubus, amb William Shatner. (ca) Esperantská kultura je kultura okolo jazyka esperanto, pěstovaná komunitou uživatelů tohoto jazyka. Podobně jako kultura národního jazyka je národní, kultura okolo mezinárodního jazyka je mezinárodní. Mezi kulturní hodnoty celosvětově sdílené příznivci esperanta se řadí mimo jiné tolerance, mezinárodní vztahy, esperantská literatura a hudba. (cs) Die Esperanto-Kultur ist die Kultur der Esperanto-Sprachgemeinschaft, die sich vor allem in der Literatur, gemeinsamen Symbolen und Kongressen niederschlägt und teils aus genuinen (z. B. Originalliteratur, eigenständig geprägte Phraseologismen), teils aus übernommenen Elementen (z. B. Übersetzungsliteratur, Lehnübersetzungen) besteht. (de) Esperantistoj havas propran kulturon, nomate Esperanto-kulturo aŭ Esperanta kulturo. "Esperanto estas vere humana, etika kaj nobla projekto kiu pro tio jam ofte, ankaŭ fare de UNESKO, estas konsiderata kiel altvalora kultura valoraĵo" - Jo Haazen "Esperanto estas la perfekta rimedo se oni deziras havi senperajn homajn kontaktojn mondvaste" - Peter Weide "Elpensite kiel idiomo de granda komunikado, Esperanto evoluis kiel lingvo de alternativa komunikado. Naskite el revo de paco kaj frateco, per sia ĉiutaga kaj familia uzo ĝi generis diasporan komunumon kaj originalan literaturon. La ĉefajn trajtojn de la esperanta kulturo, karakteriziĝas precipe per produktado literatura, sed ankaŭ teatra, muzika, komiksa kaj kinematografia" opinias Giorgio Silfer. La Esperanto-kulturo estas deirpunkto al aliaj kulturoj (ĉi tiu estas esenca trajto por ĝi, pli ol por dominantaj naciaj lingvoj). Ĝenerale Esperanto-kulturo estas interkultura kaj disvolviĝas ĉefe en la jam menciitaj kampoj, sed ankaŭ en la kampo de internacia amikeco (Semajno de Internacia Amikeco) kaj gastigado (Pasporta Servo). La Esperanto-kulturo ampleksas krom simbolojn ankaŭ komunumajn kutimojn, eĉ diversajn ideologiojn kiel klarigita en la Manifesto de Prago kaj por iuj (->Esperanta Civito) ĝi estas arta perilo kaj subtenas esperantistan identecon. Estante pontolingvo, Esperanto akcelas komunikadon trans kulturoj kaj lingvoj. Esperanto funkcias en ĉiuj sferoj de la kulturo, inkluzive de fikcia kaj malfikcia literaturo, teatro, radio, ĵurnalismo, blogado, kinarto, religio ktp. (eo) Esperanto culture refers to the shared cultural experience of the Esperantujo, or Esperanto-speaking community. Despite being a constructed language, Esperanto has a history dating back to the late 19th century, and shared socio-cultural norms have developed among its speakers. Some of these can be traced back to the initial ideas of the language's creator, Ludwig Zamenhof, including the theory that a global second language would foster international communication. Others have developed over time, as the language has allowed different national and linguistic cultures to blend together. Some Esperanto speakers have also researched the language's ideologies. Esperanto culture also includes art, literature, and music, as well as international celebrations and cultural exchanges such as the Pasporta Servo. (en) La cultura esperantista es el conjunto de los elementos culturales creados por el esperanto, que al ser creado como lengua internacional, engendró también una cultura internacional no asociable a ningún país. Los esperantistas suelen utilizar la lengua para viajar por el mundo y convivir con otros esperantistas. Para facilitar esta tarea (y visto como un elemento práctico del idioma) surgió el Pasporta Servo (Servicio de pasaporte), que permite ser alojado gratuitamente por unos días en casa de otros esperantistas. (es) La culture espérantophone désigne l'ensemble des éléments culturels portés par la langue internationale équitable espéranto et engendrés par la communauté espérantophone, dont l’ensemble des lieux de rencontre est souvent dénommé « Espérantie ». La culture espérantophone est par nature une culture internationale. Il existe cependant un débat au sein du mouvement espérantophone pour savoir s'il s'agit d'une culture propre ou d'une inter-culture composée d'une mosaïque de cultures reflétant la diversité d'origine des espérantophones. Les espérantophones pour la plupart aiment surtout les langues et sont souvent à l'origine de l'organisation de (en). L'espéranto fonctionne dans toutes les sphères de la culture, y compris la littérature de fiction et de non-fiction, le théâtre, la radio, le journalisme, les blogs, le cinéma, la religion, etc. (fr) 에스페란토 운동의 120여 년의 역사를 거치면서, 에스페란토로 씌여진, 또는 에스페란토를 사용한 수많은 문학·음악·기타 문화적 매체가 발달하였다. 현재까지 창작물과 번역물을 통틀어 에스페란토로 쓰인 2만 5천여 권의 책들이 출판되었고, 또 100여 개의 에스페란토 정기 간행물들이 존재한다. 이 말고도, 에스페란토 사용자(에스페란티스토)들의 공동체는 에스페란토기나 자멘호프의 날 등의 상징물을 통해 공동체 의식을 고취시킨다. (ko) Met de Esperantocultuur wordt de cultuur rond de taal Esperanto bedoeld, ontstaan binnen de Esperantosprekende gemeenschap. Het Esperanto heeft een eigen cultuur in het leven geroepen. Hierdoor is de Esperantocultuur - en intercultureel van aard. De Esperantocultuur bestaat deels uit originele cultuur (bijvoorbeeld oorspronkelijke literatuur, zelfstandig ontwikkelde fraseologie) en deels uit elementen ontleend van andere culturen (bijvoorbeeld vertaalde literatuur). De klemtonen liggen vooral op het gebied van literatuur, theater, muziek (voornamelijk tijdens Esperantobijeenkomsten) en op het vlak van gastvrijheid (Pasporta Servo). De Esperantocultuur is voor sommigen (zie Esperanta Civito) ook een drager van cultuur en identiteit en omvat naast gemeenschappelijke symbolen en congressen ook de kenmerken van een taalgemeenschap, zelfs met verschillende ideologieën. Veel van dit is beschreven in La Gvidlibro tra Esperantio (De gids door Esperantoland, zie bibliografie), een cultureel woordenboek voor sprekers van het Esperanto, een beetje vergelijkbaar met Landeskunde, kennis van land en volk. De Esperantocultuur kan bogen op een lange en unieke traditie waarvan onder andere de zorg om (ZEO) getuigen. Net zoals de cultuur van een nationale taal op nationaal niveau gedeeld wordt, zo wordt de cultuur van deze internationale taal wereldwijd gedeeld. Deze heeft vooral te maken met bepaalde zaken die te maken hebben met de taal, zoals literatuur en muziek, maar ook met een aantal waarden die de Unesco uitdraagt. De UNESCO verklaart met de Esperantobeweging een aantal gemeenschappelijke waarden te delen: de hoop op het opbouwen van een vreedzame wereld, een harmonieus samenleven van volkeren, respect voor culturele diversiteit en solidariteit over de grenzen heen. (nl) Per cultura esperantista si intende quanto di artistico viene prodotto in lingua esperanto, dalla letteratura (sia poesia che prosa) al cinema, al teatro, alla musica. Nonostante superi di gran lunga la produzione delle altre lingue artificiali, non può essere paragonata a quella delle lingue nazionali, specie nel cinema (i lungometraggi in esperanto sono solo due), mentre la letteratura e la musica vantano una più ampia varietà, dovuta al fatto che dal punto di vista economico richiedono molti meno sforzi. La comunità degli esperantisti ha delle sue ricorrenze, ma vista la varietà dei parlanti di ogni nazionalità che, pur potendo essere riuniti in associazioni (oltre che essere autodidatti isolati) non si può ovviamente parlare di cultura in senso di modo di pensare (questo infatti non è lo scopo della lingua, che vuole far comunicare le varie culture senza sovrapporsi ad esse). (it) Kultura esperanta – kultura tworzona przez ludzi posługujących się językiem esperanto. Międzynarodowym symbolem esperantystów jest zielona gwiazda, znajdująca się na fladze esperanckiej. Ze względu na swój międzynarodowy charakter kultura esperanta jest zróżnicowana. Na świecie wydawane są czasopisma i książki w języku esperanto. Istnieją stacje radiowe nadające audycje w tym języku (m.in. Polskie Radio do 15 grudnia 2006). Nadal przygotowywane są audycje, które można pobrać ze stron internetowych Pola Retradio en Esperanto. Dla pewnej grupy ludzi esperanto jest pierwszym językiem, porozumiewają się w domu w tym języku. Istnieje oryginalna literatura w języku esperanto, tłumaczem na ten język był polski poeta Julian Tuwim. Istnieją także gazety esperanckie, takie jak Monato. Esperanto jest obecne w Sieci – najstarsza grupa usenetowa poświęcona kulturze esperanta to soc.culture.esperanto. Jest wiele stron internetowych w języku esperanto – część z nich obejmował katalog DMOZ. Istnieje Wikipedia w języku esperanto. (pl) Культу́ра эспера́нто — культура, образовавшаяся в сообществе эсперантистов за более чем 100 лет существования языка. (ru) Культура есперанто — культура, що утворилася у співтоваристві есперантистів за більш ніж 100 років існування мови. (uk) 世界語文化是指世界語界的文化。雖然作爲一門人工語言，但世界語自19世紀起就一直發展至今，已經在其社群中創立了世界語文化 世界語文學包括藝術、文學、音樂、各類世界語大會、慶祝活動，以及護照服務之類的文化交流。 (zh) |
| dbo:thumbnail | wiki-commons:Special:FilePath/2008-07-24_uk_pilipovicx_02.jpg?width=300 |
| dbo:wikiPageExternalLink | http://eo.mondediplo.com/ http://esperanto-panorama.net/angla/radio.htm http://esperanto-usa.org/%3Fq=node/611/ http://esperantodocumentary.com/ http://radiofrei.de/index.php4%3Fiid=5.2&ksubmit_show=Artikel&kartikel_id=3639 http://www.lorem-ipsum.info/_esperanto https://web.archive.org/web/20050222013218/http:/www.chinareport.com.cn/04e/UEA.htm https://web.archive.org/web/20070125104645/http:/www.3zzz.com.au/staging/programs.aspx https://web.archive.org/web/20071225185134/http:/www.esperanto.es/hefesperanto/ https://www.youtube.com/watch%3Fv=3yHQxqvdjro https://www.youtube.com/watch%3Fv=DxvUi_MQ3kg http://www.esperanto.net/literaturo/roman/mahe.html http://www.gvidilo.net |
| dbo:wikiPageID | 10404 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageLength | 17790 (xsd:nonNegativeInteger) |
| dbo:wikiPageRevisionID | 1122109310 (xsd:integer) |
| dbo:wikiPageWikiLink | dbr:Bible dbr:Universal_Esperanto_Association dbr:Interhelpo dbr:Internacia_Televido dbc:Esperanto_culture dbr:Esperanto_(magazine) dbr:Esperanto_flag dbr:Esperanto_literature dbr:Esperanto_music dbr:Esperanto_profanity dbr:Native_language dbr:Oomoto dbr:Molière dbr:Constructed_language dbr:The_Weather_Underground_(film) dbr:La_Espero dbr:Angoroj dbr:Anthem dbr:Zamenhof-Esperanto_object dbr:Public_domain dbr:Baháʼí_Faith dbr:Central_Europe dbr:Time_(magazine) dbr:William_Shatner dbr:Zamenhof_Day dbr:Eastern_Europe dbr:Esperanto dbr:Esperantujo dbr:Fascism dbr:Balzac dbr:Pasporta_Servo dbr:Ho,_mia_kor' dbr:Harry_Potter dbr:Harry_Potter_and_the_Philosopher's_Stone dbr:J.K._Rowling dbr:China_Radio_International dbr:L._L._Zamenhof dbr:Le_Monde_diplomatique dbr:Newsweek dbr:Quran dbr:RAI dbr:Shakespeare dbr:Mein_Kampf dbr:Monato dbr:List_of_Esperanto_magazines dbr:World_Congress_of_Esperanto dbr:Sam_Green_(filmmaker) dbr:Radio_Habana_Cuba dbr:Radio_Polonia dbr:Radio_Vatican dbr:Incubus_(1965_film) dbr:Penpals dbr:Esperanto_film dbr:File:Kastelo_Grezijono_1.jpg dbr:File:2008-07-24_uk_pilipovicx_02.JPG |
| dbp:wikiPageUsesTemplate | dbt:As_of dbt:CN dbt:Citation_needed dbt:ISBN dbt:Ill dbt:Main dbt:Reflist dbt:Short_description dbt:Tone dbt:Citation-needed dbt:Esperanto_sidebar |
| dcterms:subject | dbc:Esperanto_culture |
| rdfs:comment | Esperantská kultura je kultura okolo jazyka esperanto, pěstovaná komunitou uživatelů tohoto jazyka. Podobně jako kultura národního jazyka je národní, kultura okolo mezinárodního jazyka je mezinárodní. Mezi kulturní hodnoty celosvětově sdílené příznivci esperanta se řadí mimo jiné tolerance, mezinárodní vztahy, esperantská literatura a hudba. (cs) Die Esperanto-Kultur ist die Kultur der Esperanto-Sprachgemeinschaft, die sich vor allem in der Literatur, gemeinsamen Symbolen und Kongressen niederschlägt und teils aus genuinen (z. B. Originalliteratur, eigenständig geprägte Phraseologismen), teils aus übernommenen Elementen (z. B. Übersetzungsliteratur, Lehnübersetzungen) besteht. (de) La cultura esperantista es el conjunto de los elementos culturales creados por el esperanto, que al ser creado como lengua internacional, engendró también una cultura internacional no asociable a ningún país. Los esperantistas suelen utilizar la lengua para viajar por el mundo y convivir con otros esperantistas. Para facilitar esta tarea (y visto como un elemento práctico del idioma) surgió el Pasporta Servo (Servicio de pasaporte), que permite ser alojado gratuitamente por unos días en casa de otros esperantistas. (es) 에스페란토 운동의 120여 년의 역사를 거치면서, 에스페란토로 씌여진, 또는 에스페란토를 사용한 수많은 문학·음악·기타 문화적 매체가 발달하였다. 현재까지 창작물과 번역물을 통틀어 에스페란토로 쓰인 2만 5천여 권의 책들이 출판되었고, 또 100여 개의 에스페란토 정기 간행물들이 존재한다. 이 말고도, 에스페란토 사용자(에스페란티스토)들의 공동체는 에스페란토기나 자멘호프의 날 등의 상징물을 통해 공동체 의식을 고취시킨다. (ko) Культу́ра эспера́нто — культура, образовавшаяся в сообществе эсперантистов за более чем 100 лет существования языка. (ru) Культура есперанто — культура, що утворилася у співтоваристві есперантистів за більш ніж 100 років існування мови. (uk) 世界語文化是指世界語界的文化。雖然作爲一門人工語言，但世界語自19世紀起就一直發展至今，已經在其社群中創立了世界語文化 世界語文學包括藝術、文學、音樂、各類世界語大會、慶祝活動，以及護照服務之類的文化交流。 (zh) La cultura esperantòfona és el conjunt d'elements culturals creats per l'esperanto per accedir a una cultura internacional. Hi ha més de 30.000 obres en esperanto (de les quals un 70% són obres originals) i es publiquen més de cent revistes regularment. Hi ha esperantistes que fan servir la llengua per viatjar arreu del món i una xàrcia d'hospitalitat, el Pasporta Servo, els permet d'allotjar-se debades en casa d'uns altres esperantòfons. D'altres mantenen correspondència amb amics de molts països gràcies al servici . (ca) Esperantistoj havas propran kulturon, nomate Esperanto-kulturo aŭ Esperanta kulturo. "Esperanto estas vere humana, etika kaj nobla projekto kiu pro tio jam ofte, ankaŭ fare de UNESKO, estas konsiderata kiel altvalora kultura valoraĵo" - Jo Haazen "Esperanto estas la perfekta rimedo se oni deziras havi senperajn homajn kontaktojn mondvaste" - Peter Weide Esperanto funkcias en ĉiuj sferoj de la kulturo, inkluzive de fikcia kaj malfikcia literaturo, teatro, radio, ĵurnalismo, blogado, kinarto, religio ktp. (eo) Esperanto culture refers to the shared cultural experience of the Esperantujo, or Esperanto-speaking community. Despite being a constructed language, Esperanto has a history dating back to the late 19th century, and shared socio-cultural norms have developed among its speakers. Some of these can be traced back to the initial ideas of the language's creator, Ludwig Zamenhof, including the theory that a global second language would foster international communication. Others have developed over time, as the language has allowed different national and linguistic cultures to blend together. Some Esperanto speakers have also researched the language's ideologies. (en) La culture espérantophone désigne l'ensemble des éléments culturels portés par la langue internationale équitable espéranto et engendrés par la communauté espérantophone, dont l’ensemble des lieux de rencontre est souvent dénommé « Espérantie ». L'espéranto fonctionne dans toutes les sphères de la culture, y compris la littérature de fiction et de non-fiction, le théâtre, la radio, le journalisme, les blogs, le cinéma, la religion, etc. (fr) Per cultura esperantista si intende quanto di artistico viene prodotto in lingua esperanto, dalla letteratura (sia poesia che prosa) al cinema, al teatro, alla musica. Nonostante superi di gran lunga la produzione delle altre lingue artificiali, non può essere paragonata a quella delle lingue nazionali, specie nel cinema (i lungometraggi in esperanto sono solo due), mentre la letteratura e la musica vantano una più ampia varietà, dovuta al fatto che dal punto di vista economico richiedono molti meno sforzi. (it) Met de Esperantocultuur wordt de cultuur rond de taal Esperanto bedoeld, ontstaan binnen de Esperantosprekende gemeenschap. Het Esperanto heeft een eigen cultuur in het leven geroepen. Hierdoor is de Esperantocultuur - en intercultureel van aard. De Esperantocultuur bestaat deels uit originele cultuur (bijvoorbeeld oorspronkelijke literatuur, zelfstandig ontwikkelde fraseologie) en deels uit elementen ontleend van andere culturen (bijvoorbeeld vertaalde literatuur). De Esperantocultuur kan bogen op een lange en unieke traditie waarvan onder andere de zorg om (ZEO) getuigen. (nl) Kultura esperanta – kultura tworzona przez ludzi posługujących się językiem esperanto. Międzynarodowym symbolem esperantystów jest zielona gwiazda, znajdująca się na fladze esperanckiej. Ze względu na swój międzynarodowy charakter kultura esperanta jest zróżnicowana. Na świecie wydawane są czasopisma i książki w języku esperanto. Istnieją stacje radiowe nadające audycje w tym języku (m.in. Polskie Radio do 15 grudnia 2006). Nadal przygotowywane są audycje, które można pobrać ze stron internetowych Pola Retradio en Esperanto. Dla pewnej grupy ludzi esperanto jest pierwszym językiem, porozumiewają się w domu w tym języku. (pl) |
| rdfs:label | Esperanto culture (en) Cultura esperantòfona (ca) Esperantská kultura (cs) Esperanto-Kultur (de) Esperanto-kulturo (eo) Cultura esperantista (es) Culture espérantophone (fr) Cultura esperantista (it) 에스페란토 문화 (ko) Esperantocultuur (nl) Kultura esperanta (pl) Культура эсперанто (ru) 世界语文化 (zh) Культура есперанто (uk) |
| owl:sameAs | freebase:Esperanto culture wikidata:Esperanto culture dbpedia-an:Esperanto culture http://ast.dbpedia.org/resource/Cultura_esperantista dbpedia-be:Esperanto culture dbpedia-ca:Esperanto culture dbpedia-cs:Esperanto culture dbpedia-de:Esperanto culture dbpedia-eo:Esperanto culture dbpedia-es:Esperanto culture dbpedia-fa:Esperanto culture dbpedia-fi:Esperanto culture dbpedia-fr:Esperanto culture dbpedia-he:Esperanto culture dbpedia-hu:Esperanto culture dbpedia-it:Esperanto culture dbpedia-ko:Esperanto culture dbpedia-nl:Esperanto culture dbpedia-pl:Esperanto culture dbpedia-ro:Esperanto culture dbpedia-ru:Esperanto culture dbpedia-sk:Esperanto culture dbpedia-uk:Esperanto culture dbpedia-zh:Esperanto culture https://global.dbpedia.org/id/583Gz |
| prov:wasDerivedFrom | wikipedia-en:Esperanto_culture?oldid=1122109310&ns=0 |
| foaf:depiction | wiki-commons:Special:FilePath/2008-07-24_uk_pilipovicx_02.jpg wiki-commons:Special:FilePath/Kastelo_Grezijono_1.jpg |
| foaf:isPrimaryTopicOf | wikipedia-en:Esperanto_culture |
| is dbo:wikiPageRedirects of | dbr:Esperanto_Culture |
| is dbo:wikiPageWikiLink of | dbr:Vinilkosmo dbr:International_League_of_Esperanto_Instructors dbr:International_auxiliary_language dbr:.io dbr:Esperanto_in_popular_culture dbr:Esperanto_jubilee_symbol dbr:Esperanto_literature dbr:Esperanto_movement dbr:Esperanto_profanity dbr:Constructed_language dbr:Claus_Killing-Günkel dbr:Zamenhof-Esperanto_object dbr:Zlatoje_Martinov dbr:Esperanto_Culture dbr:Zamenhof_Day dbr:Alexander_Dubček dbr:Czech_Wikipedia dbr:Esperantujo dbr:Pasporta_Servo dbr:List_of_Esperanto_speakers dbr:Kajto dbr:Coffee_culture dbr:Indigenous_Dialogues dbr:Literatura_Foiro dbr:Summer_Esperanto_Study |
| is foaf:primaryTopic of | wikipedia-en:Esperanto_culture |
